Ağıt, genellikle bir ölümün ya da acı, üzücü bir olayın ardından söylenen halk türküsü. Doğal afet'ler, ölüm, hastalık gibi çaresizlikler karşısında korku, heyecan, üzüntü, isyan gibi duyguları ifade eden ezgili sözlerdir. Ağıt söylemeye ağıt yakma, ağıt söyleyenlere ise ağıtçı denir. Ağıtın İslamiyet öncesi Türk edebiyatındaki adı sagudur ve yuğ adı verilen cenaze törenlerinde okunur; divan edebiyatındaki adı ise mersiyedir.
Gesi Bağları, Kayseri'nin Gesi beldesi kökenli olduğu düşünülen türkü. Garbis Bakırcıyan, Udi Bogos, Refik Başaran, Nezahat Bayram, Nida Tüfekçi, Yıldız Ayhan, Müzeyyen Senar, Hacer Buluş, Nebahat Yıldız gibi sanatçılar tarafından seslendirildi. Barış Manço ve Selda Bağcan bu türküyü yorumlamıştır.
Sarı Gelin veya Erzurum Çarşı Pazar; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve İran'da popüler bir türküdür. Türkü farklı dillerde farklı sözlere sahip olsa da melodisi aynıdır. “Erzurum Çarşı Pazar” olarak kayıtlı olup halk arasında “Sarı Gelin Türküsü” diye bilinen türkünün Kars, Ermenistan ve Azerbaycan yöresinde söylenen biçimlerinde farklılıklar bulunmaktadır.
İzmir Marşı veya İzmir'in dağlarında çiçekler açar, Gazi Mustafa Kemal Paşa Marşı Türk ordusunun Kurtuluş Savaşı sırasında İzmir'e girişini konu alan nihavend makamında bir marş.. İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezinde kayıtlı Millet Marşı olarak İzzettin Hümayi Elçioğlu (Muallim) bestesi olan bir çeşitlemesi bulunmaktadır.
Kalenin Bedenleri, Tokat'ın Niksar ilçesinde ortaya çıkmış halka mâl olmuş anonim kökenli türküdür. Birçok sanatçı tarafından seslendirilen türkü Cem Karaca, Bülent Ersoy, Candan Erçetin ve Ayla Dikmen'ın farklı seslendirmeleriyle de bilinir.
Hey Onbeşli, Anadolu'da yaygın olarak söylenen, Anadolu dışında da çeşitlemeleri bulunan bir türküdür.
Gel Ayşem Gel Gezelim(Coşkun Zeybek) İzmir'e ait türküdür.Mahmure Handan Hanım tarafından söylenmiştir.Urla da Haydindi Urlalı Urlalı olarak varyantı vardır.Nilüfer Ne Olacak Şimdi olarak söylemiştir. Yunanistan'da Μανταλιώ και Μανταλένα ve Μυστήριο ζεϊμπέκικο olarak bilinir.Ali Fuat Aydın Rast Zeybek olarak ayrıca albümüne koymuştur. Tanburi Cemil Bey Zeybek Havası(Rast Zeybek) çeşitlemesi vardır.
Turna veya Τουρκοπουλα, aynı zamanda Hey ağalar böyle mi olur, Astropalia Kalesi ve "Ilie mou, inda sou kama", anonim bir Türk ve Yunan halk türküsüdür. Şarkının Türkçe sözleri 17. yüzyıl Osmanlı Türkü âşık Karacaoğlan tarafından yazılmıştır.İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezinde kayıtlı bir çeşitlemesi bulunmaktadır.
Mavilim Uyanda Gel Orta Anadolu ve Konya'dan derlenen türküdür.Çiftetellidir. Kaşık havasıformun dada oynanır.Dilek Koç tarafından söylenmiştir.
Evlerinin Önü Yonca Kerkük'den derlenmiş türküdür. Kaynak kişisi Abdülvahit Küzecioğlu derleyen ve notaya alan Emin Aldemirdir. TRT Türk Halk Müziği arşivine 2287 repertuar numarası ile kayıtlıdır. Hüseyni makamında ve 4/4 lük ritme sahiptir. Bu türkü birçok dilde söylenmiştir. Nermine Memmedova Evlerinin Önü Yonca olarak söylemiştir. Giota Lydia Yunanca olarak Γύρνα πάλι γύρνα söylemiştir. Jan Karat Jirane Hala Hala olarak Arapça söylenmiştir. Sargon Gabriel Asmar olarak Süryanice söylemiştir. Kemani Minas Efendi Evlerinin Önü Asma olarak söylemiştir.
Kadifeden Kesesi Uşşak makamında, Nîm sofyan ritme sahip türküdür. İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezinde kayıtlı sözleri Selahattin Destancı Kadifeden Kesesi Uzaktan Gelir Sesi ve sözleri Sabri gözüken Kadifeden Kesesi Uzaktan Gelir Sesi çeşitlemesi bulunmaktadır.
Kızılcıklar Oldu mu?, Uşşak makamında, 9/8'lik ritim bir sahip karşılamadır. Nimet Çubukoğlu Oğuz tarafından derlenip notaya alınan türkü, TRT arşivine 1711 repertuvar numarasıyla kaydedilmiştir.
Ayva Çiçek Açmış, Muhayyerkürdi makamında, 2/4'lik ritime sahip türküdür. Muzaffer Sarısözen tarafından derlenip notaya alınan türkü, 509 numarasıyla TRT arşivine kaydedilmiştir. Ayva Çiçek Açmış olarak Kaptanzâde Ali Rıza Bey bestesi vardır. Müzik farklıdır.
Gemilerde Tâlim Var hicaz makamında,9/8 lik ritime sahip abdal zeybeğidir. Muzaffer Sarısözen tarafından kaynak kişi Sarı Recep'den derlenip notaya alınan türkü, 252 repertuvar numarasıyla TRT arşivine kaydedilmiştir. İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezinde kayıtlı Recebim (Deniz Üstünde Balık), Deniz Üstünde Balık Okkalıktır Okkalık ve Recebim (Gemilerde Talim Var) olarak çeşitlemeleri bulunmaktadır.
Ağlama Yar Ağlama; uşşak makamında, 4/4 lük ritime sahip türküdür. Celal Güzelses tarafından derlenip Mehmet Özbek notaya alınan türkü, 2171 repertuvar numarasıyla TRT arşivine kaydedilmiştir.
Sabahın Seher Vaktinde gülizar makamında,9/8 lik ritime sahip karşılamadır. Muzaffer Sarısözen tarafından derlenip notaya alınan türkü, 827 repertuvar numarasıyla TRT arşivine kaydedilmiştir. Türkü ile ilgili ulaşabildiğimiz en eski bilgiye Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi'de rastlıyoruz. Türk Halk Türküleri - Ignácz Kúnos - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (1.baskı), Ocak 1998, s.77-78'de bu türkü yer almıştır.
On İkidir Aydın'ın Dermeni Ovannes Efendi 1909 yılında Aydın Efeler olarak söylemiştir.
Sarı Zeybek, bir Türk halk müziği şarkısıdır. Yaşar Bey, Deniz Kızı Eftalya, Hâfız Ahmet Bey, Nuri Cemil Bey, İbrahim Efendi tarafından söylenmiştir. Selim Sırrı Tarcan 1916 yılında çok beğendiği bu türküden esinlenerek yeni bir oyun meydana getirmiştir. Adını da Tarcan Zeybeği koymuştur. Tarcan Zeybeğinin sözleri aynı olsa da müziği farklıdır. Yaşar Bey'in plak kaydında yöre olarak İzmir görülmektedir.
Bıçak Düşmez Belinden (Yunanca:Ζεϊμπέκικο Ικονίου)(Yunanca:χοροσ των μαχαιριων καππαδοκια), 9/8'lik ritime sahip. muhayyer makamında türküdür. Karşılama veya zeybek olarak geçmektedir. Sözleri Şevki Bey'e aittir. Karamanlılar tarafından bıçak ile oynanmaktadır.
Makaram Sarı Bağlar (Asiye Türküsü) uşşak makamında,2/4 lük ritme sahip kırık hava formunda türküdür. Muzaffer Sarısözen tarafından kaynak kişi Selahattin Mazlumoğlun'dan derlenip notaya alınan türkü, 60 repertuvar numarasıyla TRT arşivine kaydedilmiştir. Urfalı Cemil Cankat Makarada İpliğim olarak söylemiştir. Makaram Sarı Bağlar türküsünde sarı renk yas ve uğursuzluk ifade etmektedir. Makaram türküsü veya Asiye Türküsü olarak 1936 yılında Diyarbakır, Malatya ve Adıyaman'da rastlanmıştır.
