İçeriğe atla

Atatürk Oratoryosu

Op. 13 Atatürk Oratoryosu, Nevit Kodallı tarafından, Cahit Külebi'nin Atatürk Kurtuluş Savaşında adlı eserine dayandırılarak soprano, tenor, bariton, koro ve büyük orkestra için bestelenmiş bir destan oratoryosudur.

Cumhuriyet Dönemi'nin en önemli müzik yaratıları arasında yer alır.[1] Ankara Devlet Konservatuvarı'da edebiyat öğretmeni olan Külebi, öğrencisi Nevit Kodallı'nın isteği üzerine librettoyu 1950'de yazmış; Kodallı Paris’te öğrencilik döneminin sonunda kendisine ulaşan metni bestelemeyi 1951 sonunda tamamlamıştır.[2] İki sanatçı da eseri “Atatürk'e, birlikte savaşanlara ve çocuklarına” ithaf etmiştir.

Eser, ilk olarak 9 Kasım 1953'te Ankara Devlet Operası solistleri ve Hans Herner yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından Ankara'da seslendirilmiştir. Bu seslendirmenin tarihi, Atatürk'ün naaşının, Ankara Etnografya Müzesi'nden, Anıtkabir'e nakledilmesinden bir gün önceye denk gelmektedir. Oratoryo daha sonra pek çok Türk operası tarafından icra edilmiştir.

Konusu

Konusu I. Dünya Savaşı'nın hemen bitiminde büyük yabancı güçlerin Türkiye'yi istilası ile başlar.[1] Atatürk'ün önderliği ve kumandası altında milletçe Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması, istilacı güçlerin ülkeden kovulması, Yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması ve çağdaşlaşması anlatılır.

Epilog ve Prolog ile birlikte 13 parçadan oluşur. Prolog, Türkiye'nin güzelliklerini dile getirir ve derin bir yurt sevgisini anlatır. II. ve III. Parçada I. Dünya Savaşı sonu yurdun bitkin hali, düşmanlarca her yerinin istilası ve acılar dile getirilir. IV. parça halkın kendilerini kurtarması için padişahlara seslenişidir. V. Parça halkın Çanakkale Savaşı zaferlerinin galip kumandanı Mustafa Kemal Paşa'ya kendilerini kurtarması için türkülerle seslenişidir. Kuşun kanadında türküler Kemal Paşa'nın gönlüne varır. VI. Parça, İstiklal Savaşı'nı başlatmak üzere Samsun'a çıkış, coşkuyla karşılanma anlatılır. VII. parça, Sivas ve Erzurum kongreleri ile Kurtuluş Savaşı'nın başlamasını anlatır. VIII. parça, ulusun kendine ve Kemal Paşa'ya güvenini yansıtan bir yiğitlemedir. IX. parça, Birinci ve İkinci İnönü Meydan savaşlarını dile getirir. X. parça, Türk ordularının savaştaki yüksek moralini, kahramanlıklarını anlatır. XI. parça, Büyük Taarruz ile başlayan Büyük Meydan Savaşı sonucu zafere kavuşmayı, yurdun kurtuluşunu dile getirir. XII. parça, Atatürk'e duyulan şükran ve devrimlerle Türk milletinin yükselişini anlatır. XIII. parça (Epilog), Türk ulusunun her an her yerde onu hatırladığını, sonsuza dek yaşayacağını anlatır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Nevit Kodallı, Atatürk Oratoryosu, İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2014 Cumhuriyet Konseri Program Kitapçığı, Erişim tarihi: 18.12.2014". 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2014. 
  2. ^ "Mersin'den Yükselen Çağdaş Bir Ses: Nevit Kodallı, The City Dergisi ,03.02.2013". 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk</span> Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı

Mustafa Kemal Atatürk, Türk mareşal, devlet adamı, yazar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Türkiye'yi laik, sanayileşen bir ulusa dönüştüren kapsamlı ilerici reformlar üstlenmiştir. İdeolojik olarak sekülarist ve milliyetçi politikaları ve sosyo-politik teorileri Kemalizm olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Necil Kazım Akses</span>

Necil Kazım Akses, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Külebi</span> Türk şair

Mahmut Cahit Külebi, Türk şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı</span> Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki direniş hareketinin işgal kuvvetleri ve iş birlikçilerine karşı verdiği siyasi ve askerî mücadele

Türk Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun İtilaf Devletleri'nce işgali sonucunda Mîsâk-ı Millî sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak için 1919-1922 yılları arasında gerçekleştirilen çok cepheli siyasi ve askeri mücadeledir. Batı Anadolu'da İtilaf Devletleri'nin harekete geçirdikleri Yunan ordusuna; güneyde Fransız ordusuna; doğuda Ermenistan'ın kuvvetlerine; İstanbul rejimine sadık milislere, feodal güçlere ve ayrılıkçılara karşı savaşılmıştır. Bu mücadelenin Batı Cephesi Yunan millî belleğine "Küçük Asya Felaketi" adıyla kazınmıştır. Savaş sırasında Yunan ve Ermeni kuvvetleri, bir etnik temizlik harekâtı olarak, Türk halkına karşı katliamlar, yağmalar ve tecavüzler gerçekleştirmiştir. Savaş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nevit Kodallı</span>

Mehmet Nevid Kodallı, Türk besteci, eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Altay</span> Türk asker ve siyasetçi

Fahrettin Altay Türk asker ve siyasetçi. Türk Kurtuluş Savaşı'ndaki Büyük Taarruz'dan sonra Yunan ordusunun geri çekilmesini sağlayarak İzmir'e giren 5. Süvari Kolordusunun komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuat Cebesoy</span> 6. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Ali Fuat Cebesoy, Türk asker ve siyasetçi.

Oratoryo, 16. yüzyılın ikinci yarısında Roma'da ortaya çıkan, hem kiliseyle hem de tiyatroyla ilgili müzik türü. Lirik, epik ve dramatik türleri olan oratoryonun motet'le çile ile (paston), kantat ve kimi zaman da operayla yakınlığı vardır.

Leyla Demiriş, Türk soprano ve opera sanatçısı.

İbrahim Yazıcı Türk piyanist ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Hükûmeti</span> Türk Kurtuluş Savaşında kurulan direniş hükûmeti

Kendisini Türkiye Devleti veya Türkiye olarak tanımlayan ve yaygın olarak Ankara Hükûmeti adıyla anılan Büyük Millet Meclisi Hükûmeti, Türk Kurtuluş Savaşı (1919-1923) ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında Ankara merkezli geçici ve devrimci Türk hükûmetiydi. Osmanlı Sultanı tarafından yönetilen çökmekte olan İstanbul Hükûmeti'nin aksine, Anadolu Hareketi tarafından yönetilmiştir.

Damdaki Kemancı, müziklerini Jerry Bock'un bestelediği, şarkı sözlerini Sheldon Harnick'in yazdığı, konusu 1905 yılında Çarlık Rusyası'nda geçen ve ilk kez 1964 yılında Broadway'de sergilenen müzikal sahne eseridir.

Hürrem Sultan, müziği Nevit Kodallı'ya, koreografisi Oytun Turfanda'ya ait olan 1976 tarihli bale eseridir. Türkiye'de yazılan ilk büyük bale eseridir.

Oytun Turfanda Türk balet ve bale koreografı.

Halil Tekin Bucaklı, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Gün</span>

Aydın Gün, Türk opera sanatçısı ve rejisör.

Naci Özgüç, Türk orkestra şefidir.

<i>Çakırcalı Efe</i> Yaşar Kemal romanı

Çakırcalı Efe, Yaşar Kemal'in 1972'de yayımladığı destansı romanıdır. Eser, Çakırcalı Mehmet Efe'nin tarihî kişiliğinden yola çıkılarak yeniden kurgulanmıştır. Yaşar Kemal, romanın ön sözünde, Çakırcalı Efe'nin yaşamını ilk defa 1956 yılında Cumhuriyet gazetesinde yayımladığını, Çakırcalı Efe romanına kadar kitap olarak bastırmadığını ve Çakırcalı'nın öldürülmesi bölümünü gazetedeki şekliyle düzenlediğini belirtmiştir. Eser, Ankara Devlet Opera ve Balesi Birim Dans Tiyatrosu (BDT) tarafından baleye uyarlandı.

Atatürk Kurtuluş Savaşında, Cahit Külebi'nin Türk Kurtuluş Savaşı üzerine yazdığı yapay destan. Bazı yerlerde sadece manzum metin olarak geçer. 1952 tarihli bu eserde yazarın Rüzgâr adlı şiir kitabınında bulunan Atatürk şiiri çeşitli yerlerde kullanılmıştır. Şiir dizeleriyle eserin temeli oluşturulmuştur. Yapıt ülke güzellikleri ve yurt sevgisini işleyen bir anlatımla başlar. Sonrasında işgal altında yaşanan acılar işlenir. Devamında Mustafa Kemal Atatürk'ün kurtarıcı olarak görülmesi, ondan duyulan umut ve beklentiler, Türk halkının direnişi ve elde edilen zafer sıralanır. Atatürk'ün özgürlükçü, halkçı ve devrimci nitelikleri vurgulanır. Halk şiiri anlatımına uyan ve içerikle yaratılan coşku unsuru dikkat çekmektedir. Nevit Kodallı bu eserden esinlenerek Atatürk Oratoryosu'nu bestelemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi</span>

Atatürk Konutu ve Demir Yolları Müzesi , Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihî bir ev ve demir yolu müzesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.