İçeriğe atla

Atahualpa

Atahualpa

Atahualpa ya da Atawallpa (Keçuvaca: ata-wallpa «horoz»[1] < wallpa «tavuk», Ekvador Keçuvacası atallpa, atillpa «tavuk/horoz») (d. Cuzco – ö. 29 Ağustos 1533, Cajamarca), İnka İmparatorluğu'nun onüçüncü ve son imparatoru. Bir iç savaş sonucunda ölen babası Huayna Capac ve onun büyük üvey kardeşi Huascar'ın öldürmesi üzerine imparator olmuştur. İspanyolların İnka ülkesine gelmesiyle, yakalanıp hapsedilmiş, fidye olarak bir oda dolusu altın vermeyi vadetmiş ve bu vaadi kabul edilmiş gibi yapılarak altınlar alınmış, kendisi infaz edilmiştir. Kendisini yakalayan ve 80 bin adamını infaz edenFrancisco Pizarro tarafından canlı canlı yakılarak[2] idam edilme cezasına çarptırılmıştır. Şahitlerin hatıralarına göre bu ceza onu dini inançlarından ötürü dehşete düşürmüş, orada bulunan biri eğer hristiyan olmayı kabul ederse yakılmaktan kurtulacağını söylemiş ve kabul ettirmiştir. Daha sonra önce vaftiz edilip sonra kendi isteği olduğu üzere boğularak öldürülmüştür.

Kaynakça

  1. ^ Nordenskiöld, 1922: Comenta que el 'gallo' era desconocido en la América precolombina del sur, y que fue introducido en Brasil hacia 1500, y su cría se difundió hacia Sudamérica occidental en unas pocas décadas. Se desconoce la razón por la cual se dio el nombre de esta "ave exótica" al último inca.
  2. ^ Ferro, Marc (2003). Sömürgecilik Tarihi (Çev.: Muna Cedden), İmge Kitabevi, İstanbul, s. 72.
Önce gelen:
Huascar
Sapa Inca
1532–1533
Sonra gelen:
Túpac Huallpa (de facto)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Machu Picchu</span> İnka antik kenti

Machu Picchu, bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hasekura Tsunenaga</span>

Tsunenaga Hasekura , Japon samuray ve Sendai'nin daimyosu Date Masamune'nin muhafızıydı. 1613 ile 1620 yılları arasından elçi olarak önce Meksika'ya daha sonra Avrupa'ya oradan da Japonya'ya geri dönmüştür. Güney ve Kuzey Amerika'ya giden ilk resmi Japon delegeydi ve kayıtlara geçen ilk Fransız-Japon ilişkilerini başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Huayna Picchu</span>

Huayna Picchu veya Wayna Pikchu, ortalarında Machu Picchu İnka harabelerinin bulunduğu iki zirveden biri. Zirve, harabelerin klasik kartpostal deseni olarak, arka planda yükselen görüntüsü ile ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jacinto Benavente</span>

Jacinto Benavente y Martínez İspanyol yazardır. 20. yüzyıl İspanyol edebiyatının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Jacinto Benavente y Martinez 12 Ağustos 1866’da Madrid’de doğdu. 1894’te oyun yazmaya başladı. Toplumdaki üst ve orta sınıflara yöneltilmiş bir taşlama olan El nida ajeno adlı ilk komedyasıyla tanındı. 1909’da Madrid Çocuk Tiyatrosu’nu kurdu. 1922'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Uzun yıllar gazetecilik yaptı; tiyatro oyunlarında gelenek ve insani tutkuları işledi. 1928’de İspanya’da monarşi­nin yıkılacağını anlatan oyunu Para el cielo y los altanes zamanın diktacı hükûmeti tarafından yasaklandı. Benavente İspanya İç Savaşı sırasında bir süre tutuklandı. 14 Temmuz 1954’te Madrid’de öldü.

<span class="mw-page-title-main">İnka İmparatorluğu</span>

İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerika'nın en büyük imparatorluğudur. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capac'tan 1532'de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her türlü olayı kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos Laskaris</span>

Konstantinos Laskaris 12 Nisan 1204'te Konstantinopolis'in Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latin ve Venedik Haçlı orduları tarafından kuşatma altında bulunduğu zaman V. Aleksios'ın Trakya'da Bizans direnişini organize etmek için şehirden kaçması üzerine, şehri savunan ordu mensupları tarafından imparator seçilmiş ve ertesi gün 13 Nisan 1204'te şehrin Haçlılar'ın eline geçmesi nedeni ile gerçekte tek bir gün Bizans İmparatorluğu imparatoru olmuştur. Bazı tarihçiler 1205'te ölünceye kadar imparator olduğunu kabul etmektedirler. Fakat taç giyme töreni yapılmamıştır ve tarihçilerin çoğu tarafından imparator olduğu kabul edilmemektedir. Bu nedenle kendi ismi bir sayı ile bilinmemekte ve XI. Konstantinos olarak anılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Meksika imparatoru)</span> Meksika imparatoru (1864–1867)

I. Maximilian Avusturya İmparatorluk ailesi olan Habsburg-Lorraine'in bir üyesi olarak dünyaya geldi. Fransa imparatoru III. Napolyon'un ve bir grup Meksikalı monarşi yanlısının desteği ile 10 Nisan 1864'te Meksika İmparatoru ilan edildi. Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi.

<span class="mw-page-title-main">Asarak idam</span> idam çeşidi

Asarak infaz etme, tarihteki en eski ve en çok uygulanmış idam cezası yöntemlerinden biridir. Asarak infazda, ilk önce idam mahkûmü idam sehpasına çıkar ve cellat idam mahkûmünün boğazından ip geçirir. Sonra cellat idam sehpasını tekmeyle devirir ve idam mahkûmü boşlukta kaldığı için asılır, boynu kırılarak veya boğularak ölür. Ayrıca mahkûm infazdan kaçmasın diye elleri bağlanır. Asılmak, sadece idam yöntemi değil ayrıca bir intihar yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Massiel</span>

Maria Felix de los Angeles Santamaria Espinosa ya da sahne adıyla Massiel, İspanyol şarkıcıdır. 1968 yılında Eurovision Şarkı Yarışmasını "La, la, la" adlı şarkıyla kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Şili Ulusal Marşı</span>

Şili Millî Marşı, İspanyolca adıyla Himno Nacional de Chile, Şili’nin ulusal marşıdır. Eusebio Lillo tarafından 1847 yılında yazılmış, Ramón Carnicer tarafından 1828 yılında bestelenmiş. 1847 yılında yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kaparot</span>

Kaparot bazı Yahudilerce Yom Kippur arifesinde uygulanan bir Yahudi ayinidir. Kişi, tavuğu veya bir tutam demir parayı bir başkasının kafasının üzerinde üç kere çevirerek o kişinin günahlarını sembolik olarak tavuğa veya paraya geçirir. Ardından tavuk kesilir ve oruç öncesi öğün olarak fakirlere verilir. Eğer kapara için kullanılan nesne paraysa, bu para fakire, oruç tutmaya başlamadan önceki öğününü alması için verilir.

<span class="mw-page-title-main">José María Morelos</span> Meksika Bağımsızlık Savaşının Meksikalı rahip ve asi lideri (1765-1815)

José María Teclo Morelos y Pavón, 1811 yılında Miguel Hidalgo y Costilla'nın idam edilmesinden sonra liderliği üstlenerek, Meksika Bağımsızlık Savaşı liderliğindeki Meksikalı bir Katolik rahip ve devrimci isyancı liderdi.

<span class="mw-page-title-main">Peret</span> İspanyol Müzisyen

Pedro Pubill Calaf, bilinen adıyla Peret, was a İspanyol Çingenesi şarkıcısı, gitar çalıcı ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Denizli horozu</span>

Denizli horozu, Denizli iline özgü, yerel Tavuk Irkları'ndan biri ve horoz ırkıdır. Uzun ve ahenkli ötüşüyle diğer ırklardan ayrılır. Yöre halkının yetiştirmek için uzun öten horozları tercih etmesiyle zamanla kendiliğinden oluşmuş bir ırktır.

<span class="mw-page-title-main">Kirli Savaş</span>

Kirli Savaş ya da taraftarları tarafından isimlendirilen Ulusal Yeniden Yapılanma Süreci, Arjantin'de 1976-1983 yılları arasındaki kolluk kuvvetleri tarafından düzenlenen antikomünist saldırılar dönemini anlatan terim.

<span class="mw-page-title-main">Julieta Serrano</span>

Julieta Serrano Romero, İspanyol aktris. 1960'larda başladığı oyunculuk kariyerinde daha çok ünlü İspanyol yönetmenler Pedro Almodóvar ve Ventura Pons yapımalrında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Verónica Forqué</span>

Verónica Forqué, İspanyol oyuncu.

İspanya, 2018 Eurovision Şarkı Yarışması'na Raúl Gómez ve Sylvia Santoro'nun yazdığı "Tu canción" adlı şarkıyla katılmıştır. Şarkıyı Alfred & Amaia seslendirmiştir. İspanyol yayıncı Radiotelevisión Española (RTVE) tarafından Portekiz'in başkenti Lizbon'da yapılan 2018 yarışması'nda İspanya'yı temsil eden kişiyi Operación Triunfo 2017 adlı yarışmada seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lucía Etxebarría</span>

Lucía Etxebarría de Asteinza İspanyol bir yazardır. 1966'da Valencia'da, adından da anlaşılacağı gibi, Bask kökenli anne ve babasının yedi çocuğun en küçüğü olarak doğdu. Bask soyadı Etxebarria'nın aksanları yok, ancak İspanyolca versiyonu Echevarría'da var. Etxebarría, tüm kitaplarında kullanılmamasına rağmen, sevdiği ve ''nom de plume'' olarak kabul ettiği bir yazım hatasıydı. Premio Planeta de Novela'nın alıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Silvia Abascal</span>

Silvia Abascal Estrada, İspanyol kadın oyuncudur.