İçeriğe atla

Artah Muharebesi

Artah Muharebesi
Birinci Haçlı Seferi
Tarih20 Nisan 1105
Bölge
Artah, kuzey Suriye
(günümüzde Reyhanlı, Türkiye)
SonuçHaçlıların zaferi
Taraflar
Antakya PrensliğiHalep Selçukluları
Komutanlar ve liderler
TancredSuriye Selçuklu meliki Rıdvan
General Sabawa
Güçler

10,000

1,000 süvari
9,000 piyade

7,000+

Bilinmeyen süvari
7,000 piyade
Kayıplar
Bilinmiyor Neredeyse tüm piyade gücü öldürüldü

Artah Muharebesi 1105 yılında Haçlılar ile Selçuklular arasında Antakya yakınlarında Artah'da gerçekleşen çatışmadır. Türklere Suriye Selçuklu meliki Rıdvan komuta ederken Haçlılara Antakya Prensliği naibi Tancred komuta ediyordu. Muharebe, Haçlıların zaferi ile sonuçlanmış ve Haçlıların Halep'i tehdit etmeye başlamışlardır.

Arka plan

1104'te Harran Muharebesi'nde Haçlıların ağır yenilgisinden sonra, Orontes Nehri'nin doğusundaki Antakya'nın kaleleri terk edildi.[1] Ek Haçlı takviyeleri almak için I. Boemondo Avrupa'ya gitti ve Tancred'i Antakya'da naip olarak bıraktı. Yeni naip, kaybedilen kaleleri ve surla tahkim edilmiş kasabaları sabırla kurtarmaya başladı.

1105 yılı baharının ortasında, Antakya'nın 40 kilometre (25 mi) doğu-kuzeydoğusunda yer alan Artah sakinleri Antakya'nın garnizonunu kaleden kovmuş ve Suriye Selçuklu meliki Rıdvan ile ittifak yapmış olabilirler veya kaleye yaklaşması üzerine ona teslim olmuş olabilirler.[2] Artah, Antakya'nın doğusunda son Haçlı kalesiydi ve kaybı Müslüman güçlerinin şehri doğrudan tehdit etmesine neden olabilirdi.[2] Bu noktadan sonra Rıdvan'ın Artah'a garnizon koyup koymadığı belli değildir.[2]

Muharebe

1,000 süvari ve 9,000 piyadeyle, Tancred Artah Kalesi'ni kuşattı.[3] Rıdvan topladığı 7.000 piyade ve bilinmeyen sayıda süvari ile operasyona müdahale etmeye çalıştı.[3] Müslüman piyadelerin 3.000'i cihat gönüllüsüdür.[3] Tancred muharebeye girdi ve Halep ordusunu yendi.[3] Latin prensin "sahayı ustaca kullanımı" ile kazandığı sanılmaktadır.[4] Franks, "sahte bir geri çekilme hilesi" kullanarak taktiksel bir avantaj elde etmiş olabilirler.[5] Müslüman piyade, Haçlı geri çekilmesinden sonra Haçlı kampına girdi ve daha sonra Haçlılar tarafından şaşırtılıp ve öldürüldüler, az sayıda kişi kaçabildi.[6]

Neticesi

Birçoğu Tancred'in kuvvetleri tarafından öldürülmesine rağmen, Tancred, yerel Müslümanların Cizr ve Loulon bölgelerine kaçışını hızlandırarak Prensliğin doğu sınır bölgelerindeki kontrolünü pekiştirmeye devam etti.[2] Zaferinden sonra Tancred, Orontes'in doğusundaki fetihlerini sadece zayıf bir direnişle genişletti. Kuzey Suriye'deki sonraki savaşlar 1111'de Şayzar Muharebesi ve 1115'te Sarmin Muharebesi'dir.

Kaynakça

Özel
  1. ^ Smail 1995, s. 28.
  2. ^ a b c d Asbridge 2000, s. 57.
  3. ^ a b c d Ali İbnü'l-Esîr 2010, s. 92.
  4. ^ Smail 1995, s. 178.
  5. ^ Smail 1995, ss. 78-79.
  6. ^ Ali İbnü'l-Esîr 2010, ss. 92-93.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suriye Selçukluları</span> 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devleti

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Antakya Prensliği</span> 1098-1268 arası Levanttaki Haçlı devleti

Antakya Prensliği, Birinci Haçlı seferi sonrasında Antakya kenti civarında Haçlılar tarafından kurulmuş bir devletti.

Harran Muharebesi, 7 Mayıs 1104 tarihinde Selçuklu emirleri ile Haçlı devletleri Antakya Prensliği ve Urfa Kontluğu arasında 12. yüzyılda Harran'in hemen güneyinde Rakka'da yapılan bir muharebe. Birinci Haçlı seferi sonucunda yeni kurulan iki Haçlı devletine karşı yapılan ilk büyük muharebedir ve Haçlı orduları büyük bir yenilgiye uğratılmıştır. İki önemli Haçlı komutanı da Selçuklu Hanedanına esir düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İlgazi Bey</span>

İlgazi Bey veya tam ismiyle Necmeddin İlgazi bin Artuk, Türk asker ve yönetici.

Dukak veya Ebu Nasır Şemsulmülk Dukak 1095-1104 yılları arasında Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

Tuğtekin veya tam adıyla Zahireddin Tuğtekin, Türk asıllı asker ve Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097 - 1128 arasında, Suriye Selçuklu Devleti Şam Emiri ve sonra aynı devlete tabi Böriler Şam Atabeyi olan yönetici. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu.

Ertaş ya da Bektaş, Büyük Selçuklu Devleti altında 1104'te, Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

Fahrülmülk Rıdvan bin Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu idi. 1095-1113 döneminde Suriye Selçuklu Halep Meliki olarak hüküm sürdü.

Yağı-Sayan, Türk asıllı asker. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı Antakya Emiri. Birinci Haçlı seferi sırasında Haçlıların Antakya Kuşatması'nda Antakya kalesi savunma komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Azez Muharebesi (1125)</span>

Azez Muharebesi, Aksungur el-Porsuki'nin idare ettiği Selçuklu Ordusu II. Baudouin'in yönettiği Haçlı Devletleri tarafından 11 Haziran 1125 tarihinde yenilgiye uğramış ve muhasarasını kaldırmıştır.

Artah Antakya'nın 40 kilometre (25 mi) doğu-kuzeydoğusunda, Antakya'dan Halep'e devam eden Roma yolu üzerindeki Demir Köprü'nün doğusunda yer alan bir Orta Çağ kasabası ve kalesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ager Sanguinis Muharebesi</span>

Ager Sanguinis Muharebesi, Kanlı Meydan Muharebesi veya Sarmada Muharebesi olarak bilinir. 28 Haziran 1119'da Antakya Haçlı Kontluğu ordusu ile Artuklular arasında gerçekleşen muharebedir. Necmeddin İlgazi liderliğindeki Artuklular, Roger de Salerno'nun ordusunu imha ederek kesin bir zafere ulaştılar. Kuzey Suriye'de Haçlı Kontlukları ile Müslüman Devletler arasında hakimiyet mücadelesi vardı. Özellikle Halep'e hakim olmak Haçlıların en önemli stratejik hedefiydi. Halep meliki Rıdvan'ın 1113'te ölümüyle kısa süreli bir barış dönemi yaşandı. Fakat taraflar kısa süre sonra tekrar mücadeleye başladı. Roger de Salerno, Azez'i alarak Halep'i savunmasız bıraktı. İlgazi'de ona karşı harekete geçti. Roger Antakya Patriği Valenceli Bernard ile birlikte Reyhanlı'dan yola çıktı. Patrik ilerlememesini tavsiye etti. Reyhanlı (Artah) müstahkem bir kale olduğundan savunulması kolay olur diye tavsiyede bulundu. Ayrıca Kudüs Kontluğundan yardım istemesini ve onların kuvvetlerinin gelmesini tavsiye etti. Fakat Roger onların gelmesini beklemeden harekete geçti. Roger ordugahını Reyhanlı'nın 20 kilometre (12 mi) uzağında Sarmada geçidinde kurdu. İlgazi önce Atarib kalesine bir miktar kuvvet gönderdi. Roger'da onu karşılamak için bir kısım birliğini yolladı. Sarp ve kaçış yolları kapalı bir yerde ordusu ikiye bölünmüş şekilde baskına uğrayan Haçlı ordusu hemen hemen imha oldu.

<span class="mw-page-title-main">Afrin Muharebesi</span>

Afrin Muharebesi - 29 haziran 1149 yılında Raymund de Poitiers ve Ali ibn-Vafa'nın komutasındaki birleşik Antakya Prensliği ve Haşhaşilerin ordusu ile Suriye atabek birliklerinin müttefik haçlı ordusunu yok ettiği, Antakya' yı yağmaladığı ve Hristiyan prensliğinin doğu topraklarını işgal'den kurtardığı muharebelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Beni Münkız</span> Suriyeli Arap aile

Beni Münkız, 1081-1157 yılları arasında merkezi Şayzar olmak üzere Suriye'nin bazı şehirlerinde hüküm süren Arap hânedanıdır.

El-Sinabra Muharebesi (1113), Kudüs Kralı I. Baudouin liderliğindeki bir Haçlı ordusu, Selçuklu Sultanı tarafından gönderilen ve Musul emiri Mevdud bin Altuntegin tarafından komuta edilen bir Müslüman ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı.

Şayzar Muharebesi, 1111'de Kudüs Kralı I. Baudouin komutasındaki bir Haçlı ordusu ve Mevdud bin Altuntegin liderliğindeki bir Selçuklu ordusu arasında taktik bir beraberlik ile sonuçlanan çatışmadır. Haçlı kuvvetleri geri çekilmiştir.

Hab Muharebesi , 14 Ağustos 1119'da Kudüs Kralı II. Baudouin'in komutasındaki bir Haçlı ordusu, Mardin'den İlgazi Bey liderliğindeki bir Müslüman ordusuna karşı tartışmalı bir zafer kazandı, çünkü Müslüman ordusu da bunu bir zafer olarak kabul etmiştir. Çatışma, sadece haftalar önce feci bir yenilgiye uğrayan Antakya Prensliği'ni istikrara kavuşturdu. II. Baudouin, İlgazi Bey tarafından fethedilen tüm kaleleri geri almayı başardı ve Antakya üzerine yürümesini engelledi.

El-Bābā veya al-Khādim ("Hadım") olarak da adlandırılan Lülü el-Yaya,MS 1113'ten 1117'deki suikastına kadar Halep Selçuklu saltanatının naibiydi. Reşit olmayan padişahların atabeğiydi. Daha önce Musul atabeği Aksungur el-Porsuki'nin hizmetinde bir hadımdı.

<span class="mw-page-title-main">Sarmin Muharebesi</span> 1115de muharebe

Sarmin Muharebesi, ayrıca Tell Danith Muharebesi olarak da bilinir, 14 Eylül 1115'te Roger de Salerno'nun Haçlı ordusu, Porsuk komutasında ki Selçuklu ordusunu şaşırtıp, bozguna uğratmasıyla gerçekleşmiştir. Aynı zamanda Birinci Tell Danith Muharebesi olarak da bilinir ve onu İkinci Tell Danith Muharebesi olan 1119 Hab Muharebesi'nden ayırır.

Hula Gölü Muharebesi, Haziran 1157'de Kudüs Kralı III. Baudouin liderliğindeki bir Haçlı ordusu, Halep ve Şam emiri Nûreddin Mahmud Zengî tarafından pusuya düşürülüp ve ağır bir yenilgiye uğratılmasıdır. Kral ve bazı savaşçılar yakındaki bir kaleye kaçarken, çok sayıda kişi öldürülmüş veya esir alınmıştır. Latin Kudüs Krallığı, rakipleri hastalanıp zaferini sürdüremeyince daha büyük bir hasardan kurtulmuştur. Hula Vadisi, günümüzde İsrail'in kuzeydoğu kesiminde yer almaktadır. Savaş sırasında bölge Kudüs Krallığı'na aitti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.