İçeriğe atla

Aslan balığı

Aslan balığı
Volitan aslan balığı (Pterois volitans)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Teleostei
Takım:Scorpaeniformes
Familya:Scorpaenidae
Cins:Pterois
Oken, 1817
Türler
Metne bakınız

Aslan balığı (Pterois), Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus'un batı kısımlarında, Kızıldenizde, mercan kayalıklarda yaşayan zehirli deniz balıklarından oluşan bir cinstir. İnsanlar için tehlike teşkil ederler. Kıyıya yakın yerler ile 50 metre derinlik arasındaki kısımlarda yaşarlar.

Yetişkinleri 40 cm uzunluğa değin erişebilirler. Gözlerinin üzerinde ve ağızlarının altında pervane benzeri pektoral yüzgeçlere sahiptirler. Aslan balığı avlanırken bu yüzgeçleri açar ve avını köşeye kıstırır. Kaçma imkanı kalmayan av sonunda balığa yem olur.

Üst kısımlarında bulunan iğnelerin insan ile teması sonucunda birkaç gün süren yanma, terleme ve solunum zorluğu görülebilir, hatta ölüme bile neden olabilir.

Doğal yayılış alanları

Batı Indo-Pasifik bir türdür, Türkiye sularına gireli 1-2 yıl olmuştur. Türkiye sularına Süveyş Kanalı vasıtası ile giriş yapmıştır.Dolayısıyla lesepsiyon türdür.

Ekolojik ve ekonomik zararları

Yüzgeç pektoral (Göğüs) dikenleri zehirli bir türdür, doğal düşmanı pek yoktur ve küçük balıkları ustalıkla avlarlar bu sebeple ekosisteme fazlasıyla zararları vardır. Dolayısıyla ekonomik değeri olan balıkları da avlamasından ötürü ekonomiyi de etkiler. Türkiye ve diğer Akdeniz ülkelerinde İstilacı tür olarak tanımlanır ve avcılığı teşvik edilir. Bazı ülkelerde balığın ekonomiye kazandırılması(örneğin aslan balıklı yenebilir yemeklerin hazırlanması) için çalışmalar yapılmaktadır. Küresel ısınmayla deniz suyu sıcaklığının artmasına bağlı olarak Akdeniz ve Ege'nin Aslan balığının yaşamasına uygun yerler haline gelmesiyle balığın ilerleyen zamanlarda Kuzey Ege'ye, hatta Marmara'ya, oradan da Karadeniz'e geçme riski vardır.

Zehir etkileri

Aşırı ağrı, kusma, baş dönmesi, etkilenen bölgede kızarık, nefes darlığı, terleme gibi patolojilere neden olduğu saptanmıştır.[1] Alerjisi olanlarda ölüme bile yol açabilir.

Türler

Bu cinste şu an 11 tanımlanmış tür vardır:

  • Pterois andover G. R. Allen & Erdmann, 2008
  • Antenli aslan balığı Bloch, 1787 (Pterois antennata)
  • Pterois brevipectoralis Mandritsa, 2002
  • Pterois lunulata Temminck & Schlegel, 1843
  • Pterois miles J. W. Bennett, 1828 (Şeytan aslan balığı)
  • Pterois mombasae J. L. B. Smith, 1957 (Mombasa aslan balığı)
  • Pterois paucispinula Matsunuma & Motomura, 2014 [2]
  • Pterois radiata G. Cuvier, 1829 (Radiata aslan balığı)
  • Pterois russelii E. T. Bennett, 1831
  • Pterois sphex D. S. Jordan & Evermann, 1903
  • Pterois volitans Linnaeus, 1758 (Volitan aslan balığı)

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "Youtuber Çağdaş Özsarı'yı, aslan balığı zehirledi". Haberler.com. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020. 
  2. ^ Matsunuma, M. & Motomura, H. (2014): Pterois paucispinula, a new species of lionfish (Scorpaenidae: Pteroinae) from the western Pacific Ocean. Ichthyological Research, Published online: 24 Dec 2014.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Aslan balığı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Aslan balığı ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz</span> Avrupa ve Asya arasında yer alan bir iç deniz

Karadeniz, güneydoğu Avrupa ile Anadolu yarımadası arasında yer alan, kuzeyinde Ukrayna, kuzeydoğusunda Rusya, doğusunda Gürcistan; güneyinde Türkiye, batısında Romanya ve Bulgaristanla çevrili, Atlas Okyanusu'na Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Denizi aracılığıyla bağlanan bir iç denizdir. İstanbul Boğazı vasıtasıyla Marmara, Kerç Boğazı vasıtasıyla ise Azak Denizi'ne bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz</span> Avrupa, Asya ve Afrika arasında yer alan iç deniz

Akdeniz, Atlas Okyanusu'na bağlı, kuzeyinde Avrupa, güneyinde Afrika, doğusunda Asya kıtaları bulunan deniz. 2,5 milyon km² civarında alanı kaplayan deniz, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu'ndan, Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizi'nden ve Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'den ayrılır. Akdeniz'in tuzluluk oranı ‰ 38 olup tuz oranı fazla olan denizler grubunda değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Ege Denizi</span> Akdenizin parçası olan deniz

Ege Denizi veya Türkçe diğer adı ile Adalar Denizi, Balkan ve Anadolu Yarımadaları arasında, Akdeniz'e bağlı bir denizdir. Marmara Denizi ve Karadeniz'den Çanakkale ve İstanbul Boğazları ile ayrılan bu denizin kuzey sınırları karalarla çizilmiş olmakla birlikte, güney sınırlarını Yunanistan'a bağlı adalar olan Rodos ve Girit çizer. Ege Denizi'nin tüm kıyıları Türkiye ve Yunanistan ile çevrilidir. Karadeniz üzerinden taşınan petrol ürünlerinin dünya pazarına ulaşmasında başlıca yoldur.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı pisi balığı</span> Balık türü

Pisi balığı, Pleuronectidae familyasından bir balık türü.

<span class="mw-page-title-main">Yazılı orkinos</span>

Yazılı orkinos, uskumrugiller (Scombridae) familyasına ait bir balık türü.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Çapak balığı</span>

Çapak balığı, sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait bir tatlısu balığı türü.

<span class="mw-page-title-main">Fener balığı</span> Bir balık türü

Fener balığı, Lophiidae familyasına ait bir balık türü. Yüzünün önüne sarkan "feneri" ile denizin derinliklerindeki karanlıkta ışık yaparak ufak balıkları avlar. Türkiye'de Akdeniz, Ege denizi ve Marmara denizinde bulunur. Ayrıca Atlas Okyanusunda da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Güneş balığı</span>

Güneş balığı ya da Ay balığı (Mola mola. Latince mola değirmen taşı demektir), Molidae familyasına ait balık türüdür. Lezzetsiz ve kötü kokan etinden dolayı ticari değeri yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İnci balığı</span>

İnci balığı, sazangillere (Cyprinidae) ait bir balık türü. İsmi pullarından yapay inci yapılmasından kaynaklanmaktadır.

<i>Akdeniz uçan balığı</i>

Akdeniz uçan balığı, Exocoetidae familyasına Akdeniz'e özgü bir balık türü. Antik çağın büyük düşünürü Aristoteles'in yazılarında bile sözü edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye faunası</span>

Türkiye direyi, hayvanlar âleminin Türkiye sınırları içerisinde yaşayan üyelerinin tümüdür. Birçok farklı hayvan türünü barındırması ile dikkat çeker. Anadolu'nun Asya ile Avrupa arasındaki konumu bunda başlıca etkendir. Farklı iklim özelliklerinde coğrafi bölgelere sahip olduğu için, bitki örtüsünün diğer Orta Doğu ülkelerine göre daha zengin olması ise diğer önemli etkendir ve bu yüzden, farklı iklim ve besin ihtiyacı olan birçok hayvan türü kendisine uygun yaşam alanı bulabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Denizatı</span> Deniz Canlısı

Denizatı, yılan iğnesinin de dahil olduğu Syngnathidae familyasından Hippocampus cinsine ait olan balıklardır. Tüm dünyada ılıman ve tropikal sularda bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Çizgili yunus</span> Stenella cinsindeki beş yunus türünden birisi

Çizgili yunus Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve dünya üzerindeki tüm ılıman ve tropik okyanuslarda bulunur. Üzerinde oldukça fazla araştırma yapılmış olan bu yunus türüne aynı zamanda Euphrosyne yunusu ve mavi beyaz yunus adları da verilmektedir.

<i>Hexanchus griseus</i>

Hexanchus griseus; altı solungaçlı köpek balığı, boz camgöz gibi de adlandırılabilir. Boyları 5 metre kadardır. 8 metre olanlarına da rastlanılmıştır. Baş kısadır. Burun kısa ve geniştir ve gözlerde başa göre küçüktür. Sırt koyu kahve rengi ya da koyu gri ve karın kısmı kirli beyazdır. Yandan bakılınca pektoral yüzgecinin hemen sol üstünde sağlı sollu 6 çift solungaç yarıklarının bulunması bu türün en önemli özelliğidir. Bu özelliğinden dolayı Hexanchidae familyasına dahildir. Üstte 4 altta 6 sıra kesici (canine) dişlere sahiptir. Gövdeleri mekik biçimindedir hidrodinamiktir ve bu sayede iyi yüzücülerdir.Bu özelliği sayesinde sınıflandırmada pleurotremata ordosunda yer alır. Gözün arka tarafında ilk solungaç yarığının körelmesiyle oluşan spirakulum denilen küçük bir delik vardır ve bu delik oksijen difüzyonuna yardımcı olur. Kuyruğu heteroserk yapıdadır bu özelliği kuruğun üst lobunun alt lobundan uzun olması anlamına gelir. Yaşayan köpek balıklarının en ilkelidir ve jura devrinden kalma fosillerle birçok benzerlik sergilerler. Genellikle balıklar, kalamar crustacea ve bazı balıklar ile beslenirler. İnsanlar için henüz tehlikeli olabildiğine dair bir kayıt bulunamamıştır. Ovovivipar üreme gösterirler, bir üreme sezonunda 20-50 arası embriyo meydana getirebilirler. Yavrularının boyları 60–70 cm'dir. Gençleri kıyıya yakın ergin olanları derinlerdedir. Gündüzleri deniz tabanında dinlenip geceleri avlanırlar. Bentopelajik ya da mezopelajiktirler, 70-2000 metre arası derinliklerde dağılım gösterirler. Geceleri yüzeyde de bulunurlar (epipelajik). Eti insanlar için zehirlidir. Türkiye sularında ve atlas okyanusunda mevcuttur.Türkiye'de Karadeniz, Marmara denizi, Ege ve Akdeniz'de sıkça rastlanır.Troll İle avlanması sonucu derinde yaşayan bu köpekbalığı türü avlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kambur balina</span>

Kambur balina, oluklu balinagiller (Balaenopteridae) familyasından bir balina türü.

<span class="mw-page-title-main">Gri resif köpek balığı</span> Köpekbalığı türü

Gri resif köpek balığı, harharyasgiller (Carcharhinidae) familyasından bir köpek balığı türü.

<span class="mw-page-title-main">Antenli aslan balığı</span>

Antenli aslan balığı, tropikal Hint Okyanusu'nda ve Büyük Okyanus'un batı kısımlarında yaşayan bir aslan balığıdır. Boyu 20 santime değin ulaşabilir ve zehirli bir dikeni vardır. Gündüzleri deniz kulaklarında ve resiflerde saklanır, geceleri ise karides ile yengeç avlar.

<i>Galeorhinus galeus</i>

Galeorhinus galeus, Triakidae ailesinden bir köpekbalığı türü.

<span class="mw-page-title-main">Saban balığı</span>

Sapan balığının kuyruk boyu ile vücut boyu karakteristik olarak hemen hemen aynı uzunluktadır. Burun oldukça kısa olup, gözler küçük ve başın dorsaline kadar ulaşmaz. Üst çenede 40-52, alt çenede ise 42-55 civarı diş mevcuttur. Birinci dorsal yüzgeç, pektoral yüzgeçlere nazaran pelvik yüzgece daha yakın konumdadır. Pektoral yüzgeçleri belirgin derecede gelişmiştir. Sapan balığı vücut rengi, dorsalde koyu-maviden kahverengi ve siyaha kadar değişik tonlarda olabilir. Ventralde ise beyaz renktedir. Erkek bireyler 420 cm, dişi bireyler ise 560 cm boya erişirler; maksimum boy nadiren 760 cm’ye ulaşır.