İçeriğe atla

Atalar (Kutsal Kitap)

İbrahim, Sare ve Hacer, 1897 tarihli bir çizim.
İshak, Giotto di Bondone tarafından bir gravürde oğlunu kutsarken
Yakup'un Melekle Güreş Eugène Delacroix'in çizimi

Atalar ya da Kutsal Kitap'taki ifadesiyle Patrikler (İbraniceאבות Avot veya Abot, tekil İbraniceאב Ab) Kutsal Kitap'ın dar tanımıyla, İbrahim, oğlu İshak ve İshak'ın oğlu ve aynı zamanda İsraillilerin atası olan İsrail olarak da adlandırılan Yakup için kullanılan bir ifadedir. Bu üç figür topluca atalar (patrik) olarak anılır ve yaşadıkları dönem atalar çağı olarak bilinir.

Yahudi, Hristiyan ve İslam geleneğine göre atalar, maderşahiler (Sare, Rebeka ve Lea) olarak bilinen ilk eşleriyle birlikte, üç din tarafından kutsal olarak kabul edilen bir yer olan Atababalar Mağarası'nda gömülü olduğu kabul edilir. Yakup'un diğer karısı Rahel'ın, Beytüllahim yakınlarındaki Rahel'ın Türbesi olarak bilinen yerde medfun olduğuna inanılır.

Daha yaygın olarak, atalar terimi, Adem ve İbrahim arasındaki yirmi erkek ata figürüne atıfta bulunmak için kullanılabilir. Bunlardan ilk on tanesi Tufan'dan önce geldikleri için tufan öncesi atalar olarak adlandırılır.

Yaşam süreleri

Yaratılış Kitabı'nın Masoretik Metninde atalar için öne sürülen yaşam süreleri şöyledir: Âdem 930 yıl, Şit 912, Enos 905, Kenan 910, Mahalalel 895, Jared 962, Hanok 365 (ölmedi, Tanrı katına yükseltildi), Matuşelah 969, Lamik 777, Nuh 950.[1] Aşağıdaki alıntıda dikkat çekileceği üzere, Yaratılış Kitabı'nda ifade edilen yaşam sürelerinin şaşırtıcı kronolojik sonuçları vardır.

Atalara atfedilen uzun yaşam süreleri, dikkat çekici eşzamanlılıklara ve tekrarlara neden olur. Âdem, neslinin dokuzuncu kuşaktan üyesi olan Lamik'in doğumunu görecek kadar yaşadı; Şit, Hanok'un göğe yükselişini görecek kadar yaşadı ve Nuh'un doğumundan kısa bir süre önce öldü. Nuh, İbrahim'in büyükbabası Nahor'dan daha uzun yaşadı ve İhbrahim altmış yaşında iken öldü. Nuh'un oğlu Sam, İbrahim'den bile daha uzun yaşadı. Esav ve Yakup doğduğunda o hâlâ hayattaydı![2]
İbrahimTaruhNahurSerugReuPelegEverŞelahKenanArpakşatSamNuhLamikMatuşelahHanokJaredMahalalelKenanEnosŞitÂdem

Renk kodlarının açıklamaları:

  • Septuaginta'da kaydedilmiş olan yaşam süreleri: Siyah (▄▄) ve gri (▄▄)
  • Peshitta'da kaydedilmiş olan yaşam süreleri: Altın (▄▄) ve sarı (▄▄)
  • Masoretik Metin'de kaydedilmiş olan yaşam süreleri: Kızıl (▄▄) ve vermilyon (▄▄)

Maderşahiler

Atababalar Mağarası, El-Halil

"Dört anne" (ארבע האמהות) olarak da bilinen maderşahiler şunlardır:[3]

Birkaç Yahudi kaynağı, Bilhah ve Zilpah'ı (Yakup'un cariyeleri) da maderşahiler arasında listeler ve toplam maderşahi sayısı altıya çıkar.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Ages of the patriarchs in Genesis". 22 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Von Rad, G. (trans Marks, J. H.) (1961). Genesis - a commentary. Philadelphia: Westminster Press. 
  3. ^ Babylonian Talmud, Brachot 16b
  4. ^ For example Esther Rabbah 1:12

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim</span> Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamın müştereken kabul ettiği peygamber, bu dinlerin ortak atası

İbrahim, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam gibi İbrahimî dinlerin ortak atasıdır. Yahudilikte, Yahudiler ile Tanrı arasındaki özel ilişkinin kurucu babası, Hristiyanlıkta, Yahudi ya da Yahudi olmayan tüm inananların ruhsal atası, İslam'da ise Adem ile başlayan ve Muhammed'de sona eren peygamberler zincirinin bir halkasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İshak</span>

İshak, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam dahil olmak üzere İbrahimî dinlerde önemli bir kişidir. İbrahim ve Sare'nin oğlu, Yakup ve Esav'ın babası olan İshak, Yusuf ve Yehuda'da dahil İsrailoğullarının dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakub</span> İbrani din büyüğü ve atası, İsrailoğullarının babası

Yakub, Yakov veya İsrail, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Yaratılış Kitabı</span> Kutsal Kitapın ilk kitabı

Yaratılış Kitabı, Tanah'ın ve Hristiyan Eski Ahit'inin ilk kitabıdır. Yahudilik ve Hristiyanlık geleneklerinde her şeyin başlangıcını; insanlığın erken tarihini, İsrailoğullarının atalarını ve Yahudi milletinin asıllarını açıklayan bir kitap olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Hacer</span> dinî figür

Hacer, Yaratılış Kitabında ismi geçen Mısırlı kadındır. Çocuğu olmayan Sare tarafından İbrahim'e sunulduğunda henüz genç yaştaydı; İsmail'i doğurdu.

İsrail'in On İki Kabilesi İbrani Kutsal Kitabı'na göre, İncil patriği Yakup'un torunlarıdır. Yakup, Yakup'un eşleri Leah ve Rachel, Yakup'un cariyeleri Bilhah ve Zilpah ve Yakup'un on iki oğlu toplu olarak İsrail ulusunu oluştururlar. Modern bilimde 12 sayısının, kuruluş mitinin sembolik bir parçasını ifade etmesi daha muhtemel olduğu düşünülerek, on iki İsrailli kabilenin var olup olmadığı konusunda şüpheler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ruben (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Ruben, Ruven İslam geleneğinde Rubil, Yakup ve eşi Lea'nın ilk oğlu. Reuben kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

Bilhah, Yaratılış Kitabına göre Rahel'in hizmetçisi ve Yakup'tan Dan ve Naftali isimleri çocukları dünyaya getiren İbrani kadındır.

Lea, İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Rahel</span> Yakupun eşi ve kuzeni

Rahel ; İbranice: רחל; Anlam: dişi koyun, Mecazi anlam: Saf ve temiz olan kişi) Tevrat'ta anlatıldığına göre Yakup'un en sevdiği karısı, Yusuf ile Benyamin'in annesi, Lavan'ın kızı, Lea'nın kardeşi maderşahidir.

<span class="mw-page-title-main">Dört Kutsal Şehir</span>

Dört Kutsal Şehir, Yahudi geleneğinde Kudüs, El Halil, Taberiye ve Safed'in dördüne birden verilen genel isimdir. 16. yüzyıl'dan beri Filistin'in kutsallığı, başta gömü olmak üzere, bu dört şehre yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Esav</span> Kutsal Kitapta İshak ve Rebekanın oğlu; Edomluların atası

Esav, Tanah'a göre İshak'ın oğlu, Yakup'un ise ikiz kardeşi olan İbrani din büyüğü. Yaratılış, Ovadya ve Malaki kitaplarında kendisinden bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi mitolojisi</span> Peygamberler gelmeden önce Yahudilerin oluşturduğu mitoloji

Yahudi mitolojisi, Yahudi kültüründe var olan masal ve efsaneleri tanımlamak, Yahudi dininin kutsal ve geleneksel anlatılarını belirtmek için kullanılan bir terimdir. Yahudi mitolojisi sadece Hristiyan ve İslam din ve kültürlerini değil aynı zamanda evrensel kültür üzerinde de büyük ölçüde etkili olmuştur. Eski Ahit ve İbranice diğer kutsal metinler Yahudi mitolojisinin temel kaynaklarını oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atababalar Mağarası</span>

Atababalar Mağarası, Yahudiler tarafından söylenen ismiyle Makpelah Mağarası veya Müslümanlar ve Araplar tarafından söylenen ismiyle İbrahim Camii (Arapça: الحرم الإبراهيمي,

<span class="mw-page-title-main">Rebeka</span>

Rebeka ya da Rifka, İbranice Kutsal Kitap'ta İshak'ın karısı ve Yakup ile Esav'ın annesi olarak görünür. Rebeka, Paddan Aram'dan Arami Betuel'in kızı ve Arami Lavan'ın kız kardeşidir. Şamlı Eliezer tarafından bulunup, İshak'la evlendirilmiştir. İshak ile evliliği, Yahudi düğün geleneklerine temel teşkil etmiş ve hayatı boyunca önemli olaylara tanıklık etmiştir. Kutsal Kitap anlatılarına göre, erdemli ve cömert bir kişilik olarak betimlenir.

<span class="mw-page-title-main">Yehuda (Yakub'un oğlu)</span> Yakubun oğlu

Yehuda, Yehuda kabilesinin ve ardılı olan Yehuda Krallığı'nın kurucusu olan İbrani ata ve liderdi. Yakub'un oğlu, İshak'ın torunu, İbrahim'in ise büyük torunudur. Yehuda hakkında ilk defa Tanah'ın Yaratılış Kitabı'nda bahsedilirken, Yehuda'nın soyundan gelenlere de "Yehuda'nın soyundan" anlamına gelen Yehudi/Yahudi denilmiştir. Gelecek asırlarda Yehuda ve İsrail Krallığı'nı yönetecek Davud ve Süleyman da, MS 1'inci asırda Mesih olduğuna inanılmış ve Hristiyanlığı kurmuş Nasıralı İsa da yine Yehuda'nın soyundan gelmiştir.

Atalar çağı ya da patrikler çağı, Yaratılış 12-50 arasındaki anlatılara göre üç Kutsal Kitap atası olarak kabul edilen İbrahim, İshak ve Yakup'un yaşadığı dönemdir. Kutsal Kitap'ta ilkel tarihten sonra gelir ve kendisini Mısır'dan Çıkış takip eder.