İçeriğe atla

Arthur Adamov

Arthur Adamov
Doğum23 Ağustos 1908
Kislovodsk, Rusya
Ölüm15 Mart 1970 (61 yaşında)
Paris, Fransa
MeslekOyun yazarı
MilliyetRus-Ermeni asıllı Fransız
Dönem1947 - 1970

Arthur Adamov (gerçek adı Arthur Adamian, (23 Ağustos 1908 Kislovodsk Rusya - 15 Mart 1970, Paris, Fransa), uyumsuz tiyatro'nun önde gelen savunucularından biri olan, Rus-Ermeni asıllı Fransız oyun yazarıydı.

Adamov, Rusya'nın Kislovodsk şehrinde, zengin bir Ermeni ailenin çocuğu olarak doğdu. Dönemin zengin Rus ailelerinde sıklıkla görüldüğü şekilde küçüklüğünden itibaren ilk yabancı dil olarak Fransızca öğrenmişti. Ailesi 1914'te Rusya'yı terk ederek önce Cenevre'ye (1914-1922), ardından Mainz'e gitti. Aile sonunda 1924'te Paris'e yerleşti.

Paris'te sürrealistlerle tanışan Adamov, sürrealist bir dergi olan Discontinuité'de editörlük yaptı. 1933'te tanınmış bir dolandırıcı olan babası intihar etti. Adamov, Marksizm'e yakınlığı ve İspanya İç Savaşı'nda cumhuriyetçilerin tarafında yer alması sebebiyle 1941'de, Argelès-sur-Mer'deki bir toplama kampı'nda bir yıl tutuklu kaldı. II. Dünya Savaşı'nın ardından tiyatro oyunları yazmaya başladı. İlk oyunu La Parodie'yi 1947'de tamamladı. Franz Kafka, Antonin Artaud, Maksim Gorki, Anton Çehov ve Georg Büchner gibi yazarlardan etkilenen Adamov'un ilk eserleri sıklıkla rüya benzeri unsurlar taşıyordu ve insan varlığının anlamsızlığı temasına yoğunlaşmıştı. Adamov 1950'lerde Bertolt Brecht'in sosyal içerikli dramatik eserlerinden etkilenerek eserlerinde politik fikirlere daha fazla yer verdi. 1960'ta Fransız Hükûmetini Cezayir Bağımsızlık Savaşı'nın haklı bir bağımsızlık savaşı olduğunu kabul etmeye çağıran 121'ler Manifestosu'nu imzaladı. Ve artık bir komünist olduğunu beyan etti. 1968'de ise Vietnam Savaşı'na karşı çıkan bir oyun olan Off Limits'i yazdı.

Adamov, en bilinen eseri olan 1953 tarihli Le Professeur Taranne'da başkahramanın yaptıkları sebebiyle, toplum içinde çıplaklık sergilemek ve intihal ile suçlandı. Adamov bu suçları şiddetle reddetti ancak bu tavrı uygunsuz davranışlarının bir başka kanıtı olarak değerlendirildi.

Adamov kısa öykülerden oluşan bazı düz yazı eserler de yazdı (örn. Fin Août, 1969). Bu öykülerde, yazarın "ölüme karşı bağışıklık kazanma" diye adlandırdığı mazoşizm gibi konular ele alınmıştı.

1970'te kazara aşırı dozda barbitürat aldıktan sonra ölen Adamov'un ölümü intihar olarak da değerlendirilmektedir.

Eserleri

  • La Parodie (1947).
  • L’invasion (1949)
  • La Grande et la Petite Manouevre (1950)
  • Tous contre tous (1953)
  • Le Professeur Taranne (1953)
  • Le Ping Pong (1955)
  • Commes nous avons été (1956).
  • Paolo Paoli (1957)
  • La Politique des restes (1962).
  • La Sainte Europe (1965).
  • M. le Modéré (1967).
  • L'homme et l'enfant (1968, otobiyografi)
  • Off Limits (1968)
  • Je … Ils … (1969)
  • Rainer Maria Rilke'den çeviriler:
    • Le Livre de la pauvreté et de la mort (Das Stundenbuch - 1941)
    • Poèmes

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pablo Picasso</span> İspanyol heykeltıraş ve ressam (1881-1973)

Pablo Picasso, Fransa'da yaşamış İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarıdır. 20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerindendir. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atmış, asamblajı icat etmiş, kolajın icadında yer almış ve çok çeşitli tarzların gelişimine katkı vermiştir. En önemli eserleri olarak öncü kübizm eseri Avignonlu Kızlar ve Alman ve İtalyan askerlerin İspanyol İç Savaşı sırasında yaptığı katliamı anlatan Guernica sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">André Breton</span> Fransız yazar (1896-1966)

André Breton, Fransız yazar, şair ve gerçeküstücü kuramcı, Gerçeküstücülüğün babası olarak tanınır. 1924 yılında yayınlanan Gerçeküstücü Manifesto'su ile psikolojik çözümlemeler içeren otonom yazı tekniğini edebiyat dünyasına tanıtmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Romain Gary</span> Fransız diplomat ve yazar (1914 – 1980)

Romain Gary, Fransız yazar, yönetmen, senarist, II. Dünya Savaşı pilotu ve diplomat.

Fransız edebiyatı, Fransızca kullanılarak ortaya çıkan edebiyat ürünlerini kapsar. Dünyanın en zengin ve en etkileyici edebiyatlarından biridir. Fransız yazarlar başta epik şiir, lirik şiir, drama ve kurgu olmak üzere edebi yazınların tümüne katkıda bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Guillaume Apollinaire</span> Fransız şair (1880 – 1918)

Guillaume Apollinaire, İtalyan asıllı Fransız şair, yazar ve sanat eleştirmeni.

<span class="mw-page-title-main">Comte de Lautréamont</span>

Comte de Lautréamont gerçek adı Isidore Lucien Ducasse'dır. Fransız şair.

<span class="mw-page-title-main">Alexandre Dumas</span> Fransız yazar (1802 – 1870)

Alexandre Dumas, Fransız yazardır. Adaş oğluyla karıştırılmaması için Alexandre Dumas père adıyla da bilinir. Macera türündeki tarihi romanlarıyla ünlüdür. Eserlerinin 100 dile çevrilmesi sayesinde en çok okunan Fransız yazarlardan biri olmayı başardı. Monte Kristo Kontu, Üç Silahşorlar, Yirmi Yıl Sonra ve Demir Maskeli Adam gibi romanlarından bazıları dizi şeklinde yayınlanmıştı. Yirminci yüzyılın başlarından beri romanları yaklaşık 200 kadar filme uyarlandı. Dumas'ın öldüğü için bitiremediği son romanı Le Chevalier de Sainte-Hermine bir uzman tarafından tamamlandı ve 2005'te okuyuculara sunulduğunda en çok satanlara girdi. Roman Türkiye'de 2010'da Son Şövalye adıyla basıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Corneille</span> 17. yüzyılın en büyük üç Fransız tiyatrocusundan birisi

Pierre Corneille, Molière ve Racine'le birlikte 17. yüzyılın en büyük üç Fransız tiyatrocularından biridir. Corneille, “Fransız trajedisinin kurucusu” olarak tanınmış ve kırk yıla yakın bir süre boyunca yapımcılık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">François Mauriac</span> Fransız yazar (1885 – 1970)

François Mauriac, Fransız yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Antonin Artaud</span> Fransız oyuncu

Antoine Marie Joseph Artaud ya da bilinen adıyla Antonin Artaud, Fransız oyun yazarı, oyuncu, yönetmen ve şair. Vahşet Tiyatrosu kavramının kuramcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alejo Carpentier</span> Kübalı yazar (1904-1980)

Alejo Carpentier y Valmont Kübalı gazeteci, yazardır. Latin Amerika edebiyatının 20. yüzyılın önde gelen roman yazarlarından biridir. Aynı zamanda müzikolog, eleştirmen ve oyun yazarı da olan Carpentier, büyülü gerçekçilik akımının ilk örneklerini vererek, kendisinden daha genç olan Gabriel Garcia Marquez gibi yazarları da etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Françoise Sagan</span> Fransız yazar (1935 – 2004)

Françoise Sagan veya asıl adıyla Françoise Quoirez, Fransız oyun yazarı, romancı ve senaryo yazarı. Sanatçı, François Mauriac tarafından verilen "alımlı küçük canavar" takma adıyla da bilinmektedir. Sagan, havalı burjuva karakterler içeren güçlü romantik eserleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Anouilh</span> Fransız oyun yazarı (1910 – 1987)

Jean Marie Lucien Pierre Anouilh, Fransız oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Rostand</span> Fransız yazar (1891 – 1968)

Maurice Rostand, Fransız yazar, şair ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Sacha Guitry</span> Fransız oyuncu (1885-1957)

Alexandre-Pierre Georges "Sacha" Guitry, Fransız sahne ve film oyuncusu, yönetmen, senarist, Boulevard tiyatrosu'nun oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Albert Caraco</span> Fransız-Uruguaylı filozof (1919-1971)

Albert Caraco, Türk Yahudi kökenli, Fransız asıllı Uruguay vatandaşı filozof, yazar, denemeci ve şairdir. Post Mortem (1968) ve ölümünden sonra yayımlanan Kaos'un Kutsal Kitabı (1982) adlı eserleri ile tanınır. Caraco genellikle Emil Cioran, Louis-Ferdinand Céline, Nicolás Gómez Dávila ve Friedrich Nietzsche gibi filozof ve yazarlar ile karşılaştırılır.

<span class="mw-page-title-main">Anouk Aimée</span> Fransız oyuncu (1932-2024)

Anouk Aimée, Fransız oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Philippe Soupault</span> Fransız yazar (1897 – 1990)

Philippe Soupault Fransız yazar ve şair, romancı, eleştirmen ve siyasi eylemci idi. Dadaizm'de aktifti ve daha sonra Sürrealist hareketi André Breton'la kurdu. Soupault, periyodik Littérature'yı, 1919'da Paris'teki yazarlar Breton ve Louis Aragon'la birlikte başlattı ve birçok kişi için Sürrealizmi atmosferini başlattı. Otomatik yazının ilk kitabı olan Les champs magnétiques (1920), Soupault ve Breton'un ortak yazarlığıydı. 1927'de Soupault, eşi Marie-Louise'nin yardımıyla William Blake'in Masumiyet ve Deneyim Şarkılarını Fransızcaya çevirdi. Ertesi yıl, Soupault, şairin edebiyatta Sürrealist hareketi öngören bir "dahi" olduğunu savunan Blake üzerine bir monograf hazırladı. Radyo Tunus'u Vichy yanlısı rejim tarafından tutuklandığında 1937'den 1940'a kadar yönetti. Cezayir'e başarıyla kaçtı.

Paul Nikolaevich Evdokimov, bir Ortodoks Hristiyan ilahiyatçısı ve St. Sergius Ortodoks İlahiyat Enstitüsü'nde profesördü.