İçeriğe atla

Astacus astacus

Astacus astacus
Astacus leptodactylus
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Arthropoda Eklem bacaklılar
Alt şube: Crustacea Kabuklular
Sınıf: Malacostraca
Takım: Decapoda (On ayaklılar)
Familya: Astacidae
Cins: Astacus
Tür: A. astacus

Astacus astacus, Avrupa kereviti, asil kerevit veya geniş parmaklı kerevit, Avrupa'nın en yaygın kerevit türü ve geleneksel yemek kaynağı. Diğer gerçek kerevitler gibi A. astacus, yalnızca kirlenmemiş akarsularda, nehirlerde ve göller gibi tatlı sularda yaşar. Fransa'dan Orta Avrupa boyunca, Balkan Yarımadası ve kuzeyinde Britanya Adaları, İskandinavya ve Doğu Avrupa'da bulunmuştur. Erkekler 16 cm, dişiler 12 cm'ye kadar uzayabilir.[1]

Ekoloji

Avrupa kereviti, gececildir ve günü bir yuvada dinlenerek geçirerek solucanlar, sucul böcekler, yumuşakçalar ve bitkilerle beslenir. Cinsel olgunluğa üç ila dört yıl içinde ve tüy dökme dönemlerinden sonra ulaşır ve Ekim, Kasım aylarında ürer. Döllenmiş yumurtalar, pleopodlarına tutturulmuş dişiler tarafından, sonraki Mayıs ayına kadar yumurtadan çıktıkları ve dağıldıkları zaman taşınırlar. A. astacus türünün ana yırtıcıları vizon, müren balıkları, levrek, turna balığı, su samurları ve misk sıçanlarının küçük ve yetişkinleridir.[1]

Tüketim

Asil kerevitlerin renkleri büyük ölçüde değişir.[2]

Bu tür Avrupa'da bir kez bol miktarda bulunmuştur, ancak satın alınması pahalıdır ve en iyi yenilebilir kerevit olarak kabul edilmiştir.[1] Ancak, Kuzey Amerika'nın istilacı türleri olan sinyal kerevitleri (Pacifastacus leniusculus) tarafından taşınan kerevit vebasına karşı hassastır. Bu yüzden IUCN Kırmızı Listesinde hassas türler olarak listelenmektedir.[3]

A. astacus tüketiminin belgelendirilmesi İsveç soyluları arasında popüler olduğu Orta Çağ'a kadar uzanmaktadır ve hazır mevcudiyetinden dolayı 17. ve 18. yüzyıllarda tüm sosyal sınıflara yayılmıştır. Başlangıçta tuzağa düşürülen yabani hayvanlardan toplanan kerevitler, bunun yerine insan yapımı havuzlardaki sinyal kerevitinin daha yoğun su kültürü ile toplanmaktadır.[4] Kerevit tüketimi; yazın sonunda yapılan kerevit partisi, İsveççekräftskiva ve Fincerapujuhlat da dahil olmak üzere geleneksel İskandinav kültürünün önemli bir parçasıdır.[4]

Bir zamanlar Boğdan Prensliği'nin kuzeyinde küçük büyük yüzlerce gölde bulunmuş ve Ortodoks Hristiyan takviminin uzun süren oruç dönemlerinde tüketmek için A. astacus büyütülmüştür. Eski Dorohoi İlçesi bu alanlardan biri olarak ilçenin logosunda A. astacus (Rumence: rac) figürü bulunmaktadır.

Astasin

Astasinler, 1990'larda keşfedilen ve ilk olarak A. astacus türünden izole edilen bir sindirim enzimleri ailesidir. Hydra'dan insanlara kadar tüm hayvanlarda bu grubun 20'den fazla enzimi keşfedilmiştir.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Noble crayfish (Astacus astacus)". ARKive. 28 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007. 
  2. ^ Peter Scheffel & Bernd Sceiba. Plants and Animals of Central Europe (Pflanzen und Tiere).
  3. ^ L. Edsman; L. Füreder; F. Gherardi; C. Souty-Grosset (2010). "Astacus astacus". The IUCN Red List of Threatened Species. Cilt 2010. IUCN. s. e.T2191A9338388. doi:10.2305/IUCN.UK.2010-3.RLTS.T2191A9338388.en. 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2018. 
  4. ^ a b "Astacus astacus". Slow Food Foundation. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  5. ^ J. S. Bond; R. J. Benyon (1995). "The astacin family of metalloendopeptidases". Protein Science. 4 (7). ss. 1247-1261. doi:10.1002/pro.5560040701. PMC 2143163 $2. PMID 7670368. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Karides</span>

Karides, Avrupa denizlerinde ve Kuzey Amerika kıyılarında yaşayan, kabuklular sınıfındandır. Silindirik vücutlu, uzun duyargalıdır. Boyu 5–6 cm'dir. Vücudu kalsiyum karbonattan meydana gelen bir zırhla örtülüdür. Gövdesi eklemlidir. Geniş yüzgeçimsi kuyruğunu sallayarak geri geri yüzer. Tatlı suda yaşayan türleri yumurtalarını bıraktıktan sonra yumurtalar açılıncaya kadar yürüme bacakları arasında tutar. Denizel türlerde yumurtalar sırt bölgesinde gelişerek açılması için suya bırakılır.

<i>Carcharodon charcharias</i> Suda Yaşayan Orta Tehlikeli Bir Hayvan

Büyük beyaz köpek balığı, Lamnidae familyasından bir köpek balığı türü.

<span class="mw-page-title-main">Tatlısu levreği</span> Tatli su levreği, percidae familyasindan bütün Avrupada yaygın olan bir etcil tatlisu baliği türü. Türkiyede Anadolu batı karadeniz ve Marmara Bölgesibin tatlısularında bulunur. Baskın bir türdür

Tatlısu levreği, Percidae familyasından bütün Avrupa'da yaygın olan bir etçil tatlısu balığı türü. Türkiye'de Batı Karadeniz ve Marmara Bölgesinin tatlısularında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kızılkanat</span>

Kızılkanat, sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait bir tatlısu balığı türü. Avrupa'da Ural Dağları'ndan İspanya'nın doğusuna kadar ve Finlandiya'dan İtalya'nın kuzeyine kadar yaygındır. Türkiye'nin sadece kuzeyinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Balina köpek balığı</span>

Balina köpek balığı, Rhincodontidae familyasından devasa büyüklükte bir köpek balığı türü. Tüm denizlerde görülmekle birlikte başlıca yaşam alanı tropikalardır. Gri veya kahverengi olan gövdesinde küçük noktalar ve beyaz-sarı ince, dikey çizgiler bulunur. Gövdesinin alt kısmı açık renklidir. Dişleri oldukça küçüktür. Ufak balıklar ve plankton ile beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş balığı</span>

Güneş balığı ya da Ay balığı (Mola mola. Latince mola değirmen taşı demektir), Molidae familyasına ait balık türüdür. Lezzetsiz ve kötü kokan etinden dolayı ticari değeri yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Havuz balığı</span> balık türü

Havuz balığı, sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait bir balık türü. Havuz balığı sazan'a çok benzer. ikisini ayırt etmek için havuz balığının daha yüksek olan sırtına ve sazan balığında var olan bıyıkların eksik olmamasına dikkat etmek gerek. Renkleri çoğunlukla metalik sarı, bazen de gri ya da yeşilimsi olur. Havuz balığı çok yavaş büyür. Boyları 15-25 en çok 60 cm. ve 2–3 kg. ağırlıkta olur. Havuz balığı ile sazan balıkları birbirleri ile çiftleşebilirler. En büyüklerinin diğer küçük balıkları yedikleride görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kerevit</span> tatlı su ıstakozu

Kerevit, Astacoidea ile Parastacoidea üst familyalarından on ayaklı kabuklu türlerinin ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pygoscelis adeliae</span>

Adelie pengueni, penguengiller (Spheniscidae) familyasından Antarktik, subantarktik kökenli bir penguen türü. Boyu 45–70 cm aralığında, ağırlığı yaklaşık 5 kilogram dır. İmparator pengueninin yanında Antarktika kıtasının ana bölümünde görülen tek penguen türüdür. Tür adını, Fransız kutup araştırmacısı Ju les Dumont d'Urville'in karısı Adelie 'den alır

<span class="mw-page-title-main">Büyük mavi balıkçıl</span>

Büyük mavi balıkçıl, balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mandarin ördeği</span> Ördekgiller familyasından bir hayvan türü

Mandarin ördeği, Ördekgiller familyasından orta büyüklükte çok renkli bir ördek türüdür.

Aphanius burduricus Cyprinodontidae familyasından bir balık türüdür. Türkiye endemiğidir. Sadece Burdur Gölü'nde yaşar. Boyu 2–3 cm'dir. Türdeşlerine karşı barışçıldır. Düzensiz zaman ve sayıda yumurta dökerler. Yumurtalarını yeme eğilimi gösterirler. Kuluçka süresi 15-17 gündür. Erkeklerde kara bant bulunur, dişiler gümişi beneklidir.

<span class="mw-page-title-main">Karamık Gölü</span> Afyonda göl

Karamık Gölü, Çay ilçesi sınırları içinde, Dinar - Çay karayoluna yakın alanda konumlanır. Yüzölçümü 40 km2, en derin noktası 3 metre ve denizden yüksekliği de 1.001 metredir. Suları güneydeki Düden aracılığıyla Eğirdir Gölü'nü beslemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuşcenneti Millî Parkı</span>

Kuşcenneti Millî Parkı; Marmara Bölgesi’nde, Balıkesir ili içerisindeki Manyas Kuşgölü’nün kuzeydoğusunda yer alır. Manyas, Gönen, Bandırma arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı su samuru</span> Su kıyılarında yaşayan etçil memeli hayvan

Bayağı su samuru, sansargiller familyasından, nehir ve göl kıyılarında yaşayan etçil bir memeli. Su kenarlarında kazdığı çukurlarda yaşar. Yuvası karada olmakla beraber girişi su altındandır. İçini kuru yaprak ve yosunlarla döşer. Ayrıca havalandırma deliği de bırakır.

<i>Crocodylus rhombifer</i>

Crocodylus rhombifer, Crocodylus cinsi küçük bir timsah türüdür. Ortalama uzunlukları 2,4 m'dir. Yalnızca Zapata Yarımadası'nda ve Youth Adası'nda görülen bu timsah, oldukça tehlikelidir.

<span class="mw-page-title-main">Dev Japon semenderi</span> Japonyada yaşayan en büyük amfibi

Dev Japon semenderi Cryptobranchidae familyasından bir semender türü.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Avrupa kereviti</span> Kerevit Türü

Doğu Avrupa kereviti, Astacidae familyasından kerevit türüdür.

<i>Procambarus clarkii</i>

Procambarus clarkii, Güneydoğu ABD bölgesine özgü olan ancak diğer kıtalarda da genellikle istilacı tür olarak bulunan bir tatlı su kerevit türüdür.