İçeriğe atla

Ataullah Eşrefi İsfahani

Ayetullah Ata'ollah Ashrafi Esfahani (1902 - 15 Ekim 1982) İranlı dini liderdi. Esfahan yakınlarında doğdu ve Esfahan'da ve Qom Semineri'nde eğitim gördü. 40 yaşındayken müctehid oldu. 1979 İslam Devrimi'nden sonra Kermanshah kenti için İmam Jumu'ah (Cuma namazı için baş molla) seçildi. 15 Ekim 1982'de Cuma namazında Mücahid-i Halk'ın bir üyesi tarafından öldürüldü.

Erken dönem

Esfahani, 1902'de merkez şehir Esfahan'ın batısına yaklaşık 10 kilometre (6,2 mi) bulunan Khomeyni Shahr'da (o zamanlar Sadeh olarak anılır) doğdu. Babası Mirza Asadollah bir din bilginiydi; annesi Leydi Necmeh, Seyyed Mohammad Taghi MirDamadi'nin kızıydı.[1] O birinin soyundan Jabal Amel İslam'ın ilk günlerinde İslam'a dönen âlimler; ataları daha sonra Esfahan yakınlarındaki bölgeye taşındı.[2]

Eğitim

Genç Esfahani, ilk çalışmalarını doğduğu yer olan Sadeh'de (daha sonra İslam Devrimi'nden sonra Khomeyni Shahr olarak anılır) yaptı. 12 yaşında, yaklaşık on yıl kaldığı Esfahan Hawza'ya (İlahiyat Okulu) gitti ve Ayetullah Besharati ve Hassan Modarres gibi alimlerden ders aldı. 1923'te 20 yaşında eğitimine devam etmek için Kum İlahiyat Okulu'na geçti. İlk başta, bir yıl Razawieh Ruhban'a gitti. Daha sonra Feyzieh Ruhban'a Abdul Karim Haeri Yazdi ile çalışmaya başlamadan önce yaklaşık bir yıl daha gitti. Haeri Yazdi'nin 1937'deki ölümünden sonra Mohammad Taghi Khansari, Seyed Mohammad Hojjat Kuh-Kamari ve Seyed Sadreddin Sadr'ın yanında çalıştı. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2020)">alıntı gerekli</span> ] Seyyed Hossein Borujerdi Kum'a gittiğinde, Esfahani onunla 15 yıl çalıştı.[3][4]

Dini ve siyasi faaliyetler

Kermanshah'a gidiyor

1956'da Esfahani, İslam'ın öğretilerini insanlara anlatmak ve Kermanshah'taki semineri yeniden açmak için Ayetullah Borujerdi'nin emriyle Kermanshah'a taşındı.[3] 1963'te Humeyni, onu Kirmanşah'taki temsilcisi olarak atadı.[5] 6 Ekim 1979 İslam Devrimi'nden sonra Humeyni, onu Kirmanşahlı İmam Cuma'ya seçti.[6]

İran İslam Devriminde Rolü

İran Devrimi'nde Humeyni'nin takipçilerindendi.[7] Mustafa Humeyni'nin Esfahani tarafından ölümünün anılması, Kirmanşah'taki devrimci hareketin temelini oluşturuyordu.[2] 5 Ocak 1978'de Ettela'at gazetesinde Humeyni'ye karşı hakaret içeren bir makalenin yayınlanmasıyla, Kermanshah dahil İran'ın birçok şehrinde gösteriler düzenlendi.[8] Esfahani, Kermanshah'taki gösterinin ve o şehirdeki diğerlerinin lideriydi.

İran-Irak savaşı

İran-Irak Savaşı sırasında savaş alanlarına giderek İran askerleriyle görüştü. Ayrıca Cuma namazları sırasında vaazlarda savaşın önemini vurguladı.[2]

Sünni ve Şii'yi birleştirmeye çalışıyor

Kermanshah'ta Sünni ve Şii'yi birleştirmeye çalıştı. Bunu denemek için Kermanshah'ın Sünni şehirleri Paveh, Javanrood ve Ravansar'ı ziyaret etti ve Sünni alimlerle birçok görüşme yaptı.[9]

Kitabın

Ölüm

15 Ekim 1982'de, onu öldürmek için iki başarısız girişimden sonra,[11][] Mücahid-i Halk'ın bir üyesi, onu 80 yaşında cuma namazını kılarken öldürmeyi başardı.[2][12] ]

Ayrıca bakınız

  • İslam'ın Şii Müslüman alimlerinin listesi

Kaynakça

  1. ^ Yuosefi. "Meraj dar Mehrab/Martyrdom of Ayatollah Ashrafi Esfahani". Golbarg (43): 184. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  2. ^ a b c d Bloody Ascension. Nashre Shahed. s. 7. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.  (Language probably Farsi, by "FA" in URL)
  3. ^ a b Hassan. "Ayatollah Ashrafi Esfahani epitome of morality and virtue". Moballeqan (Farsça) (83): 43-56. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  4. ^ "Martyr Ayatollah Ashrafi Esfahani". Habilian Association (İngilizce). 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  5. ^ "Memorial of alter martyr Ayatollah Ashrafi Esfehani". Alnajm. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2014. 
  6. ^ Soltani (2007). "Spring of Sacrifice". Esfehan Culture (37–38): 64. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Kariznavi (2009). "satisfaction of creator in satisfaction of creature". Shahed Yaran (44): 157. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  8. ^ "Some Important Events during the Islamic Revolution in Iran". Imamreza. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2014. 
  9. ^ Eslami (2001). "Ataollah Ashrafi Esfehani". Golbarg (20). 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  10. ^ "Ayatollah Ashrafi Esfehani". Bultan News. 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Alter Martyrs. Iran: Research Center of the Islamic Republic of Iran Broadcasting. ISBN 978-964-2761-86-9. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. []
  12. ^ Politics in the Middle East (İngilizce). Little, Brown. 1984. s. 388. ISBN 978-0-316-09506-8. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

İslam cumhuriyeti, İslam dinine dayalı cumhuriyet şeklidir.

<span class="mw-page-title-main">Müslüman</span> İslam dinine mensup kimse

Müslüman, İslam dinine mensup kişi demektir. Sünni, Şii ve Mutezili mezhep inancına göre, Allah'a ve Allah'ın birliğine, Muhammed'in Allah'ın peygamberi olduğuna inanan kişilere denir. İslam dininin farklı mezheplerinde Müslüman kavramı üzerine çeşitli farklılıklar bulunmaktadır.

Ezan, İslâm dininde namaz vaktinin geldiğini insanlara bildirmek için yapılan çağrıya verilen isimdir. Ezân-ı Muhammedî olarak da adlandırılır. Ezan okuyan kişiye müezzin denir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ruhullah Humeyni</span> İran İslam Cumhuriyetinin ilk dinî lideri

Ruhullah Humeyni, İranlı siyasetçi ve Şii din adamı. Ayetullah Humeyni olarak da anılır. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideriydi. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son verip İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrimden sonraki tüm dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.

<span class="mw-page-title-main">İslami Davet Partisi</span> Irakta bir siyasi parti

İslami Davet Partisi veya İslami Çağrı Partisi, Irak'taki siyasi partilerden biridir. Irak Yüksek İslam Konseyi ile birlikte Şii Birleşik Irak İttifakı'nın iki ana partisidir. Ocak 2005 Irak seçimlerinde ve daha uzun vadeli Aralık 2005 seçimlerinde mecliste çok sayıda sandalye kazandı. Parti, İran-Irak Savaşı sırasında ve İran Devrimi'nde Ayetullah Ruhullah Humeyni'yi destekledi. Hala İran ile olan ideolojik farklılıklara rağmen Tahran'dan mali destek almaktadır.

Selefîlik veya Selefizm, temelleri çoğunlukla İbn-i Teymiye ve öğrencisi İbn Kayyim el-Cevziyye tarafından atılan bir İslâm inanç hareketidir. Günümüz Selefileri çoğunlukla, Vehhabîlik fikir akımının kurucusu Muhammed bin Abdülvehhâb'ın yazılarını ve görüşlerini rehber olarak kabul eder.

<span class="mw-page-title-main">İran İslam Devrimi</span> 1979 yılında İrandaki monarşinin yıkılıp İslam Cumhuriyetinin kurulmasıyla sonuçlanan devrim

İran Devrimi veya İslam Devrimi, 1979 yılında İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir monarşiden, Ayetullah Ruhullah Humeyni yönetiminde İslam hukuku ve Şiî mezhebi görüşlerini esas alan İslam Cumhuriyeti kurulmasına dönüşen popüler hareketin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İslam Devrimi Muhafızları Ordusu</span> 1979 İslam Devriminden sonra kurulan İran Silahlı Kuvvetlerinin paramiliter şubesi

İslam Devrimi Muhafızları Ordusu, İran Silahlı Kuvvetlerine bağlı kara, hava, deniz ve füze kuvvetleri bulunan büyük bir ordudur. Halk ağzında ve özellikle İran diasporasında ordu mensubu kişilere organizasyona duydukları hayranlığı belirtmek için Farsçada "muhafızlar" anlamına gelen Pasdaran denilmektedir.

<i>Velâyet-i Fakih yâ Hükûmet-i İslamî</i>

Velâyet-i Fakih veya Hükûmet-i İslamî, İranlı şii dini lider Ruhullah Humeyni tarafından teokratik islam devleti fikri üzerine yazılan ve 1970 yılında ilk baskısı yapılan bir kitaptır. Kitap Türkçeye "İslam Fıkhında Devlet" olarak çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Sistani</span>

Ali Sistani ya da dinî adıyla Büyük Ayetullah Seyyid Ali el-Hüseyni el-Sistani (Arapça: السيد علي الحسيني السيستاني, Farsça:سید علی حسینی سیستانی), Irak'ta yaşayan en önemli Şii dini liderdir.

<span class="mw-page-title-main">İslami demokrasi</span> seküler veya dini olabilen siyasi ideoloji

İslami demokrasi veya İslam ve demokrasi, 21. yüzyılda İslam dünyasında ortaya çıkan bir ideolojik akımdır. İslami demokrasi, "Müslüman ülkelerin, dinlerini kaybetmeden demokratik, özgür, çoğulcu ve çağdaş yaşaması" olarak özetlenebilir. İslam'ın demokrasiyle ikiz kardeş gibi tutulması akımın bir görüşüdür. İnsan haklarına saygı, özgürlükçülük, çoğulculuk gibi fikirler İslami demokrasiden beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu'l-Kasım Hoyî</span>

Büyük Ayetullah Seyyid Ebu'l-Kasım Hoyî el-Musevi 19 Kasım 1899 - 8 Ağustos 1992) İranlı-Iraklı Şii bir merciydi. Hoyî, en etkili Şii alimlerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Musa es-Sadr</span>

Musa es-Sadr din adamı ve siyasetçidir. İran'ın Kum şehrinde Lübnanlı Şii El-Sadr ailesinin bir ferdi olarak dünyaya geldi. Babası Sadruddin Sadr ona Musa ismini verdi. Musa Sadr çocukluk ve gençlik yıllarını bu mahallede geçirdi. Dini eğitim ve akademik eğitimini tamamladıktan sonra siyasi hareketlerin içinde ve başında yer aldı. Lübnan İç Savaşında Emel ordusunun komutanlarındandı. Hayatta olup olmadığı bilinmemektedir.

İslami dini lider, bir cemaat, grup veya toplum içerisinde liderlik eden entelektüel, geleneksel, memuri, idari veya itikadi önder olan kişilerdir. İster Müslüman nüfus yoğunluklu ister gayrimüslim nüfus yoğunluklu olsun, Müslüman cemaatin bulunduğu ülkelerde ve toplumlarda lider olan bu kişiler, dini düzene sahip ülkelerde, laik düzene sahip Türkiye gibi ülkelerde olduğundan çok daha fazla geleneksel silsile ve düzen içerisinde bir liderlik görevi üstlenmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Ebulhasan Benisadr</span> İran İslam Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Seyyid Ebulhasan Benisadr, İranlı siyasetçi, iktisatçı ve İran İslam Devrimi'nden sonra İran'ın ilk cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Ruhani</span> 7. İran cumhurbaşkanı

Hasan Ruhani, İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Bazergan</span> 75. İran Başbakanı

Mehdi Bazergan, İranlı akademisyen, uzun zamandan beri demokrasi yanlısı bir eylemci ve İran'ın geçici hükûmetinin başındaydı ve 1979 İran Devrimi'nden sonra İran'ın ilk başbakanı oldu. Kasım 1979'da İran rehine krizi olayını protesto etmek ve hükûmetinin bunu önleme konusundaki başarısızlığının ardından başbakanlık görevinden istifa etti.

İbn Babeveyh Mezarlığı, İran'ın Rey şehrinde yer alan tarihi bir mezarlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Humeynizm</span> Ruhullah Humeyninin fikir ve görüşlerini esas alan ideoloji

Humeynizm veya Humeynicilik, 1979 İran İslam Devrimi'nin lideri Ruhullah Humeyni'nin dini ve siyasi fikirlerini ifade eder. Ayrıca Humeynicilik, Humeyni'nin kurduğu İran İslam Cumhuriyeti'ni yöneten din adamı sınıfının ideolojisini de ifade ediyor olabilir. Bu aynı zamanda İran, Irak ve Lübnan'daki On İki İmamcı Şii nüfusun bazı kesimlerinin "radikalleşmesine" ve İran hükûmetinin Afganistan, Pakistan, Suudi Arabistan ve Afrika'daki Şii azınlıkları "silah altına almasına" atıfta bulunmak için de kullanılabilir. Humeynicilikten türetilen Humeynici ve Humeyniciler kelimeleri aynı zamanda İran'ın dini yöneticilerinin üyelerini tanımlamak ve onları "normal" Şii Müslüman din adamlarından ayırmaya çalışmak için de kullanılabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.