İçeriğe atla

Arnošt Lustig

Arnošt Lustig
Doğum21 Aralık 1926(1926-12-21)
Prag, Çekoslovakya
Ölüm26 Şubat 2011 (84 yaşında)
Prag, Çekya
MilliyetÇek Cumhuriyeti

Arnošt Lustig (Çekçe telaffuzu: [ˈarnoʃt ˈlustɪk]; 21 Aralık 1926 - 26 Şubat 2011),[1] eserleri genellikle Holokost'u içeren romanlar, kısa öyküler, oyunlar ve senaryolar yazan ünlü bir Çek Yahudi yazardır.

Yaşamı

Arnošt Lustig Prag'da doğdu. İkinci Dünya Savaşı sırasında Çekoslovakya'da bir Yahudi çocuk olarak, 1942'de Theresienstadt Gettosu'na gönderildi ve buradan Auschwitz toplama kampına götürüldü, ardından da Buchenwald toplama kampına gönderildi.[2] 1945'te, onu Dachau toplama kampına taşıyan bir trenden motoru bir Amerikan bombardıman uçağı tarafından tahrip edilmesinden faydalanarak kaçtı. Alman işgaline karşı Mayıs 1945 ayaklanmasına katılmak için zamanında Prag'a döndü.

Savaştan sonra Prag'daki Charles Üniversitesi'nde gazetecilik okudu ve ardından birkaç yıl Radio Prague'da çalıştı. İsrail-Arap Savaşı sırasında İsrail'de gazeteci olarak çalıştı ve o sırada Haganah ile gönüllü olan müstakbel eşiyle tanıştı.[2] Haziran 1967'de 4. Yazarlar Konferansı'nda Komünist rejimin en önemli eleştirmenlerinden biriydi ve 1967 Ortadoğu savaşından sonra hükûmetinin İsrail ile ilişkilerini koparmasını protesto etmek için Komünist Parti üyeliğinden vazgeçti. Ancak 1968'de Prag Baharı'nı sona erdiren Sovyet önderliğindeki işgalin ardından ülkeyi önce Yugoslavya'ya, ardından İsrail'e ve daha sonra 1970'te Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.[2] 1970-1971 akademik yılını Iowa Üniversitesi Uluslararası Yazarlık Programında akademisyen olarak geçirdi. 1989'da Çekoslovakya'daki komünist rejimin düşüşünden sonra, zamanını Prag ile Washington, DC arasında geçirdi ve burada American University'de ders vermeye devam etti. 2003 yılında bu üniversiteden emekli olduktan sonra, tam zamanlı olarak Prag'da ikamet etti. O zamanki Devlet Başkanı Václav Havel tarafından Prag Kalesi'nde bir daire verildi ve 2006'da 80. doğum gününde Çek kültürüne yaptığı katkılardan dolayı onurlandırıldı. 2008'de Lustig, Franz Kafka Ödülü'nün sekizinci[3] ve 1996'da Karel Čapek Ödülü'nün üçüncü sahibi oldu.[4]

Lustig, yine Terezín toplama kampında hapsedilen Ostravalı bir mobilya üreticisinin kızı Věra Weislitzová (1927-2009) ile evlendi. Eşi Věra, ebeveynlerinin aksine, Auschwitz'e sınır dışı edilmemişti. Soykırım sırasında ailesinin kaderini "Olga ve Leo'nun Kızı" adlı şiir koleksiyonunda yazdı. Josef (1951)[5] ve Eva (1956) adında iki çocukları vardır.

Lustig, beş yıl boyunca Hodgkin lenfoma hastası olduktan sonra 26 Şubat 2011'de[6] Prag'da 84 yaşında öldü.

En ünlü kitapları; A Prayer For Katerina Horowitzowa (1974'te Ulusal Kitap Ödülü'ne aday gösterildi), Dita Saxová (1962), Night and Hope (1957, İng. çeviri 1985) ve Lovely Green Eyes (2004) sayılabilir.

Seçilmiş kitaplar

  • Night and Hope (1957)
  • Diamonds of the Night (1958)
  • Street of Lost Brothers (1959)
  • Dita Saxová (1962)
  • Transport from Paradise (1962)
  • A Prayer for Kateřina Horovitzová (1964)
  • The Bitter Smell of Almonds (1968)
  • The Unloved: From the Diary of Perla S. (1979)
  • The House of Returned Echoes (1994)
  • Lovely Green Eyes: A Novel (2000)

Ödüller

  • 1980: Dita Saxová - Ulusal Yahudi Kitap Ödülü[7]
  • 1986: The Unloved: From the Diary of Perla S. - Ulusal Yahudi Kitap Ödülü[7]

Kaynakça

  1. ^ "Czech Jewish writer Arnost Lustig dies" (İngilizce). České noviny (Czech News Agency). 26 Şubat 2011. 5 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2011. 
  2. ^ a b c "Arnost Lustig: writers are like clowns". Czech Radio. 8 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009. 
  3. ^ News.com.au : "Novelist Lustig awarded Kafka Prize"
  4. ^ : "Český PEN klub vyhlašuje po dvou letech cenu Karla Čapka" 17 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Josef Lustig at Česko-slovenská filmová databáze 8 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Hevesi, Dennis (5 Mart 2011). "Arnost Lustig, Who Wrote Tales of Holocaust, Dies at 84". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2020. 
  7. ^ a b "Past Winners". Jewish Book Council (İngilizce). 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Franz Kafka</span> Bohemyalı roman ve öykü yazarı (1883–1924)

Franz Kafka, Almanca konuşan Bohemyalı, roman ve hikâye yazarı. 20. yüzyıl edebiyatının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Gerçekçilik unsurlarını ve fantastik unsurları birleştiren eserleri tipik olarak tuhaf veya sürrealist ön yargılarla ve anlaşılmaz sosyal-bürokratik güçlerle karşı karşıya kalan izole kahramanlara sahiptir ve yabancılaşma, varoluşsal kaygı, suçluluk ve saçmalık temalarını keşfetme olarak yorumlanmıştır. "Dönüşüm", Dava ve Şato en bilinen eserleridir. "Kafkaesk" terimi, Kafka'nın yazdıklarındaki gibi durumları tanımlamak için üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Max Brod</span>

Max Brod, Yahudi kökenli Alman yazar, bestekâr ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Auschwitz-Birkenau</span> toplama ve imha kampları ağı

Auschwitz-Birkenau, Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde kurulmuş en büyük toplama, zorunlu çalışma, sistematik katliam ve imha kampı.

<span class="mw-page-title-main">Nazilerin Polonyalılara karşı işledikleri suçlar</span>

Polonya'da Nazi uygulamaları, Nazi Almanyası'nın işgali altındaki Polonya'da Yahudi ve diğer azınlıklara uyguladığı soykırım siyasetidir.

<span class="mw-page-title-main">Imre Kertész</span> Macar yazar

Imre Kertész, Macar yazardır. Kadersizlik adlı romanıyla 2002 yılında Nobel Edebiyat Ödülü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oskar Schindler</span> Holokost sırasında 1200 Yahudiyi ölümden kurtaran NSAİP üyesi Alman sanayici

Oskar Schindler SUO, Holokost sırasında işgal altındaki Polonya'daki 1200 Yahudi'yi, Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek yaşamlarını kurtarmış Nazi Partisi üyesi bir Alman sanayiciydi. Bu davranışından ötürü 1993'te Yad Vaşem'de, İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile onurlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Tadeusz Borowski</span>

Tadeusz Borowski Polonyalı şair ve yazardır. Auschwitz ve Dachau Nazi toplama kamplarında soykırım mağduru.

<span class="mw-page-title-main">Elie Wiesel</span> Amerikalı edebiyatçı ve Nobel Barış Ödülü sahibi

Eliezer Wiesel,, Aşkenaz Yahudisi Amerikalı edebiyatçı ve Nobel Barış Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Höß</span> Auschwitz toplama kampının ilk komutanı

Rudolf Franz Ferdinand Höss, Holokost faili Alman SS subayı. Höss, Auschwitz toplama ve imha kampında en uzun süre görev yapan komutandı. Hitler'in "Nihai Çözüm" olarak bilinen Nazi işgali altındaki Avrupa'da Yahudi nüfusunu sistematik olarak yok etme emrini hızlandırmanın yollarını test etti ve uyguladı. Astlarından biri olan Karl Fritzsch'in girişimiyle Höss, 1 milyondan fazla insanın öldüğü gaz odalarında kullanılmak üzere Zyklon B pestisitini tanıttı.

Yahudilerin Arnavutluk'taki tarihi 1300 yıl öncesine dayanır. Arnavutluk Yahudileri ağırlıklı olarak Sefarad olmakla birlikte modern zamanlarda toplam ülke nüfusuna olan yüzdesi çok düşüktür. Arnavutluk, II. Dünya Savaşı'nda Yahudi nüfusu artan ender Avrupa ülkelerindendir. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin Komünist diktatörü Enver Hoca aralarında Yahudiliğin de bulunduğu bütün dinleri yasaklayıp devlet ateizmini yürürlüğe soktu. Komünizm sonrası bu politikalar kaldırılıp ibadet serbestliği getirildi fakat Yahudilerin çoğunun İsrail'e göç etmesiyle Arnavutluk'taki Yahudi nüfusu azaldı.

Çekya'daki Yahudilerin tarihi 1918-1938 yılları arasındaki Çekoslovakya'nın Birinci Cumhuriyet döneminin uzantısıdır. 2005 itibarıyla Çek Cumhuriyeti'nde 4000 Yahudi bulunmaktadır ve bunlar ağırlıklı olarak Aşkenazlardan oluşur. Yedisi Bohemya'da ve üçü Moravya'da olmak üzere ülkede on küçük Yahudi cemaati bulunur. Bu cemaatler Yahudi Cemaatleri Federasyonu (FZO) şemsiyesi altında toplanmıştır. Prag ve diğer şehirlerde hizmetler sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ravensbrück toplama kampı</span> nazi almanyasında masum sivillerin ve esirlerin sistematik olarak yok edilmesi için kurulan yerleşke

Ravensbrück toplama kampı, 1939'dan 1945'e kadar Kuzey Almanya'da, Berlin'in kuzeyine 90 km uzaklukta Ravensbrück köyünün yakınındaki bir bölgede yalnızca kadınlara yönelik bir Nazi toplama kampıydı. Kamp anıtının, savaş sırasında kampta bulunan 132.000 kadına ilişkin tahmini rakamı arasında, yaklaşık 48.500'ü Polonya'dan, 28.000'i Sovyetler Birliği'nden, neredeyse 24.000'i Almanya ve Avusturya'dan, yaklaşık 8.000'i Fransa'dan ve binlercesi diğer ülkelerden yer aldı. Toplamda 20.000'den fazla mahkûm Yahudiydi. Yüzde seksen beşi diğer ırklardan ve kültürlerdendi. Yüzde 80'den fazlası siyasi mahkûmlardı. Pek çok mahkûm Siemens & Halske tarafından köle işçi olarak çalıştırıldı. 1942'den 1945'e kadar Naziler, sülfonamidlerin etkinliğini test etmek için Ravensbrück mahkûmları üzerinde tıbbi deneyler yaptı. 1941 baharında SS, 1944'te kampın gaz odalarını inşa eden ve yöneten erkek mahkûmlar için bitişikte küçük bir kamp kurdu. Ravensbrück kampından geçen kadın mahkûmlardan yaklaşık 50.000'i öldü, gaz odalarında yaklaşık 2.200 kişi öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Burger</span>

Adolf Burger, Bernhard Operasyonuna katılan, Holokost'tan kurtulan, bir Slovak Yahudisi, tipograf, anı yazarı. Büyük ölçüde anılarına dayalı, Kalpazanlar adlı film, 2007 En İyi Yabancı Dilde Film Altın Küre Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Ottla Kafka</span> Franz Kafkanın en küçük kız kardeşi

Ottilie "Ottla" Kafka , Franz Kafka'nın en küçük kız kardeşidir. En sevdiği kız kardeşi olan Ottla, muhtemelen Kafka'nın en yakın akrabasıydı ve zor zamanlarda Kafka'yı desteklemiştir. İkilinin yazışmaları, Ottla'ya ve Ailesine Mektuplar olarak yayımlanmıştır.

Franz Kafka Topluluğu, Prag'da Alman Dili ve Edebiyatı mirası adına 1990'da kurulan ve adını Franz Kafka'dan alan kâr amacı gütmeyen dernektir. Dernek her yıl Franz Kafka Ödülü'ne sponsorluk yapmaktadır. Günümüzde küresel olarak 1000 civarında üyesi vardır. Bazı üyeler arasında Nobel Ödülü sahibi Günter Grass ve derneğin genel başkan yardımcısı Vladimír Železný sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

<span class="mw-page-title-main">Mel Mermelstein</span>

Mel Mermelstein Holokost'tan kurtulan bir Yahudi. Savaştan sonra yazar olarak yaşamına devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da Holokost</span>

Holokost'un Macaristan'daki tezahürleri, başta Mart 1944'te Macaristan'ın Nazi Alman işgâline girmesinin ardından yer almak üzere Macaristan Yahudilerinin yarısından fazlasının mülksüzleştirilmesi, tehcir edilmesi ve katledilmesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Holokost için ispatlar ve belgeler</span>

Nazi Almanyası'nın 1941 ve 1945 yılları arasında yaklaşık altı milyon Yahudi'yi öldürmesi olan Holokost, tarihte en iyi şekilde belgelenmiş soykırımlardan biridir. Tüm Yahudi kurbanlarını listeleyen bir belge olmamasına rağmen yaklaşık altı milyon Yahudi'nin öldürüldüğüne dair kesin kanıtlar vardır. Ayrıca; Nazilerin, Yahudileri imha kamplarında ve gaz vagonlarında öldürdüğüne ve bunu Nihai Çözüm planı altında sistematik olarak yaptığına dair kanıtlar vardır.