İçeriğe atla

Arnavutluk Anayasası

Arnavutluk Anayasası (Arnavutça: Arnavutça: Kushtetuta e Shqipërisë); Arnavutluk'ta geçerli olan en üst düzey kanundur. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti tarafından 28 Kasım 1976'da kabul edilen ve 29 Nisan 1991'de değiştirilen 1976 Anayasası'nın temelleri üzerinde yükselen mevcut ve güncel anayasa, Arnavutluk Meclisi tarafından 28 Kasım 1998 tarihinde kabul edilmiştir.[1][2]

İçerik

Kısım Başlık Tanım[3]
I Temel İlkeler Bu kısımda; Arnavutluk'un üniter, parlamenter, seküler bir cumhuriyet olduğu ve seçilen hükûmetlerin özgür, eşit ve düzenli aralıklarla yapılan seçimlerle göreve geldiği tanımlanmaktadır.
II Temel Hak ve ÖzgürlüklerBu kısımda; Arnavutluk vatandaşlarının bölünemez, devredilemez ve dokunulmaz olan ve tüm hukuk düzeninin temelini oluşturan temel hak ve özgürlükleri tanımlanmaktadır.
III MeclisBu kısımda; Arnavutluk Meclisinin görevi, yasama süreci, milletvekillerinin ödev ve sorumlulukları ile mevcut seçim sistemi tanımlanmaktadır.
IV Cumhurbaşkanı Bu kısımda; Arnavutluk devleti adına yürütme yetkisini elinde bulunduran Arnavutluk Cumhurbaşkanı'nın göreve gelme, görevden ayrılma süreci ile yetki ve sorumlulukları tanımlanmaktadır.
V Bakanlar Kurulu Bu kısımda; Arnavutluk devleti adına yürütme yetkisini Arnavutluk Cumhurbaşkanı ile paylaşan bakanlar kurulunun göreve gelme, görevden ayrılma süreci ile yetki ve sorumlulukları tanımlanmaktadır.
VI Yerel Yönetimler
VII Uluslararası AnlaşmalarBu kısımda; Arnavutluk devleti adına hükûmet veya yetkili başka bir yürütme organı tarafından yapılacak olan uluslararası anlaşmaların imzalanma, kabul edilme ve yürürlüğe girme aşamalarına dair süreçler tanımlanmaktadır.
VIII Anayasa MahkemesiBu kısımda; Arnavutluk Anayasası'nın denetimini yapan Arnavutluk Anayasa Mahkemesi'nin yapısı, görevleri ve yetkileri tanımlanmaktadır.
IX Mahkemeler Bu kısımda; Arnavutluk'taki adli yargının bir parçası olan üst ve alt dereceli mahkemelerin yapısı, görevleri ve yetkileri tanımlanmaktadır.
X Adli Süreç Bu kısımda; Arnavutluk'taki adli yargı sürecinin işleyişi tanımlanmaktadır.
XI Referandum
XII Fesih
XIII Kamu Maliyesi
XIV Devlet Denetimi
XV Silahlı KuvvetlerBu kısımda; Arnavutluk devletinin resmi ve düzenli ordusu olan Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri'nin yapısı, görevleri ve yetkileri tanımlanmaktadır.
XVI Olağanüstü Önlemler Bu kısımda; darbe, savaş veya benzeri herhangi bir olağanüstü durumda alınacak önlemler ve izlenecek yöntemler tanımlanmaktadır.
XVII Anayasa Tashihi Bu kısımda; anayasa değişiklikleri sırasında ortaya çıkan geçici durumlar ile anayasa değişikliğinin nasıl ve hangi kriterler çerçevesinde yapılabileceği tanımlanmaktadır.
XVIII Geçici ve Nihai Hükümler Bu kısımda; anayasa değişiklikleri sırasında ortaya çıkan geçici durumlar ile anayasa değişikliğinin nasıl ve hangi kriterler çerçevesinde yapılabileceği tanımlanmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Albania 1998 4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Constitution Writing & Conflict Resolution
  2. ^ Andersen, Bjoern, (Ed.) (17 Mart 2005). "The Albanian Constitution of 1976". 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2016. 
  3. ^ "Constitution of Albania". wikisource.org (İngilizce). 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Enver Hoca</span> Komünist eski Arnavutluk lideri

Enver Halil Hoca, Arnavut komünist politikacı. 1941'den 1985'te ölümüne kadar Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri'ydi. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesi, Arnavutluk Demokratik Cephesi Başkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıydı. 1944'ten 1985'te ölümüne kadar ülkeyi yönetti. Ayrıca 1944'ten 1954'e kadar 22. Arnavutluk Başbakanı ve çeşitli zamanlarda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'nin hem dışişleri bakanı hem de savunma bakanı oldu.

Arnavutluk'un illeri, Arnavutluk'un birinci düzeydeki idari bölümleridir. Arnavutluk, 12 ile ayrılmakta olup iller belediyelere ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Arnavutluk</span>

Arnavutluk ilk katılımı 2004 yılından günümüze 16 kez Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmıştır. Arnavut Ulusal Yayıncısı Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) her yıl gösteriyi yayınlamakla birlikte Arnavut katılımcının belirlendiği Festivali i Këngës festivalini organize ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'un Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Arnavutluk'un Avrupa Birliği üyelik süreci, 28 Nisan 2009 tarihinde Avrupa Birliği'ne üye olmak için başvuruda bulunması ile resmen başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri</span>

Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri (ASK), Arnavutluk'u dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. 1912 yılında Arnavutluk'un Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etmesinden hemen sonra kuruldu. Silahlı kuvvetler, Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri'nden oluşur.

Arnavutluk, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da yapılan 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmıştır. Arnavutluk'un şarkısı Arnavutluk ulusal yayın kuruluşu Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) tarafından düzenlenen Festivali i Këngës adlı yarışmada Herciana Matmuja'nın seslendirdiği "Zemërimi i një nate" isimli şarkı olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fairytale (Eneda Tarifa şarkısı)</span>

"Fairytale", Arnavut şarkıcı Eneda Tarifa tarafından seslendirilen şarkı. 30 Mart 2016 tarihinde Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) ve Universal Music tarafından single olarak yayınlandı. İngilizce orta tempo rock balad türündeki şarkı, Olsa Toqi tarafından yazılıp bestelendi. Beraberindeki müzik videosu, ilk kez 13 Mart 2016 tarihinde Eurovision Şarkı Yarışması'nın resmî YouTube kanalında gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'ta sekülerizm</span>

Arnavutluk; siyasi sistemindeki çeşitli değişimlere rağmen kurulduğu 1912 yılından beri seküler devlet sistemiyle yönetilmektedir. Bağımsızlığını ilan ettikten sonra 20. yüzyıl boyunca sırasıyla monarşi ve totaliter komünist rejimin etkisi altında kalan ülke, Fransızların laiklik ilkesinden oldukça etkilenmiş ve sekülerizmden vazgeçmemiştir. Günümüzde seküler parlamenter demokrasi ile yönetilen ülkede, toplumdaki bütün dini inançlar devlet garantisi altına alınmıştır. Ülke anayasası dini toplulukların eşitliğini kabul eder ve herkes inanç konusunda istediğini seçme özgürlüğüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ktheju tokës</span>

"Ktheju tokës", Jonida Maliqi tarafından seslendirilen şarkı. Şarkı 15 Mart 2019 tarihinde Dijital indirme olarak Universal Music Group Austria tarafından yayınlanmıştır. 2019 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Arnavutluk'u temsil eden şarkı. Şarkı Arnavutça dilinde seslendirilmiştir. Şarkı Eriona Rushiti tarafından yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Anayasa Mahkemesi</span>

Arnavutluk Anayasa Mahkemesi ; Arnavutluk Anayasası'nın yorumlanması ve yasaların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi hususunda Arnavutluk'ta etkili olan en üst düzey yargı birimidir. Mahkemenin 9 kişiden oluşan üyeleri cumhurbaşkanı tarafından atanır ve meclisçe onaylanır.

Air Albania; Arnavutluk'un bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir. Genel merkezi Arnavutluk'un Dıraç şehrinde olan şirketin hubı ise Tiran Uluslararası Havalimanı'dır.

Arnavutluk, nüfusun büyük çoğunluğunun aynı zamanda ülkenin resmi dili olan Arnavutça ile konuştuğu etnik olarak homojen bir ülkedir. İki ayrı lehçesi vardır: güneyde konuşulan Tosk ve kuzeyde konuşulan Geg. Ancak birçok Arnavut, Balkanlar'daki çok sayıda Arnavut diasporası ve Arnavut topluluklarının etkisiyle İtalyanca, Yunanca, Fransızca, Almanca ve İngilizceyi de yaygın olarak konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Azerbaycan ilişkileri</span>

Arnavutluk-Azerbaycan ilişkileri Arnavutluk ve Azerbaycan'ın ekonomik, kültürel ve siyasi ikili ilişkilerini kapsar. Arnavutluk Bakü'de bir büyükelçilik açmayı planlıyor ve Azerbaycan, Atina'daki büyükelçisini Arnavutluk Büyükelçiliği ek göreviyle resmen görevlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk cumhurbaşkanı</span> Arnavutlukun devlet başkanı

Arnavutluk cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Arnavutluk'un devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı ve Arnavut halkının birliğinin temsilcisidir.

Anxhela Peristeri, bilinen adıyla Anxhela, Arnavut şarkıcı. Peristeri, 2021 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Arnavutluk'u "Karma" adlı şarkıyla temsil etmiştir.

Arnavutluk, çok partili bir sistemde Arnavutluk Cumhurbaşkanı'nın devlet başkanı ve Arnavutluk Başbakanı'nın hükûmet başkanı olduğu üniter bir parlamenter anayasal cumhuriyettir. Yürütme yetkisi, Hükûmet ve Kabinesi ile Başbakan tarafından kullanılır. Yasama yetkisi Arnavutluk Parlamentosuna verilmiştir. Yargı, yürütme ve yasama organından bağımsızdır. Arnavutluk'un siyasi sistemi 1998 anayasasında ortaya konmuştur. Parlamento, mevcut anayasayı 28 Kasım 1998'de kabul etti. Siyasi istikrarsızlık nedeniyle ülke, tarihi boyunca birçok anayasaya sahip olmuştur. Arnavutluk başlangıçta 1913'te bir monarşi, kısaca bir zaman için 1925'te bir cumhuriyet olarak kuruldu, ardından 1928'de demokratik bir monarşiye geri döndü. Daha sonra, 1992'de kapitalizmin ve demokrasinin restorasyonuna kadar sosyalist bir cumhuriyet oldu.

Arnavutluk, 2022 Eurovision Şarkı Yarışması 'na katılmıştır. Arnavut yayıncı Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) tarafından İtalya'nın Torino kentinde yapılan 2022 yarışması'nda Arnavutluk'u temsil eden katılımcı Festivali i Këngës 60 yarışması'nın kazananı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ronela Hajati</span> Arnavut şarkıcı ve dansçı

Ronela Hajati, ayrıca bilinen adıyla Ronela, Arnavut şarkıcı ve dansçıdır. Müzik kariyerine başlamadan önce çocukken çeşitli şarkı ve dans yarışmalarında sahne almaya başladı. Hajati, müzik, stil ve yorumlamadaki çok yönlülüğü ile tanınır. Hajati 2021 yılında 60. Festivali i Këngës yarışmasını kazanmasından dolayı 2022 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Arnavutluk'u "Sekret" adlı şarkıyla temsil edecektir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Hırvatistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ile Hırvatistan arasındaki diplomatik ilişkiler 25 Ağustos 1992'de kuruldu. Arnavutluk'un Zagreb'de büyükelçiliği ve Dubrovnik'te fahri konsolosluğu bulunurken, Hırvatistan'ın Tiran'da bir büyükelçiliği var.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.