İçeriğe atla

Askerî gemi

Türk Deniz Kuvvetleri'ne ait Barbaros sınıfı fırkateyn
USS Nimitz
6
BNS Leopold I
HMCS Algonquin DDH 2836
Darwin FFG 04 6
Al-Fahaheel
The "Baden-Württemberg", F125-class frigat

Askerî gemi, Deniz kuvvetleri ve donanma tarafından kullanılan gemi veya botlara verilen genel isimdir. Deniz savaşı için yaratılmıştır. Yapıları ve amaçlarıyla sivil gemilerden farklıdırlar. Askerî gemiler genellikle hasar kontrol sistemi ve silahlarla donatılmış şekilde seyir ederler.[1] Bazı personel taşıma gemilerinde bu donanımlar hafiftir veya bulunmayabilir. Askerî gemiler, inşaat veya amaca göre sivil gemilerden farklıdır. Günümüzde dünya donanmalarında birçok farklı gemi var. Bu gemilerde uçak, helikopter, askerî araç ve askerî teknoloji'ler taşınabilir. Hepsinin farklı uygulamaları vardır ve bazı sınıflandırmalar belirli ülkelere özeldir. Farklı ülkeler çabalarını farklı gemi türlerine harcadılar ve bazıları neredeyse hepsine yatırım yaptı.[2]

Genellikle, askerî gemiler hasara karşı dirençlidir ve birlik sistemlerinde silahlanma hafif veya mevcut değildir, ancak silah sistemleri ile silahlandırılmıştır.

Destek (yardımcı gemiler) veya tersane operasyonlarının aksine, esas olarak deniz savaşı için tasarlanmış donanma gemilerine savaş gemileri denir.

Askerî gemi sınıflandırması zaman içinde değişen ve geniş bir uluslararası anlaşma alanı olmayan bir alandır. Sınıflandırma genellikle bir devriye aracı (Patrol craft)'PC' gibi belirli bir geminin rolünü temsil eder. Rıhtım iniş gemisi gibi diğerleri (dock landing ship)'LSD', tank iniş gemisi (tank landing ship) ‘LST' olarak yazılır. Muhripler ve firkateynler gibi gemiler, 'DD' ve 'FF' gibi çift harfli bir tanımlayıcı taşır.

Askeri gemi türleri

Uçak gemisi
Zırhlı
Kruvazör
Eskort gemiler
  • Aviso
  • Konvoy kurtarma gemisi
  • Muhrip
  • Muhrip eskort
  • Muhrip lider
  • Eskort muhrip
  • Eskortatör
  • Fırkateyn
  • Güdümlü füze avcısı
  • Kaibokan
  • Şlyup
Ulaşım gemileri
  • Amfibi taşıma gemisi
  • Amfibi savaş gemisi
  • Yük gemisi
  • Saldırı nakliye gemisi
  • Havuzlu çıkarma gemisi
  • Çıkarma gemisi
  • Çıkarma aracı gemisi
  • Çıkarma desteği gemisi
  • Ağır çıkarma Gemisi
  • Çıkarma piyade gemisi
  • Çıkarma lojistik gemisi
  • Çıkarma ortamı gemisi
  • Çıkarma tank gemisi
  • Çıkarma araç gemisi
  • Asker gemisi
Devriye gemisi
  • Silahlı gemi vapuru
  • Silahlı yat
  • Kıyı motorlu tekne
  • Korvet
  • Gambot
  • Liman savunma motoru fırlatma
  • Motor başlatma
  • Deniz teknesi
  • Deniz trolü
  • Okyanus yatılı gemi
  • Devriye botu
  • Q-gemisi
  • Buhar tabancalı tekne
  • Denizaltı avcısı
  • Torpido botu
Hızlı saldırı gemisi
  • E-tekne
  • MAS (motorlu tekne)
  • Motorlu savaş gemisi
  • Hücumbot
  • Motorlu torpido botu
  • MT patlayıcı motorbot
  • MTSM motorlu torpido botu
  • PT gemisi
  • Shin'yō-sınıfı motorlu tekne
Mayın savaşı gemileri
  • Danlayer
  • Mayın tarama muhripi
  • Mayın karşı önlem gemisi
  • Mayın ekici gemi
  • Maden avcısı gemisi
  • Mayın gemisi
  • Mayın tarama gemisi
Komuta ve destek gemileri
  • Olanaklar gemisi
  • Mühimmat gemisi
  • Yardımcı onarım gemisi
  • Yardımcı gemi
  • Kömür gemisi
  • Savaş depo gemisi
  • Komuta gemisi
  • Vinç gemisi
  • Depo gemisi
  • Muhrip gemisi
  • Sevk gemisi
  • Hızlı savaş destek gemisi
  • Hastane gemisi
  • Ortak destek gemisi
  • Deniz römorkörü
  • Net döşeme gemisi
  • Tamir gemisi
  • İkmal tankeri
  • Denizaltı gemisi
Denizaltı
Çeşitli gemiler

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhrip</span>

Muhrip, donanma terminolojisinde, hızlı, yüksek manevra kabiliyeti olan, zırhlı, dayanıklı, filolara veya saldırı takımlarına, daha küçük araçlardan gelen saldırılara karşı koruma ve eskortluk yapan bir savaş gemisidir. Büyük savaş gemileri arasında ortada kalan Muhrip, Fırkateyn'den biraz hantal, daha büyük ve kapsamlı, kruvazör'den de küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

Bu liste, Çanakkale Savaşı süresince bölgede görev almış savaş gemilerini göstermektedir.

Samsun, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1907 yılında Fransa'dan satın alınan dört "Durandal" sınıfı muhripten biridir. Gemi, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı esnasında Osmanlı donanmasında görev yaptı.

Muhripler:

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<i>Mecidiye</i> (kruvazör) Osmanlı İmparatorluğu donanmasına ait kruvazör

Mecidiye, Osmanlı Devleti hükûmetinin 1900 yılındaki siparişi üzerine Abdülmecid adıyla Amerika Birleşik Devletleri'nin William Cramp & Sons firmasının Philadelphia Tersanesinde suya indirildikten sonra Osmanlı Donanması, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri, Kızıl Donanma, Ukrayna Halk Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan korumalı kruvazör.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Tahliyesi</span>

Sovyet Tallinn Tahliyesi, Baltık Filosu'nun bir bölümünün ve kentteki Kızıl Ordu birliklerinin 1941 Ağustos ayında Tallinn'den tahliyesi operasyonudur. Bazı kaynaklarda Tallinn Felaketi ya da Sovyet Dankörkü olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1918)</span> İmroz Deniz Muharebesi ve Osmanlı

İmroz Deniz Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında, 20 Ocak 1918'de Ege Denizi'nde gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Osmanlı donanmasının Gökçeada'da yığınak yapmış olan Kraliyet Donanması'na taarruzu ile meydana gelmişti. İtilaf kuvvetlerinin ağır zırhlı yoksunluğu, Yavuz muharebe kruvazörü ile Midilli hafif kruvazörünün bölgeye taarruz etmesine fırsat sağlamıştı. Saldırı sonucunda Birleşik Krallık'a ait monitör olarak sınıflandırılan iki küçük savaş gemisi battı, bir uçak düşürüldü ve birçok personel öldü. Muharebe sırasında önemli hasar almayan Osmanlı gemileri, dönüş esnasında adayı saldırılardan korumak üzere İtilaf güçlerince döşenmiş olan deniz mayınlarına çarptı. Yavuz hasar aldı, Midilli ise battı ve mürettebatının bir kısmı öldü, bir kısmı ise esir düştü. Yavuz, Birleşik Krallık uçaklarının saldırıları altında Çanakkale Boğazı'na ulaşmayı başardı; buraya vardığında karaya oturdu ve altı gün sonra kurtarılana dek sürekli hava saldırısına maruz kaldı. Gerçekleşen muharebe sonrası Osmanlı Devleti'nin en modern iki savaş gemisinden birinin hasar alması, diğerinin ise batması donanmanın gelecekteki hareketlerini son derecede kısıtlamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Torpido botu</span>

Torpido bot, savaşta torpido taşımak için tasarlanmış nispeten küçük ve hızlı bir savaş gemisidir.

HMS <i>E11</i>

HMS E11, Kraliyet Donanması'nın 23 Nisan 1914 tarihinde suya indirilen E sınıfı denizaltısıdır. 1915 yılı Çanakkale deniz harekâtlarındaki en etkili denizaltılardan birisidir. Marmara Denizi'ne yaptığı üç akın seferinde 27'si buhar gücü ile çalışan ve 58'i daha küçük yelkenli tekneler olmak üzere farklı büyüklüklerde 80'den fazla gemiyi batırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri</span>

Çanakkale Savaşı'ndaki denizaltı faaliyetleri, I. Dünya Savaşı'nın bir parçası olan Çanakkale Savaşı çerçevesinde, çeşitli devletlerin denizaltıları tarafından Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'nde sürdürülen faaliyetlerdir. Esas savaştan önce, Aralık 1914'te başlamış ve Aralık 1915'te sonlanmıştı. İtilaf Devletleri'ne bağlı denizaltıların Çanakkale Boğazı'nı geçerek Marmara Denizi'nde denizaltı operasyonları yapmalarının amacı, Gelibolu'yu savunan Osmanlı kuvvetlerinin lojistik durumunu sarsmak olarak görülür. Bununla birlikte İttifak Devletleri'nin bir üyesi olan Alman İmparatorluğu da Osmanlı'yı desteklemek amacıyla savaş sırasında birtakım denizaltı faaliyetleri yürütmüştü.

<i>World of Warships</i>

World of Warships (WoWs), Kıbrıslı Wargaming şirketi tarafından 17 Eylül 2015'te yayınlanan deniz savaşı temalı multiplayer online oyundur. Oyunun özellikleri, aynı şirket tarafından geliştirilen World of Tanks ve World of Warplanes oyunlarına benzemektedir. Oyun ücretsiz olmakla birlikte isteğe bağlı olarak ücretli Premium hesap türü de vardır.

<span class="mw-page-title-main">19 Ağustos 1916 muharebesi</span>

19 Ağustos 1916 Muharebesi, I. Dünya Savaşı esnasında Jutland Muharebesi'nin karışık sonuçlarını takiben Alman Açık Deniz Filosu tarafından geçekleştirilen, İngiliz Kraliyet Donanması'nın unsurlarıyla çatışmaya girmeye yönelik iki girişimden biriydi. Almanya'nın Jutland'dan çıkarttığı ders, bir baskın sırasında İngiliz Büyük Filosu'nun beklenmedik bir şekilde gelişini önlemek için keşif yapmanın hayati bir ihtiyaç olduğuydu. Bu vesileyle, dört Zeplin, İskoçya ve Norveç arasında Kuzey Denizi'ni tarayarak İngiliz gemilerinin izlerini aradı; dört zeplin ise Alman gemilerinin hemen önünde keşif konuşlandırıldı. Keşfe yirmi dört Alman denizaltısı İngiliz kıyılarında, güney Kuzey Denizi'nde ve Dogger Bank'tan katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

İkincil batarya, zırhlı ve kruvazör tipi savaş gemilerinde yer alan, ana silahlardan daha kısa menzilde etkili olan, daha küçük çaplı, daha hızlı ateş eden silahları ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Büyük savaş gemilerinin karşılaştığı tehditler torpido botlarından torpido taşıyan muhriplere, uçaklara ve gemi savar füzelerine doğru değiştikçe ikincil silahların doğası, düzeni, boyutu ve amacı da önemli ölçüde değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yüzey savaşı</span>

Yüzey savaşı, harp ortamı ve deniz savaşları türlerinden biridir. Modern deniz savaşları dört operasyon alanına ayrılmıştır: yüzey savaşı, hava savaşı, denizaltı savaşı ve bilgi savaşı. Birçok donanma taktikleri bulunuyor. Her alan, o alana ve kendine özgü taktik avantajlardan yararlanmak için özel platformlar ve stratejiler içerir. Su üstü savaş gemileri arasında savaş gemisi, uçak gemisi, kruvazörler, muhripler, fırkateynler ve diğerleri bulunur. Yüzey savaşçıları ayrıca mayın tarama gemisi, amfibi komuta gemisi, kıyı savunma gemisi, amfibi hücum gemisi ve daha fazlasını içerir.

Bu, farklı gemi türlerinin bir listesidir. Sınıflandırmalar farklı özellikler, gemi ölçüleri ve işlevlere göre yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Leyte Körfezi Muharebesi</span>

Leyte Körfezi Muharebesi 200.000'den fazla deniz personelinin katıldığı, II. Dünya Savaşı'nın en büyük deniz savaşıydı ve bazı kriterlere göre tarihteki en büyük deniz savaşıydı. Japonya'yı izole etmeyi amaçlayan Leyte işgalinin bir parçası olarak, birleşik Amerikan ve Avustralya kuvvetleri ile Japon İmparatorluk Donanması (IJN) arasında 23-26 Ekim 1944 tarihleri arasında Filipin adaları Leyte, Samar ve Luzon yakınındaki sularda savaşıldı. Bölge Japonya'nın Güneydoğu Asya'da işgal ettiği kolonilerdeki hayati bir sanayi ve petrol kaynağı kaynağı.

<span class="mw-page-title-main">Abstention Operasyonu</span>

Abstention Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında, Türk Ege kıyılarının açıklarında bulunan İtalyan adası Kastelorizo'ya (Meis) yönelik bir İngiliz işgalinin kod adıdır. Hedef, Yunan Dodekanes Adaları'ndaki İtalyan deniz ve hava üstünlüğüne meydan okumak için bir motorlu torpido botu üssü kurmaktı. İngiliz çıkarması, İtalyan kara, hava ve deniz kuvvetleri tarafından karşılandı ve bu durum İngiliz birliklerinin bazı karmaşalar içinde yeniden gemilere binmeye zorlanmasına yol açtı. Bu olay, İngiliz komutanlar arasında İtalyanları hafife aldıkları için karşılıklı suçlamalara neden oldu.