İçeriğe atla

Arjantinliler

Arjantinliler
Argentinos
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Arjantin Arjantin43 milyon[1]
İspanya İspanya256.071[2][3][a]
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri215.239[5]
Brezilya Brezilya79.744[6]
Şili Şili70.053[7]
Paraguay Paraguay58.535[5]
İsrail İsrail48.312[8]
Bolivya Bolivya46.609[5]
Kanada Kanada23.500[9]
Uruguay Uruguay22.743[8]
Fransa Fransa17.999[8]
Diller
İspanyolca
Din
Hristiyan (çoğunlukla Katolik)

Arjantinliler, Arjantin ülkesiyle özdeşleşen insanlardır. Bu bağlantı hukuki, tarihi, kültürel veya yerleşimle ilgili olabilir. Arjantinlilerin çoğu için bu bağlantıların birkaçı ya da tümü mevcuttur.[10][11]

Arjantin, çeşitli etnik, dini ve ulusal kökenlerden insanlara ev sahipliği yapan, nüfusunun çoğunluğunu Eski Dünya göçmenlerinden ve onların soyundan gelenlerden oluşan çok etnikli bir toplumdur.[12][13][14] Sonuç olarak Arjantinliler, milliyetlerini etnik kökenle değil, vatandaşlık ve Arjantin'e bağlılıkla eşitliyor. Yerli nüfusun yanı sıra, neredeyse tüm Arjantinliler veya onların ataları son beş yüzyıl içinde göç etti. Modern tarihte dünyada en çok göçmen alan ülkeler arasında Arjantin, 6,6 milyon kişiyle ABD'den sonra ikinci sırada yer alırken, Kanada, Brezilya ve Avustralya gibi diğer göçmen destinasyonlarının da önünde yer alıyor.

Etnik gruplar

Genel bakış

Arjantin çok ırklı bir toplumdur, bu da birçok farklı etnik kökene sahip insanlara ev sahipliği yaptığı anlamına gelir. Arjantin farklı halkların buluşma noktasıdır.

19. yüzyılın ortalarında göçü teşvik eden yeni Anayasa politikaları ve göçmenlerin geldiği ülkelerdeki savaş, yoksulluk, açlık ve kıtlık gibi sorunlar nedeniyle Arjantin'e büyük bir göç dalgası gelmeye başladı. Ana göç kaynakları Avrupa, Yakın ve Orta Doğu ülkeleri, Rusya ve Japonya'dan geliyordu. Sonunda Arjantin, 6,6 milyonla o dönemde en fazla göçmen alan ikinci ülke oldu ve 27 milyonla ABD'den sonra ikinci sırada yer aldı.[15][16]

Bu nedenle, Arjantinlilerin çoğu tamamen veya kısmen Avrupa kökenlidir veya sömürge dönemindeki yerleşimcilerin 19. ve 20. yüzyılda Avrupa'dan gelen göçmenlerin torunlarıdır.[17]

En yaygın etnik gruplar "Kafkasyalılar" (çoğunlukla İspanyol ve İtalyan kökenli) veya "Mestizolar"dır. (karışık Avrupalı ve Kızılderili kökenli)[18] Arjantin hükûmeti web sitelerine göre, 20 milyondan fazla Arjantinlinin, yani toplam nüfusun %46'sından fazlasının, tamamen İtalyan kökenli olduğu tahmin edilmektedir.[19][20]

Son yıllardaki göç çoğunlukla Paraguaylılar, Bolivyalılar ve Peruluları içermektedir.[21][22]

Dil

Hemen hemen tüm Arjantinliler tarafından konuşulan ulusal dil olan İspanyolca baskın olmasına rağmen, Arjantin'de en az 40 dil konuşulmaktadır.[23] En az 100.000 Arjantinli tarafından konuşulan diller arasında Güney Quechua, Guaraní ve Mapudungun gibi Amerikan dilleri ve Almanca, İtalyanca veya Levanten Arapçası gibi göçmen dilleri bulunmaktadır.[24]

Ayrıca, 60.000'den fazla Çinli göçmenin en az yarısının (çoğunlukla Buenos Aires'te) konuştuğu Çince ve Buenos Aires, Pigüé'de Oksitanca konuşan bir topluluk gibi kendi ana dillerini konuşan başka göçmen toplulukları da vardır. Galce ayrıca Chubut Eyaletinde 35.000'den fazla kişi tarafından konuşulmaktadır. Buna, 1865'te Arjantin'de Galler yerleşiminin başlamasından bu yana gelişen Patagonya Galcesi adı verilen bir lehçe de dahildir.[25]

Notlar

  1. ^ Arjantin kökenli İspanyol vatandaşlar için iki farklı gruplama bulunmaktadır. 256.071, Arjantin'de doğan İspanya nüfusunun büyüklüğüdür. (çifte İspanyol vatandaşlığına sahip olanlar dahil) 72.041, İspanya'da Arjantin vatandaşlığına sahip yabancı nüfusun büyüklüğüdür. (bu nedenle İspanyol vatandaşlığı yoktur)[3][4]

Kaynakça

  1. ^ "United Nations population prospects" 31 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(PDF) 2015 revision
  2. ^ "TablaPx". www.ine.es. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  3. ^ a b "Población (españoles/extranjeros) por País de Nacimiento, sexo y año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  4. ^ "Población extranjera por Nacionalidad, comunidades, Sexo y Año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  5. ^ a b c "Emigrantes de Argentina según país de destino (2017)". 2017. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019. 
  6. ^ "Number of Argentine citizens living in Brazil (2022)". 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  7. ^ Un mundo major para las personas migrantes en América Latina y el Caribe. PNUD. Santiago Chile.Abril 2023 978-1-59782-542-9
  8. ^ a b c Perfil migratorio de Argentina 2012 [Migratory profile of Argentina 2012] (PDF). Buenos Aires: International Organization for Migration. 2012. s. 184. ISBN 978-92-9068-657-6. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2013. 
  9. ^ "Canada Census Profile 2021". Census Profile, 2021 Census. Statistics Canada Statistique Canada. 7 Mayıs 2021. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  10. ^ "Argentina: The World Factbook". 16 Eylül 2023. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  11. ^ "Nationality: The World Factbook". 16 Eylül 2023. 23 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  12. ^ "Encuesta Complementaria de Pueblos Indígenas 2004–2005" (İspanyolca). National Institute of Statistics and Census of Argentina. 11 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Cruz-Coke, R.; Moreno, R.S. (1994). "Genetic epidemiology of single gene defects in Chile". Journal of Medical Genetics. 31 (9): 702-06. doi:10.1136/jmg.31.9.702. PMC 1050080 $2. PMID 7815439. 
  14. ^ "About Argentina". Government of Argentina. 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Capítulo VII. Inmigrantes" (PDF). 10 Haziran 2007. 10 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  16. ^ "European Immigration Into Latin America, 1870-1930" (PDF). 14 Ağustos 2011. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  17. ^ Caputo, M.; Amador, M. A.; Sala, A.; Riveiro Dos Santos, A.; Santos, S.; Corach, D. (2021). "Ancestral genetic legacy of the extant population of Argentina as predicted by autosomal and X-chromosomal DIPs". Molecular Genetics and Genomics. 296 (3): 581-590. doi:10.1007/s00438-020-01755-w. PMID 33580820. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  18. ^ "Argentina". Diversityabroad.com. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 
  19. ^ "Colectividad italiana". BA Colectividades (gob.ar) (İspanyolca). 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 
  20. ^ "Colectividad italiana". Buenosaires.gob.ar (İspanyolca). 2010. 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "En la última década se radicaron en el país 800.000 extranjeros". La Nación (İspanyolca). 16 Eylül 2014. 18 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2014. 
  22. ^ "Comisión de apoyo a refugiados y migrantes (CAREF): Los migrantes de Europa del Este y Central en el Área Metropolitana 1999-2002" (PDF). 3 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  23. ^ "Argentina Population". www.fmlaruta.com. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2019. 
  24. ^ Klich, Ignacio; Lesser, Jeffrey (1996). "Introduction: "Turco" Immigrants in Latin America". The Americas. 53 (1). ss. 1-14. doi:10.2307/1007471 Özgürce erişilebilir. ISSN 0003-1615. JSTOR 1007471. 
  25. ^ Ariel Brooks, Walter (25 Ekim 2018). "The Welsh language in Patagonia: a brief history". British Council. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Paraguay</span> Güney Amerikada ülke

Paraguay Cumhuriyeti, Güney Amerika'da bir ülkedir. Denize kıyısı olmayan bir ülke, güneyi ile güneybatısında Arjantin, kuzeyi ile kuzeydoğusunda Brezilya, kuzeybatısında ise Bolivya ile çevrelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Plaza de Mayo</span>

Plaza de Mayo, Arjantin‘in başkenti Buenos Aires'in ünlü meydanı.

<span class="mw-page-title-main">Agustín Pedro Justo</span> Arjantinli asker (1876-1943)

Agustín Pedro Justo Arjantinli asker ve siyasetçi. 1932-1938 yılları arasında Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Corrientes (eyalet)</span>

Corrientes, Arjantin'in kuzeydoğusunda, Mezopotamya bölgesinde bulunan eyalettir. Başkenti Corrientes olan eyalet, Paraná Nehri'nin kıyısındaki akarsu limanlarıyla bir ticaret merkezidir. Eyalet, kuzeyinde Paraguay ve Misiones, doğusunda Brezilya; güneyinde Uruguay ve Entre Rios, batısında ise Santa Fe ve Chaco ile sınırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ernesto Sabato</span> Arjantinli fizikçi (1911-2011)

Ernesto Sabato, Arjantinli romancı, gazeteci ve deneme yazarı. İspanyolca yazının en saygın ödüllerini kazandı ve Latin Amerika'daki askeri yönetimlere yaptığı eleştirileriyle tanındı. Başkan Raúl Alfonsín'in ricası ile 1976 - 1983 arasındaki Arjantin askeri yönetimi sırasında öldürülen on binlerce kişinin araştırıldığı Kirli Savaş komisyonunun (CONADEP) başkanlığını yaptı. Komisyonun bulguları 1984 yılında Bir Daha Asla başlığı ile Sabato tarafından yayımlandı.Tünel (1948), Kahramanlar ve Mezarlar (1961) ve Karanlıkların Efendisi (1974) romanları ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Neuquén</span>

Neuquén, Arjantin'de aynı isimli eyaletin başkenti ve en büyük şehirdir. 2010 sayımına göre 224.668 kişilik bir nüfusu vardır. Patagonya bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Río Negro (eyalet)</span>

Río Negro, Arjantin'în ortagüney kesiminde yer alan bir eyalettir. Eyaletin başkenti Viedma şehridir. Coğrafi olarak Patagonya'da bulunmakta ve Atlas Okyanusu'ndan, batıdaki And Dağları'na doğru uzanmakta olan eyaletin yüzölçümü 203.013 km²'dir. Eyaletin nüfusu 2022 sayımına göre 762.067'dir. Eyaletin kuzeyinden Rio Negro nehri geçer ve eyaletin nüfusunun büyük bir çoğunluğu nehrin etrafında yoğunlaşmıştır.

Porto Rikolular, Porto Riko'da doğmuş veya aile kökeni bu ülkeye dayanan insanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Misiones (eyalet)</span>

Misiones, Arjantin'in kuzeydoğu kesimindeki eyalettir. Batısında Paraná Nehri ve Paraguay, kuzeyinde Iguaçu Nehri ve kolları ile Brezilya, doğu ve güneydoğusunda Uruguay Nehri ve kolları ile Brezilya, güneybatısında ise Corrientes eyaleti ile sınırlı olan eyaletin yüzölçümü 29.801 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mar del Plata</span>

Mar del Plata, Arjantin'in Buenos Aires eyaletinde yer alan bir şehirdir. Bu şehir Atlas Okyanusu kıyısında yer almaktadır. Ayrıca Buenos Aires eyaletinin ikinci büyük şehridir. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarıyla 614.350 olup Arjantin'in 7. büyük şehri olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fernando de la Rúa</span> Arjantin cumhurbaşkanı (hd. 1999-2001)

Fernando de la Rúa, Arjantinli siyasetçi, 10 Aralık 1999'dan 21 Aralık 2001'e kadar Arjantin devlet başkanlığı yapmıştır. 9 Temmuz 2019'da Buenos Aires, Arjantin'de 81 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Posadas, Misiones</span>

Posadas Arjantin'in Misiones eyaletinin başkenti olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Buenos Aires</span>

Büyük Buenos Aires, Arjantin'in başkenti Buenos Aires ile çevresini kapsayan metropolitan alandır. Yüzölçümü 3.830 km² olan bölgenin nüfusu 2012 yılı itibarıyla 12,801,365 olup Arjantin nüfusunun üçte birini ve GSYİH'nın yarısını oluşturmaktadır. Metropolitan alan, Buenos Aires şehrinin güney, batı ve kuzeyine yayılır ve doğuda Río de la Plata doğal bir sınır görevi görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afro Arjantinliler</span> Arjantinde Afrika kökenli ırksal veya etnik grup

Afro Arjantinliler, Afrika'da, daha özel olarak Sahra'da ataları olan Arjantinlilerdir. 2010 Arjantin milli nüfus sayımında, toplam nüfusu 40.117.096 idi kendini siyah olarak tanımlayanlar 149.493 kişiydi.Bu da nüfusun %0.37'sine denk geliyordu.

Roberto Secundino Digón, Arjantinli siyasetçi ve spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Héctor Polino</span> Arjantinli avukat

Héctor Teodoro Polino, Arjantinli siyasetçi ve hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Thiago Almada</span> Arjantinli futbolcu

Thiago Ezequiel Almada, Arjantinli millî futbolcudur. On numara mevkiinde oynamaktadır. Série A ekiplerinden Botafogo forması giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">María Eugenia Vidal</span> Arjantinli kadın siyasetçi

María Eugenia Vidal, Buenos Aires Eyaleti Valisi olarak görev yapan Arjantinli politikacı ve 1987'den beri bu göreve gelen ilk kadın ve Peronist olmayan ilk kişidir Cumhuriyetçi Önerinin (PRO) bir üyesi, daha önce Buenos Aires Şehri'nin Sosyal Kalkınma bakanı olarak görev yaptı ve 2011'de Mauricio Macri başkanlığında şehrin belediye başkan yardımcılığına seçildi. 2021'den beri Juntos por el Cambio koalisyonunun Ulusal Milletvekili olarak görev yapıyor.

<span class="mw-page-title-main">José Babini</span> Arjantinli tarihçi (1897-1984)

José Babini, Arjantinli matematikçi, mühendis ve matematik ve matematiksel bilimler tarihçisiydi. Babini, Arjantin'de bilim tarihinin bağımsız bir disiplin olarak görülmesine katkıda bulunmuştur. Çeşitli birimlerdeki ve bilimsel topluluklardaki faaliyetleri, Arjantin'de matematiğin ve bilim tarihinin gelişimine katkı sağlamıştır.

Arjantin vatandaşlık kanunu, kişinin Arjantin vatandaşlığını nasıl edindiğini veya almaya uygun olduğunu düzenler. Uluslararası hukukta kullanıldığı şekliyle vatandaşlık, bir kişinin ulusal kimlik ve bir ulusa resmi üyelik elde etmesini sağlayan yasal yöntemleri tanımlar. Vatandaşlık, üyelik kazanıldıktan sonra bir ulus ile bir vatandaş arasındaki ilişkiyi ifade eder. Arjantin, doğuştan vatandaşlığın kazanılması için Jus soli ve Jus sanguinis'i kabul eden ikili bir sistemi tanıyor ve yabancı kişilerin vatandaşlığa geçmesine izin veriyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.