İçeriğe atla

Asfalt leşi mutfağı

Darwin, Kuzey Toprakları, Avustralya'da bulanan bu asfalt leşi lokantası, "Onu öldürürsen, onu ızgara ederiz! " sloganını kullanıyor.[1]

Asfalt leşi mutfağı araçların çarptığı ve yollarda bulunan hayvan leşlerinden hazırlanan yemeklerden oluşur.

Asfalt leşi kültürünün, Amerika Birleşik Devletleri, Güney Kanada, Birleşik Krallık, Avustralya ve diğer batı ülkeleri başta olmak üzere, dünyanın birçok bölgesinde küçük altkültürler tarafından uygulandığı görülür. Aynı zamanda şehir efsanesi ve mizah konusudur.

Birleşik Devletlerde, geyik, Kanada geyiği, sığın ve ayı gibi büyük hayvanlar ve sincap, keseli sıçan, armadillo, rakun, kokarca ve kuş türleri gibi küçük hayvanlar sıkça avlanır. Asfalt leşlerinde bazen solucan görülmesinden dolayı, genelde yerli hayvanlar tercih edilir. Bu yüzden leşler iyi pişirilir. Asfalt leşlerinin birçok avantajı vardır. Fiyatları yerli ete kıyasla daha düşük olan asfalt leşleri, doğal olarak vitamin ve protein açısından zengindir ve genelde yağsızdırlar. Az doymuş yağ içerdikleri gibi, katkı maddesi ya da ilaç içermezler.[2][3]

ABD'de, her yıl yaklaşık 1,3 milyon geyik araçlara çarpmaktadır.[4] Leşin eti, eğer hayvanın herhangi bir hastalığı yoksa avlanmadan elde edilen etten farklı değildir. Asfalt leşlerini yemek yasaldır. Hatta bazı bölgelerde teşvik edilir, ancak diğer bölgelerde sık sık kontrol edilir ve kısıtlanır. Asfalt leşlerini yemek popüler kültürde alay konusu olarak görülür. Çoğunlukla şefkatsiz ve maganda insanlarla ilişkilendirilir.

Besin değeri

Asfalt leşlerinin ana bileşeni olan vahşi hayvanlar, genellikle yerli etlere göre daha az kalori ve doymuş yağ içerir. Daha fazla Omega-3 çoklu doymamış yağ barındıran asfalt leşleri, yerli etlere kıyasla daha az toplam yağ içerir.[5][6] Aksi belirtilmedikçe 100 gramlık (yaklaşık 3.5 ons) yağsız et için besin değerleri:

Kalori
kcal
Protein
(gram)
Yağ (gram) Doymuş yağ
(gram)
Kolesterol
(mg)
Amerika antilobu[6]117 22.4 2.5 ?
Porsuk
Amerikan kara ayısı, pişirilmiş[5]163 20.1 8.3 ?
Kunduz[7]146 24.1 4.8
Bizon[6]104 21.9 1.4 62
Ak kuyruklu geyik[8]121 23.5 2.4 1.2
Katır geyiği[6]119 22.6 2.7 107
Kanada geyiği[6]112 22.4 2.0 67
Kurbağa bacağı[8]73 16.5 0.3 0.0
Marmota monax[8]221 30.6 10.6 1.2
Kirpi
Kanguru[9]98 22.0 1.0 23
Keseli sıçan[8]221 30.6 10.6 1.2
Sülün[7]133 23.6 3.0 1.2 66
Bıldırcın (derisiz göğüs)[8]122 22.3 3.5 1.2
Tavşan[8]114 22.3 2.4 1.2
Rakun[8]211 24.7 11.8 3.5 82
Sincap[8]119 21.2 3.5 0.0
Hindi[8]158 21.2 7.1 2.4
Kaplumbağa[8]89 20.0 0.6 0.0
Sığır[6]112 21.8 2.4 72
Sığır (tahılla beslenen)[6]136 21.7 5.0 75

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ McCue, Sam (2009). "Darwin Markets". Australian Gourmet Traveller, 3. Sydney, Australia: ACP Magazines. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2018. 
  2. ^ Liz Lewis (13 Ağustos 2009). "Road Kill Diet – A Sign of the Times?". b5media. 16 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 
  3. ^ "Roadkill: Meat Without Murder". People for the Ethical Treatment of Animals (PETA). 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2009. 
  4. ^ "Top Five States For Deer–Related Collisions Named". statefarm.com. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2015. 
  5. ^ a b "Nutrition of Wild Game Meat". Alaska Department of Fish and Game. 23 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  6. ^ a b c d e f g "Nutritional Content of Game Meat" (PDF). University of Wyoming. Ağustos 2002. 24 Ocak 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  7. ^ a b "USDA National Nutrient Database". US Department of Agriculture. 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  8. ^ a b c d e f g h i j "WILD GAME: FROM FIELD TO TABLE" (PDF). University of Kentucky - College of Agriculture. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 
  9. ^ "NUTRITIONAL PROPERTIES OF KANGAROO MEAT". Southern Game Meat. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vejetaryenlik</span> Et içeren gıdaları kullanmayı reddeden yaşam tarzı

Vejetaryenlik ya da etyemezlik, çeşitli nedenlerle et, balık, deniz ürünleri, kümes hayvanları, çift toynaklılar tüketmemeye denir. Ayrıca, hayvan kesiminin tüm yan ürünlerini yemekten kaçınmayı da içerebilir. Et tüketmemenin yanında ayrıca hayvanların ürettiği yumurta, süt, bal vb. ürünleri de yemeyenlere ise veganlar denir. Vejetaryenlik ve veganlığın farkı; vejetaryenlikte bal ve kimine göre süt ile yumurta tüketilirken; veganlar, hiçbir hayvansal ürünü kullanmamaktadırlar. Bunlara istisnâ olarak süt ve süt ürünlerini kullanan lakto-ovo vejetaryenler, ilâveten yumurta yiyip süt ürünlerini tüketmeyen ovo vejetaryenler, diyet süt ürünlerini tüketen, ancak yumurtaları tüketmeyen lakto vejetaryenler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kır kurdu</span> memeli türü

Kır kurdu, köpekgiller (Canidae) familyasının Kuzey Amerika'da rastlanılan bir üyesi. Kısaca kurdun daha küçük bir versiyonu olarak da tarif edilebilir. Diğer bir adı olan Koyote Aztekçe Kóyotl kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sığın</span> Bir geyik cinsi

Sığın, sığın geyiği, taçboynuzlu geyik ya da mus, geyikgiller (Cervidae) familyasının ve karacagiller (Capreolinae) alt familyasının monotipik Alces cinsinden, Kuzey Avrasya ile Kuzey Amerika'da yaşayan, kürek boynuzlu ve boynu sakallı, yarı sucul iri bir geyik türü. Yaşayan geyik türleri içinde en iri olanıdır. Diğer geyik türlerinin aksine yalnızcıl bir hayvandır ve sürü oluşturmazlar. Hantal ve yavaş olsa da ürktüğünde ya da kızdırıldığında şaşırtıcı biçimde hızlı ve saldırgan olabilmeleriyle ünlüdür. Sonbaharda, Eylül ve Ekim aylarındaki çiftleşme döneminde erkekler arasında sık sık kavga çıkar. Gündüzleri beslenen sığınların ana düşmanları kurt, ayı ve insandır.

<span class="mw-page-title-main">Çılbır</span> Türk mutfağından sarımsaklı yoğurtlu bir yumurta yemeği

Çılbır, çıpıl, çırpır, çiğ yumurtanın kaynayan suya kırılıp pişirilmesiyle hazırlanan, Türk mutfağına ait bir tür yemektir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış tereyağlı-pul biberli sos dökülerek servis edilir. Ahmed Vefik Paşa'nın 1876'da yazdığı Lehce-i Osmani adlı kitabında çıpıl, çırpırın yoğurtlu yağsız yumurta taamı olarak geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Balık eti</span> bir çok canlı tarafından tüketilen yemek çeşidi

Balık eti, deniz, nehir, göl ve diğer tatlı sularda yakalanan soğuk kanlı solungaçları ile solunum yapan hayvanların besin olarak kullanılan etleridir. Midye, yengeç, karides, ıstakoz gibi etleri yenen birçok kabuklu deniz ürünleri mevcuttur ancak bunlar balık eti sayılmaz. Bunlar balık etiyle birlikte deniz ürünleri olarak sınıflandırılır. Birçok balık türü insanlar tarafından yakalanır ve dünyanın hemen her yerinde gıda olarak tüketilir. Balık ürünleri, insanlık tarihi boyunca önemli bir protein ve diğer besin kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Izgara (yemek)</span> et ve sebze pişirme yöntemi

Izgara, yiyeceklerin yüzeyine genellikle yukarıdan, aşağıdan veya yandan uygulanan kuru ısıyla pişirme şeklidir. Izgara genellikle önemli miktarda doğrudan, radyan ısı içerir ve et ve sebzeleri hızlı bir şekilde pişirmek için kullanılır. Izgara yapılacak yiyecekler tel ızgara, döküm demir tava veya ızgara tavası kullanılarak pişirilir.

<span class="mw-page-title-main">Tibet mutfağı</span>

Tibet mutfağı, çevre ülkelere göre büyük farklılıklar göstermektedir. Bunun nedeni, yüksek bir rakıma sahip bu ülkede yalnızca birkaç tarım ürününün yetişebiliyor oluşudur. Yetiştirilen en önemli ürün olan arpadan yapılan hamur (tsampa), Tibet'in ulusal yemeğidir. Bu, ya şehriyeyle karıştırılıp ya da momo denen hamur köftesi biçiminde sunulmaktadır. Et yemekleri genellikle yak, keçi ve koyun etinin baharatlı haşlanmış patatesle pişirilmesinden elde edilir. Hardal tanesi, Tibet'te yetiştirilen ürünlerdendir ve bu nedenle Tibet mutfağında önemli bir yere sahiptir. Yak yoğurdu, yağ ve peynir sık tüketilen gıdalardandır. İyi hazırlanmış yoğurt, prestij göstergesi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gıda</span> vücut tarafından tüketilen, enerji sağlayan madde

Yiyecek, canlıların hayatlarını devam ettirebilmeleri için yemek suretiyle tüketmeleri gereken maddelerdir. Belirli bir öğünde tüketilen yiyeceklere yemek denir. Yiyecekler organik veya inorganik maddelerden üretilmiş olabilirler. Yiyeceklerde bulunan ve canlıların yaşamını devam ettirmesi, büyümesi için gerekli olan protein, vitamin, mineral gibi maddelere ise besin veya gıda denir. Ancak gıda sözcüğü "ilaçlar hariç, yaşamı devam ettirmek için tüketilen tüm yiyecek ve içecekler" anlamında da kullanılır. Ultra işlenmiş gıda, kolay yiyecek, organik gıda, abur cubur, fast food, çerez, genetiği değiştirilmiş gıdalar çok tüketilen türlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya Yupikleri</span> Eskimo halkı

Sibirya Yupikleri ya da Yuitler, Rusya'ya bağlı Çukçi Yarımadası ile ABD'deki Alaska eyaletine bağlı St. Lawrence Adası'nda yaşayan Yupik kolundan bir Eskimo halkı. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 1.400 kişilik nüfustan 1.000 kadarı, Rusya'daki 900 kişilik nüfustan ise ancak 300 tanesi anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili dondurması</span>

Kızılderili dondurması ya da Atabask dondurması, Alaska'da Alaska Atabaskları ile Kanada'da Kanada Atabaskları tarafından kurutulmuş ya da taze tatlısu balıkları ve sığın, rengeyiği gibi memelilerin etlerinin yağ ve yabani meyvelerle çırpacak yardımıyla karıştırılmasıyla yapılan tatlı. Et, balık, yağ, meyve ve bazen karla yapılan bu tatlı klasik dondurma tarifleriyle uyuşmaz. Merkezi Alaska–Yukon Atabaskları bunu Nuchalawoya adlı potlaç törenlerinde de sunarlar. Yapılırken söylenen şarkılara «dondurma şarkıları» denir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika vahşi hayvan yemeği</span>

Afrika vahşi hayvan yemeği ya da bushmeat. Tropikal ormanlarda yemek bulmak için evcil olmayan memelilerin, sürüngenlerin, iki yaşamlıların ve kuşların avlanılmasıyla elde edilen et.

<span class="mw-page-title-main">Evenkiler</span> Eski tunguz halkı

Evenkiler, Kuzey Asya'da bir Tunguz halkıdır. Rusya'da Evenkiler, 38.396 (2010) nüfusu ile Sibirya yerli halklarından biri olarak kabul edilmekte; Çin'de Evenkiler, 30.875 (2010) nüfusu ile Çin tarafından resmi olarak tanınan 56 etnik gruptan birini oluşturmaktadır. Moğolistan'da ise Moğol dilinde Khamnigan adı verilen 537 (2015) Evenki vardır.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.

Chiapas mutfağı, aynı adı taşıyan Meksika eyaletindeki bir yemek pişirme tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sura yemeği</span>

Sura bir et yemeğidir. Sura, Ege Bölgesi’nin büyük bir kesiminde Aydın, Manisa ve İzmir çevresinde yapılan geleneksel et yemeklerinden biridir. Balıkesir'de de yapılır. Kuzu ya da oğlak kaburgasından yapılır,Baharatlı iç pilav, kuzu kaburganın içine doldurularak bakır tencerede pişirilir. Sos dökülerek fırına verilir. Kendi pilavıyla birlikte servis edilir. Kurban Bayramı gibi özel günlerde pişirilir.

<span class="mw-page-title-main">Salisbury bifteği</span>

Salisbury bifteği, Amerika Birleşik Devletleri menşeli bir yemektir ve kıyma ile diğer malzemelerin karışımından yapılır ve genellikle et suyu veya kahverengi sos ile servis edilir. Hamburg bifteğinin bir versiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Geyik eti</span>

Geyik eti; esas olarak Kanada geyiği veya geyik gibi boynuzlu toynaklıların etine atıfta bulunur. Geyik eti, iç organlar da dahil olmak üzere yenilebilir olduğu müddetçe hayvanın herhangi bir kısmına atıfta bulunmak için kullanılabilir. Sığır eti veya domuz eti gibi geyik eti de, rosto, bonfile ve kaburga dahil olmak üzere belirli kesimlere ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Et tüketimine göre ülkelerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, et tüketimine göre ülkelerin listesidir. Et, yemek olarak yenen hayvan etidir.

<span class="mw-page-title-main">Hücresel tarım</span>

Hücresel tarım, geleneksel tarımdan elde edilen protein, yağ ve dokuları üretmek için yeni yöntemler oluşturmayı ve tasarlamayı amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu amaçla, biyoteknoloji, doku mühendisliği, moleküler biyoloji ve sentetik biyolojinin bir kombinasyonunu kullanarak hücre kültürlerinden tarımsal ürünlerin üretimine odaklanır.