İçeriğe atla

Asparagus asparagoides

Asparagus asparagoides
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Familya: Asparagaceae
Cins: Asparagus
Tür: A. asparagoides
İkili adlandırma
Asparagus asparagoides

Kuşkonmaz asparagoidler genellikle gelin sarmaşık, peçe sarmaşık, gnarboola, smilax veya smilax asparagus olarak bilinirler. Doğu ve güney Afrika'ya özgü Asparagaceae ailesinin otsu sarmaşık bitkisidir. Avustralya ve Yeni Zelanda'da süs bitkisi olarak kullanıldığından dolayı oldukça yaygın olarak bulunur.

Taknosonomi

Linnaeus bu türü ilk kez 1753'te Medeola asparagoidleri olarak tanımladı. W. Wİght tarafından 1909'da Asparagus türü, 1808'de Carl Ludwig Willdenow tarafından Myrsiphyllum türü olarak isimlendirilmiştir.[1]

Tanımlama

Kuşkonmaz asparagoidler, 3 m (10 ft) uzunluğa ulaşabilen bir sarmaşık olarak olarak büyür.[2] Gerçek yapraklar yerine düz gövdeleri olan parlak yeşil yaprak benzeri yapılara (phylloclades) sahiptir. 4 cm uzunluğa ve 2 cm genişliğe ulaşırlar.[1] Kolye şeklinde beyaz çiçekleri Temmuz ve Eylül ayları arasında kış ve ilkbahar boyunca görünür.[2] Rizomatöz, 6 cm (2,4 inç) x 2 cm (1,8 inç) boyutlarında yumrular taşırlar.[1]

Yayılımı ve habitatı

Tropikal Afrika, güneyde Namibya,[1] ve Güney Afrika'daki Fynbos arasından Cape Town'a kadar uzanmaktadır.[2] Güney Kaliforniya'da doğal olarak tabiatta bulunmaktadır.[3]

Kullanımı

Asparagus asparagoides ev ve bahçe dekorasyonunda, smillax[4][5] ismiyle sık olarak kullanılmaktadır.

İstilacı türler

A. asparagoides Güney Avustralya ve Yeni Zelanda'da önemli bir yabani ot türüdür. Avustralya'da, Ulusal Önemli Otlar arasında listelenmiştir. Güney Afrika'dan Avustralya'ya 1857 civarında, özellikle gelin buketlerinde (ortak adlarından biri) bir yeşillik bitkisi olarak kullanılmak üzere tanıtıldı. Bitki yataklarında ince bir tabaka şeklinde yayılıp büyüyerek diğer bitkilerin büyümesine engel olurlar. Tohumlar, kuşların, tavşanların ve tilkilerin dışkılarının yanı sıra kök sistemini genişleten bitkilerle kolayca yayılır.[6] CSIRO, yabancı otun yayılmasını ve etkisini azaltmak için çeşitli biyolojik kontroller yapmıştır.[7] Yeni Zelanda'da A. asparagoides, Ulusal Zararlı Bitki Anlaşması kapsamında listelenmiştir ve "istenmeyen organizma" olarak sınıflandırılmıştır.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Ulrich, Meve. Illustrated handbook of succulent plants. Monocotyledons. Springer. s. 231. ISBN 3-540-41692-7. 
  2. ^ a b c Manning, John; Paterson, Jones. Field guide to fynbos. Struik. s. 58. ISBN 1-77007-265-9. 
  3. ^ Clarke, Oscar F. Flora of the Santa Ana River and environs : with references to world botany. Heyday Books. s. 92. ISBN 1-59714-050-3. 
  4. ^ "Definition of SMILAX". www.merriam-webster.com (İngilizce). 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  5. ^ "Smilax dictionary definition | smilax defined". www.yourdictionary.com. 27 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  6. ^ "Weeds CRC: bridal creeper". web.archive.org. 15 Aralık 2005. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  7. ^ "Bridal creeper". web.archive.org. 9 Mayıs 2006. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  8. ^ Industries, Ministry for Primary. "Biosecurity New Zealand | MPI - Ministry for Primary Industries. A New Zealand Government Department". www.biosecurity.govt.nz (İngilizce). 31 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Asparagus asparagoides ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pirinç</span> Buğdaygiller (Poaceae) familyasından otsu bir bitki türü

Pirinç, Buğdaygiller familyasından Oryza sativa veya daha az yaygın olarak Oryza glaberrima türüne ait bitki ve bu bitkinin tohumlarıdır. Yabani pirinç adı genellikle terim her ne kadar yabani ve evcilleştirilmiş olsa da Zizania ve Porteresia cinslerinin türleri için kullanılır ayrıca ilkel veya ekilmemiş Oryza çeşitleri için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kuşkonmaz</span>

Kuşkonmaz, sebze olarak yenen ve süs amacıyla yetiştirilen çeşitli bitki türlerini kapsayan bitki cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz iklimi</span> iklim çeşidi

Akdeniz iklimi, yaz sıcaklığı güneşışınlarının düşme açısına, kuraklık ise alçalıcı hava hareketlerine bağlıdır. En sıcak ay ortalaması 26-28 °C, en soğuk ay ortalaması 8-10 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C dir. Kar yağışı ve don olayı çok ender görülür. En fazla yağış kışın, en az yağış yazın düşer. Kışın görülen yağışlar cephesel kökenlidir. Cephesel yağışlar en fazla bu iklimde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Havuç</span> tür, koni biçimindeki etli kökü

Havuç, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından, koni biçimindeki etli kökü için sebze olarak yetiştirilen iki yıllık otsu bir kültür bitkisi.

<span class="mw-page-title-main">2010 FIFA Dünya Kupası</span> Güney Afrikada düzenlenmiş olan futbol turnuvası

2010 FIFA Dünya Kupası, 11 Haziran ile 11 Temmuz 2010 tarihleri arasında Güney Afrika'da düzenlenen Dünya Kupası'nın 19. finalleridir. Bu sayede FIFA Dünya Kupası ilk kez Afrika kıtasında düzenlenmiş oldu. Kupayı, 11 Temmuz 2010 tarihinde oynanan final maçında Hollanda'yı 1-0 yenen İspanya kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kenevir</span> Bitki

Kenevir veya kendir (Cannabis), Cannabaceae familyasına ait tek yıllık, çift çenekli ve otsu bir bitki cinsidir. Bitkiler 50 cm'den 3 m'ye kadar büyüyebilmektedir. Cinsin gövde kısmı dik ve içi boş olup üzerleri dikenimsi tüylerden dolayı pürtüklüdür. Bitki cinsi eşeylidir ve bitkiler erkek ve dişi olmak üzere ikiye ayrılır. Erkek bitki polen üretirken dişi bitki çiçeklenir ve bazı türlerde yüksek oranda tetrahidrokannabinol (THC) ihtiva eder. Tozlaşma rüzgâr vasıtasıyla gerçekleşir. Tartışmalı olsa da cins çoğunlukla farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip Cannabis indica, Cannabis sativa ve Cannabis ruderalis olmak üzere üç türe ayrılır.

<i>Lonicera</i>

Lonicera (Hanımeli), Caprifoliaceae familyasına ait, çalı ve/veya sarmaşık grubundan bir bitkidir. Yaklaşık 180 türü vardır, bunun 100 kadarı Çin'dedir. Avrupa ve Kuzey Amerika'da 20şer türü vardır. En çok bilinen türleri Lonicera periclymenum, Lonicera japonica ve Lonicera sempervirens dir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmuzlu incir kuşu</span>

Mahmuzlu incir kuşu, Avustralya, Yeni Zelanda ve Yeni Gine'de açık ülkenin oldukça küçük ötücü kuşlara ait bir kuşudur. Kuyruksallayangiller (Motacillidae) familyasından İncir kuşu Anthus cinsine ait orta büyüklükte bir incir kuşu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Brisbane</span>

Brisbane, Avustralya'da bir kent, aynı zamanda Queensland'ın merkezi. 2018 verilerine göre yaklaşık 2,5 milyon kişi yaşamaktadır. Ayrıca 2032 Yaz Olimpiyatları'na ev sahipliği yapacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Shane Smeltz</span>

Shane Edward Smeltz, Yeni Zelanda'lı eski millî futbolcudur.

<i>Ugni molinae</i>

Ugni molinae, Şili guavası ya da Murtilla olarak da bilinen, anavatanı Şili ve Güney Arjantin olan mersingiller ailesinden bir bitki türüdür. Guava ile uzaktan bir akrabalığı vardır. Daha çok meyvesi için ve sarkık duran çiçekleri için dekoratif amaçlı olarak yetiştirilir.Meyveleri Avustralya ve Yeni Zelanda'da Ugniberry, Taziberry gibi adlarla satılmaktadır. Avustralya ve Yeni Zelanda'da da sanki bu yerlerin yerli meyvesi gibi Tazziberry gibi adlarla meyveleri satılmaktaysa da bu yerlerin yerel bitkisi değildir.

<i>Lolium</i> bitki cinsi

Lolium, Poaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Genellikle çavdar otu olarak adlandırılır, ancak bu terim bazen diğer cinslerdeki otları belirtmek için de kullanılır.

<i>Allium vineale</i> bitki türü

Allium vineale (Sirmo), Amaryllidaceae familyasına bağlı bir soğan türüdür. Doğal olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da görülür. Ayrıca Avustralya ve Kuzey Amerika'da da işgalci tür olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Convolvulaceae</span> Çiçekli bitkilerin Solanales takımına bağlı bir familyası

Convolvulaceae, Tarlasarmaşığıgiller, Çitsarmaşığıgiller, Kahkahaçiçeğigiller veya Gündüzsefasıgiller; Solanales takımına ait, yaklaşık 58 cins ve 1.880 tür ile temsil edilen, tropikler ve ılıman kuşak başta olmak üzere dünya çapında yayılış gösteren; tatlı patates, cinsaçı ve tarla sarmaşığı gibi bitkileri içeren, bir çiçekli bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çit sarmaşığı</span>

Çit sarmaşığı, bilimsel adıyla Calystegia sepium Kahkahaçiçeğigiller familyasından bir türdür ve kısmen kozmopolit bir dağılıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bürük</span> bitki

Bürük veya bilimsel adıyla Calystegia silvatica, Kahkahaçiçeğigiller familyasından çiçekli bir bitkidir. En büyük Calystegia türüdür ve kuvvetli tırmanıcı özellikte bir bitkidir. Güney Avrupa'ya özgüdür, ancak çekici bir bahçe bitkisi olduğu için diğer birçok bölgeye tanıtılmıştır. Calystegia silvatica subsp. fraterniflora (Mack. & Bush) Brummitt Kuzey Amerika'ya özgüdür.

<i>Ipomoea cairica</i>

Ipomoea cairica, palmat yaprakları ve büyük, gösterişli beyaz ila lavanta çiçekleri ile sarmaşık, otsu, çok yıllık bir bitkidir. Kahkahaçiçeğigiller familyasındandır.

<span class="mw-page-title-main">Yoğurt otu</span>

Galium aparine Rubiaceae ailesine mensup bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletme okulu</span> İşletme alanında lisans derecesi veren üniversite düzeyinde kurum

İşletme yüksekokulu, üniversite düzeyinde eğitim veren bir kurumdur. İşletme yönetimi veya idarecilik alanında yüksek lisans ve lisans derecesi verir. Bir işletme okulu aynı zamanda yönetim okulu, işletme idaresi olarak da anılabilir. Bir işletme okulu, işletme eğitimi,muhasebe, yatırım, yönetim, iş analitiği, strateji, ekonomi, girişimcilik, finans, insan kaynakları yönetimi, yönetim bilimi, Yönetim Bilişim Sistemleri, uluslararası ticaret, lojistik, pazarlama, endüstri ve örgüt psikolojisi, örgütsel davranış, halkla ilişkiler, araştırma, emlak gibi konuları öğretir.

<i>Echium plantagineum</i>

Echium plantagineum, Batı ve Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya'nın yerli bir Echium cinsidir. Avustralya, Güney Afrika ve Amerika Birleşik Devletleri'ne de getirilmiştir, buralarda ise istilacı bir yabancı ottur. Yüksek pirolizidin alkaloidleri içeriği nedeniyle, özellikle atlar gibi basit sindirim sistemlerine sahip otobur hayvanlar için zehirlidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.