İçeriğe atla

Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı

Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı
Conference on Interaction and Confıdence Building Measures in Asia
Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı Logo
Logo
  Üye ülkeler   Gözlemci ülkeler
  Üye ülkeler
  Gözlemci ülkeler
SekreterlikKazakistan Astana, Kazakistan
Üyeler
  • 28 üye ülke
  • 9 gözlemci ülke
  • 5 gözlemci kuruluş
Liderler
• Yönetici müdür
Kazakistan Kairat Sarybay
Kuruluşu14 Eylül 1999
Resmî site
s-cica.org

Asya'da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (İngilizce: Conference on Interaction and Confidence-Building Measures in Asia kıs. CICA), Asya'da barışı, güvenliği ve istikrarı teşvik etmeye yönelik iş birliğini geliştirmek için hükûmetlerarası bir forumdur. Asya'da ve dünyanın geri kalanında barış, güvenlik ve istikrar arasında yakın bir bağlantı olduğunun kabulüne dayanan bir forumdur. Konferansın ana fikri, güvenliğin bölünmezliği, ortak inisiyatif ve küçük ve büyük devletlerin karşılıklı yarar sağlayan etkileşimi önceliğine dayanmaktadır.[1]

CICA'nın toplanması fikri ilk olarak dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 5 Ekim 1992'de Birleşmiş Milletler 47. Genel Kurulunda önerildi.[1]

Arka plan

CICA'nın toplanması önerisi bir dizi Asya ülkesi tarafından memnuniyetle karşılanmıştı. Sonraki yedi yıl boyunca, ilgili ülkeler arasında CICA'yı toplama yöntemlerini tartışmak ve temel belgeleri hazırlamak için bir dizi toplantı yapıldı.

CICA Dışişleri Bakanlarının ilk toplantısı 14 Eylül 1999'da 15 üye ülkenin katılımıyla yapıldı. Bu toplantıda, CICA Üye Devletleri Arasındaki İlişkilere Yönelik İlkeler Bildirgesi kabul edilmiştir.

İlk CICA zirvesi 4 Haziran 2002'de 16 üye ülkenin katılımıyla yapıldı ve CICA tüzüğü olan Almatı Yasası kabul edildi. Bu toplantının itici gücü, bir önceki yılın 11 Eylül saldırılarından geldi. Böylece terörle mücadele, CICA için önemli bir konu haline geldi ve bu tema sonraki toplantılara da yansıdı.[2]

2004 yılında dışişleri bakanlarının ikinci toplantısında, CICA Güven Artırıcı Önlemler Kataloğu ve CICA Usul Kuralları kabul edilmiştir. 2006 yılındaki ikinci CICA Zirvesi'nde, Tayland ve Güney Kore'nin tam üye olarak kabul edilmesi ve daimi bir sekreterya kurulması kararlaştırılmış, 2008'deki üçüncü dışişleri bakanları toplantısında Ürdün ve BAE'nin tam üye olarak kabul edilmesi kararlaştırılmıştır. 2010 yılındaki üçüncü CICA Zirvesi'nde ise Türkiye, CICA başkanlığını kurucu başkan Kazakistan'dan devralmıştır. Ayrıca üçüncü zirvede Irak ve Vietnam da tam üye oldu ve CICA Sözleşmesini kabul edildi. Bahreyn ve Kamboçya CICA'ya 2011'de, Bangladeş ve Katar 2014'te, Sri Lanka 2018'de, Kuveyt ise 2022'de katıldı.

Üyeler

Üye ülkeler (28)

Gözlemci ülkeler (9)

Gözlemci kuruluşlar (5)

Asya ülkesi olup üye veya gözlemci olmayanlar (17)

Başkanlık

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Times, Astana (27 Ekim 2017). "Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia (CICA): what's in the name?". The Astana Times (İngilizce). 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  2. ^ Chunshan, Mu. "What is CICA (and Why Does China Care About It)?". thediplomat.com (İngilizce). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  3. ^ Amreyev, Baghdad. "Kazakhstan launches global initiative". Hurriyet Daily News. 9 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2010. 
  4. ^ Kılıç, Gülay. "What can Turkey get out of CICA?". Hurriyet Daily NEws. 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2010. 
  5. ^ "Kazakhstan takes over CICA Chairmanship for 2020-2022". KAZINFORM. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslam İşbirliği Teşkilatı</span> 57 üye devleti bulunan uluslararası kuruluş

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Eylül 1969 tarihinde Fas'ın başkenti Rabat'ta toplanıp İslam ülkelerini çatısı altında toplamak üzere İslam Konferansı Teşkilatı adıyla kurulan 57 üyeye sahip, uluslararası hukuk tüzel kişiliğini haiz bir uluslararası teşkilattır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan</span> Doğu Avrupa ve Orta Asyada yer alan egemen devlet

Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Ekonomik İşbirliği</span> uluslararası bir kuruluş

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİÖ), 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen zirvede imzalanan anlaşma ile kurulan ve Karadeniz havzasındaki ülkelerin ekonomik iş birliğini amaçlayan uluslararası kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay İşbirliği Örgütü</span> uluslararası işbirliği örgütü

Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) veya bilinen adlarıyla Şanghay Beşlisi ve Şanghay Paktı, Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996 yılında oluşturdukları uluslararası bir örgüt. 2001 yılında Özbekistan'ın katılımıyla üye sayısını altıya çıkarttı. 9 Haziran 2017'de Astana'da gerçekleştiren zirvede Hindistan ve Pakistan'ın örgüte katılması ile üye sayısı sekize çıktı. Gözlemci statüsünde olan İran'ın 17 Eylül 2021'de Şanghay İşbirliği Örgütüne tam üye olarak kabul edilmesi ile üye sayısı dokuza çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği</span> Güneydoğu Asya ülkelerinde bir uluslararası örgüt

Güneydoğu Asya Uluslar Birliği, 8 Ağustos 1967'de Vietnam Savaşı'ndan kaynaklanan komünist genişlemeye karşı olarak Filipinler, Malezya, Tayland, Endonezya ve Singapur arasında kurulan uluslararası örgüt. 2005 yılında örgütün toplam gayri safi yurt içi hasılası yaklaşık 884 milyar dolardır. Yılda %4'lük bir büyüme oranı yakalanmıştır. 2006'da GSYH 1,066 trilyona yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği</span> Asya-Pasifik ülkeleri ekonomik forumu

Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği ya da APEC Büyük Okyanus kıyısındaki 21 ülkenin katıldığı, dünya ekonomisinin %60'ını temsil eden ve bölgesel ekonomik, iş birliği, ticaret ve yatırım konularının paylaşıldığı uluslararası bir örgüttür. Üye ülkelerin bakanlarının yıllık toplantıları da dahil olmak üzere örgütün tüm eylemleri APEC Sekreterliği tarafından yürütülür.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz için Birlik</span> Akdeniz havzası ülkelerini kapsayan kuruluş

Akdeniz için Birlik (AiB) Avrupa ve Akdeniz Havzası'ndan 43 ülkenin yer aldığı hükûmetler arası bir kuruluştur: Avrupa Birliği'nden 28 üye devlet ve Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa'dan 15 ortak Akdeniz ülkesini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Türk Devletleri Teşkilatı</span> uluslararası Türk birliği

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) veya eski adıyla Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye'nin üye; Macaristan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkmenistan'ın gözlemci statüsünde yer aldığı Türk devletlerinden oluşan bir uluslararası kuruluştur. Genel amacı, Türk dilleri konuşan devletler arasında kapsamlı iş birliğini teşvik etmek olan bir hükûmetlerarası kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü</span> Bağımsız Devletler Topluluğu tarafından kurulan askerî ittifak

Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ), 7 Ekim 2002 tarihinde altı Bağımsız Devletler Topluluğu ülkesi tarafından kurulan hükûmetlerarası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı</span>

Kuzey Kıbrıs ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı arasında uluslararası süregelen ilişkileri içerir. Sadece Türkiye tarafından tanınan KKTC daha önceden farklı statü ve isimlerde temsil edildiği örgütte, Ekim 2012'den bu yana Kıbrıs Türk Devleti adıyla gözlemci üye olarak yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da insan hakları</span>

Kazakistan'da insan hakları, bağımsız gözlemciler tarafından tek tip zayıf olarak tanımlanmaktadır. İnsan Hakları İzleme Örgütü, "Kazakistan toplanma, konuşma ve din özgürlüğünü büyük ölçüde kısıtlıyor. 2014 yılında yetkililer, gazeteleri kapattılar, barışçıl ama onaylanmamış protestolar sonrasında onlarca insanı hapse attılar ya da para cezasına çarptırdılar ve dini devlet kontrolleri dışında uyguladıkları için ibadet edenler para cezasına çarptırıldılar. Muhalefet lideri Vladimir Kozlov da dahil olmak üzere hükûmet eleştirmenleri haksız davalardan sonra gözaltında kaldı. İşkence, gözaltı yerlerinde uygulanmaya devam ediyor."

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yeşil Burun Adaları ilişkileri</span> Karşılıklı ilişkiler

Türkiye Cumhuriyeti ile Yeşil Burun Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişkiler 1979 yılında tesis edilmiştir. Öte yandan, Yeşil Burun ile Türkiye arasında bugüne dek yüksek düzeyde resmi ziyaret gerçekleşmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler ve Kazakistan</span>

Kazakistan Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de Birleşmiş Milletler'e üye oldu. Kazakistan, 2017-2018 dönemi için BM Güvenlik Konseyi'nde görev yapmak üzere seçildi. BM Genel Sekreteri António Guterres, BMGK'ye yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın dünyayı kitle imha silahlarından ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarından kurtarma çalışmalarını tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Kazakistan ilişkileri</span>

Fransa-Kazakistan ilişkileri - Fransa ve Kazakistan arasındaki mevcut ikili ilişkiler. Ülkeler Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya-Kazakistan ilişkileri</span>

Avustralya-Kazakistan ilişkileri, Avustralya ve Kazakistan arasındaki ikili ilişkiler. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 22 Haziran 1992'de kurulmuştur. Avustralya, Rusya'nın başkenti Moskova'daki büyükelçiliği aracılığıyla Kazakistan'a diplomatik temsilcisini takdim etmiştir. Kazakistan da Singapur'daki büyükelçiliği aracılığıyla Avustralya'ya diplomatik temsilcisini takdim etmiş ve Sidney şehrinde başkonsolosluğunu açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2022 Kazakistan protestoları</span> Kazakistanda 2 Ocak 2022 tarihinde gaz fiyatlarının zamlanmasından sonra başlayan protestolar

2022 Kazakistan protestoları, Kazakistan hükûmetine göre, yüksek talep ve fiyat sabitlemesi nedeniyle gaz fiyatlarındaki ani keskin artışın ardından 2 Ocak 2022 tarihinde başladı. Protestolar ilk olarak petrol işleme tesislerinin bulunduğu Janaözen'de başladı, ancak daha sonra hükûmetten artan memnuniyetsizlik ve ekonomik eşitsizlik nedeniyle ülkenin diğer şehirlerine, özellikle de en büyük şehir olan Almatı'ya yayıldı.

<span class="mw-page-title-main">Yerlan İdrisov</span> Kazak siyasetçi

Yerlan Abilfayizuli İdrisov, Kazak siyasetçi. 1999-2002 ve 2012-2016 yılları arasında Kazakistan dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Kazakistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri ve Kazakistan Cumhuriyeti, 16 Aralık 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. Amerika Birleşik Devletleri Ocak 1992'de Almatı'da büyükelçiliğini açtı ve daha sonra 2006'da Astana'a taşıdı.

İslam Gıda Güvenliği Örgütü (IOFS) (Arapça. المنظمة الکسلامية للممن الکايي, İngilizce.Islamic Organization for Food Security, Fransızca L'organisation Islamique pour la Sécurité Alimentaire) – görevi İslam İşbirliği Teşkilatı ülkelerinde gıda güvenliğini sağlamak olan uluslararası bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kültür ve Mirası Vakfı</span>

Türk Kültür ve Mirası Vakfı, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının girişimiyle Kazakistan Cumhuriyeti, Kırgız Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanlarının desteğiyle kurulmuştur. Vakfın tüzüğü 23 Ağustos 2012 tarihinde Türk Dili Konuşan Devletler İşbirliği Konseyi'nin Bişkek zirvesinde kabul edilmiştir.