İçeriğe atla

Arnavutluk Sosyalist Partisi

Arnavutluk Sosyalist Partisi
Partia Socialiste e Shqipërisë
KısaltmaPSE
Genel başkanEdi Rama
KurucuRamiz Alia
Slogan(lar)Rilindje
Rönesans
Kuruluş tarihi5 Haziran 1991
ÖnceliArnavutluk Emek Partisi
MerkezTiran, Arnavutluk
Gazete(ler)Zëri i Popullit
Üyelik (2005)33,617
İdeolojiSosyal demokrasi[1]
Pro-Avrupacılık[2]
Siyasi pozisyonMerkez Sol[2]
Uluslararası üyelikSosyalist Enternasyonal
Resmî renklerMor
Meclis
74 / 140
Belediyeler
60 / 61
Belediye Meclisi
103 / 309
İnternet sitesi
Arnavutluk

Arnavutluk Sosyalist Partisi (ArnavutçaPartia Socialiste e Shqipërisë, PS) Arnavutluk'ta önde gelen siyasi partilerden bir olup sosyal demokrat çizgidedir. Öncülü Arnavutluk Emek Partisi'dir. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti dağıldıktan sonra Arnavutluk Emek Partisi Arnavutluk Sosyalist Partisi olarak değişti. Mevcut iktidar partisidir. Genel Başkanı Edi Rama aynı zamanda Arnavutluk Başbakanı'dır.

Seçim sonuçları

Seçim Oy % Sandalye ± -
1992 433,602 23.70% (#2)
38 / 140
Sabit 0 Muhalefet
1996 335,402 20.40% (#2)
10 / 140
azalış 28 Muhalefet
1997 413,369 31.60% (#1)
101 / 155
artış 91 Koalisyon
2001 555,272 41.40% (#1)
73 / 140
azalış 28 Koalisyon
2005 538,906 39.40% (#2)
42 / 140
azalış 31 Muhalefet
2009 620,586 40.90% (#1)
65 / 140
artış 23[3]Muhalefet
2013 713,407 41.36% (#1)
65 / 140
Sabit 0 Koalisyon
2017 764,761 48.19% (#1)
74 / 140
artış 9 Çoğunluk
2021 768,177 48.68% (#1)
74 / 140
Sabit 0 Çoğunluk

Kaynakça

  1. ^ Wolfram Nordsieck. "Parties and Elections in Europe". 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2015. 
  2. ^ a b "The Albanian Electoral Systems since 1990" (PDF). Albanian Elections Observatory Brief, 1. 19 Nisan 2013. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2013. 
  3. ^ "National results of the 2009 parliamentary election (party list)" (PDF). ShtetiWeb.org. 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Emek Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Emek Partisi, 25 Kasım 1996 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Marksist-Leninist bir siyasi parti. Parti, işçi sınıfının (proletarya) iktidarıyla kurulacak proletarya diktatörlüğünü ve halk demokrasisini savunmaktadır. TBMM'de 2 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Seyit Aslan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Enver Hoca</span> Komünist eski Arnavutluk lideri

Enver Halil Hoca, Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.

Halkın Kurtuluşu, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) geleneğinden kişilerin 12 Mart dönemi sonrası ilk sayısını 1976'da yayınladıkları aynı isimli dergi etrafında örgütledikleri grup. Arnavutluk Emek Partisi (AEP) ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) çizgisini benimseyen grup güçlü bir örgütlülük yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Emek Partisi</span> 1946-1991 yılları arasında Arnavutluk’daki tek yasal siyasi parti

Arnavutluk Emek Partisi 1946-1991 yılları arasında Arnavutluk’da yasal tek siyasi parti olarak iktidarda olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Sosyalistler Partisi</span>

Avrupa Sosyalistler Partisi, Avrupa Birliği'ndeki sosyal demokrat partililerin bir araya geldiği partidir. Asıl adı Party of European Socialists olan parti kısaca PES olarak bilinir. PES'in genel amacı Avrupa'da sosyal demokrat hareketleri güçlendirmektir. Son manifestolarında NATO ile uyum içerisinde bir Avrupa savunulmuş ve demokratik bir serbest piyasa talep etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti</span>

Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti, Arnavutluk'un sosyalist devlet yönetimi dönemdeki 1946-1992 yılları arasında resmi adı idi. Devletin adı önceden 1946-1976 arasında Arnavutluk Halk Cumhuriyeti idi, fakat Stalin'in ölümü sonrası oluşan uluslararası ayrımın etkisiyle ismin önüne "sosyalist" kelimesini eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hocaizm</span>

Hocaizm, adını Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti lideri Enver Hoca'dan alan, 1970'lerin sonunda dünya komünist hareketindeki bölünme sonucunda ortaya çıkan, Marksizm-Leninizm'in revizyonizm karşıtı bir çeşididir. Stalin sonrası dönemin ve iktidardaki iki komünist parti olan Çin Komünist Partisi ve Arnavutluk Emek Partisi arasındaki 1978'deki keskin ayrılığın ardından Enver Hoca'nın görüşlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fatos Nano</span>

Fatos Thanas Nano, üç kez Arnavutluk Başbakanı olan bir Arnavut siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandër Meksi</span>

Aleksandër Gabriel Meksi, Arnavut siyasetçi ve arkeolog. Arnavutluk'un 13 Nisan 1992'den 11 Mart 1997 tarihine kadar 27. Başbakanıydı. Eski bir arkeolog olarak, komünist yönetimin sona ermesinden sonra Arnavutluk'un başbakanlığı yapan ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Arta Dade</span>

Arta Dade, Arnavut siyasetçi. Arnavutluk Sosyalist Partisi mensubu olan Dade, 1997'den beri Arnavutluk Meclisinde milletvekilidir. Bu dönem içerisinde Kültür Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı da yaptı. Ülkenin ilk kadın dışişleri bakanı olmuştu. Dade hâlen Dışişleri Komitesi başkanlığını yürütmektedir.

Arnavutluk; iki büyük siyasi partinin öncülüğünde, çok partili sistem ile yönetilen bir ülkedir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun 2014 yılı verilerine göre mecliste toplam 124 siyasi partinin kaydı bulunmaktadır. Buna rağmen 2015 Yerel Seçimleri yalnızca 54 partinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Komünist Partisi</span> Arnavurlukta bir komünist parti

Arnavutluk Komünist Partisi, Arnavutluk'ta 1991 yılında kurulan Marksist-Leninist, Hocaist ve revizyonizm karşıtı komünist parti. Arnavutluk Emek Partisi'nin 1991 yılında Arnavutluk Sosyalist Partisi'ne dönüşmesinden ve yeni partinin sosyal demokrasi'yi benimsemesinden sonra, eski partinin bölünmesiyle kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hysni Milloshi</span>

Hysni Milloshi, Arnavutluk Emek Partisi'nin halefi olan Arnavutluk Komünist Partisi'nin kurucusu ve ilk genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Özgürlük Partisi</span>

Özgürlük Partisi Arnavutluk'ta faaliyet gösteren bir siyasi parti. Sosyal demokrasi çizgisinde olan parti eski Arnavutluk Başbakanı Ilir Meta'nın Arnavutluk Sosyalist Partisi'nden ayrılmasıyla 6 Eylül 2004 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Yeşil Parti</span>

Arnavutluk Yeşil Parti Yeşil siyaset geleneğini takip eden ve Sosyal ilerici politikaları savunan bir siyasi partidir. 15 Aralık 2007'de kurulmuş olup Küresel Yeşiller, Avrupa Yeşiller Partisi, Küresel Genç Yeşiller ve Genç Avrupalı Yeşiller'e tam üyedir.

Arnavutluk Anayasası ; Arnavutluk'ta geçerli olan en üst düzey kanundur. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti tarafından 28 Kasım 1976'da kabul edilen ve 29 Nisan 1991'de değiştirilen 1976 Anayasası'nın temelleri üzerinde yükselen mevcut ve güncel anayasa, Arnavutluk Meclisi tarafından 28 Kasım 1998 tarihinde kabul edilmiştir.

Arnavutluk, nüfusun büyük çoğunluğunun aynı zamanda ülkenin resmi dili olan Arnavutça ile konuştuğu etnik olarak homojen bir ülkedir. İki ayrı lehçesi vardır: güneyde konuşulan Tosk ve kuzeyde konuşulan Geg. Ancak birçok Arnavut, Balkanlar'daki çok sayıda Arnavut diasporası ve Arnavut topluluklarının etkisiyle İtalyanca, Yunanca, Fransızca, Almanca ve İngilizceyi de yaygın olarak konuşmaktadır.

Arnavutluk-Sovyetler Birliği ilişkileri, Sovyetler Birliği ile Arnavutluk ve 1944'te ilan edilen Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Olta Xhaçka</span>

Olta Xhaçka Arnavut siyasetçi ve Arnavutluk Sosyalist Partisi parlamento üyesi. Mart 2017 - Mayıs 2017 arasında Arnavutluk sosyal refah ve gençlik bakanı ve Eylül 2017 - Aralık 2020 arasında savunma bakanı olarak görev yaptı. Şu anda 31 Aralık 2020 tarihinden 12 Eylül 2023 tarihine dek dışişleri bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Vetëvendosje</span>

Lëvizja Vetëvendosje Kosova'da ilerici, sosyal demokrat, Arnavut milliyetçisi siyasi bir partidir. Ayrıca Arnavutluk'ta kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak faaliyet göstermektedir.