İçeriğe atla

Arjantin-Birleşik Krallık ilişkileri

Arjantin-Birleşik Krallık ilişkileri

Arjantin Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık arasındaki dış ilişkiler bir yüzyıldan fazla süredir varlığını sürdürmektedir. Her iki ülke de 15 Aralık 1823'te diplomatik ilişkiler kurdu. 1860'lardan 1930'lara kadar Arjantin'deki ekonomik patlama döneminde Birleşik Krallık, kamu hizmetleri, demiryolları, bankacılık ve finans alanlarındaki ağır yatırımlarla Arjantin ekonomisinde baskın bir rol oynadı. sigorta, nakliye, iletişim, et endüstrisi ve perakende ticaret. İngiliz, İskoç ve Galli Arjantinliler topluluğu, Britanya İmparatorluğu dışındaki herhangi bir ülkenin en büyüğüydü ve bu da popüler ismin "Altıncı Hakimiyet" olmasına yol açtı. Ticari bağlar, Büyük Buhran ve İmparatorluk Tercihi'nin dayatılması nedeniyle sekteye uğradı ve Perón rejimi, Britanya'nın sahip olduğu birçok sanayiyi kamulaştırdı ve bu durum, bağlar genel olarak dostane kalsa da Britanya'nın ekonomik üstünlük konumunu kaybetmesine yol açtı.[1]

Diplomatik ilişkiler 1982'deki Falkland Savaşı öncesinde kesilmiş, 1989'da yeniden başlatılmıştı. İki ülke arasındaki savaş sonrası ilişkiler 2000'li yılların ortalarına kadar önemli ölçüde gelişti. Cristina Fernández de Kirchner'in hükûmeti sırasında, Arjantin'in Falkland Adaları üzerindeki iddialarını yeniden öne sürmesiyle ilişkiler giderek gerginleşti. 2016 yılında İngiltere Başbakanı David Cameron ve Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri, iki ülke arasında diyalog ve dostlukta yeni bir aşamanın başlatılması ve iki ülkenin tarihsel olarak sahip olduğu güçlü ilişkilerin yeniden teyit edildiği bir toplantı yaptılar.[2] Arjantin daha sonra 2023 yılında bu anlaşmadan çekildi.[3]

Arjantin'in Londra'da bir büyükelçiliği vardır ve Birleşik Krallık'ın Buenos Aires'te bir büyükelçiliği vardır. Şu anki İngiltere'nin Arjantin Büyükelçisi Kirsty Hayes'tir ve Arjantin'in şu anki Birleşik Krallık Büyükelçisi Javier Esteban Figueroa'dır. Her iki ülke de G20 üyesidir.

Tarihi

Sömürge dönemi

Arjantin'in modern bölgesi başlangıçta İspanyol İmparatorluğunun bir parçasıydı. Falkland Adaları egemenlik anlaşmazlığı, başlangıçta 1770 Falkland Krizi gibi olaylarla İspanya ve Britanya arasında bir anlaşmazlıktı. İspanya, Napolyon Savaşları sırasında Britanya'ya karşı Fransa ile ittifak kurdu, bu nedenle Britanya, Río de la Plata'ya iki İngiliz işgali başlattı. 1806'daki ilk istila Buenos Aires'i ele geçirdi. Ancak şehir kısa süre sonra Santiago de Liniers tarafından Montevideo'dan gelen güçlerle kurtarıldı. 1807'deki ikinci istila Montevideo'yu ele geçirdi, ancak Buenos Aires'i ikinci kez ele geçirmeyi başaramadı ve Montevideo teslim sırasında İspanya'ya geri döndü. Fransa İspanya'ya saldırdı (Avrupa'da Yarımada Savaşı'nı başlattı) ve İspanya İngiltere ile ittifak kurdu, bu nedenle İngilizler Río de la Plata'ya başka saldırı yapmadı.[4]

Yarımada Savaşı, Buenos Aires halkının devasa militarizasyonunun neden olduğu toplumsal değişiklikler ve diğer yerel ve uluslararası etkiler, Arjantin Bağımsızlık Savaşı'nı başlatan Mayıs Devrimi'ne yol açtı. İngiltere, çatışma sırasında tarafsız kaldı ve 15 Aralık 1823'te Arjantin Bağımsızlık Bildirgesi'ni kabul etti. Resmi ilişkiler, Arjantin ile Birleşik Krallık Arasında Dostluk, Ticaret ve Denizcilik Antlaşması ile kuruldu.

Kaynakça

  1. ^ Luscombe, Stephen. "Britain and the Making of Argentina". www.britishempire.co.uk. 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  2. ^ "Mauricio Macri se reunió con David Cameron en Davos". Infobae. 21 January 2016. 23 January 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 January 2016. 
  3. ^ "James Cleverly says Falklands are British as Argentina ends deal". BBC News. 3 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  4. ^ Ben Hughes, The British Invasion of the River Plate 1806-1807: How the Redcoats Were Humbled and a Nation Was Born (2014).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Buenos Aires</span> Arjantinin başkenti ve en büyük şehri

Buenos Aires, resmî olarak Buenos Aires Özerk Şehri, Arjantin'in başkenti ve en büyük şehridir. Güney yarımkürenin Paris'i olarak da bilinen şehir, Güney Amerika kıtasının güneydoğu kıyısında, Río de la Plata'nın halicinin batı kıyısında yer almaktadır. "Buenos Aires", Türkçeye "güzel rüzgarlar" veya "güzel hava" olarak çevrilebilirse de, şehrin adı 16. yüzyıldaki kurucularının verdiği orijinal ad olan "Real de Nuestra Señora Santa Maria del Buen Ayre"ye dayanmaktadır. Bu adı Sardunya'daki Bonaria Madonna'dan almıştır. Aynı zamanda birkaç Buenos Aires eyaleti semtini de içeren Büyük Buenos Aires yerleşim bölgesi, yaklaşık 15,6 milyonluk nüfusuyla Amerika'nın en kalabalık beşinci metropol bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Montevideo</span> Uruguayın başkenti

Montevideo, bir Güney Amerika ülkesi olan Uruguay'ın başkenti, en önemli limanı ve en büyük kentidir. Aynı zamanda en gelişmiş ve modern yönetim otoritelerinin var olduğu yerdir. Ülkenin parlamentosu bu kentte bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Falkland Adaları</span> Güney Atlas Okyanusunda Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları ülkesi

Falkland Adaları ya da Malvina Adaları Güney Atlas Okyanusu'nda Patagonya'nın 480 km doğusunda bulunan takımadalar. Yaklaşık 12.000 km²'lik yüz ölçümüne sahip olan takımada Doğu Falkland, Batı Falkland ve 776 küçük adadan meydana gelir. Britanya Denizaşırı Toprakları'ndan biri olan Falkland Adaları içişlerinde serbest, dışişlerinde ve savunmada ise Birleşik Krallık'a bağlıdır. Adalar'ın başkenti Doğu Falkland'daki Stanley'dir. Birleşik Krallık, Arjantin'in adalar üzerindeki taleplerine rağmen 1833'te egemenliğini ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları</span> Güney Atlantikte bulunan Birleşik Krallıka bağlı adalar

Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları, Güney Atlantik'te bulunan Birleşik Krallık'a bağlı adalar. Güney Georgia Falkland Adaları'nın yaklaşık 1300 km doğu-güneydoğusunda yer alırken Güney Sandwich Adaları, Güney Georgia'nın yaklaşık 640 km güneydoğusunda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Falkland Savaşı</span> 1982de Arjantin ve Birleşik Krallık arasındaki savaş

Falkland Savaşı, 2 Nisan 1982'de Arjantin'in Falkland ve Güney Georgia Adalarını işgal etmesi ile başlayan savaştır. Altı hafta süren savaşın ardından Arjantin teslim olmuş ve işgal ettiği toprakları terk etmiştir. Arjantin'de iktidardaki Leopoldo Galtieri rejimi savaşın ardından devrilmiştir. Birleşik Krallık'ta ise Margaret Thatcher zaferin etkisiyle 1983 Birleşik Krallık genel seçimlerini ezici çoğunlukla kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rosario</span> Arjantinde şehir

Rosario Arjantin'in Santa Fe eyaletinin en büyük, Buenos Aires ve Córdoba'dan sonra Arjantin'in üçüncü en büyük şehridir. Buenos Aires'in 285 km. kuzeybatısında ve Paraná Nehrinin batı kıyısında yer almaktadır. 2001 sayımına göre şehirde 910.000 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yarımada Savaşı</span>

Yarımada Savaşı veya İspanyol Bağımsızlık Savaşı, Napolyon Savaşları'nın İber Yarımadası'nda geçen bölümüdür. Fransız ordusu dağlık İber Yarımadası'nda modern savaş taktiklerinden mahrum savaşmış, düzenli ordular yerine gerillalara karşı savaşıldığı için yoğun kayıplar vermişlerdir. Bu sebeple Fransızlara karşı İngiliz, İspanyol ve Portekiz kuvvetleri arasında geçen savaş, Napolyon'un ordusunu yavaş yavaş tüketmiş ve devrilmesinde etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Córdoba, Arjantin</span> Arjantinde bir şehir

Córdoba, Arjantin'deki Córdoba eyaletinin başkentidir. Ülkenin orta bölgesinde, Primero Nehri'nin kıyısında yer alan almakta olup, 576 kilometrekare (222 sq mi)'ilk alanda 2010 yılı itibarıyla 1.454.645 merkez nüfusuyla ülkenin ikinci en büyük şehridir ve Ulusal Córdoba Üniversitesi'ne ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Leopoldo Galtieri</span> Arjantinli asker (1926-2003)

Leopoldo Fortunato Galtieri Castelli, Arjantinli general ve devlet adamı. 1981-82 yıllarında devlet başkanlığı yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kıta Ablukası</span>

Kıta Ablukası, 1807-1814 döneminde Fransa ve uydu devletlerinin, Büyük Britanya Krallığı'na uyguladığı ambargodur.

Arjantin'deki Yahudilerin tarihi İspanyol ve Portekiz engizisyonlarına kadar dayanır. Río de la Plata Kral Vekilliğindeki birçok Portekizli tüccar Yahudi idi, fakat organize bir Yahudi topluluk Arjantin bağımsızlığını İspanya'dan 1810 yılında aldığı zaman kuruldu. Bu zamanlarda Fransa ve Batı Avrupa'nın diğer ülkelerindeki Yahudiler Arjantin'e yerleşmeye başladı. Bugünkü Arjantin Yahudilerinin %80'i Aşkenaz'dır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Türkiye ilişkileri</span> ikili diplomasi ilişkiler

Türkiye-Arjantin ilişkileri, iki ülke elçiliklerince imzalanan 1909 tarihli bir anlaşma ile başlar. İki ülke arasında büyükelçilik düzeyinde ilişki vardır. Türkiye'nin Buenos Aires Büyükelçiliği Arjantin, Bolivya, Paraguay ve Uruguay ile ilişkilerden sorumlu iken Arjantin'in Ankara Büyükelçiliği Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan'la ilişkilerden sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Brezilya ilişkileri</span>

Arjantin-Brezilya ilişkileri, hem yakın hem de tarihseldir. Ekonomiyi, ticareti, kültürü, eğitimi ve turizmi kapsar. Savaş ve rekabetten dostluk ve ittifaka kadar bu karmaşık ilişki iki yüzyılı aşkın bir süredir devam ediyor. Ülkeler ayrıca, her ikisi de başkanlık sistemine sahip federal cumhuriyetler olan bir hükûmet sistemini paylaşır.

Jorge Isaac Anaya Arjantinli asker ve devlet adamı. 1976-1983 döneminde ülkede iktidar olan cunta rejiminde 1981-1982 yılları arasında Leopoldo Galtieri ve Basilio Lami Dozo ile birlikte görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yasak bölge (Falkland Savaşı)</span>

Yasak bölge Falkland Savaşı sırasında 30 Nisan 1982 günü Birleşik Krallık tarafından ilan edilen ve merkezinde Falkland Adaları'nın bulunduğu 200 deniz mili (370 km) çapındaki bir dairenin tanımladığı alandır. Savaş sırasında bu bölgeye giren herhangi bir deniz veya hava aracına önceden uyarılmadan silahlı müdahale edileceği ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uruguay İç Savaşı</span>

Uruguay İç Savaşı, bağımsız Uruguay'ın liderleri arasında çıkan çatışma. Savaş resmi olarak 1839'dan 1851'e kadar sürdü, ancak 1832'de başlayan ve Blancos fraksiyonunun 1904'teki son askeri yenilgisine kadar devam eden silahlı çatışmalar bu savaş kapsamında değerlendirilmiştir. Colorado Partisi ve Ulusal Parti haricinde, ülkenin komşuları ve Avrupa milletleri tarafından da destek gören bu çatışmaya, Brezilya İmparatorluğu, Arjantin Konfederasyonu, Buenos Aires Eyaleti, Birleşik Krallık, Fransa Krallığı ve İtalyan Vatansever Giuseppe Garibaldi önderliğinde toplanmış bir grup İtalyan gönüllü de katılmıştır. Colorado Partisini destekleyen büyük askeri çeşitlilik, mücadelelerinin "ulusal kurtuluş" çerçevesinde değerlendirilmesini zorlaştırsa da, Colorado Partisi bu çeşitliliğin "tiranlığa" karşı "insanlığı" ve "medeniyeti" savunan güç olarak görülmesi gerektiğini savundu. Uruguay'ın o zamanlardaki nüfusu 15.000 ' i Montevideo' da olmak üzere 60.000 kişi olduğundan, askerlerin ve atlıların sayısı birkaç bin kişiyi geçmiyordu.

<span class="mw-page-title-main">María Eugenia Vidal</span> Arjantinli kadın siyasetçi

María Eugenia Vidal, Buenos Aires Eyaleti Valisi olarak görev yapan Arjantinli politikacı ve 1987'den beri bu göreve gelen ilk kadın ve Peronist olmayan ilk kişidir Cumhuriyetçi Önerinin (PRO) bir üyesi, daha önce Buenos Aires Şehri'nin Sosyal Kalkınma bakanı olarak görev yaptı ve 2011'de Mauricio Macri başkanlığında şehrin belediye başkan yardımcılığına seçildi. 2021'den beri Juntos por el Cambio koalisyonunun Ulusal Milletvekili olarak görev yapıyor.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin-Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri</span> ikili diplomasi ilişkiler

Arjantin ve Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri Amerika Birleşik Devletleri'nin 27 Ocak 1823'te Arjantin'in selefi olan Río de la Plata'nın Birleşik Eyaletlerini resmen tanımasından bu yana ikili ilişkilerini sürdürdüler.

1939'da II. Dünya Savaşı'nın başlamasından önce Arjantin, 19. yüzyıldan bu yana tüm büyük siyasi partiler tarafından desteklenen ve savunulan, Avrupa savaşlarına ilişkin uzun bir tarafsızlık geleneğini sürdürüyordu. Bu politikanın ana nedenlerinden biri Arjantin'in, genel olarak Avrupa'ya ve özel olarak da Birleşik Krallık'a olmak üzere dünyanın önde gelen gıda ve tarım ürünleri ihracatçılarından biri olan ekonomik konumuyla ilgiliydi. Britanya ile Arjantin arasındaki ilişkiler, her iki ülke arasındaki büyük ticaret hacmi, özellikle demiryolları ve bankacılık alanlarındaki İngiliz yatırımlarının yanı sıra İngiliz göçü ve politika nedeniyle 19. yüzyılın ortalarından beri güçlüydü. Tarafsızlık, Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman denizaltı harekâtına karşı Britanya'nın yiyecek tedarikini sağlamıştı. Aynı zamanda, Arjantin ekonomisi üzerindeki İngiliz etkisi milliyetçi gruplar tarafından eleştirilirken, Arjantin'deki Alman ve İtalyan etkisi güçlüydü ve esas olarak artan savaşlar arası ticaret ve yatırım nedeniyle ve her iki ülkeden çok sayıda göçmenin varlığı nedeniyle büyüyordu. Bu, savaş ilerledikçe Mihver Devletleri ile ilişkileri kesmenin reddedilmesiyle birlikte Arjantin hükûmetinin Alman davasına sempati duyduğu inancını daha da güçlendirdi. Arjantin ordusu mensupları arasındaki güçlü bölünmeler ve iç anlaşmazlıklar nedeniyle Arjantin, Amerika Birleşik Devletleri'nin Müttefiklere katılma baskısına rağmen, II. Dünya Savaşı'nın büyük bölümünde tarafsız kaldı. Ancak Arjantin sonunda Müttefiklerin baskısına boyun eğdi, 26 Ocak 1944'te Mihver güçleriyle ilişkilerini kesti ve 27 Mart 1945'te savaş ilan etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.