İçeriğe atla

Asya Abdullah

Asya Abdullah
PYD eş başkanı
Görevde
Makama geliş
19 Haziran 2022
Yerine geldiğiEnver Müslim, Hevi Mustafa
Görev süresi
2010 - Eylül 2017
Yerine gelenŞahoz Hasan, Hevi Mustafa
Kişisel bilgiler
Doğum 1971
El-Malikiye
Partisi Demokratik Birlik Partisi (PYD) (2003-Günümüz)

Asya Abdullah, Kürt siyasetçi. PYD'nin eş başkanıdır. TEV-DEM koalisyonunun eski eş başkanı olan Abullah, Suriye Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) kıdemli daimi üyesi olarak görev yapmaktadır. Rojava'daki Kürt siyasi projesine destek toplamak için aktivistlere, akademisyenlere ve dünya liderlerine[1] ulaşmak için çok sayıda konferansta sunum yaptı.

Siyasi kariyer

Erken Siyasi Aktivitesi

Abdullah, yaklaşık 25 yıl PKK'da görev almıştır. PKK üyesi olarak Irak'ın Kandil ve Gara bölgelerinde ve daha sonra Suriye'de faaliyet göstermiştir.[2]

Demokratik Birlik Partisi (PYD)

Abdullah, 2003 yılında halk ve kadın meclisleri aracılığıyla tabandan demokrasi inşa etmek amacıyla Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) [2] kurucu üyesi oldu.[3] Haziran 2012'de PYD'nin eş genel başkanlığına seçildi ve Eylül 2017'ye kadar Salih Müslim ile partiyi yönetti.[2][4]

Abdullah, PYD eşbaşkanı olarak Suriye İç Savaşı bağlamında Rojava'yı temsil etti. Abdullah bir röportajında “Şiddetle çözüm bulunmaz” ama “Kantonların kurulması ve demokratik özerkliğin inşası ülke halklarına örnek teşkil ediyor” dedi.[5]

Kasım 2016'da Abdullah, Oslo'daki Yeni Dünya Zirvesi'nde devrim niteliğindeki “Rojava deneyini” anlatan bir açılış konuşması yaptı.[6] Abdullah ayrıca Şubat 2015'te Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile Paris'te yaptığı görüşmede PYD'yi temsil etti.[1]

TEV-DEM

Abdullah, PYD eş başkanlığından ayrıldıktan sonra Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) koalisyonunun eş başkanlığına atandı.[2] Bu yetkiyle Abdullah, kadınların harekete güçlü katılımını savunan aktivizmini sürdürdü. TEV-DEM'in üçüncü kongresinde kadınların rolüne vurgu yaparak, “TEV-DEM'in amacı, halkı örgütlemek ve adalet, eşitlik ve ataerkiden kurtulma temelinde ahlaki-politik bir toplum inşa etmekti. TEV-DEM, kadınları kölelikten kurtarmak için aileden yola çıkarak toplumu örgütledi.” dedi [7]

Afrin'de Zeytin Dalı Harekatı'na karşı yapılan gösteri 2018

2018'in başlarında Abdullah, Suriye'nin Türk saldırısı altındaki Afrin'deki YPG ve YPJ direnişine defalarca destek çağrısında bulundu ve "Artık işgale karşı durmanın tek yolu direniştir" dedi. Uluslararası destek eksikliğini şiddetle eleştirerek, “Aslında Kürt halkının yıkım ve katliamlarla karşı karşıya kalması umurlarında değil. Kürtler bir soykırım yaşıyor ve tüm dünya izliyor. Türk devletine saldırılarını durdurması için baskı yapılmalı.” [8]

Mart 2018'de Abdullah, Kuzey Suriye'den bir liderler heyetiyle Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldi.[9]

Asya Abdullah, Ağustos 2018'e kadar TEV-DEM'in liderliğini Aldar Halil ile birlikte yürüttü ve yerlerine Zelal Ceger ve Gharib Hesso getirildi.[10]

Asya, 20 Haziran 2022'de partinin 9. kongresinde Salih Müslim ile birlikte PYD'nin eş başkanlığına yeniden seçildi.[11]

Kürdistan Topluluklar Birliği (KCK)

Abdullah, Suriye Kürdistan Toplulukları Birliği'nin (KCK) üst idari organında görev yapan kıdemli daimi üyesidir. KCK'nın Suriye'deki Afrin, Cezire ve Kobanî kantonlarından sorumlu.[2]

Rojava'da Demokratik Özerklik

Bir Kürt lider olarak Abdullah, Rojava'da demokratik özerkliği geliştirmek ve elde etmek için yorulmadan çalıştı. Bu proje, kadınların rolüne, çevresel sorumluluğa ve şiddet içermeyen bir toplumsal alternatife dayanmaktadır.[3] Murray Bookchin ve Abdullah Öcalan'ın fikirlerine dayanan demokratik konfederalizm ideolojisi Rojava'da uygulanıyor. Rojava'nın üç kantonunda yüzlerce mahalle temelli komün kuruldu.[12]

Kadın

Asya Abdullah'ın da yazdığı gibi Rojava'da kadının rolü hayati önem taşıyor, “Kadını özgür olmayan bir toplum nasıl özgür olabilir?” [3] Özellikle, Rojava'daki kadınların mevcut konumu, baskıya karşı on yıllarca süren çalışmalara dayanmaktadır. Kürt kadın hareketinin gelişmesinde etkili olan Kürt aktivist ve PKK militanı Sakine Cansız, 1970'ler hakkında şunları yazıyor:

“Kadın işi kolay değildi. Kadınlardan bazıları baskılarına karşı savaşmak, kendilerini eğitmek ve dönüştürmek istedi, ancak diğerleri ters yönde hareket etti. Aslında bu beklenen bir şeydi, çünkü Kürdistan'da bir kadın hareketinin emsali yoktu. Dünyanın birçok yerinde kadınlar zaten haklarını talep etmek için örgütleniyorlardı ama Kürdistan'da eşitlik ve kadın özgürlüğü yabancı kavramlardı." [13]

Şimdi Rojava, her örgütün bir erkek ve bir kadın tarafından yönetildiği ve kadınların tüm karma cinsiyet kurumlarının en az yüzde 40'ını oluşturması gereken ikili liderlik ilkesini kullanıyor.[3] Abdullah'a göre, “Toplumun en küçük kurumları bile güçlü kadın dayanışmasının gelişmesini destekliyor. Kadın meclislerinde, kooperatiflerde, akademilerde, merkezlerde kadınlar özgür bir yaşam kurma sürecinin her alanına özne olarak katılıyor.” [3]

Kaynakça

  1. ^ a b Taştekin, Fehim.
  2. ^ a b c d e "Asya Abdullah" 25 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Suriye Gundemi, 30 March 2018
  3. ^ a b c d e Revolution in Rojava (PDF). Pluto Press. 2016. ISBN 978-1-7837-1987-7. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2022. 
  4. ^ Arafat, Hisham.
  5. ^ "Asya Abdullah: In Rojava There Is A War Of Defense, In Syria A War For Power" 22 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Rojava Report, 24 March 2014
  6. ^ "The Kurdish woman building a feminist democracy and fighting Isis at the same time". The Independent. 5 Ocak 2017. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ ""Women organized and created great change in the revolution"". ANF News (İngilizce). 28 Ağustos 2018. 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2022. 
  8. ^ "Asya Abdullah: “The resistance will increase in Afrin”" 14 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Firat News Agency, 3 February 2018
  9. ^ "Northern Syria delegation: Cooperation with France will continue". ANF News. 30 Mart 2018. 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2022. 
  10. ^ "Syrian Kurdish Leading Movement Elects Two New Leaders" 14 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kurdistan 24, 28 August 2018
  11. ^ "PYD elects Asya Abdullah and Salih Muslim as new co-chairs, Syrian Kurdistan". EKurd Daily. 20 Haziran 2022. 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2022. 
  12. ^ "A Dream of Secular Utopia in ISIS' Backyard". The New York Times (İngilizce). 24 Kasım 2015. ISSN 0362-4331. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ Sara: My Whole Life Was a Struggle. Pluto Press. 2018. s. 245. ISBN 978-0-7453-3801-9.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kürt milliyetçiliği</span> siyasal ideoloji

Kürt milliyetçiliği, Kürtlerde, halk olma bilincinin kültürel ve siyasal eyleme yönlendirilmesini ifade eden kavramdır. Kürtlerin çoğunluk olduğu toprakları Kürdistan olarak tanımlayan ve bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını savunan siyasi hareket olmakla birlikte, Kürtlerin yaşadıkları topraklarda diğer etnik gruplar ile eşit haklara sahip olmasını, Kürtçenin resmî dil ve eğitim dili olmasını savunan siyasi görüştür.

<span class="mw-page-title-main">KCK</span> Kürt politik organizasyonu

KCK, Türkçe tam adı ile Kürdistan Topluluklar Birliği, Abdullah Öcalan'ın teorize ettiği demokratik konfederalizm çerçevesinde kurulan çatı örgüt. KCK bünyesinde Kürdistan'ın sırasıyla Türkiye, Suriye, İran ve Irak sınırları içinde kalan dört parçasını temsil eden demokratik konfederalist siyasi partiler olarak tanımlanan Kürdistan İşçi Partisi (PKK), Demokratik Birlik Partisi (PYD), Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (PJAK) ve Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi (PÇDK) bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Demirtaş</span> kürt siyasetçi ve avukat

Selahattin Demirtaş, Türk avukat, siyasetçi ve yazardır. 22 Haziran 2014'te seçildiği Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanlığı görevini 11 Şubat 2018'e kadar yürütmüştür. 4 Kasım 2016'dan beri Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutukludur.

<span class="mw-page-title-main">PYD</span> Suriye Kürtleri tarafından kurulmuş Siyasi parti

PYD tam adı ile Demokratik Birlik Partisi, 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye'nin kuzeyinde kurulmuş bir siyasi partidir. Günümüzde hâlâ faaliyet göstermektedir. Partinin eş başkanlık görevini Haziran 2022'den beri Salih Müslim ve Asya Abdullah yürütmektedir. Askerî kolu yaklaşık 85 binden fazla militana sahip YPG'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kürt Yüksek Komitesi</span>

Kürt Yüksek Komitesi ya da Batı Kürdistan Üst Kurulu 25 Temmuz 2012 tarihinde Kamışlı'da Suriye Kürt Ulusal Meclisi (ENKS) ve Batı Kürdistan Halk Meclisi (MGRK)'nın beşer üyesinin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. PYD ve ENKS arasında çıkan anlaşmazlıklar yüzünden işlevini kaybederek dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salih Müslim</span>

Salih Müslim Muhammed,, Kürt siyasetçi ve mühendis. PYD'nin eş başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Afrin</span> Suriyenin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe

Afrin, Suriye'nin kuzey batısında, Halep iline bağlı ilçe. İlçenin toplam nüfusu 500.000'dir. İlçenin merkezi olan Afrîn kentinin nüfusu 2004 sayımına göre 36.562 nahiyesinin toplam nüfusu ise 172.095 kişi idi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı</span> Suriyenin kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Suriye Kürdistanı, Batı Kürdistan veya Rojava, Suriye'nin kuzeyinde ve doğu kesiminde çoğunlukla Kürtler olmak üzere Arap, Çerkes, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölge. Orta Doğu coğrafyasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kürdistan'ın, Suriye sınırları içinde kalan kısmını tanımlar. PYD tarafından bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ilan edilmiş; fakat Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı bayrağı</span> Suriye Kürdistanı bayrağı

Rojava bayrağı, TEV-DEM bayrağı ya da Suriye Kürdistanı bayrağı, KDSÖY'ün koalisyon partisi TEV-DEM tarafından 2012 yılında partinin resmi sembolü olarak kabul edilen 3 şeritli bayrak. Suriye Kürtleri tarafından Suriye Kürdistanı'nın (Rojava) bayrağı olarak kabul edilmektedir. Bir süre Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi tarafından kullanılsa da sonradan özerk yönetimin sembolü ve bayrağı değişmiştir. Resmi bayrak değişmiş olsa da halen Kobani gibi Kürt kentlerinde 3 renkli Rojava bayrağı asılmaktadır.

Kürt siyasi hareketi ya da Kürt özgürlük hareketi, Türkiye, Irak, Suriye ve İran topraklarında, Kürdistan olarak anılan jeokültürel bölgede yaşayan Kürtlerin anadilde eğitim, self determinasyon, özerklik ya da bağımsız devlet gibi politik taleplerini gerçekleştirmek için mücadele veren hareketin genel adı olarak kullanılır. Bu talepler yasal zeminde demokratik olarak tartışıldığı gibi silahlı olarak Marksist-Leninist çizgide gerçekleştirilmeye de çalışılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik konfederalizm</span> ideoloji ve hükûmet yapısı

Kürt komünalizmi veya Apoculuk olarak da bilinen demokratik konfederalizm, PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından teorize edilen, özerklik, doğrudan demokrasi, siyasi ekoloji, feminizm, çok kültürlülük, öz savunma, öz yönetim ve kooperatif ekonomisi unsurlarına dayanan konfederasyon özelliklerine sahip bir demokratik öz örgütlenme sistemine ilişkin siyasi bir kavramdır. Toplumsal ekoloji, özgürlükçü belediyecilik, Orta Doğu tarihi ve genel devlet teorisinden etkilenen Öcalan, bu konsepti Kürt ulusal özlemlerinin yanı sıra sınıflı topluma kök salmış bölge ülkelerindeki diğer temel sorunlara siyasi bir çözüm ve dünyanın dört bir yanındaki halklar için özgürlük ve demokratikleşmeye giden bir yol olarak sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Afrin Kantonu</span> Rojova kantonu

Afrin Kantonu, Suriye'nin Halep ilinde bulunan, Suriye İç Savaşı sırasında PYD tarafından tek taraflı olarak ilan edilen Suriye Kürdistanı bölgesindeki de facto statüdeki üç kantondan birisi. Suriye'nin Afrin İlçesi'nden oluşmakta olan bu konton, Türk Kara Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu savaşçılarının 18 Mart 2018 tarihinde Afrin kent merkezini ele geçirmeleriyle sona ermiş bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürtleri</span> Etnik grup

Suriye Kürtleri, Suriye'de doğmuş veya ikamet eden Kürtlerdir. Kürtler, Uluslararası Azınlık Hakları Grubu, CIA The World Factbook ve hükûmet yanlısı kaynaklara göre ülke nüfusunun %10 ila %15'ini oluşturan Suriye'deki en büyük etnik azınlıktır. Suriye Kürtleri, hükûmet tarafından rutin bir ayrımcılığa ve zorbalığa maruz kaldılar.

Jineoloji, kadın bilimi olarak da anılan, PKK lideri Abdullah Öcalan'ın teorize ettiği feminizm ve cinsiyet eşitliğini içeren doktrin. Kürtçe kadın anlamına gelen "jin" kelimesinden türetilen jineoloji 'kadın bilimi' olarak tarif edilir. Çeşitli kaynaklarda "Kürt feminizmi" olarak anılır. Öcalan, bölgesel toplumlarda yaşayan kadınları baskı altına alan namus temelli din ve kabile kuralları temelinde “kadınların özgür olmadığı sürece bir ülkenin özgür olamayacağını” ve "kadın özgürlüğünün toplumdaki özgürlük düzeyini belirlediğini" ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Toplum Hareketi (Suriye)</span>

Demokratik Toplum Hareketi veya kısaca TEV-DEM, 16 Ocak 2011'de Suriye'de kurulan solcu siyasi koalisyon. Kuzey Suriye Federasyonu'nun yasama organı ve ulusal parlamentosu olan Suriye Demokratik Konseyi'nin koalisyon hükûmetidir. Koalisyondaki lider parti Demokratik Birlik Partisi'dir. Hareketin eşbaşkanları Zalal Jagar ve Kharib Heso'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi</span> Suriyede de facto özerk bölge

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (KDSÖY) Suriye'nin kuzeydoğu kesimindeki Suriye Kürdistanı'nda Arap, Çerkes, Kürt, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı, Ekim 2019 itibarıyla de facto özerk olan yönetim alanı. PYD tarafından bölgede önce özerk kantonlar, sonrasında federasyon ilan edilmiş; fakat hiçbiri Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır. İsviçre'de ve birçok Avrupa ülkesinde temsilcilikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey ve Doğu Suriye sembolleri</span>

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni temsil etmek için çeşitli semboller kullanılmıştır. Özerk İdare, resmi bir amblemi Aralık 2018'de kabul etmiştir. Amblem, Arapçadaki “Özerk Yönetim” kelimesinden, Suriye’nin kuzeydoğusundaki bölgeleri temsil eden yedi kırmızı yıldızdan, bölgede yetişen iki ürün olan zeytin ve buğdaydan oluşmaktadır. Tüm sembollerin etrafını saran alanda, bölgede konuşulan diller olan Arapça, Kürtçe, Süryanice ve Türkçe olarak yazılmış olan "Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi" kelimeleri yer almatadır. Bütün amblemin üzerine yerleştirildiği mavi ve sarı yarım daire, Fırat nehrini ve bölgenin "kalıcı baharını" temsil eder. Özerk İdarenin amblemini beyaz bir alanda kullanan bir bayrak da idarenin kendisini temsil etmek için kullanılır.

Îlham Ehmed, aynı zamanda İlham Ahmed olarak da tercüme edilir, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Yürütme Konseyi'nin eş başkanı olarak görev yapan PYD üyesi Suriyeli bir politikacıdır. ve Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) koalisyonunun yürütme kurulu üyesidir. Temmuz 2018'e kadar, Suriye Demokratik Güçleri'nin Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi için yasama organı olarak hareket eden siyasi kanadı olan Suriye Demokratik Konseyi'nin (SDC) eş başkanıydı.

2024 Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yerel seçimleri ya da Rojava Yerel Seçimleri, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin yerel yönetimlerin belirlenmesi için 2024 yılının Ağustos ayında yapılacak olan yerel seçimlerdir. 7 kantona bağlı toplam 6 büyükşehir, 40 şehir ve 105 beldede yurttaşlar sandık başına gidecek. Yönetim 11 Haziran tarihinde seçimlere gidecekken 6 Haziran'da yaptığı açıklamayla seçimi 2024'ün Ağustos ayına ertelemiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.