İçeriğe atla

Asetamid

Asetamid
Adlandırmalar
Tercih edilen IUPAC adı
Asetamid[1]
Sistematik IUPAC adı
Etanamid
Diğer adlar
asetik asit amidi
Asetilamin
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
DrugBank
ECHA InfoCard100.000.430 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 200-473-5
IUPHAR/BPS
KEGG
RTECS numarası
  • AB4025000
UNII
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/C2H5NO/c1-2(3)4/h1H3,(H2,3,4) 
    Key: DLFVBJFMPXGRIB-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C2H5NO/c1-2(3)4/h1H3,(H2,3,4)
    Key: DLFVBJFMPXGRIB-UHFFFAOYAC
  • O=C(N)C
Özellikler
Kimyasal formülC2H5NO
Molekül kütlesi59,07 g mol−1
Görünüm renksiz, higroskopik sıvı
Kokukokusuz
saf olmayan örnekler: fare gibi
Yoğunluk1.159 g cm−3
Erime noktası79 ila 81 °C (174 ila 178 °F; 352 ila 354 K)
Kaynama noktası221,2 °C (430,2 °F; 494,3 K) (bozunur)
Çözünürlük (su içinde) 2000 g L−1[2]
Çözünürlüketanol 500 g L−1[2]
piridin 166.67 g L−1[2]
kloroform, gliserol, benzende çözünür[2]
log P−1.26
Buhar basıncı1.3 Pa
Asitlik (pKa) 15.1 (25 °C, H2O)[3]
−0.577 × 10−6 cm3 g−1
Kırınım dizimi (nD) 1.4274
Akmazlık 2.052 cP (91 °C)
Yapı
trigonal
Termokimya[4]
91.3 J·mol−1·K−1
Standart molar entropi (S⦵298)
115.0 J·mol−1·K−1
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)
−317.0 kJ·mol−1
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS08: Sağlığa zararlı
İşaret sözcüğü Warning
Tehlike ifadeleri H351
Önlem ifadeleri P201, P202, P281, P308+P313, P405, P501
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 3: Kısa maruziyet ciddi geçici veya kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: Klor gazıYanıcılık 1: Tutuşmanın gerçekleşebilmesi için önceden ısınması gerekmektedir. Alevlenme noktası 93 °C'nin (200 °F) üzerindedir. Örnek: Kanola yağıKararsızlık 1: Genellikle kararlıdır, ancak yüksek sıcaklıklarda ve basınçlarda kararsız hale gelebilir. Örnek: KalsiyumÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
3
1
1
Parlama noktası126 °C (259 °F; 399 K)
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
7000 mg kg−1 (sıçan, oral)
Güvenlik bilgi formu (SDS) External MSDS
Benzeyen bileşikler
Benzeyen bileşikler
formamid
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Asetamid, CH3CONH2 kimyasal formüllü bir organik bileşiktir. Asetik asitten türemiş en küçük amiddir. Plastikleştirici ve endüstriyel solvent olarak kullanımları bulunur.[5] İlişiği olan N,N-Dimetilasetamid bileşiği daha fazla kullanılır, lakin asetamidden üretilmez. Asetamid, aseton ve üre arasında görülebilir; asetonda karbonilin iki tarafında metil (CH3) varken ürede iki adet amid grubu bulunur.

Üretim

Asetamid laboratuvarda amonyum asetatın dehidrasyonu ile elde edilir.[6]

[NH4][CH3CO2] → CH3C(O)NH2 + H2O

Sanayide asetamid ya laboratuvardaki ile aynı yöntemle üretilir ya da akrilonitril üretminin yan ürünü olan asetonitrilin hidrasyonu ile üretilir.[5]

CH3CN + H2O → CH3C(O)NH2

Kaynakça

  1. ^ "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. s. 841. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. 
  2. ^ a b c d The Merck Index, 14th Edition, 36
  3. ^ Haynes, William M., (Ed.) (2016). CRC Handbook of Chemistry and Physics (97.97yayıncı= CRC Press bas.). ss. 5-88. ISBN 9781498754293. 
  4. ^ John Rumble (18 Haziran 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics (99.99dil=İngilizce bas.). CRC Press. ss. 5-3. ISBN 978-1138561632. 
  5. ^ a b "Acetic Acid". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a01_045.pub2. 16 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Coleman, G. H.; Alvarado, A. M. (1923). "Acetamide 24 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Organic Syntheses. 3: 3. doi:10.15227/orgsyn.003.0003. 24 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Collective Volume, 1, p. 3

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Stearik asit</span> doymuş bir yağ asidi

Stearik asit, CH3(CH2)16COOH formülüyle gösterilen doymuş bir yağ asididir. Çoğu hayvan ve bitkiden elde edilen katı-sıvı yağlarda, ekseriya gliserid stearin şeklinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Miristik asit</span>

Miristik asit veya tetradekanoik asit, CH3(CH2)12COOH moleküler formüllü, süt ürünlerinde yaygın bulunan bir doymuş yağ asitidir. Miristat, miristik asitin baz halidir, isminde "miristat" bulunan bileşikler miristik asitin tuzu veya esteridirler.

<span class="mw-page-title-main">Asetilen</span> bir tür hidrokarbon

Asetilen (etin), bir tür hidrokarbondur. Üçlü bağ taşır ve formülü C2H2 şeklindedir. Alkin sınıfının ilk üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bütirik asit</span>

Bütirik asit , hayvansal ve bitkisel yağlarda bulunan bir doymuş yağ asididir. Bütirik asitin düşük molekül ağırlıklı esterlerinin hoş kokuları vardır, bu yüzden gıda ve parfüm katkısı olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş nitrat</span>

Gümüş nitrat en önemli gümüş tuzudur. Renksiz ağır kristallerden oluşur. Tıpta dağlamak maksadıyla kullanılır ve antibakteriyel özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı siğil tedavisinde sıkça kullanılır. Ayrıca deriyi ve organik maddeleri karartmada tercih edilir. Deriyi kararttığından cehennem taşı ismini almıştır. Suda ve alkolde kolayca çözündüğünden birçok gümüş bileşiklerinin elde edilmesinde ilkel madde olarak kullanılır. En çok kullanıldığı yerler, başta fotoğrafçılık olmak üzere mürekkepler, saç boyası yapımı ve gümüş kaplamacılığıdır.bileşenleri gümüş ve nitrik asittir. Sentezi ise örnekteki formüle göre yapılır:

Ag + 2 HNO3 → AgNO3 + NO2 + H2O

Etan, C2H6 formülüne sahip bir bileşiktir. Alkanların ikinci en küçük molekülü olan etan, normal sıcaklık ve basınçta kokusuz ve renksiz bir gazdır. Etan, doğalgazda metandan sonra en fazla bulunan ikinci gazdır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum iyodat</span>

Sodyum iyodat, (NaIO3) iyodik asitin sodyum tuzudur. Sodyum iyodat oksitleyici madde olduğundan,yanıcı maddeler ya da indirgeyici maddelerle temas ettiğinde alev almalarına sebep olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kalsiyum klorür</span> CaCl2

Kalsiyum klorür (CaCl2), kalsiyum ve klorun tuz formudur. Bu bileşik tipik iyonik halojenür gibi hareket eder ve oda sıcaklığında katıdır. Yaygın uygulamaları tuzlu su olarak soğutma tesisleri, yollarda buz ve toz kontrolü ve kurutulması şeklindedir. Higroskopik doğası gereği susuz kalsiyum klorür hava-sızdırmaz kaplar içinde tutulmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">1-Bütin</span> kimyasal bileşik

1-Bütin ya da etilasetilen, büt-1-in, etiletin, UN 2452, C4H6 kimyasal formülüne sahip son derece yanıcı ve reaktif bir alkindir. Organik bileşiklerin sentezinde kullanılır. Renksiz bir gaz olarak oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Piridin</span> Kimyasal bileşen

Piridin, C5H5N kimyasal formüllü, bazik bir heterosiklik organik bileşiktir. Yapısal olarak benzen ile ilişkilidir, bir metin grubu (=CH−) bir nitrojen atomu ile değiştirilir. Kendine özgü, hoş olmayan balık benzeri bir kokuya sahip, oldukça yanıcı, zayıf alkali, suda çözünür bir sıvıdır. Piridin renksizdir, ancak eski veya saf olmayan numuneler sarı renkte görünebilir. Piridin halkası, tarım kimyasalları, farmasötik ürünler ve vitaminler dahil olmak üzere birçok önemli bileşikte ortaya çıkar. Geçmişte piridin, kömür katranından üretilmiştir. Bugün dünya çapında yılda yaklaşık 20.000 ton ölçekte üretilmektedir.

Hidrojen tellür (tellan), H2Te formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bir hidrojen kalkojenür ve tellürün en basit hidrürü, renksiz bir gazdır. Ortam havasında kararsız olmasına rağmen, gaz çürümüş sarımsak benzeri kokusu tarafından son derece düşük konsantrasyonlarda kolayca tespit edilebilecek kadar uzun konsantrasyonlarda bulunabilir; ya da çürümüş pırasa benzeri biraz daha yüksek konsantrasyonlarda kokusu ile. Te–H bağları (tellüroller) olan bileşiklerin çoğu, H2 kaybı açısından kararsızdır. H2Te kimyasal ve yapısal olarak hidrojen selenüre benzer, her ikisi de asidiktir. H–Te–H açısı yaklaşık 90° 'dir. Uçucu tellür bileşikleri genellikle çürümüş pırasa veya sarımsak anımsatan hoş olmayan kokulara sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum sülfür</span> kimyasal birleşik

Potasyum sülfür K2S formülüne sahip inorganik bileşiktir. Potasyum sülfür suyla kolayca reaksiyona girip potasyum hidrosülfür (KHS) ve potasyum hidroksit (KOH) verdiğinden dolayı renksiz katı nadiren görülür. Yaygın olarak, potasyum sülfür ifadesi susuz katıyı değil de genel olarak bu karışımı ifade eder.

3-Aminobenzoik asit (meta-aminobenzoik asit veya MABA olarak da bilinir) H2NC6H4CO2H molekül formülüne sahip bir organik bileşiktir. Ticari numuneler genellikle renklendirilmesine rağmen, MABA beyaz bir katıdır. Suda çok az çözünür. Aseton, kaynar su, sıcak alkol, sıcak kloroform ve eterde çözünür. Bir amino grubu ve bir karboksilik asit ile değiştirilmiş bir benzen halkası içerir.

<span class="mw-page-title-main">Tungsten karbür</span>

Tungsten karbür, eşit miktarda tungsten ve karbon atomu içeren kimyasal bir bileşiktir. En temel haliyle tungsten karbür ince gri bir tozdur, ancak endüstriyel makinelerde, kesme aletlerinde, aşındırıcılarda, zırh delici mermilerde ve mücevherlerde kullanım için sinterleme adı verilen bir işlemle preslenebilir ve şekillendirilebilir.

Bizmutun (83Bi), 184Bi ile 224Bi arasında, tamamı kararlı olmayan toplam 41 izotopu vardır.

Astatinin (85At), tamamı radyoaktif olan ve kütle numaraları 191 ile 229 arasında değişen 39 bilinen izotopu vardır. Bunların yanı sıra 24 bilinen yarı kararlı uyarılmış hâli mevcuttur. Elementin en uzun yarı ömre sahip izotopu olan 210At'nin yarı ömrü 8,1 saatken doğal izotopları arasındaki en uzun yarı ömre sahip olanı ise 56 saniyeyle 219At'dir.

<span class="mw-page-title-main">İndoksil</span>

Kimyada, indoksil, kimyasal formülü C8H7NO olan azotlu bir maddedir.

Radyumun (88Ra) bilinen izotopları, 202Ra ile 234Ra aralığında ve tamamı radyoaktif olup toplamda 33 tanedir. Yarı ömrü 1600 yıl olan 226Ra en kararlı ve en yaygın bulunan radyum izotopudur.

<span class="mw-page-title-main">Amonyum fosfat</span> İnorganik bileşik

Amonyum fosfat, (NH4)3PO4 formülüne sahip inorganik bileşiktir. Ortofosforik asidin amonyum tuzudur. Benzer bir "çift tuz", (NH4)3PO4.(NH4)2HPO4 de tanınmaktadır. Ancak kullanımı pratik değildir. Her iki triamonyum tuzu da amonyak gazı yayar. Triamonyum tuzlarının kararsız doğasının aksine, diamonyum fosfat (NH4)2HPO4 ve monoamonyum tuzu (NH4)H2PO4 bitkilere sabit azot ve fosfor sağlamak için gübre olarak yaygın olarak kullanılan kararlı maddelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Fosforil klorür</span>

Fosforil klorür, POCl
3 formülüne sahip bir sıvıdır. Nemli havada hidrolize olup fosforik asit ve hidrojen klorür dumanı açığa çıkarır. Endüstriyel olarak büyük ölçekte fosfor triklorür ve oksijen veya fosfor pentoksitten üretilir. Esas olarak fosfat esterleri yapmak için kullanılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.