İçeriğe atla

Astroturfing

Astroturfing veya astroturf,[1] bir kişi, ürün veya politika için aslen tabanda geniş çaplı bir destek bulunmamasına rağmen, böyle bir desteğin var olduğu izlenimi yaratmayı amaçlayan eylemler bütünü. Astroturfing sayesinde azınlık tarafından desteklenen fikirler, halkın bu fikirleri çoğunluğun desteklediğine inanmasına neden olabilir. Diğer devletlerde de var olmakla birlikte eylem özellikle otoriteryen olarak tanımlanmış ülkeler ile ilişkilendirilmiştir. Gazeteler, radyo ve özellikle İnternet ve sosyal medya astroturfing gerçekleştirilen ana mekanları oluşturmaktadır.[2]

Astroturfing yapması için tutulan şirketlerin otomatik bir şekilde sahte IP adresine ve İnternet geçmişine sahip sanal hesaplar oluşturdukları, bu hesapları politik veya şirket kampanyalarında kullanmadan önce aylar veya yıllar boyunca geliştirdikleri ve bu durumun fark edilmesinin git gide güçleştiği rapor edilmiştir.[2]

Etimoloji

Astroturfing terimi, İngilizcede tabanının desteğiyle oluşan hareketleri tanımlamak için kullanılan grassroots (çim kökleri) terimine zıtlık oluşturması açısından, yapay çim halı üreten AstroTurf adlı şirketin isminden esinlenerek türetilmiştir.

Ülkelere göre astroturfing

Twitter'daki küresel trendlerin ilk 10'da yer alanlarının en az %20'sinin, sayıları 108.000'i aşan bot hesaplar aracılığıyla yapay bir şekilde oluşturulduğu ve kullanıcıların çeşitli konular hakkında fikirlerini etkilemek amacıyla astroturfing saldırılarında kullanıldığı tespit edilmiştir.[3]

Çin

2008 yılında Çin ilişkileri uzmanı Rebecca MacKinnon; Çin'de devlet destekli 280.000 hesabın İnternet üzerinde Çin'i destekleyen propaganda paylaştığını ve karşıt fikirleri susturduğunu tahmin etmiştir.[4][5]

Rusya

2014'te muhafazakar medya kuruluşu Toronto Sun'ın haberine göre Rusya'nın astroturfing taktikleri vasıtasıyla kaya gazı gibi kaynakların eldesinde kullanılan fracking adlı yönteme karşı Avrupa ve Batı ülkelerinde kampanyalar yürüttüğü ve bu sayede fosil yakıt ihracatında baskınlığını korumayı amaçladığı rapor edilmiştir.[6]

Türkiye

İlk 5'te yer alan Türkiye Twitter trendlerinin %47'sinin botlar ile gerçekleştirildiği tespit edilmiş olup, bu oran Twitter'ın küresel trendleri ile karşılaştırıldığında önemli ölçüde yüksek olarak değerlendirilmiştir. 2020 yılında yayımlanmış ve Twitter'ın Türkiye trendlerindeki astroturfing saldırılarında kullanılmış anahtar kelimeleri (n=3.211) incelemiş bir çalışmaya göre bu saldırıların büyük çoğunluğunun (n=2.131) belli bir ürünü (özellikle bet sitelerini) tanıtmak için oluşturulduğu ortaya konmuştur.[3]

Politik TT anahtar kelimeleri (n=802) incelendiğinde Adalet ve Kalkınma Partisi'ne destek veren yapay TT'ler (n=381) ilk sırada yer almış, bunu CHP karşıtı astroturf TT'ler (n=124) takip etmiştir. CHP'yi destekleyen (n=118), diğer partileri destekleyen (n=42) ve AKP karşıtı anahtar kelimeler (n=20) diğer astroturf TT'leri oluşturmuştur. Geri kalan anahtar kelimeler politika ile ilişkili olmakla birlikte herhangi bir politik parti bağlantısı içermemiştir. Sahte Twitter Türkiye trendlerinin önemli bir kısmı Adnan Oktar ve Alparslan Kuytul kültleri gibi dini grupların astroturf çalışmalarıyla ilgilidir. İncelenmiş astroturf TT'lerden 1.209 tanesinin; gıda mühendisleri, öğretmenler ve personel gibi gruplar için iş, tutuklular için af yasası veya bedelli askerlik gibi hususlarda hükûmete talepte bulunan söz öbekleri olduğu da belirlenmiştir.[3]

Evrim ve LGBT, yapay TT'ler yardımıyla haklarında astroturfing ve dezenformasyon çalışması yürütülmüş konuları oluşturmuştur. Taksicilerin özel taşımacılık hizmeti Uber karşıtı TT'leri botlarla TT yaptığı da kaydedilmiştir.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Troller, botlar, astroturf: Sosyal medyanın anti-sosyal yüzüyle baş etme rehberi - Aslı Peker | Birikim Sayı 322 - Şubat 2016". birikimdergisi.com. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  2. ^ a b "Astroturfing: what is it and why does it matter? | Adam Bienkov". the Guardian (İngilizce). 8 Şubat 2012. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. 
  3. ^ a b c d Karl, Elmas, Tuğrulcan Overdorf, Rebekah Özkalay, Ahmed Furkan Aberer, (17 Ekim 2019). The Power of Deletions: Ephemeral Astroturfing Attacks on Twitter Trends. OCLC 1228371900. 
  4. ^ Cheng Chen; Kui Wu; Venkatesh Srinivasan; Xudong Zhang (18 Kasım 2011). "Battling the Internet Water Army: Detection of Hidden Paid Posters". arXiv:1111.4297 $2. 
  5. ^ Anderson, Nate (26 Mart 2010). "280,000 pro-China astroturfers are running amok online". Ars Technica. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2012. 
  6. ^ Valiante, Giuseppe (20 Haziran 2014). "Feds weigh in on allegations Russia behind anti-fracking movement | Toronto Sun" (İngilizce). 8 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arama motoru</span>

Web arama motoru veya internet arama motoru, web'de sistematik bir şekilde internet kullanıcılarının istedikleri bilgilere anında erişebilmek için sıkça kullandıkları bir yazılım türüdür. Birincil işlevi internette veya internetin bir kısmında bulunmuş olan verileri bir araya getirmek ve raporlamaktır. Arama sonuçları genellikle satırlara ayrılmış sonuç sayfaları şeklinde sunulur. Bulunan bilgiler arasında web sayfası bağlantıları, görseller, videolar, infografikler, yazılar, akademik makaleler ve diğer dosya türleri yer alabilir. Arama motoru, çıktı olarak elde edilmiş kayıtlar ve bilgilerin hepsini birbiriyle karşılaştırarak sorgulayan, bir sorgunun kabul edilebilmesi için gerekli faaliyetleri gerçekleştiren, elde edilen verilerin performanslarının en yüksek olmasını amaçlayan bir sorgulama ve bulma mekanizmasıdır. Bazı arama motorları, veri tabanlarında ve kamuya açık dizinlerde bulunan bilgileri de indeksler. Bu noktada toplanan veriler, web sitesi URL’sini, web sitesinin içeriğini açıklayan bazı anahtar kelimeleri veya anahtar kelime gruplarını, web sayfasını oluşturan kod yapısını ve web sitesinde verilen bağlantıları içerir. Arama motorları, insanlar tarafından derlenen web dizinlerinin aksine, "örümcek" denilen botlar tarafından toplanan bilgileri belirli bir algoritma yardımıyla gerçek zamanlı olarak yansıtabilirler. Ve de günümüzde World Wide Web ile çok iyi bir hale gelen arama motorları, giderek profesyonelleşmeye devam etmektedir.

Fransız yazar Jean Baudrillard’la birlikte anılan bir düşünce. Baudrillard, elektronik iletişimin yaygınlaşmasının bir sonucu olarak, artık televizyon programlarının ya da öteki kültürel ürünlerin göndermede bulunduğu ayrı bir “gerçeklik” olmadığını ileri sürmüştür. Bunun yerine, “gerçeklik” diye gördüğümüz şey, bu tür iletişimin kendisi tarafından yapılaştırılmıştır. Örneğin, haberlerde verilen şeyler yalnızca ayrı bir olaylar dizisi değildir; bunlar aslında, bu olayların kendilerini tanımlamakta ve oluşturmaktadır.

Aldatıcı mesaj ya da aldatmaca (hoax), kitleleri etkilemek veya markaları karalamak için oluşturulan yalan habere (asparagas) dayanan içerik.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal medya</span> İnsanların kendi aralarında bilgi veya düşünce paylaştığı sanal topluluk ve ağlar

Sosyal medya, kullanıcıların internette aradığı, kullandığı ve içerik ürettiği interaktif iletişim platformdur. Geleneksel medya’dan Web 2.0’ın kullanılmaya başlamasıyla, tek yönlü içerik paylaşımından, çift taraflı içerik alışverişine erişim sağlanılan medya iletişimidir. Sosyal ağlar, insanların birbiriyle içerik ve bilgi paylaşmasını sağlayan İnternet siteleri ve uygulamalar sayesinde, herkes aradığı, ilgilendiği içeriklere ulaşabilmektedir. Küçük gruplar arasında gerçekleşen diyaloglar ve paylaşımlar giderek, kullanıcı bazlı içerik üretimini giderek arttırmakta, amatör içerikleri dijital dünyada birer değere dönüştürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">X (sosyal ağ)</span> sosyal ağ hizmeti

X veya yaygın olarak kullanılan eski adıyla Twitter, Amerikan X Corp. şirketi tarafından işletilen çevrimiçi bir sosyal medya ve sosyal ağ hizmetidir. X'te kullanıcılar metin, fotoğraf ve video paylaşabilirler. Kayıtlı kullanıcılar gönderi paylaşabilir, gönderileri beğenebilir, yeniden paylaşabilir ve diğer kayıtlı kullanıcılara doğrudan mesaj (DM) gönderebilirken, kayıtsız kullanıcılar yalnızca herkese açık gönderileri görüntüleyebilir. Amerika Birleşik Devletleri dışındaki X kullanıcılarına yasal olarak İrlanda merkezli Twitter International Unlimited Company tarafından hizmet verilmekte olup, bu durum söz konusu kullanıcıları İrlanda ve Avrupa Birliği veri koruma yasalarına tabi kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anonymous (hacker grubu)</span> hacktivist grup

Anonymous, çeşitli siyasi olayları, genellikle devlet teşkilatlarına ait sitelere saldırılar düzenleyerek protesto eden bir hacktivist grubu ve Dünya'nın en büyük hacker topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Korsan Parti Türkiye</span> Türkiyede bir siyasi parti

Korsan Parti Türkiye, ilk olarak 26 Ağustos 2009'da Serdar Kuzuloğlu ve İsmail Hakkı Polat tarafından kurulan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi bir örgüttür. 2010 yılında yaşanan ayrılıklar ve iç tartışmaların ardından dağılmış; 2013 yılında Serhat Koç, Barış Büyükakyol ve Şevket Uyanık tarafından yeniden kurulmuştur. Oluşum 2015 yılından beri inaktif olup 2017 yılında yeniden örgütlenişi denenmişse de başarı kaydedilememiştir. Örgüt, 21 Ocak 2021 tarihinde yeniden kuruluş sürecine girmiştir ve bu süreç devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Telegram (yazılım)</span> Çevrim içi mesajlaşma platformu

Telegram, çoklu platform desteği sunan, güvenli anlık mesajlaşma servisidir. Rus programcısı Pavel Durov tarafından yaratılmıştır. Telegram istemcileri hem mobil hem de masaüstü sistemleri için mevcuttur. Ağustos 2013'te yayın hayatına başlamıştır. Kullanıcılar birbirleri arasında metin mesajı, fotoğraf, video, ses kaydı, sticker ve 2 GB'a kadar dosya paylaşımı yapabilmektedirler. Geliştiricileri ayrıca Kasım 2016'da Telegraph isminde, kullanıcıların çeşitli formattaki içerikler oluşturmalarını ve hikâye yazmalarını sağlayan bir uygulama hazırlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de medya</span> Türk medyasına genel bakış

Türkiye'de medya, farklı görüşlerin ifade edildiği yerli ve yabancı süreli yayınları içeren, son derece rekabetçi yerli gazetelerden oluşan bir medya sektörüdür. Medya sahipliği, genellikle varlıklı kişiler tarafından kontrol edilen holdinglerin parçası olan birkaç büyük özel medya grubunun elinde yoğunlaşmıştır ve bu da sunulan görüşleri sınırlı kılmaktadır. Buna ek olarak şirketler, iktidar ile dostça ilişkiler kurmaya çalışmak dahil olmak üzere sahiplerinin iktisadi çıkarlarını desteklemek için nüfuzlarını kullanmaktadırlar. Türkiye'de medya, kamuoyu üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir.

SwiftKey, Android ve iOS sistemli akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar cihazları için bir giriş yöntemidir. SwiftKey yapay zekâ teknolojilerinin bir harmanını kullanır, bu, kullanıcının yazmak niyetinde olduğu bir sonraki kelimeyi tahmin etmek için etkinleşir. SwiftKey şu anda giriş metni ve öğrendiği dayalı önceki SMS mesajları ve çıkış tahminlerini öğrenir.

<span class="mw-page-title-main">TikTok</span> kısa video sosyal platformu

TikTok veya Çin'de bilinen adıyla Douyin, Musical.ly bazında yaratılan, video oluşturma ve paylaşmanın yanı sıra canlı yayın imkânı sağlayan bir sosyal medya uygulamasıdır. Eylül 2016'da ByteDance tarafından piyasaya sürüldü. Asya'da kısa video platformunda lider olan ve başka ülkelere de yayılmış olan uygulama, kısa süreli müzik videoları kapsamında en hızlı büyüyen uygulama haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da Mart 2019 Türkiye yerel seçimleri</span> Yerel seçim

2019 Türkiye yerel seçimleri'nde İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve 39 ilçenin belediye başkanı seçilmiştir. Sonuçlar YSK'nın resmi verileridir. 31 Mart 2019 tarihinde yapılan Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi YSK tarafından 6 Mayıs 2019 tarihinde iptal edilmiştir. Bunun sonucunda 23 Haziran'da söz konusu seçim tekrarlanmıştır.

Aktrol, Türkiye'de Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından yönetilen hükûmet destekli anonim internet siyasi yorumcuları ve trolleri tanımlamak için kullanılan tabirdir. 2015 yılında Aktrollerin doğrudan devlet tarafından finanse edildiği hükûmet destekli internet trollerinin çoğunun 20-25 yaşları arasında olduğu iddia edildi. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin gençlik kollarının bu web tugayına başkanlık etmekle yükümlü olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi kampanya</span>

Bir siyasi kampanya belirli bir grup içindeki siyasi görüşü etkilemeyi amaçlayan organize bir çabadır. Modern siyasette, en yüksek profilli siyasi kampanyalar, genel seçimlere ve devlet başkanı veya hükûmet başkanı adaylarına, genellikle cumhurbaşkanı veya başbakana odaklanır.

Doğruluk kontrolü, şüpheli bilgilerin doğruluğunun açık kaynaklar ve sistematik bir metodoloji kullanılarak kanıtlanması ya da çürütülmesidir.

Türkiyelilik, Türk vatandaşı bireyleri kapsayan ulusal bir üst kimlik önerisidir. Türkiyeli kullanımı, Türkiye vatandaşı bireyler için kullanılan "Türk" kelimesinin aynı adlı etnik gruba atıfta bulunduğu ve Türkiyeli teriminin bu kelimeye karşı daha kapsayıcı olduğu öne sürülerek savunulmaktadır. Türk yerine Türkiyeli teriminin kullanılması akademi, medya ve politika alanlarında tartışmalı bir konudur.

Propaganda üretmek için sosyal psikoloji araştırmalara dayanan bir dizi propaganda tekniği kullanılmaktadır. Propagandacılar, bazen ikna edici olmakla birlikte genelde geçerli olmayan argümanlar kullandıklarından, bu tekniklerin çoğu mantıksal yanılgılar olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Pak</span> Dijital sanatçı

Pak, eskiden Murat Pak olarak bilinen bir dijital sanatçı, kripto para yatırımcısı ve programcısıdır. Pak'ın kimliği bilinmemekle beraber, bir ekip olabileceği düşünülüyor. Pak, medyayı çeşitli sosyal platformlarda barındırılan içerikle kullanıcı etkileşimlerine dayalı olarak yeniden paylaşan bir internet botu olan küratörlük platformu Archillect'i oluşturmasıyla tanınır.

Sosyal medya, 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri öncesinde, sırasında ve sonrasında olayların gidişatını şekillendirmede önemli bir rol oynadı. İnsanların adayları çevreleyen siyasi iklim, tartışmalar ve haberlerle daha fazla etkileşim kurmasını sağladı. Gazete, radyo ve dergi gibi geleneksel haber platformlarının aksine, sosyal medya insanlara bir adayın reklamının, adaylarla ilgili haberlerin veya adayların politikasına ilişkin makalelerin altına yorum yapma olanağı sağladı. Ayrıca, insanların halka açık forumlarda ve sitelerde kendi fikirlerini formüle etmelerine ve seçmenler arasında daha fazla etkileşime izin verdi. Bilgilerin çevrimiçi erişilebilirliği, daha fazla seçmenin adayların meseleler hakkındaki tutumları hakkında kendilerini eğitmelerini sağladı ve bu da onların adaylar hakkında benzersiz görüşler oluşturmalarını ve bu görüşlere oy vermelerini ve sonuçta seçimin sonucunu etkilemelerini sağladı.

Ölü İnternet teorisi, İnternetin artık ağırlıklı olarak bot faaliyetlerinden; algoritmik düzenleme yoluyla manipüle edilen, otomatik olarak oluşturulan içerikten oluştuğunu iddia eden bir çevrimiçi komplo teorisidir. Teorinin savunucuları, bu botların algoritmaları manipüle etmek ve arama sonuçlarını yükseltmek için kasıtlı olarak oluşturulduğunu ve nihayetinde tüketicilerin manipüle edildiğini düşünmektedir. Dahası, teorinin bazı savunucuları devlet kurumlarını kamuoyu algısını manipüle etmek için botları kullanmakla suçlayarak "ABD hükûmeti tüm dünya nüfusunu yapay zekâ destekli bir şekilde yönlendiriyor" demektedirler. Bu "ölüm" için verilen tarih genellikle 2016 veya 2017 yılları civarındadır.