İçeriğe atla

Asurya (eyalet)

MS 117 yılında Roma İmparatorluğu'nun Asurya eyaleti

Asurya ya da Asurya Eyaleti, Roma İmparatoru Trajan'ın günümüz Irak topraklarında bulunan Part Ülkesine yaptığı başarılı seferin[1] ardından oluşturulan üç Roma eyaletinden (Ermenistan, Mezopotamya ve Asurya) biri. Roma'nın askeri zaferine rağmen Trajan'ın eyaletleri daha başlangıçta bir takım zorluklarla uğraşmak zorund kalmıştır. 116 yılında Santruces adındaki bir Part prensi önderliğindeki silahlı isyan yeni Roma eyaletlerini etkisi altına almıştı. İsyan sırasında, Asurya ve Mezopotamya'da bulunan Roma garnizonları mevzilerini terk etmek zorunda kalmış ve isyanı bastırma konusunda başarısız olan ordunun bir generali öldürülmüştü.[2]

Trajan 117 yılınca ölünce, halefi, Hadrianus, doğuda yeni fethedilmiş topraklarda daha fazla saygıya dayanan yeni bir politika uygulamaya soktu. Hadrianus, İmparatorluğun haddinden fazla büyüdüğünü bu sebeple daha savunulabilinir sınırlara çekilmesi gerektiğini düşünüyordu.[3] Bunun bir sonucu olarak 118 yılında Trajan'ın üç eyaleti Hadrianus tarafından boşaltıldı.[4]

Konum

Asurya eyaletinin Trajan'ın Part seferi sırasında oluşturulduğundan pek çok kaynakta bahsedilse de eyaletin kesin sınırları konusu tartışmalıdır. Bazı modern bilim insanlarına göre Assyria Provincia (Asurya Eyaleti), dördüncü yüzyılda yaşamış Romalı bir tarihçi olan Festus'un da doğruladığı gibi, Dicle ve Fırat nehirleri arasında, modern Irak'ının merkez bölgesinde yer alıyordu.[5] Bazı kaynaklara göre ise eyalet Diclenin doğusunda, eskiden Adiabene olarak bilinen bölgedeydi.[6]

Kaynakça

  1. ^ Trajan's Parthian War and the Fourth-Century Perspective Author(s): C. S. Lightfoot Source: The Journal of Roman Studies, Vol. 80 (1990), pp. 115-126.
  2. ^ David Magie, Roman Rule in Asia Minor to the End of the Third Century After Christ, Princeton, NJ: Princeton University Press, 1950: p. 609.
  3. ^ Charles Freeman, The World of the Romans, New York: Oxford University Press, 1993: p. 62.
  4. ^ The Cambridge Ancient History, Volume XI, London: Cambridge University Press, 1970: p. 640.
  5. ^ C.S. Lightfoot, "Trajan's Parthian War and the Fourth-Century Perspective," The Journal of Roman Studies, Volume 80, (1990), p. 121-122.
  6. ^ Lightfoot p. 121; Magie p. 608.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karduya</span> Kuzey Mezopotamyada tarihi bölge

Karduya veya Karduk, Mezopotamya'nın kuzeyi ile Ermenistan Krallığı'nın güneybatısı; günümüzde ise Türkiye'nin güneydoğusu ile Irak'ın kuzeyi arasında kalan antik bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Trajan</span> 13. Roma İmparatoru

Marcus Ulpius Nerva Traianus, yaygın adıyla Trajan, Roma İmparatorluğu'nun Beş İyi İmparatorundan ikincisidir. Tahta çıktığı MS 98 yılından öldüğü 117 yılına kadar Roma İmparatorluğu’na altın çağını yaşatmıştır. Mütevazı ve filantropik kişiliği sayesinde hem halk hem de ordu tarafından sevilmiştir. Ortaya koyduğu politikalar ve savaşçı kişiliği sayesinde Roma İmparatorluğu'nu tarihinin gördüğü en geniş topraklarına ulaştırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hadrianus</span>

Publius Aelius Traianus Hadrianus, 117 ile 138 yılları arasında Roma imparatoruydu. Hadrianus, Hispania Baetica'da bir İtalik yerleşim yeri olan ve İspanya'daki modern Sevilla'ya yakın olan Italica'da doğdu. Aelia gensinin kolu olan Aeli Hadriani, doğu İtalya'daki Hadria kasabasından geliyordu. Nerva-Antoninus hanedanının bir üyesiydi.

Gaius Iulius Priscus, III. Gordian'ın saltanatı sırasında Praetorian muhafız olarak görev yapmış olan askeri kişilik.

<span class="mw-page-title-main">Adiabene</span> Kuzey Mezopotamyada bir krallık (MÖ 164 - MS 379 civarı)

Adiabene, isim klasik Süryanice'den türetilmiştir: ܚܕܝܐܒ‎, Ḥaḏy’aḇ veya Ḥḏay’aḇ, merkezi Arbela (Erbil) olan, eski Asur'daki bir Yahudi (Uydu) devletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Osroene</span> MÖ 132-MS 244 arası var olan Mezopotamya devleti

Osroene veya Osrhoene Yukarı Mezopotamya'da eski bir bölge ve devletti. Başkentinin "Edessa Krallığı" olarak da bilinen Osroene Krallığı, M.Ö. 2. yüzyıldan MS 3. yüzyıla kadar var olmuş ve Abgarid hanedanı tarafından yönetilmiştir. Genellikle Partlarla ittifak yapan Osroene Krallığı, MÖ 132'den MS 214'e kadar tam bağımsızlığını sağlamak için yarı özerkliğe sahipti.. Arap kökenli bir hanedan tarafından yönetilse de, krallığın nüfusu ağırlıklı olarak Arami'ydi ve Yunan ve Part karışımıydı. Ayrıca, Edessa'da bazı Arap kültleri de onaylanmış olsa da, şehrin kültürel ortamı, güçlü Part etkilerinin yanı sıra temel olarak Aramice idi.

Ermenistan Eyaleti,, MS 114 yılında Roma İmparatoru Trajan tarafından, MÖ 66 yılından beri Roma korumasında olan Ermeni milletinin göç ettiği toprakların imparatorluğa bağlanmasıyla oluşturulan Roma eyaleti. Yerleştiği bölge Azerbaycan'ın tarihi Revan şehrinin etrafındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya (eyalet)</span>

Kilikya, Antik Cilicia Trachea ve Cilicia Pedias toprakları üzerinde, Tarsus başkent olacak şekilde düzenlenen antik Roma eyaleti.

Pax Khazarica, Hazarların hâkimiyetleri altına almış oldukları milletlere karşı anlayışlı tavırlar ve dini müsamahalar göstermek suretiyle topraklarının geniş bir bölümünde güven ve asayişi sağladığı döneme verilen ad. Bu "mutedil" (ılımlı) siyaset anlamını beraberinde getiren ve yaratıcısı bilinmeyen bu terim, 19. yüzyıldan beri akademisyenler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kiştuş Savaşı</span>

Kiştuş Savaşı (115-117) Yahudi-Roma savaşlarının ikincisine verilen isimdir. Sirenayka, Kıbrıs, Mezopotamya ve Mısır'da diaspora Yahudileri tarafından başlatılıp kontrolden çıkan bu ayaklanmada genel çapta Roma vatandaşları ve Yahudi asileri katledilmiştir. Ayaklanma en sonunda, savaşa adını veren Lusius Quietus komutanlığındaki Roma lejyoner kuvvetlerince bastırıldı; Quietus adı zamanla bozulup "Kitos" halini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Shen Kuo</span> Çinli bilim insanı (1031-1095)

Shen Kuo veya Shen Gua (1031–1095), geleneksel ismi; Cunzhong (存中) ve Mengqi Weng (夢溪翁), birçok bilim dalında başarılı (polimat), Song Hanedanlığı (960-1279) döneminde yaşamış Çinli bilim insanı ve devlet adamı. Bilimin ve devlet idaresinin birçok alanında etkin olan Shen; bir matematikçi, astronom, meteorolog, jeolog, zoolog, botanikçi, farmakolog, ziraatçı, arkeolog, etnograf, haritacı, ansiklopedist, general, diplomat, hidrolik mühendisi, mucit, akademisyen, maliye bakanı, hükûmet devlet müfettişi, şair ve müzisyen idi. Song Hanedanlığı'nın Astronomi alanında baş yetkilisi olan Shen bunun yanı sıra İmparatorluk Sağlık işlerinin de başkan yardımcısı idi.

<span class="mw-page-title-main">Roma-Sasani Savaşı (421-422)</span>

Roma-Sasani Savaşı (421-422), Doğu Roma İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında bir çatışmadır. Casus belli, Hristiyanların Zerdüşt tapınaklarına karşı saldırılarına bir cevap olarak Sasani kralı V. Behram'ın Hristiyanlara zulmüdür. Hristiyan Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius savaş ilan etmiş ve bazı zafer kazanmıştır fakat iki güç, status quo ante kabülü üzerine bir barış anlaşması imzaladılar.

II. Tsate 556 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır.

<i>Historia Augusta</i>

Historia Augusta 117 ila 284 döneminin Roma imparatorları ile onların kıdemsiz belirlenmiş mirasçıları ile gaspçılarının hayatlarının Latince yazılmış geç bir Roma koleksiyonudur. Diocletianus ve I. Konstantin hükümdarlığı döneminde yazılan ve Roma'daki bu imparatorlara veya diğer önemli şahsiyetlere hitap eden altı farklı yazarın eserlerinin bir derlemesi olan Sözde Suetonius'un benzer çalışması De Vita Caesarum üzerinde modellenmiştir. Koleksiyon, mevcut haliyle, çoğu tek bir imparatorun yaşamını içeren otuz biyografiyi içerirken, bazıları sadece bu imparatorların benzer veya çağdaş olduğu için birlikte gruplandırılmış iki veya daha fazla grup içerir.

161-166 Roma-Part Savaşı, Ermenistan ve Yukarı Mezopotamya üzerindeki Roma İmparatorluğu ve Part İmparatorluğu arasındaki muharebedir. 166'da Romalıların Mezopotamya ve Med'de başarılı seferler yaptıktan ve Part başkenti Tizpon'u yağmalamasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye (bölge)</span> Akdenizin doğusundaki bölge

Suriye Arapçada eş-Şam olarak bilinir Batı Asya'da, Akdeniz'in doğusunda yer alan ve geniş anlamda Levant ile eşanlamlı olan tarihi bir bölgenin adıdır. Diğer eşanlamlılar Büyük Suriye veya Suriye-Filistin'dir. Bölge sınırları tarih boyunca değişmiştir. Modern zamanlarda, Suriye terimi en yaygın olarak daha küçük Suriye Arap Cumhuriyeti'ni ifade etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Mithridatis (Part kralı)</span> Part kralı

IV. Mithridatis, MÖ 57'den 54'e kadar bir Part kralıdır. III. Fraates'in oğlu ve halefidir. Hükümdarlığı, sonunda IV. Mithridatis idam ettirip yerini alan küçük kardeşi II. Orodes ile hanedan mücadelesini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">V. Vologases</span> Part kralı

V. Vologases, 191'den 208'e kadar Part İmparatorluğu'nun Krallarının Kralıydı. Ermenistan kralı olarak, II. Vologases olarak bilinir. Ermenistan'daki krallık dönemi hakkında, oğlu Rev I'i 189'da İber tahtına çıkması dışında çok fazla bigi yoktur. Vologases, 191 yılında babası IV. Vologases'in yerine Part İmparatorluğu'nun kralı oldu; İktidar geçişinin barışçıl mı olduğu yoksa Vologases'in tahta bir iç savaşta mı geçtiği belirsizdir. Vologases Part tahtına çıkınca, Ermeni tahtını oğlu I. Hüsrev'e vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Osroes</span> Part kralı

I. Osroes, Part İmparatorluğu'nun batı kısmını 109'dan 129'a kadar bir yıllık bir kesintiyle yöneten daha sonraki dönemde Part tacında hak iddia eden Part kralıydı. Hükümdarlığının büyük bölümünde rakip kral III. Vologases doğu kısmını yönetiyordu. 116 yılında I. Osroes, Roma İmparatoru Trajan'ın istilası sırasında kısa bir süreliğine tahtından indirilmiş ve yerine oğlu Parthamaspates tahta çıkmıştır. Ertesi yıl Trajan'ın ölümü sonrası I. Osroes, Part soyluları tarafından yeniden tahta geçirilmiştir. 129'da III. Vologases tarafından iktidardan uzaklaştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Sinatrukes</span> 2. yüzyılın başlarında Part İmparatorluğunun tahtına talip olan kişi

II. Sinatrukes, amcası I. Osroes'in tartışmalı hükümdarlığı sırasında Part İmparatorluğu'nun tahtının taliplisiydi. Kendisi yalnızca çoğu zaman pek güvenilir olmayan Bizans tarihçisi İoannis Malalas'ın (Chronographia) yazılarından bilinmektedir. Bu hükümdarın kişiliği ve ilgili olaylar bu nedenle esrarengizliğini koruyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.