İçeriğe atla

Atık

seri
Çevre kirliliği
Fabrikadan kaynaklanan hava kirliliği
Hava
Biyolojik
Digital
  • Bilgi
Elektromanyetik
Doğal
Gürültü
  • Ulaşım
  • Deniz memelileri ve sonar
  • Gürültü kontrolü
Radyasyon
Toprak
Katı atık
Uzay
Termal
Görsel
Savaş
Su
Konu
Çeşitli
Liste
  • Hastalıklar
  • Ülkeye göre yasalar
  • En kirli şehirler
  • PM2,5'e göre en az kirli şehirler
  • Antlaşmalar
Kategori
  • Ülkeye göre
İnşaat atıkları
Tıbbi atıklar çevre sağlığını tehdit etmemesi için ayrı yöntemlerle toplanır.

Atık, kullanılmış, artık istenmeyen ve çevre için zarar oluşturan her türlü maddedir. Biyoloji'de ter, üre, dışkı gibi canlı artıkları da atık olarak kabul edilir.

Atıklar teknolojik ve sosyal gelişmelere bağlı olarak insani gelişme ile ilişkilidir. Endüstriyel gelişme ve kullanılan malzemelerde meydana gelen değişmelere bağlı olarak zaman içinde atıkların ortaya çıkışı değişkenlik göstermiştir. Örneğin plastik ve nükleer teknolojinin doğuşuyla yeni atık türleri ortaya çıkmıştır. Bazı atık türleri ise ekonomik değerine bağlı olarak geri dönüşüm sürecine tabii tutulur.

Bir bölgedeki atık türlerine ve miktarlarına bakıldığında o yöre halkının geçim kaynağını, yaşantısını, alışkanlıkarını vb birçok özelliği hakkında bilgi edebilmekte mümkün olmaktadır. Kentsel bölgelerden çıkan atıklarda yoğun olarak ambalaj atıkları görünürken köy ve beldelerde daha çok organik atık görülebilmektedir. Yine miktar olarak baktığımızda köy be beldelerde kente nazaran daha az miktarda atık çıkmaktadır.

Şehirlerde kişi başına oluşan atık sayısına bakacak olursak bazı şehirlerin  ''Aydın 1.60 kg, Aksaray 1.59 kg, Bingöl 1.49 kg, Sivas 1.4 kg, Antalya 1.36 kg, Bolu ve Isparta 1.2 kg, Manisa 1.16 kg, Bursa 1.02 kg, Konya 1.01 kg, Adana 1 kg, Samsun 0.94 kg, Mersin 0.84 kg, Erzincan 0.76 kg, Muş 0.64 kg, Trabzon 0.5 kg, Şırnak 0.43 kg, Mardin 0.4 kg'' olduğu görülmektedir. Aslında bu rakamlara bakarak oradaki insanların tüketim alışkanlıkları hakkında bize bilgi verdiği açıkça görülmektedir.[1]

Ancak sanayi devriminden sonra, dünya çapında toplu ve ucuz ürünler üreten montaj hattı faaliyetleri ivmelenerek hızlanmaya başladı. Artan nüfus ve şehirleşme de bu soruna eklenince global düzeyde önlenemez bir atık problemi baş gösterdi. Bu sorun ise sıfır atık felsefesiyle günümüzde önlenmeye çalışılmaktadır.[2] Bunun için anaerobik sindirim, biyolojik bozunma, kompost, insinerasyon, mekanik biyolojik arıtma, fotodegradasyon, hurdacılık, atık ayırma, atık arıtma gibi yöntemler uygulanır.

Atık türleri

Atık yönetimi çerçevesinde atık türleri şunlardır;

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Atık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Şehirlerin ortalama günlük atık miktarı". 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çevre mühendisliği</span>

Çevre mühendisliği, doğal kaynakların kullanımı ve insan sağlığına uygun çevre koşullarının yaratılması ile ilgili mühendislik dalıdır. Diğer mühendislik dallarından farklı olarak, doğanın kaynaklarını tüketmeyi değil, doğaya sahip olduklarını geri vermeye çalışan bir mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Geri dönüşüm</span> Kullanılmayan atıkları tekrar kullandırabilen yöntem

Geri dönüşüm terim olarak, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnsinerasyon</span>

İnsinerasyon, atığın içerisindeki organik materyalin, yüksek sıcaklık ve fazla oksijen eşliğinde yakılma işlemidir.

<span class="mw-page-title-main">Plastik</span>

Plastik; karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O), azot (N) ve diğer organik ya da inorganik elementlerin oluşturduğu monomer adı verilen; basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir. Plastik kelimesi, "şekillendirilebilen veya kalıplanabilen" anlamına gelen Yunanca πλαστικός (plastikos) ve "kalıplanmış" anlamına gelen πλαστός (plastos) kelimesinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Çayı</span> Sakarya Nehrinin sağ kolu

Ankara Çayı; Sakarya Nehri'nin bir uzantısı olarak Ankara ilinin doğusundan başlayıp şehir merkezine kadar uzanan bir akarsudur. Porsuk Çayı'ndan sonra Sakarya Nehri'nin ikinci büyük kolu olan Ankara Çayı sırasıyla Nallıhan, Beypazarı ve Ayaş ilçelerinden geçerek şehri ortadan ikiye böler ve Sincan sınırları içerisinde Çubuk Çayı ile birleşip yoluna devam eder. Kuzeyden gelen Hatip Çayı ve güneydeki İncesu Deresi ise Ankara Çayı'nı besleyen diğer akarsu kaynaklarıdır. Yaz aylarında debisi azalırken yağışların artmasıyla birlikte akıntı şiddeti güçlenen çay, birçok noktada köprülerle aşılmış ve yine aynı sebepten dolayı ve evsel atıkların yarattığı koku nedeniyle bazı bölümlerinin üstü kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Biyokütle</span> Yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış organizmalardan elde edilen biyolojik materyal

Biyokütle, yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış canlılardan elde edilen fosilleşmemiş tüm biyolojik malzemenin genel adıdır. Biyokütle, bir enerji kaynağıdır ve endüstriyel anlamda biyokütle, bu biyolojik maddelerden yakıt elde edilmesi ya da diğer endüstriyel amaçlarla kullanılması ile ilgilidir. Yaygın olarak, biyoyakıt elde etmek amacı ile yetiştirilen bitkiler ile lif, ısı ve kimyasal elde etmek üzere kullanılan hayvansal ve bitkisel ürünleri ifade eder. Biyokütleler, bir yakıt olarak yakılabilen organik atıkları da içerir. Buna karşın, fosilleşmiş ve coğrafi etkilerle değişikliğe uğramış, kömür, petrol gibi organik maddeleri içermez. Genellikle kuru ağırlıkları ile ölçülürler.

<span class="mw-page-title-main">Varil</span> Kap çeşidi

Varil, katı veya sıvı maddelerin nakliyatında kullanılan bir tür kap. Genellikle metalden üretilir. Her yerde geçen bir standart hacim olmadığından, dünyanın neredeyse her yöresi kendi varil ve hacmini belirlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnşaat</span> bir bina veya altyapının inşası veya montajı süreci

İnşaat ya da yapım, bina, altyapı, endüstriyel sanayi yapıları gibi insan ihtiyaçlarına karşılık gelen, üretime dayalı her çeşit yapının amacına uygun inşa edilme sürecidir. İnşaat tipik olarak bilinen bir müşteri için yerinde gerçekleşirken, imalattan imalata farklı olarak, belirlenmiş bir alıcı olmadan benzer ürünlerin seri üretimini de gerektirir. Sanayi yapıları gelişmiş ülkelerdeki gayrisafi yurtiçi hasılanın % 6 ila % 9'unu oluşturur. İnşaat planlama, tasarım ve finansman ile başlar; proje inşa edilinceye ve yapı kullanıma hazır oluncaya kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">ÇEVKO</span>

Çevre Koruma Ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı veya kısaltılmış adıyla ÇEVKO, İstanbul'da yerleşik bir sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Çevre kirliliği</span> Doğa sorunu

Çevre kirliliği, çevrenin doğal olmayan bir şekilde insan eliyle doğallığının bozulmasıdır. Bu ekosistemi bozma eylemleri; kirlenme şeklinde tabir edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzmit Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A. Ş.</span>

İzmit Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.Ş., İzmit Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Tetra Pak</span> Gıda paketleme ve işleme şirketi

Tetra Pak Türkiye , Tetra Pak, merkez ofisleri İsveç'in Lund ve İsviçre'nin Pully şehrinde bulunan İsveç menşeli gıda ambalajı, gıda paketleme ve işleme şirketidir. Ambalaj konusunda etkinlik gösteren bir şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">Su kirliliği</span> su kaynaklarının kirlenmesi

Su kirliliği; göl, nehir, okyanus, deniz ve yeraltı suları gibi su barındıran havzalarda görülen kirliliğe verilen genel addır. Her çeşit su kirliliği, kirliliğin bulunduğu havzanın çevresinde veya içinde yaşayan tüm canlılara zarar verdiği gibi, çeşitli türlerin ve biyolojik toplulukların yok olmasına ortam hazırlar. Su kirliliği, içinde zararlı bileşenler barındıran atık suların, yeterli arıtım işleminden geçirilmeksizin havzalara boşaltılmasıyla meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Su temizleme</span>

Su arıtma istenmeyen kimyasalları, biyolojik kirleticileri, askıda katı maddeleri(AKM) ve gazları sudan uzaklaştırma işlemidir. Amaç, belirli amaçlara uygun su üretmektir.

<span class="mw-page-title-main">Biyoenerji</span> Yakın zamanda yaşamış organizmalardan elde edilen enerji

Biyoenerji, biyolojik kaynaklardan elde edilen malzemelerden sağlanan yenilenebilir enerjidir. Biyokütle, güneş ışığını kimyasal enerji şeklinde depolayan herhangi bir organik malzemedir. Yakıt olarak odun, odun atıkları, saman ve diğer mahsul artıkları, gübre, şeker kamışı ve çeşitli tarımsal işlemlerden elde edilen diğer birçok yan ürünü içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de çevre sorunları</span>

Türkiye'de çevre sorunları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İSTAÇ</span>

İSTAÇ, Türkiye’nin önde gelen çevre yönetim şirketlerinden biridir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bir iştiraki olarak 1994’te kurulmasıyla Türkiye’nin ilk düzenli depolama sahasını işletmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çevre sorunları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, insan faaliyetlerinin, biyofiziksel çevre üzerindeki zararlı etkilere sebep olan çevre sorunlarının bir listesidir. Genel anlamda; sorunlar, etkileri ve hafifletici unsurlar olarak sınıflandırılırlarsa da, etkilerin birbirine bağlı olduğu ve yeni etkilere neden olabilecekleri gözden uzak tutulmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Membran biyoreaktör sistemi</span>

Membran biyoreaktör (MBR) sistemi, biyolojik arıtım metotlarından biri olan aktif çamur prosesini membran ayırma prosesiyle birleştiren arıtım teknolojisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sıfır Atık</span>

Sıfır atık atık önlemeye odaklanan ve tüm ürünlerin yeniden kullanılmasına teşvik eden bir dizi ilkedir. Bu ilkelerin amacı çöplüklere,okyanusa veya çöp yakma fırınlarına çöp gönderilmesini engellemektir.Şu anda, dünyada plastiklerin sadece %9’u geri dönüştürülmektedir.Bu sistemde bir malzeme optimum tüketim seviyesine kadar yeniden kullanılır. Sıfır Atık Uluslararası İttifakı (ZWIA) tarafından kabul edilen tanım şöyledir:

Sıfır Atık: Tüm ürün, ambalaj ve malzemelerin sorumlu bir şekilde üretilmesi, tüketilmesi, yeniden kullanılması ve geri kazanılması yoluyla tüm kaynakların yakılmadan, çevreye veya insan sağlığını tehdit eden toprağa, suya veya havaya deşarj edilmeden korunmasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.