İçeriğe atla

Arjan Adarov

Arjan Adar
Doğum15 Temmuz 1932
Dağ Altay'ın Onguday ilçesinin Kayarlık köyü(şimdi «Şairler ovası» diye anılır)
Ölüm9 Haziran 2005
MeslekYazar, şair, yayıncı
MilliyetAltay (Türk)

Arjan Adar (Rusça adı:Адаров, Аржан Оинчинович) (15 Temmuz 1932 -9 Haziran 2005 ) Dağ Altay'ın Onguday ilçesinin Kayarlık köyü(şimdi «Şairler ovası» diye anılır) doğmuş olduğu yerdir. Yazar, şair, nesir ustası.[1][2]

Yaşamı

Dağlık Altay yöresinde bilinen gazete «Altaydın Çolmonınga» bünyesinde çalışmış, baş redaktörlük yapmıştır. «Altay Telekey» adlı çocuklar gazetesinde de baş redaktörlük yapmıştır. Altay Yayınevinin müdürlüğü görevini yapmış, Altay Türkleri Yazarlar Birliği başkanı olarak çalışmıştır.

Eserleri

А. Adarov yazarlığa 1951 yılında başlar. Altay Türkçesinde «Çürektiñ ırı», «Küskü hat», «Hünge çook çer», «Köşkün çon», «Daartagı erten», «Tereen çerimniñ salımı», «Hünneerek Altay», «Altay — aldın oran», «Kijilerge sögleen sös», «Inakşılım ölbes» adlarıyla şiir kitapları,[3] «Çangan duruyaalar», «Sorulga», «Ulug örtemçeyje oruk» adlı hikâyeler ve edebi çalışma antolojileri yayınlanmıştır. «Çiktig kiji», «Abayımnıñ kadaylanganı» adlı komedi-tiyatro eserlerini yazmıştır.[4]

Arjan Adarov'un eserleri Altay Türklerinin eski tarihi ile ve günümüz yaşamını yansıtır. Büyük Altay ülkesine hayran bıraktıracak eserlere sahiptir. Vatan, ulus, yer, yurt, Türklük eserlerinde görülen genel temalardır.

А. Adarov'un şiirleri Rusçaya çevrilip Moskova ve Barnaul'da «Koçevniki», «Jivaya voda», «Vısokaya zemlya», «Pust jivet kedr», «Podsnejnike, «Tsvetı u veçnıh snegov» ve başka adlar ile yayınlanır. Eserleri Rusçadan başka dillere de çevrilmiştir.[2][5][6][7]

Altay Cumhuriyetinin milli marşını yazmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  6. ^ http://g-altai.ru/ShowArticle.aspx?ID=54&AspxAutoDetectCookieSupport=1 []
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Dersu Uzala</i> (film, 1975) Akira Kurosavanın yönettiği 1975 Sovyet-Japon ortak yapımı bir film

Dersu Uzala, Akira Kurosava tarafından yönetilmiş 1975 Sovyet-Japon ortak yapımı bir filmdir. Daha önce çevrilen aynı isimli 1961 Sovyet yapımı bir film de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Altay Cumhuriyeti</span> Rusyanın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet

Altay Cumhuriyeti, Rusya'nın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Çulım Tatarları</span>

Çulım Tatarları Rusya'nın Tomsk Oblastı'nda, Ob nehri ile Çulım nehirlerinin birleştiği yerin güneyinde ve Krasnoyarsk Krayı'nda yaşayan bir Türk halkıdır. Bu bölge, Altay ve Tuva özerk bölgelerinin 400 km. kadar kuzeyindedir. Dilleri Türk dilleri grubuna ait Çulım Tatarcası'dır. Konuştukları dile Ös adını verirler. 2002 nüfus sayımına göre sayıları 1000'den azdır.

Tubalar, Rusya'da Altay Cumhuriyetinde Altay Türkleri arasında bir Türk boyudur. Rusya'da 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre sayıları 2000'e yakın Tuba Türkleri yaşarlar. Tubaların en fazla yoğun nüfusu Artıbash, Iogach, Novotroitsk, Tuloi, Tondoshka, Kebezen, Ust-Pyzha, Biyka, Yailu, Chuyka, Torochak, Paspaul, Salganda, Karakoksha, Tunzha, Krasnoselskoye, Uskuch, Uimen ve Karasuk gibi kasaba ve köylerdir.

<span class="mw-page-title-main">Şakerim Kudayberdiyev</span>

Şakerim Kudayberdioğlu ya da Şahkerim Kudayberdioğlu, – şair, yazar, filozof, tarihçi ve bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Darjay</span>

Aleksandr Darjay (3 Kasım 1944; Sug Aksı, Süt göl ilçesi, Çağdaş Tuva edebiyatında önemli bir yeri olan çok sayıda eserlere imza atmış roman, öykü ve oyun yazarıdır, şairdir. Tıva Edebiyatı'nın belkemiğidir. Tuva kişisi olarak yakından tanımıştır. Eserlerinde Tuva'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış insanı insan çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır. Vatansever bir şair, yazardır. Rusya Federasyonu Kültür Ansiklopedisinde Rusya'nın en önemli insanları arasında geçer.

Baykara Hövenmey — Tıvalı yazar ve şairdir. Tıva Edebiyatının kurucularından.

Oleg Suvakpit — Tıva yazar, şair, çevirmen. SSCB Yazarlar Birliği üyesi. SSCB Gazeteciler Birliği üyesi olan Rusya Yazarlar Birliği Denetim Komisyonu üyesiydi, Kızıl Kent Konseyi'nin üç toplantısından halk milletvekili seçildi.

Yuri Şoydakoğlu Künzegeş Toju yöresinde Arbık'ta doğmuştur. Tuva yazar, çevirmen.

Kuular Arakçaa Tıva Arat Cumhuriyetinin Uluğhem kojuun idaresine bağlı Çaa-Höl beldesinin Kaşpal köyünde doğmuştur. Tıva Türklerinden bilim insanı, ilk Tıva Türk'ü profesörü, filolog, yazar. Tuva Devlet Üniversitesi'nin Tıva dili ve edebiyatı bölümünün kurucusu ve ilk bölüm başkanı.

Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sekiz Oğuz</span> Türk boylar birliği

Sekiz Oğuz — Türk boylar birliği. «Sekiz oymak».

Karagay — Rusya'da Hakas Cumhuriyetinde Taştıp rayonunda bir köy. Yönetim merkezi Pıdırah (Butrah) köy beldesidir. Taştıp köyüne 18 km uzaklıktadır. En yakın demiryolu durağı Abaza — 43 km. Nüfus- 91 kişi, hepsi — Hakas Türkleri (01.01.2004). Kuruluş — 1680. Karagay'da ilkokul, kütüphane bulunmaktadır.

Yılanlık — Rusya'da Hakas Cumhuriyetinde Taştıp rayonunda bir köy. Yönetim merkezi Pıdırah (Butrah) köy beldesidir. Taştıp köyüne 11 km uzaklıktadır. En yakın demiryolu durağı Abaza — 36 km. Nüfus- 164 kişi, hepsi — Hakas Türkleri (01.01.2004). Kuruluş — 1700. Karagay'da ilkokul, kütüphane, köy kulübü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çınıbay Tursunbekov</span>

Çınıbay Tursunbekov siyasetçi, şair ve aktivist.

Karlıgan veya Karlığan, Tuva Cumhuriyeti'nin Baytayga bölgesinin batısı ile Hakasyanın güneydoğusunda Taştıp ilinde Batı Sayan dağları silsilesinde bir dağ.

Pyotr Semyonovich Kirillov bir Erzyan yazarıydı.

Artık Höm-Ottuk kızı Hovalıg (12 Mayıs 1951; Sug-Aksı köyü, Süt-Höl kojuunu,Tıva, Çağdaş Tuva edebiyatında eserler vermiş yayıncıdır. Tuva Cumhuriyeti Gazeteciler Birliği Başkanı. Kadınlar için "Ene sözü" gazetesi ve "Kadın" dergisi adıyla yayınlar kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Tastıp belediyesi</span>

Tastıp veya Taştıp Belediyesi — Hakas Cumhuriyeti'nde Tas tıp aymağına bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir.