İçeriğe atla

Arnavutluk'un idari bölümleri

Arnavutluk
Şu bir parçasıdır:
Arnavutluk
devlet yapısı
Anayasa
Yasama
  • Meclis
    • Başkan
    • Grup Başkanları
      • Astrit Patozi (PD)
      • Gramoz Ruçi (PS)
      • Lefter Koka (LSI)
    • Ana Muhalefet Lideri
      • Lulzim Basha
Yargı
Yasama
Bölümler
Seçimler
  • Meclis:
    2001, 2005, 2009, 2013
  • Yerel:
    2000, 2003, 2007, 2011, 2015
  • Halk Oylamaları:
    1994, 1997, 1998
  • Cumhurbaşkanlığı (dolaylı):
    2002, 2007, 2012, 2017
Dış siyaset

Arnavutluk'un idari bölümleri; merkezi, bölgesel ve yerel yönetimler olmak üzere üç seviyeli şekilde düzenlenmiştir. Mevcut sistemde bölgesel yönetimleri oluşturan 12 farklı il bulunurken belediye ve komünler ise yerel yönetim mekanizmasını oluşturur. İdari yapılanmayla alakalı son değişiklikler 2015 yılında yapılmış olup 61 belediye, 373 idari birim ve 2972 köy bu sistemin bileşenlerini oluşturur.

Tarihçe

Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bağımsızlığını ilan edişiyle birlikte merkeziyetçi bir yönetim anlayışının güdümüne girmiş olan Arnavutluk, 1991 yılının başlarında yönetimin yerelleştirilmesi noktasında öncül bir adım attı ve 1998'de, dönemin hükûmeti tarafından Avrupa Mahalli İdareler Antlaşması'nın kabul edilmesiyle birlikte de bu yöndeki çalışmalar ivme kazandı. Avrupa Birliği ile olan ortaklık çalışmalarında yönetimin yerelleştirilmesi konusunda spesifik bir talep bulunmamasına karşın; Arnavutluk, yerel yönetimlerin kamu ihalesi ve çevre ile ilgili konularda özerklik kazanarak kapasitelerinin arttırılması yönündeki çalışmalarına devam etti. 2000'lerin başlamasıyla birlikte "Yönetimin Yerelleştirilmesi Stratejisi" hayata geçirilerek eski sistemdeki ilçelerin kaldırılıp yerine bölgelere, belediyelere ve komünlere dayanan bir mülki idari mekanizma kurulmasına karar verildi. 2007 yılında onanan "Bölgesel Kalkınmada Ortak İlgi Alanı Strateji" ile bu yerelleştirme çalışmaları hız kazandıysa da henüz tam olarak uygulamaya konmadı. Kasım 2010 tarihinde yayımlanan bir raporda ülkedeki "Arazi Planlama ve Değişiklik Kanunu"nun mevcut bölgesel ve yerel yapılanmalar arasında çıkabilecek olası çatışmalara ilişkin sorunları gündeme getirirken siyasi atmosferin bozulmasının merkezi ve yerel yönetim arasındaki ilişkileri etkilediği vurgulandı. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması'na eşdeğer bir sistem geliştirilmesi gerektiği de raporda yer alan diğer ifadelerdendi.[1] Dönemin hükûmeti tarafından 2014'te teklifi yapılan ve Haziran 2015'teki yerel seçimlerde kamuoyu onayının alınmasıyla yürürlüğe giren yeni bir yönetim şeması çerçevesinde ise komünlerin kaldırılarak belediye sayısının 375'e indirilmesi hedeflendi.

İdari yapılanma

İller

Ana madde: Arnavutluk'un illeri

Arnavutluk'ta yerel idarenin ilk kademesi, 2000 yılında bugünkü şeklini alan 12 ilden (qarqe) oluşur. İller bir vali (prefekt) ve bir ilçe meclisi (këshilli i qarkut) tarafından yönetilirler. Valiler ise Bakanlar Konseyi'nin yerel temsilcileri olarak atanır.[2]

Belediyeler

Ana madde: Arnavutluk'un belediyeleri

Arnavutluk'ta yerel idarenin ikinci kademesini ise 61 belediye (bashki) oluşturur. Dört yıllığına seçilen bir belediye başkanı (kryebashkiak) ve bir belediye meclisi (këshilli bashkiak) tarafından yönetilirler. 2015'ten önce belediyeler kentsel ve kırsal olmak üzere iki farklı yetki alanına bölünmüşse de bu ayrım 2015 sonrası dönemde kaldırılmıştır.[3][4]

Diğer idari birimler

Ana madde: Arnavutluk'un komünleri
Ana madde: Arnavutluk'un köyleri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Raffaella Coletti (Haziran 2011). "Decentralisation and local development in Western Balkans: convergences and divergences among different contexts" [Batı Balkanlar'da adem-i merkeziyetçilik ve yerel kalkınma: farklı bağlamlar arasındaki yakınlaşmalar ve uzaklaşmalar] (PDF) (İngilizce). Roma: Centro Studi di Politica Internazionale. 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  2. ^ "Ligj Për Organizimin dhe Funksionimin e Gjykatave Administrative dhe Gjykimin r Mosmarrëveshjeve Administrative" [İdare Mahkemelerinin Teşkilat, İşleyişi ve İdari Uyuşmazlıkların Kararı Hakkında Kanun] (PDF) (Arnavutça). Planifikimi.gov.al. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2017. 
  3. ^ "Harta Administrative Territoriale E Bashkive Të Shqipërisë" [Arnavutluk Belediyelerinin Bölgesel İdari Haritası] (PDF) (Arnavutça). Ceshtjetvendore.gov.al. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2017. 
  4. ^ "STAR 2 - Consolidation of the Territorial and Administrative Reform". 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Siirt (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Siirt, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Karaman (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde bir il

Karaman, Türkiye'nin bir ilidir. İç Anadolu Bölgesinde yer alan ilin merkezi Karaman şehridir. Nüfusu: 254.919'dur.. İlin yüzölçümü 8.678 km2'dir. İlde km2'ye 29 kişi düşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'ın illeri</span>

Yunanistan'ın illeri, Yunanistan'ın ikinci düzey idari bölümleriydi.

Belde, Türkiye Cumhuriyeti'nin idari yapılanmasında yönetsel açıdan köy ile ilçe arasında, bucaktan aşağı ya da eşiti bir konumda yer alan yerel yönetim birimine verilen ad.

Arnavutluk'un illeri, Arnavutluk'un birinci düzeydeki idari bölümleridir. Arnavutluk, 12 ile ayrılmakta olup iller belediyelere ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Permedi</span>

Permedi veya Premedi, Arnavutluk'un Ergiri ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir ülkenin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 601.95 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 10,614'tür.

Türkiye'nin idârî bölümleri, coğrâfî durum, ekonomik şartlar ve kamu hizmetlerinin gerekleri göz önünde bulundurularak oluşturulmuş olup, Türkiye'deki en büyük idârî birim "il" olarak belirlenmiştir. İller de ilçelere ayrılmıştır. İl ve ilçelerin sınırları belirlenmiştir. Ancak belde, bucak, köy gibi daha küçük yerleşim birimlerinin belli sınırı yoktur. Bu yerleşim birimlerinde sadece merkez ve merkez çevresindeki yerler kullanılmaktadır.

Belediye başkanı, bir şehir veya kasabanın belediye hükûmetindeki en üst düzey yetkili olarak görev yapar. Dünya genelinde, bir belediye başkanının yetkileri ve sorumlulukları ile bir belediye başkanının seçimi veya diğer şekillerde görevlendirilmesi konusunda yerel yasalar ve adetler arasında geniş bir farklılık bulunmaktadır. Seçilen sistemlere bağlı olarak, bir belediye başkanı belediye hükûmetinin baş yürütme görevlisi olabilir, sadece bağımsız gücü olmayan çok üyeli bir yönetim kurulunu yönetebilir veya sadece sembolik bir rol oynayabilir. Bir belediye başkanının görev ve sorumlulukları, belediye yöneticilerini ve çalışanlarını atamak ve denetlemek, seçmenlere temel hükûmet hizmetleri sağlamak ve bir belediye yönetim organı tarafından kabul edilen yasaları ve yönetmelikleri uygulamaktır. Bir belediye başkanının seçilme seçenekleri, halk tarafından doğrudan seçilme veya seçilmiş bir yönetim kurulu veya kurul tarafından seçilme gibi seçenekleri içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Fas'ın illeri ve prefektörlükleri</span>

Fas'ın illeri ve prefektörlükleri, Fas'ın bölgelerden sonra gelen ikinci düzey idari bölümleridir. Toplam 75 adet ikinci düzey idari bölüm olup bunlardan 62'si il ve 13'ü prefektörlüktür.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'ın idari bölümleri</span>

Sırbistan'ın idarî yapılanması Sırbistan’ın idarî sistemi. Bu idarî yapılanma aşağıdaki sistemlerden oluşur:

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'ın belediyeleri</span>

Sırbistan’ın belediyeleri ülkenin idari sisteminde en alt düzeyde yer alırlar. Ülkenin idari dağılımında 150 adet belediye vardır. Bu idari birimler, Sırbistan’daki yerel yönetim merkezlerini oluştururlar. Ülkede belediye alanlarından 33 tanesi şehir belediyesi yapısındadır.

Üniter devlet, devletin temel unsurları olan ulus, toprak ve egemenlik unsurları ile devletin temel anayasal organları olan yasama, yürütme ve yargı işlevlerinin tek olma özelliğine sahip bulunduğu devlet biçimini ifade eden kamu yönetimi terimi. Devletler yapılarına göre "üniter devlet" ve "bileşik devlet” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dünyadaki mevcut devletlerin büyük çoğunluğu üniter devlet özelliğindedir. Türkiye, Fransa, İngiltere, Norveç, İspanya, Tanzanya, Danimarka, İsrail, Yeni Zelanda, Cezayir ve Ürdün dünyadaki üniter devletlerden bazılarıdır. Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin merkezde; kuvvetler ayrılığı ilkesiyle toplanmış olmasıyla birlikte yerel yönetim kurumlarının varlığı üniter devlet özelliği ile bir çelişme oluşturmadığı gibi merkezi idare uygulamasının olumsuz görülen yönlerini telâfi edici olarak değerlendirilmektedir.

Arnavutluk'un belediyeleri, Arnavutluk'un ikinci düzey idari bölümleri olup illerden sonra gelmektedirler. Arnavutluk, 2015 yılında yapılan belediye reformu sonucunda 61 belediyeye ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

Portekiz İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (Portekiz İBBS), Avrupa Birliği ülkelerinin kullandığı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması içinde Portekiz için kullanılan sınıflandırmadır. İBBS bölgeleri İBBS 1, İBBS 2 ve İBBS 3 olarak ayrılır ve buna onları yerel anlamda alt kategorize eden YİB de dahildir.

Genellikle, yerel idari birim (YİB) ülkelerin alt düzey idari bölünüşüdür, il, bölge ya da ilçeden alt düzeyde sıralanmaktadır. Tüm ülkelerin yerel idare bölgeleri bu şekilde tarif edilmez, ama bunun tanımlayıcı olması için ilçeler, belediyeler, vb. başvurmak için herhangi bir yere uygulanabilir.

Kent Konseyleri 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 26313 sayılı Kent Konseyi Yönetmeliği'ne dayanarak Türkiye'de kurulmuş yapılardır. Kuruluş amaçları;

<span class="mw-page-title-main">Leş (şehir)</span>

Leş veya Eşim, Arnavutluk'un Leş ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir ülkenin kuzeybatısında Drin Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 509.10 km² olan belediyenin nüfusu 2011 itibarı ile 65,633. olup merkez nüfusu ise 15,510'dur.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz'in belediyeleri</span>

Portekiz'in belediyeleri, Portekiz'in ikinci düzey idari bölümleridir. Belediyeler, ilçeler ve özerk bölgelerin alt bölümleri olup 1976 Anayasası'nda tanımlanmışlardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.