İçeriğe atla

Arthashastra

Arthashastra
Arthashastra
YazarRoger Boesche

Arthashastra (daha doğru biçimde: Arthaśāstra) devlet idaresi, ekonomi politikası ve askeri stratejiyi konu alan bir eserdir. Eserde müellifleri Kautilya[1] ve Viṣṇugupta[2] olarak geçer ki geleneksel olarak bu isimlerle tanımlanan kişini Çanakya'dır.[3] Çanakya ise Taxila Üniversitesi'nde profesörlük ve Maurya İmparatorluğu'nda başbakanlık yapmış bir devlet adamı ve ekonomistti.

Roger Boesche Arthaśāstra'yı şöyle tanımlamıştır: "bir siyasi gerçekçilik kitabı, siyaset dünyasının nasıl çalışması gerektiğine dair pek bir şey demeyen, (bununla birlikte gerçekte) nasıl çalıştığını analiz eden bir kitap, bir krala kamu yararı ve devleti korumak için yapması gereken bazen çıkarcı bazense zalim tedbirleri sıklıkla belirten bir kitap."[4]

Farklı bilim insanları eserin ismini farklı şekillerde tercüme etmiştir:

  • R.P. Kangle – "siyaset bilimi," bir krala "toprağın (yerin) kazanılması ve korunmasında" yardım etmek için bir deneme.[5]
  • A.L. Basham – "devlet üzerine bir deneme"[6]
  • D.D. Kosambi – "maddi kazanç bilimi"[7]
  • G.P. Singh – "devlet bilimi"[8]
  • Roger Boesche – "politik ekonomi bilimi"[9]

Arthashastra kendi içerisinde 15 kitaba ayrılır ve bunlar şöyledir:

  • I Disipline dair
  • II Devlet Yöneticilerinin Görevleri
  • III Hukuka Dair
  • IV Dikenlerin Ortadan Kaldırılması
  • V Saray Mensuplarının İdaresi
  • VI Egemen Devletlerin Kaynağı
  • VII Altı-Katlı Politikanın Sonu
  • VIII Felaketlere ve Kötülüklere Dair
  • IX Bir İstilâcının İşi
  • X Savaşa Dair
  • XI Tüzel Kişilerin İdaresi
  • XII Güçlü (bir) Düşmana Dair
  • XIII Bir Kaleyi Ele Geçirmenin Stratejik Yolları
  • XIV Gizli Araçlar
  • XV Bir Tezin Planı

Kaynakça ve notlar

  1. ^ Mabbett, I. W. (Nisan 1964). "The Date of the Arthaśāstra". Journal of the American Oriental Society. 84 (2). ss. 162-169. doi:10.2307/597102. ISSN 0003-0279. 
    Thomans Trautmann (1971). Kauṭilya and the Arthaśāstra: A Statistical Investigation of the Authorship and Evolution of the Text. Leiden: E.J. Brill. s. 10. while in his character as author of an arthaśāstra he is generally referred to by his gotra name, Kauṭilya. 
  2. ^ Mabbett 1964
    Trautmann 1971:5 "the very last verse of the work...is the unique instance of the personal name Viṣṇugupta rather than the gotra name Kauṭilya in the Arthaśāstra.
  3. ^ Mabbett 1964 "References to the work in other Sanskrit literature attribute it variously to Viṣṇugupta, Cāṇakya and Kauṭilya. The same individual is meant in each case. The Pańcatantra explicitly identifies Chanakya with Viṣṇugupta."
  4. ^ Boesche, Roger (2002). The First Great Political Realist: Kautilya and His Arthashastra. Lanham: Lexington Books. ss. 17. ISBN 0-7391-0401-2. a book of political realism, a book analysing how the political world does work and not very often stating how it ought to work, a book that frequently discloses to a king what calculating and sometimes brutal measures he must carry out to preserve the state and the common good. 
  5. ^ Boesche, Roger (Ocak 2003). "Kautilya's Arthaśāstra on War and Diplomacy in Ancient India". The Journal of Military History. 67 (1). ss. 9-37. doi:10.1353/jmh.2003.0006. ISSN 0899-3718. science of politics, a treatise to help a king in the acquisition and protection of the earth. 
  6. ^ Boesche 2003 - özgün: "treatise on polity"
  7. ^ Boesche 2003 - özgün: "science of material gain"
  8. ^ Boesche 2003 - özgün: "science of polity"
  9. ^ Boesche 2003 - özgün: "science of political economy"

İlgili Araştırma Makaleleri

Siyaset bilimi, politika bilimi ya da politoloji, siyasi teorileri ve siyasi teorilerin pratiklerini inceleyen, siyasi sistemler ve siyasi davranışlar alanıyla ilgilenen bir sosyal bilim alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pasaport</span> Yabancı ülkelere gidecek olanlar için geçerli olan belgedir

Pasaport, yabancı ülkelere gidecek olanlara yetkili kuruluşça verilen, yabancı ülke yetkililerinin kimlik incelemesinde geçerli olan belgedir.

Cumhuriyet, siyasi gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı bir devlet yönetim şeklidir ve yapısı gereği monarşinin yokluğu üzerine kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Montesquieu</span> Fransız politik düşünür (1689–1755)

Charles-Louis de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu, daha çok bilinen adıyla Montesquieu, bir Fransız politik düşünürdür.

Siyasetçi veya politikacı, parti politikasında etkin olan bir kişi ya da hükûmette herhangi bir görevi elinde bulunduran bir kişi. Politikacılar, ülkeyi ve dolayısıyla insanlarını yöneten yasalar ya da politikalar önerir, destekler ve oluşturur. Politikacı, herhangi bir bürokratik kurumda, politik iktidara ulaşmaya çalışan herhangi biri de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Jay Gould</span> Amerikalı evrimsel biyolog

Stephen Jay Gould, Yahudi kökenli Amerikalı paleontolog, evrimsel biyolog ve bilim tarihçisi. Kendi kuşağındaki popüler biliminin en etkili ve en çok okunan yazarlarından biriydi. Gould, kariyerinin çoğunu Harvard Üniversitesi'nde öğretmenlik yaparak ve New York'taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nde çalışarak geçirdi. 1996'da Gould, New York Üniversitesi'nde Vincent Astor Ziyaretçi Biyoloji Araştırma Profesörü olarak işe alındı ve Harvard ile eşzamanlı olarak öğretmenlik yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Yaratılışçılık</span> varlığın, doğaüstü bir güç tarafından yoktan meydana getirildiği inancı

Yaratılışçılık evren, Dünya, yaşam ve insanlar gibi unsurların ilahi yaratımın doğaüstü eylemlerinden kaynaklandığına dair dini inançtır. Yaratılışçılık doğal fenomenlerin kökeni ve gelişimini tanımlayan evrim gibi bilimsel açıklamaları kabul veya reddetme konusunda farklılık gösteren bir dizi dini görüşü içerir.

Alison Wylie, Washington Üniversitesi'nde (Seattle) bilim felsefesi üzerine çalışan feminist filozoftur.

Çanakya ilk Maurya İmparatoru Çandragupta'nın danışmanı ve başbakanı, iktidara yükselişinin mimarıdır. Arthaśhāstra isimli siyasi eserde, eserin müellifi olarak Kautilya ve Vishnugupta isimleri geçmektedir ki bu isimler geleneksel olarak Çanakya'yı tanımlar. Bazı akademisyenler ve uzmanlar Çanakya'nın "dünyanın öncü ekonomisti" olduğu kanısındadır. Ayrıca Batı'da "Hint Machiavelli" olarak da tanınmıştır. Çanakya Taxila Üniversitesi'nde profesör olduğu gibi, birçoğuna göre ilk Hint imparatorluğundan (kuruluşundan) sorumlu olan kişidir. Hayatını kurgusal bir şekilde anlatan, kendisiyle aynı ismi paylaşan bir TV dizisi de 1990'da Hindistan'da yayımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marshall Warren Nirenberg</span> Amerikalı biyokimyacı ve genetikçi (1927-2010)

Marshall Warren Nirenberg,, Yahudi kökenli Amerikalı biyokimyacı ve genetik bilimci.

<span class="mw-page-title-main">Bob Jessop</span>

Bob Jessop, ekseriyetle Devlet teorisi ve ekonomi-politik alanlarında yayınları olan İngiliz Marksist akademisyendir. Halen, Lancaster Üniversitesinde Sosyoloji bölümünde profesör olarak görev yapmaktadır.

Şahsi birlik; sınırları, hukuku ve menfaatleri ayrı kalmakla birlikte, iki veya daha fazla devletin aynı hükümdar altında birleşmesidir. Birliği meydana getiren her ülkenin ayrı bağımsız hükûmeti vardır ve bu özelliği ile federasyondan ayrılır. Şahsi birlikteki hükümdarlığın kuşaktan kuşağa geçmesi şart değildir. Şahsi birlikler genelde monarşiler arasında olsa da, nadiren cumhuriyetler de şahsi birlik içinde olabilir. Örnek olarak Simón Bolívar 24 Şubat 1819-4 Mayıs 1830 tarihleri arasında Büyük Kolombiya'nın, 10 Şubat 1824-28 Ocak 1827 tarihleri arasında Peru'nun, 12 Ağustos 1825-29 Aralık 1825 tarihleri arasında ise Bolivya'nın cumhurbaşkanı olmuştur. Çakışan tarihler sırasında aynı cumhurbaşkanını paylaşan 3 devlet şahsi birliğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi</span> bilimin ve bilimsel bilginin tarihsel gelişiminin incelenmesi

Bilim tarihi, hem doğa hem de toplumsal bilimler dahil olmak üzere bilimsel bilgi ve bilimin gelişiminin incelenmesidir. 18. yüzyıl ile 20. yüzyıl arası dönemde, öteden beri yanlış bilindiği düşünülen olguların bilimsel gerçeklerle değiştirilmesi yolunu izlemiştir.

Siyasi yelpaze, siyasi pozisyon veya politik spektrum, farklı siyasi pozisyonları birbirine göre tanımlamak ve sınıflandırmak amacıyla kullanılan bir sistemdir. Bu pozisyonlar, bağımsız siyasi boyutları temsil eden bir veya daha fazla geometrik eksende yer alır. "Siyasi pusula" ve "siyasi harita" ifadeleri, özellikle popüler iki boyutlu modellerine atıfta bulunmak üzere, siyasi yelpazeyi ifade etmek için kullanılan terimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ Avrupası'nda bilim</span>

Orta Çağ Avrupasında bilim, doğa, matematik ve doğa felsefesi çalışmalarını içermektedir. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte Avrupa kendisini besleyen Yunan öğretisinden mahrum kaldı. Hristiyan din adamları ve bilginlerden Jean Buridan, Bede, Sevillalı İsidor ve Oresme gibi bilim adamları az da olsa eski öğretiye bağlı kaldı. Erken Orta Çağ bilimsel gelişmelerin fark edilir şekilde azaldığı bir dönem olmuştur. Fakat Yüksek ve Geç dönem Orta Çağ tekrar bilimsel gelişmelerin artışına sahne olmuştur.

Ayrı bir alan olarak "siyaset bilimi" terimi sosyal bilimler açısından oldukça geç kavramlaşmış bir alan olsa da siyasal iktidarı ve tarih üzerindeki etkilerini analiz etmek yüzyıllardır var olan bir olgudur. Bununla birlikte, "siyaset bilimi" terimi her zaman siyaset felsefesinden ayırt edilmemiştir modern disiplinin içinde ahlakî felsefe, siyasi ekonomi, siyasi teoloji, tarih, olması gerekenlerin normatif olarak belirlenmesi ile ideal devletin özelliklerinin ve işlevlerinin tümdengelimiyle uğraşan diğer alanlar olmak üzere bir dizi öncüler vardır. Siyaset bilimi bir bütün olarak belirli disiplinlerde tüm dünyada vuku bulur, ancak terimin diğer belirli yönlerinde de eksik olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Zehirin tarihi</span>

Zehirin tarihi, MÖ 4500'den günümüze kadar uzanır. İnsanlık tarihi boyunca zehirler en yaygın olanları silahlar, antiveninler ve ilaçlar olmak üzere birçok amaç için kullanılmış, toksikoloji ve teknoloji gibi birçok bilim dalında gelişmelere yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal teori</span>

Sosyal teoriler, sosyal fenomenleri incelemek ve yorumlamak için kullanılan analitik çerçeveler veya paradigmalardır. Sosyal bilimciler tarafından kullanılan bir araç olan sosyal teoriler, farklı metodolojilerin geçerliliği ve güvenilirliği, yapının veya kurumun önceliği ve olasılık ile zorunluluk arasındaki ilişki hakkındaki tarihsel tartışmalarla ilgilidir. Kayıt dışı nitelikteki sosyal teori, akademik sosyal ve siyaset bilimi dışında kurulan yazarlık, "sosyal eleştiri", "sosyal yorum" veya "kültürel eleştiri" olarak adlandırılabilir ve hem resmi kültürel hem de edebi bilimle ve diğer akademik olmayan veya gazetecilik dışı yazı biçimleriyle ilişkilendirilebilir.

Karşılaştırmalı siyaset, hem bir ülke içindeki hem de ülkeler arasındaki siyasal etkileşimi analiz etmek için karşılaştırmalı yöntemi kullanan siyaset biliminin bir alt alanıdır. Diğer ampirik yöntemleri de kullanarak bu alanda özellikle, siyasi kurumlar, siyasi davranış, çatışma ve ekonomik gelişme gibi konulardaki sorunların sebepleri ve sonuçları incelenir. Belirgin çalışma alanlarına uygulandığında, karşılaştırmalı siyaset, karşılaştırmalı yönetim gibi başka isimlerle de anılabilir.

Abul-Hasan Kūshyār ibn Labbān ibn Bashahri Daylami (971–1029), Kûşyâr bin Lebbân, İran'ın Hazar Denizi'nin güneyindeki Deylem'den İranlı matematikçi, coğrafyacı ve astronomdur.