İçeriğe atla

Arp 220

Koordinat:Sky map 15sa 34d 57,2s; +23º 30' 11″
Arp 220
HUT tarafından elde edilen Arp 220 yakın kızılötesi fotoğrafı.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızYılan
Sağ açıklık (α)15sa 34d 57,2s[1]
Dik açıklık (δ)+23° 30′ 11″[1]
Galaksi sınıfıS?;LINER;HII Sy2[1]
Görünür büyüklük (V)13,4[2]
Görünür büyüklük (B)14,0[2]
Yüzey parlaklığı (SB)14,5[2]
Görünür boyut (V)1,5′ × 1,2′[1]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)0,018126 ± 0,000023[1]
Helyo dikey hız ()(5434 ± 7) km/sn[1]
Mesafe247,22 MIy (75,8 Mpc)[1]
Keşif
Truman Henry Safford (4 Mayıs 1866)
Katalog belirtmeleri
IC 1127/4553 • UGC 9913 • PGC 55497 • CGCG 136-017 • MCG +04-37-005 • Arp 220 • VV 540
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Arp 220 (ayrıca IC 1127 ve IC 4553 olarak da bilinir), Yılan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 247,22 MIy (75,8 Mpc)uzaklıkta bulunan birleşme sürecindeki bir gökada çiftidir. Truman Henry Safford tarafından 4 Mayıs 1866 tarihinde keşfedildi.[3] Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 220 olarak "Bitişik düğümlere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.[4]

HUT tarafından elde edilen Arp 220 merkezinin görünür ışık fotoğrafı.

Arp 220, Dünya'ya en yakın çok parlak kızılötesi gökadadır (ULIRG). Enerji çıkışı, IRAS tarafından tayfın uzak kızılötesi kısmının hakim olduğu alanda keşfedildi.[5] Genellikle prototip ULIRG olarak kabul edilir ve birçok çalışmanın konusu olmuştur. Enerji çıkışının en fazla, muhtemelen iki küçük gökadanın birleşmesiyle tetiklenen büyük bir yıldız oluşumu patlaması sonucu olduğu düşünülmektedir. 1997 ve 2002 yıllarında, ACS ile görünür ışıkta ve NICMOS ile kızılötesi ışıkta yapılan Arp 220'nin HUT gözlemleri, gökadanın orta kısmında 200'den fazla devasa yıldız kümesini ortaya çıkardı. Bu kümelerin en büyük olanı yaklaşık olarak 10 milyon güneşe eşit miktarda malzemeyi içerir.[6]

Chandra ve XMM-Newton uyduları tarafından yapılan X-ışını gözlemleri, Arp 220'nin muhtemelen etkin gökada çekirdeğine (AGN) sahip olduğunu göstermiştir. Gökada birleşmelerinin çoğu zaman yıldız patlamalarını tetiklediğine ve ayrıca AGN'yi güçlendiren süper kütleli kara deliklerin ortaya çıkmasına neden olabileceğine inanılıyor.

Arp 220 gibi parlak kızılötesi nesneler, James Clerk Maxwell Teleskobu'ndaki SCUBA (Submillimetre Common-User Bolometer Array) gibi araçlar kullanılarak, milimetre-altı dalga boylarındaki gökyüzü araştırmaları ile şaşırtıcı şekilde çok sayıda bulunmuştur. Arp 220 ve nispeten diğer yerel ULIRG'ler bu tür nesnelerin eşdeğerleri olarak incelenmektedir. Arp 220'nin çekirdek alanı, gerçek enerji kaynağının parlaklığını yutan ve uzak kızıl-ötesi ışığında yayılan tozla kaplıdır.

Arecibo Gözlemevi'nden gök bilimciler gökadadaki organik molekülleri tespit ettiler.[7] Arp 220, en az iki parlak maser kaynağı, bir OH megamaseri ve bir su maseri içerir.[8] Ekim 2011'de gök bilimciler Arp 220 içerisinde, aynı zamanda bulunan rekor sayıda yedi süpernova gözlemlediler.[9][10][11] İki gökadanın birleşmesi yaklaşık 700 milyon yıl önce başlamıştır.[12]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NED results for object Arp 220. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  2. ^ a b c "SEDS". Revised NGC Data for IC 1127 (İngilizce). 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Seligman, Courtney. "IC 1127 (= IC 4553 = PGC 55497 = Arp 220)". 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  4. ^ Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 2. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  5. ^ IRAS exposes a remarkable infrared galaxy , Physics Today, 37, part no 8, 18-20 (1984)
  6. ^ "Hubble Eyes Star Birth in the Extreme". 19 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  7. ^ "Arecibo telescope finds critical ingredients for the soup of life in a galaxy far, far away". Cornell Chronicle. Cornell Üniversitesi. 14 Ocak 2008. 12 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  8. ^ "IC 4553 -- Seyfert Galaxy". SIMBAD - Centre de données astronomiques de Strasbourg. 5 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 
  9. ^ "Seven Supernovae Found in Single Galaxy—A First" (Basın açıklaması). Radio Astronomy and Astrophysics Group, National Geographic Society. 6 Ekim 2011. 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. we can confirm seven supernovae [in a single galaxy], thanks to a 17-year monitoring of the radio sources in Arp 220 
  10. ^ "Phát hiện chưa từng thấy về các siêu tân tinh" (Basın açıklaması) (Vietnamca). Phương Huyền, Science Daily. 3 Ekim 2011. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. Với tất cả dữ liệu tìm thấy, chúng tôi có thể chắc chắn rằng 7 tín hiệu đó chính là các siêu tân tinh - những ngôi sao đã nổ tung trong 60 năm qua 
  11. ^ "Astronomers Reveal Supernova Factory" (Basın açıklaması). Science Daily. 2 Ekim 2011. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. With all the data in place, we can now be certain that all seven of these sources are supernovae: stars that exploded in the last 60 years 
  12. ^ United Space in Europe. "Arp 220". www.spacetelescope.org (İngilizce). 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İribaş gökadası</span> galaksi

İribaş Gökadası, Ejderha takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 417,48 MIy (128 Mpc)uzaklıkta bulunan parçalanmış bir çubuklu sarmal gökadadır. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 188 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arp 299</span> galaksi çifti

Arp 299, Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 134 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gökada çifti.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7252</span>

NGC 7252, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 199,6 MIy (61,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz merceksi gökadadır. William Herschel tarafından 26 Ekim 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 226 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 7252, milyarlarca yıl önce başlayan iki gökada arasındaki etkileşimin sonucu olan tuhaf bir gökadadır. Atom çekirdeği yörüngesinde dönen bir elektronun diyagramına benzeyen görünümünden dolayı "Atoms For Peace Galaxy" olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3310</span> galaksi

NGC 3310, Büyükayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 52,51 MIy (16,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 12 Nisan 1789 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 217 olarak "Bitişik düğümlere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6240</span> galaksi

NGC 6240, Yılancı takımyıldızında yaklaşık olarak 400 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ultra-parlak kızılötesi gökadadır (ULIRG). Édouard Jean-Marie Stephan tarafından 12 Temmuz 1871 tarihinde keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3227</span> galaksi

NGC 3227, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 66,2 MIy (20,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 15 Şubat 1784 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve etkileşim halinde olduğu NGC 3226 ile birlikte Arp 94 olarak "Eşlikçileri eliptik olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gökadaları amatör teleskoplarla ayırt edebilmek için 100 kez büyütme gerekir. İyi bilinen çift yıldız sistemi Gama Leonis'in 50' doğusundadır. Aslan II Grupları içinde yer alan NGC 3227 Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1614</span>

NGC 1614, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 210,37 MIy (64,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Lewis A. Swift tarafından 29 Aralık 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 186 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1961</span> galaksi

NGC 1961, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 174,16 MIy (53,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. Wilhelm Herschel tarafından 3 Aralık 1788 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 184 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2623</span> Yengeç takımyıldızı bölgesinde bir gökada çifti

NGC 2623, Yengeç takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 257,66 MIy (79 Mpc)uzaklıkta bulunan iki sarmal gökadanın birleşmesiyle oluşmuş bir gökada çiftidir. Édouard Jean-Marie Stephan tarafından 19 Ocak 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 243 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7674</span> galaksi

NGC 7674 Kanatlıat takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 368,55 MIy (113 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. John Herschel tarafından 16 Ağustos 1830 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 7674A ile birlikte Arp 182 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7674A</span> galaksi

NGC 7674A, Kanatlıat takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 378,34 MIy (116 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 7674 ile birlikte Arp 182 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gerçekte bir NGC nesnesi değildir, fakat NGC 7674'e olan yakınlığından dolayı sıklıkla 7674A olarak belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7727</span> galaksi

NGC 7727, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 67,84 MIy (20,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 27 Kasım 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 222 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IC 883</span>

IC 883, Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 320,93 MIy (98,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir düzensiz gökadadır. Rudolf Ferdinand Spitaler tarafından 1 Mayıs 1891 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 193 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2655</span> galaksi

NGC 2655, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 63,27 MIy (19,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. William Herschel tarafından 26 Eylül 1802 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 225 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6052</span>

NGC 6052, Herkül takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 214,61 MIy (65,8 Mpc) uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir sarmal gökada çiftidir. William Herschel tarafından 11 Haziran 1784 tarihinde keşfedildi. Daha sonra, 2 Temmuz 1864 tarihinde Albert Marth tarafından tekrar keşfedilmiş ve NGC kataloğuna eklenmiştir. Her iki katalog girişi de aynı nesneyi belirtir. NGC 6052, Halton Arp tarafından da görüntülenmiş ve Arp 209 olarak "Düzensizliklere, emilime ve çözülüme sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IC 1181</span> Merceksi gökada

IC 1181, Herkül takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 443,57 MIy (136 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. Lewis Swift tarafından 3 Haziran 1888 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve IC 1178 ile birlikte Arp 172 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Herkül kümesi'nin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Arp 179</span> Etkileşen gökada

Arp 179, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 187,21 MIy (57,4 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir gökadadır. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 179 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arp 180</span> Etkileşen gökada çifti

Arp 180, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 187,21 MIy (57,4 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir gökada çiftidir. Merceksi gökada PGC 16261 ve kataloglarda ayrı bir belirtmeyle gösterilmeyen bir gökadadan oluşur. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 180 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IC 701</span> Etkileşen gökada çifti

IC 701, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 287,66 MIy (88,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Lewis A. Swift tarafından 22 Nisan 1889 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve VV 3b ile birlikte Arp 197 olarak "Çekirdeğinden atılan materyale sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Parlak kızılötesi gökada</span> Güneşsel aydınlatma gücünün L☉ 10^11 kat üzerinde parlaklığa sahip gökada

Parlak kızılötesi gökadalar (LIRG, İngilizce: Luminous infrared galaxy), elektromanyetik spektrumun kızılötesi bölgesinde (8-1000 mikron) güneşsel aydınlatma gücünün L 1011 kat üzerinde parlaklığa sahip gökadalardır. Normal tespit yöntemleri nedeniyle ayrıca milimetre altı gökadalar (SMG'ler) olarak da adlandırılırlar. Parlak kızılötesi gökadalar, benzer aydınlatma gücüne sahip olan yıldız patlama gökadaları, Seyfert gökadaları ve kuazarlardan daha yaygınlardır. Kızılötesi gökadalar, tüm diğer dalga boylarında yayılan enerjiden daha fazla enerji yayarlar. Bir LIRG'nin aydınlatma gücü Güneş'in 100 milyar katıdır.