İçeriğe atla

Asarak idam

Pisanello'ya ait bir fresk

Asarak infaz etme, tarihteki en eski ve en çok uygulanmış idam cezası yöntemlerinden biridir. Asarak infazda, ilk önce idam mahkûmü idam sehpasına çıkar ve cellat idam mahkûmünün boğazından ip geçirir. Sonra cellat idam sehpasını tekmeyle devirir ve idam mahkûmü boşlukta kaldığı için asılır, boynu kırılarak veya boğularak ölür. Ayrıca mahkûm infazdan kaçmasın diye elleri bağlanır. Asılmak, sadece idam yöntemi değil ayrıca bir intihar yöntemidir.

İp uzunluğu

Kısa ip

Yağlı urganın boyu kısaysa mahkûmun boynu kırılmaz, fakat boğularak ölür.[1]

Uzun ip

Eğer yağlı urganın boyu uzunsa bu sefer mahkümün boynu kırılır. İp çok uzunsa bu sefer asılan mahkûmün ağırlığından dolayı başı kopabilir.[1] Örneğin Black Jack Ketchum[2] ve Barzan İbrahim El-Tikriti[3] gibi kişilerin infazı sırasında yağlı urganın uzunluğundan dolayı başları kopmuştur. Ancak bu çok nadir görülür.

Dünyada idam

Amerika Birleşik Devletleri

ABD, 19. ve 20. yüzyılların başında idamlarını ya asarak ya da kurşuna dizerek infaz ederdi. Abraham Lincoln'ün suikastçıları Mary Surratt, Lewis Powell, David Herold ve George Adzerodt, 7 Temmuz 1865'te halka açık bir şekilde asılarak idam edildiler. ABD'de son asılarak idam, 1996 yılında Washington eyaletinde gerçekleşmiştir. ABD, artık idamları zehirli iğne veya elektrikli sandalye ile infaz etmektedir.

Arnavutluk

Arnavutluk'ta genellikle idamlar bu yöntemle infaz edilirdi. Arnavutluk'un eski başbakanı Koçi Xoxe, 11 Haziran 1949 yılında asılarak idam edildi. Arnavutluk'ta son idam 29 Haziran 1995 yılında asılarak infaz edildi. Arnavutluk, 2006 yılında idam cezasını kaldırdı.

Hindistan

Hindistan'daki idamlar bu şekilde infaz edilir. Örneğin, Mahatma Gandhi'nin suikastçıları 15 Kasım 1949'da asılarak idam edildi. En son idam ise cinayetten idama mahküm edilen Dhananjoy Chatterjee 14 Ağustos 2004'te asıldı.

Irak

Irak'ta da infazlar böyle yapılır. Devrik lider Saddam Hüseyin 30 Aralık 2006'da asılarak idam edildi.

İran

İran'da da infazlar böyle yapılır. (Ayaz Marhuni ve Mahmut Asgari) ismindeki eşcinsel genç çift 19 Temmuz 2005'te Meşhed'de Adalet Meydanı'nda asıldılar.

Japonya

Japonya'da da infazlar böyle yapılır. Örneğin Yüksek Gerçek tarikatının lideri Şoko Asahara asılarak idam edildi

Macaristan

1956 yılında Macar Devrimi'nden sonra başbakanlığa getirilen Imre Nagy 1 Kasım'da Varşova Paktı'ndan ayrılma kararı aldı.Bunun üzerine Sovyetler Birliği hemen Macaristan'ı işgal etti. Imre Nagy tutuklandı. 2 yıl süren yargılamanın ardından asılarak idam edildi.

Macaristan'da son idam 31 Mayıs 1988 yılında infaz edildi. Macaristan 1990 yılında idam cezasını yürürlükten kaldırdı.

Polonya

Polonya'da genellikle asılarak idam uygulanırdı. Polonya'nın son idam mahkûmu tecavüzcü katil Stanisław Czabański, 21 Nisan 1988'de Kraków'da Montelupich Cezaevi'nde saat 05:10'da asıldı. İdam cezasına çarptırılan son kişi ise Henryk Moruś oldu. Polonya, 1 Eylül 1998 yılında idam cezasını kaldırdı. Ancak devlet başkanı Lech Kaczynski, idam cezasını kaldıran ülkelerin "kurbana karşı saldırgana inanılmaz bir avantaj verdiklerini" söylemiş ve Avrupa Birliği ülkelerinden idam cezasını yeniden yasallaştırmalarını istemiştir. Kaczynski ayrıca idam cezası yasağını, Avrupa medeniyeti içindeki karanlık koridorlardan biri olarak tanımlamıştır. Avrupa Konseyi ise açıklamaya sert tepki göstermiş ve Kaczynski'nin ifadelerini geri almaması halinde bunun Polonya'nın Konsey üyeliğine malolabileceğini ifade etmiştir.[4]

Rusya

Rusya, aslında idamlarını kurşuna dizerek infaz ederdi. Ama Bolşevik İhtilali öncesinde bazı infazlar asılarak gerçekleştirildi. Ayrıca Nazi lideri Friedrich Jeckeln Riga'da asılarak idam edildi. Rusya'daki son asılarak idam 2 Ağustos 1946'da, Nazi işbirlikçisi Sovyet general Andrey Vlasov ve 11 kişi oldu. O tarihten sonraki idamlar enseden tek kurşunla infaz edildi. 2009 yılı sonlarına doğru Rusya'da idam cezası kaldırıldı.

Türkiye

Türkiye'deki idamların çoğu asılarak infaz edilmiştir. Cumhuriyet tarihinde 712 kişi idam edildi. Ancak bu idamlar TBMM'nin onayladığı idamlardır. İstiklal Mahkemeleri'nin 1000-2000 civarında idam kararı bulunur.[] 1967'ten önce idamların bazıları halkın gözü önünde infaz edilirdi.[5] 1967'ten sonraki idamlar ise cezaevlerinde, gün doğmadan gizli bir şekilde infaz edilirdi. Türkiye'deki son idam 25 Ekim 1984 yılında gerçekleşti. Devrimci-Yol militanı Hıdır Aslan, Burdur E Tipi Kapalı Cezaevi'nde asıldı. Türkiye'de idam cezası, ilk önce 3 Mayıs 2001'de savaş suçları, çok yakın savaş tehdidi ve terör suçları halleri dışındaki suçlar, 1 Ağustos 2002'de Savaş suçları ve yakın savaş tehditleri için kaldırıldı. 14 Temmuz 2004'te ise tüm suçlar için kaldırılmıştır.

Ayrıca bakınız

  • İdam cezası
  • Cellat
  • İdam sehpası
Wikimedia Commons'ta Asarak idam ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b Jonathan Gromer, Cliff Gromer (Ocak 1998). "Machines of Death: Are Capital Punishment Technologies Humane And Painless?". Technology - Military law (İngilizce). New York, ABD: Popüler Mechanics. s. 2. 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  2. ^ Stanley, F. (2008). Mark Simmons (Ed.). No Tears for Black Jack Ketchum (İngilizce). Mary Jo Walker, Jack D. Rittenhouse. Santa Fe, New Mexico: Sunstone Press. s. 141. ISBN 0-86534-682-8, ISBN 978-0-86534-682-6. 
  3. ^ Saddam Hussein's top aides hanged 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. There were "no violations" this time, officials said, but Saddam Hussein's half-brother, Barzan al-Tikriti, was decapitated as he was hanged. BBC News. 20 Mart 2009 tarihinde erişildi.
  4. ^ AB üyesi Polonya, idam cezası uygulamasına dönmeyi tartışıyor 22 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. AB Haber.com. 5 Ağustos 2006 tarihinde erişildi.
  5. ^ "Türkiye'de idam cezası". 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Saddam Hüseyin</span> 5. Irak cumhurbaşkanı

Saddam Hüseyin Abdülmecid et-Tikriti, Iraklı siyasetçi. Irak'ın beşinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Giyotin</span> İdam aracı

Giyotin, idam mahkûmunun başını kesmek amacıyla geliştirilmiş bir çeşit idam aracı. Giyotin ilk kez 1792 yılında Jacques Nicholas Pelletier adlı bir hırsızı idam etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulucanlar Cezaevi Müzesi</span> Müze olarak yeniden düzenlenmiş eski bir cezaevi

Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi veya Ulucanlar Cezaevi, 1925 ve 2006 yılları arasında Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulucanlar semtinde faaliyet göstermiş olan bir cezaevidir. Türk siyasi ve edebî hayatında da önemli bir yere sahip olan Ulucanlar Cezaevi'nin restore edilerek müze ve kültür sanat merkezine dönüştürülmesi projesi Altındağ Belediyesine verildi. 2009 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları 2010 yılında tamamlandı.

Ölüm cezası olarak da bilinen ve daha önce adli cinayet olarak adlandırılan idam cezası, bir suçun cezası olarak bir kişinin öldürülmesinin devlet tarafından onaylanmış uygulamasıdır ve genellikle kişinin söz konusu cezayı gerektiren normları ihlal etmekten sorumlu olduğu sonucuna varmak için yetkili, kurallarla yönetilen bir süreci takip eder. Bir suçlunun bu şekilde cezalandırılmasını emreden hüküm, ölüm cezası olarak bilinir ve cezanın yerine getirilmesi eylemi infaz olarak adlandırılır. Ölüm cezasına çarptırılan veya infaz edilmeyi bekleyen mahkumlara "idam mahkumu" denir. Etimolojik olarak idam terimi, kafa kesme yoluyla infaz anlamına gelir, ancak infazlar asma, vurma, zehirli iğne, taşlama, elektrik verme ve gaz verme gibi birçok yöntemle gerçekleştirilir.

Mustafa Pehlivanoğlu, Türk Ülkücü militan. 10 Ağustos 1978'de dört kahvehaneyi otomatik silahla tarayıp 5 kişiyi öldürdüğü, 12 kişiyi yaraladığı iddia edilerek yargılandı ve 18 Ekim 1979'da idama mahkûm edildi. 12 Eylül Darbesi'nden sonra cezası infaz edildi. 1980-1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Duceyil Katliamı, 8 Temmuz 1982'te Irak'ın Duceyil kentinde Saddam Hüseyin'e düzenlenen suikast girişimi nedeniyle Irak Ordusu tarafından gerçekleştirilen ve 148 Şii'nin ölümüne sebep olan katliam.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Güney</span>

Veysel Güney, Devrimci Yol'un İskenderun sorumlusu militan. Üsteğmen Şahin Akkaya'yı öldürme suçundan mahkûm olmuştur. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 17'si sol görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Türkiye Cumhuriyeti'nde ölüm cezası, 1984'ten bu yana uygulanmamaktadır ve 2004'te kaldırılmıştır. Ölüm cezası önce 2001'de savaş tehdidi ve terör suçları hâlleri dışındaki suçlar için kaldırılmış, 3 Ağustos 2002'de "savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş suçlar hariç" şartı ile kaldırılmıştır. 7 Mayıs 2004 tarihli 5170 sayılı Kanun ile Anayasa'dan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, 14 Temmuz 2004 tarihli 5218 sayılı Kanun ile Türk Ceza Kanunu'ndan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, böylece ölüm cezası Türk Hukuku'ndan tamamen kaldırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşuna dizerek infaz</span> idam çeşidi

Kurşuna dizerek infaz ya da kısaca kurşuna dizme, özellikle savaş zamanlarında kullanılan bir idam yöntemi. İdam mangası çoğunlukla askerlerden oluşur. İnfaz, idamı gerçekleştirecek gruptaki herkesin aynı anda ateş etmesi yöntemiyle gerçekleştirilir. Böylece süreçte herhangi bir aksama yaşanmaz ve mahkûmların kimin silahından çıkan ateşle can verdiği bilinmez. Çoğunlukla mahkûmların gözleri bağlanır ya da başlık takılarak görmeleri engellenir. Bazı zamanlarda ise suçlulara infaz mangasına bakmak isteyip istemedikleri sorulur. İnfazlar, mahkûmlar ayakta ya da otururlarken gerçekleşebilir.

Yağlı urgan, asılarak idamlarda kullanılan bir düğüm çeşidi. Mahkûm idam sehpasına çıktığında cellat mahkûmun boynuna yağlı urgan geçirir. Sonra da cellat idam sehpasını devirir ve mahkûm asılır. İpin uzunluğu çok önemlidir. Kısa ipte mahkûmun boynu kırılmaz ama boğularak ölür. Uzun ipte ise boynu kırılır hatta çok uzunsa mahkûmun başı bile kopabilir. Ancak bu çok nadir görülür.

<span class="mw-page-title-main">Darağacı</span>

Darağacı veya idam sehpası, idam mahkûmlarını asmak için kurulan düzenek. Tarih boyunca suçluların cezalandırılmasında yaygın olarak kullanılmış, halen bazı ülkelerde uygulanan bir ceza yöntemidir.

Türkiye'de idam edilenler listesi, ülkede mahkemelerce ölüm cezası almış ve cezası TBMM ya da diğer yetkili organlarca onaylanarak infaz edilmiş insanların listesidir. Türkiye'de ölüm cezası en son 1984'te uygulanmış, 2004'te hukuk sisteminden tamamen çıkarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hanged, drawn and quartered</span>

Hanged, drawn and quartered, İngiltere'de 1351 tarihli kanun gereği vatana ihanet suçunu işleyenlere verilen cezadır. Mahkûmlar atlarla idam yerine sürüklenir, ölmeyecek kadar asılır, cinsel organları kesilir, iç organları deşilir ve yakılır, kafaları ve uzuvları kesilirdi. Tüm bunlar olurken kurban olabildiğince hayatta tutulmaya çalışılırdı. Cesedin parçaları ülkenin önemli noktalarında sergilenirdi. Genel ahlak sebebiyle vatana ihanetten mahkûm olan kadınlara bu ceza uygulanmazdı, onlar yakılarak idam edilirdi.

Barzan İbrahim el-Hasan el-Tikriti, Genel İstihbarat Servisinin başkanı ve Saddam Hüseyin'in üvey kardeşi. El-Tikriti 5 Kasım 2006 tarihinde Duceyl katliamından suçlu bulunarak idam cezasına çarptırıldı ve 15 Ocak 2007 tarihinde asılarak idam edildi. İdamı sırasında yağlı urganın çok uzun olması sebebiyle başı gövdesinden kopmuş, vücudu yere düşmüştür.

John Clarence Woods 16 Ekim 1946'da Üçüncü Reich'ın on eski üst düzey liderinin Nürnberg Mahkemelerinde idam cezasına çarptırıldıktan sonra, infazını Joseph Malta ile birlikte gerçekleştiren Birleşik Devletler Ordusu başçavuşuydu. Time dergisine göre, 15 yıllık kariyeri boyunca o tarihe kadar 347 idam cezasını yerine getirmiştir. Daha sonraki araştırmalara göre, iki yıllık bir dönemde 60 ila 70 arası bir infaz sayısı daha inandırıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Albert Pierrepoint</span>

Albert Pierrepoint 1956'da sona eren 25 yıllık kariyerinde 435 ila 600 kişiyi idam eden bir İngiliz cellattı. Babası Henry ve amcası Thomas'da ondan önce resmi cellatlardı.

Sabri Altay, 1974 yılında başka bir kadınla evlenmek için karısı Meliha Altay'ı başına dört kurşun sıkarak öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Şahabettin Ovalı, 1976 yılında kan davasından bir kişiyi öldürdü. Yargılandı ve idam cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Kâzım Ergün, amcasını öldüren Abdil Güllü'nün 1974 affıyla serbest kalması sonucu 1975 yılında Abdil Güllü'yü, Güllü'nün karısını ve çocuğunu öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

Osman Demiroğlu, 26 Ağustos 1974'te karısının akrabası olan 12 yaşındaki Dudu Okan adlı kız çocuğunu tecavüz edip öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980-1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.