İçeriğe atla

Ariodante

Ariodante
Özgün isimAriodante HMW33
MüzikGeorge Frideric Handel
LibrettoUyarlayan:Antonio Salvi Kaynak: Ludovico Ariosto, Orlando Furioso Kanto V ve VI
Gala26 Aralık 1735
İlk gösterim yeriCovent Garden Tiyatrosu, Londra
Oyuncular
  • Ariodante, bir vassal prens - mezzo-soprano kastrato
  • Ginevra, İskoçya Kralı'nın kızı Ariodante'nin nişanlısı - soprano
  • Dalinda, Ginevra'nin nedimesi, Polinesso'ye gizliden aşık -soprano
  • Polinesso, Albany Dükü - kontralto
  • Lurcanio, Ariodante'nin erkek kardeşi - tenor
  • İskoçya Kralı - bas
  • Odoardo, Kralın nedimi - tenor

Ariodante Della guerra amoroso HMW33, George Frideric Handel'in 1735 yılında hazırladığı opera seria janrındaki 3 perdelik operasıdır. Libretto yazarı bilinmemektedir ama eser Ludvico Ariosto'nun Orlando Furioso eserindeki Kanto V ve Kanto VI'dan "Antonio Salvi"'nin uyarlandığı eserden uyarlama olduğu bilinmektedir. Her perdede bir dans gösterisi verilmek için kısımlar bulunmaktadır ve orijinal sahnelenmede bu danslar balerin Marie Salle ve trubu tarafından icra edilmiştir.

Hazırlanış

İlk kez Londra'daki Covent Garden Tiyatrosu'nda 8 Ocak 1735 tarihinde temsili yapılmıştır. Sezon boyunca 11 defa daha temsili yapılmıştır.[1] Bu opera da Handel'in tıpkı diğer operaları gibi 19. yüzyıl ve 20.yüzyıl başlarında unutulmuş, 1970'li yıllarda tekrar sahnelenmiştir.

Roller

Rol Ses tipi Prömiyerde roller, 8 Ocak 1735
(Orkestra şefi: Bilinmiyor )
Ariodante, bir vassal prensmezzo-soprano kastratoGiovanni Carestini
Ginevra, İskoçya Kralı'nın kızı Ariodante'nin nişanlısısopranoAnna Maria Strada del Pò
Dalinda, Ginevra'nin nedimesi, Polinesso'ye gizliden aşık soprano Cecilia Young
Polinesso, Albany DükükontraltoMaria Caterina Negri
Lurcanio, Ariodante'nin erkek kardeşitenorJohn Beard
İskoçya Kralı basGustavus Waltz
Odoardo, Kralın nedimitenor Michael Stoppelaer

Konu özeti

18. yüzyıl opera vokalistleri, Anna Maria Strada, Georg Friedrich Händel, Johannes Verelst, sanatta Soprano opera vokalistleri

İskoçya Kralı'nın kızı olan Ginevra Ariodante ile evlenmek üzere nişanlıdır. Ariodante'nin kıskanç rakibi olan Albany Duku Polinesso Ginevra'nın arkadaşı olan Dalinda adlı bir kızı kandırır. Pek düşüncesiz olan Dalinda'nın bilmeden sağladığı destekle Polinesso, Ginevra'yı iğfal edip sevgilisi olmayı başardığını Ariodente'ye inandırır.

İskoçya kralı, kızı Ginevra'nın nişanlısına sadakatsizliğini öğrenince kızını evlatlıktan reddeder. Ariodente'nin ise buna dayanamayıp intihar ettiği haberi ortalığa yayılır. Fakat Ariodente'nin intihar etmekten vazgeçirilmiştir ve o da yalnız başına yakın bir ormanda yaşamaya koyulmuştur.

Polinesso yaptığı kötülüğün ortaya çıkmasını önlemek için yaptığına yakından şahit olan Dalida'yi öldürtmeye karar verir ve bunun için adamlarını onu yakalamaya gönderir.

Dalinda bir orman gezisine çıkmıştır. Orada Polinesso'nin katilleri onu öldürmek için ona hücum ederler. Fakat yakında bulunan Ariodante bunları görür ve onların Dalinda'yı öldürmelerine mani olur.

Polinesso bu sefer Kral'ın beğenisini kazanmak için kızı Ginevra'nın güya şerefini korumak için bir atlı çarpışma turnuvasına katılmaya karar verdiğini açıklar. Bu atlı turnuva çarpışmasında Polinesso Ariodante'nin intikamını almaya karar veren kardeşi Lurcanio tarafından ölümcül olarak yaralanır. Ariodante ölümden kurtardığı Dalinda'dan Polinesso'nun kendine kurduğu tuzağı öğrenmiştir. Sığındığı ormandan çıkarak Ginevra'nın şerefini koruyacak şampiyon olarak kendini ortaya atar. Ölümcül yaradan ölmekte olan Polinesso da yaptıklarını itiraf eder. Ginevra babası İskoçya Kralı tarafından af edilir.

Müziksel parçalar

I. Perde

  • Aryoso (Ginevra) - Vezzi, lusinghe e brio
  • Arya (Ginevra) - Orrida a l'occhi miei
  • Arya (Dalinda) - Apri le luci, e mira gli ascosi
  • Arya (Polinesso) - Coperta la frode di lana servile
  • Aryoso (Ariodante) - Qui d'amor nel suo linguaggio
  • Duet (Ginevra, Ariodante) - Prendi da questa mano il pegno
  • Arya (Ginevra) - Volate, amori, di due bei cori
  • Arya (Il Re) - Voli colla sua tromba la fama
  • Arya (Ariodante) - Con l'ali di costanza
  • Arya (Polinesso) - Spero per voi, sì, begli occhi
  • Arya (Lurcanio) - Del mio sol vezzosi rai
  • Arya (Dalinda) - Il primo ardor è così caro
  • Sinfonia
  • Duet (Ginevra, Ariodante) - Se rinasce nel mio cor
  • Koro - Sì, godete al vostro amor
  • Ballo

II. Perde

  • Sinfonia
  • Arya (Ariodante) - Tu preparati a morire
  • Arya (Lurcanio) - Tu vivi, e punito rimanga l'eccesso
  • Ara (Ariodante) - Scherza infida, in grembo al drudo
  • Aryoso (Dalinda) - Se tanto piace al cor il volto tuo
  • Arya (Polinesso) - Se l'inganno sortisce felice
  • Arya (Il Re) - Invida sorte avara
  • Arya (Il Re) - Più contento e più felice
  • Arya (Ginevra) - Mi palpita il core
  • Arya (Lurcanio) - Il tuo sangue, ed il tuo zelo
  • Recitatif ve Arya (Ginevra) - A me impudica? - Il mio crudel martoro
  • Ballo

III. Perde

  • Arioso (Ariodante) - Numi! lasciarmi vivere
  • Arya (Ariodante) - Cieca notte, infidi sguardi
  • Arya (Dalinda) - Neghittosi or voi che fate?
  • Arya (Polinesso) - Dover, giustizia, amor
  • Arya (Ginevra) - Io ti bacio, o mano augusta
  • Arya (Il Re) - Al sen ti stringo e parto
  • Arya (Ginevra) - Sì, morrò, ma l'onor mio
  • Sinfonia
  • Arya (Ariodante) - Dopo notte, atra e funesta
  • Duet (Dalinda, Lurcanio) - Spera, spera, io già mi pento / Dite spera, e son contento
  • Arioso (Ginevra) - Manca, oh Dei!, la mia costanza
  • Sinfonia
  • Duetto (Ginevra, Ariodante) - Bramo haver mille cori
  • Koro - Ognuno acclami bella virtute
  • Ballo
  • Koro - Sa trionfar ognor virtute in ogni cor

Seçilmiş ses ve video kayıtları

Yıl Roller
Ariodante, Ginevra, Dalinda,
Polinesso, Lurcanio,
İskoçya Kralı, Odoardo
Orkestra Şefi ve Orkestra Kayıt tipi ve marka
1982 [1][2]Janet Baker,
Edith Mathis,
Norma Burrowes,
Samuel Ramey,
David Rendall,
James Bowman,
Alexander Oliver
Raymond Leppard
English Chamber Orchestra
London Voices; (January 1982). '
CD. Philips 6769 025:
1996[3]Lorraine Hunt,
Juliana Gondek,
Lisa Saffer,
Jennifer Lane,
Rufus Müller,
Nicolas Cavallier,
Jörn Lindemann
Nicholas McGegan
Freiburg Barok Orkestrasi
Wilhelmshaven Vokal Ansambl; ;
CD. Harmonia Mundi 1195 HMU 907146.48
1997 Anne Sofie von Otter,
Lynne Dawson,
Veronica Cangemi,
Ewa Podleś,
Richard Croft,
Denis Sedov,
Luc Coadou
Marc Minkowski
Les Musiciens du Louvre
Les Musiciens du Louvre korosu;
CD - Archiv 457 271-2:
2007 Ann Hallenberg,
Laura Cherici,
Marta Vandoni Iorio,
Mary-Ellen Nesi,
Carlo Lepore,
Zachary Stains
Alan Curtis
Il Complesso Barocco
DVD - Dynamic Cat.33559
2011 Joyce DiDonato,
[Karina Gauvin,
Sabina Puertolas,
Marie-Nicole Lemieux,
Topi Lehtipuu,
Matthew Brook,
Anicio Zorzi Giustianini
Alan Curtis
Il Complesso Barocco
CD - Virgin Classics 50999 07084423

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Baker, Robert (1985) "Ariodante" The Opera Quarterly C.3 No.3 say. 191–192 Sign In 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  2. ^ Chisholm, Duncan, "Review of Recordings of Ariodante and Serse" Early Music, C.10 No.1 say.101103,105.
  3. ^ Pines, Roger (1996) "Ariodante" The Opera Quarterly C.13 No. 2 say.141–143

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">George Frideric Handel</span>

Georg Friedrich Händel, müzik tarihine opera, oratoryo, kantata, düet gibi vokal eserleriyle geçen Alman klasik batı müziği bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Iva Zanicchi</span> İtalyan siyasetçi

Iva Zanicchi, İtalyan şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mezzo-Soprano</span> kadın ses türü

Klasik Batı müziğinde mezzo-soprano bir kadın vokal türü olup soprano ve kontralto kadın ses türleri arasındadır.

Magdalena Kožená Çek mezzo-soprano.

<span class="mw-page-title-main">Il trovatore</span>

Il trovatore Giuseppe Verdi'nin bestelediği, "Antonio García Gutiérrez"' in "El Trovador" adlı tiyatro oyunundan uyarlanan İtalyanca libretto'sunu Leone Emanuele Bardare ve Salvatore Cammaran'ın yazdığı 4 perdelik opera eseri. Prömiyeri 19 Ocak 1853'te Roma'da "Teatro Apollo" sahnelenmiştir ve çok yakın ilgi görüp Ocak 1855'te birçok defa oynanmıştır. Verdi bu operanın Fransızcasını Le Trouvère olarak revize etmiş ve bu eser 1854/55 sezonunda Paris'te "Théatre des Italiens"'de sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sevil Berberi</span>

'Sevil Berberi veya Yararsız Önlem, (İtalyanca: Il barbiere di Siviglia, ossia L'inutile precauzione) Gioachino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik dramma comico janrında bir opera veya melodramatik opera buffa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Georg Friedrich Handel operaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Georg Friedrich Handel tarafından hazırlanmış olan opera eserlerinin tam bir listesidir. Özel olarak belirtilmemişse, bütün bu operaları opera seria janrından üç perdelik eserlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Domenico Cimarosa</span>

Domenica Cimerosa, klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar hazırlamış olan Napoli ekolüne dahil bir İtalyan asıllı besteci. Çalışma hayatı döneminde 80 kadar opera bestelemiştir ve en beğenilen eseri Il matrimonio segreto (1792) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Agrippina (opera)</span>

Agrippina George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik opera seria janrında bir opera eseridir. Libretto Kardinal "Vincenzo Grimani" tarafından hazırlanmıştır. Eser 1709-1710 Venedik Karnaval mevsimi hazırlanmış ve prömiyer temsili 26 Aralık 1709'da "San Giovanni Grisostomo Tiyatrosu", Venedik'te yapılmıştır.

Dalla guerra amorosa, George Frideric Handel'in 1708 ve 1709 yılları İtalya'da yaşadığı dönemde bestelediği HWV 211 numaralı kantatı.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Cesare</span> Georg Friedrich Handelin üç perdelik operası

Giulio Cesare (Giulio Cesare in Egitto HMW27 dizini), George Frideric Handel tarafından 1723'te İngiltere "Kraliyet Muzik Akademisi" için bestelenmiş üç perdelik dramma per musica janrında bir opera eseridir. Libretto "Giacomo Francesco Bussani" tarafından 1676'da "Antonio Sartorio"'nun bestelediği aynı adlı "Giulio Cesare" operası için hazırladığı librettodan "Nicola Francesco Haym" tarafından uyarlanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tamerlano</span>

Tamerlano (Timur) George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik "Dramma per musica" janrında bir opera seria eseridir. Libretto İtalyanca olarak "Nicola Francesco Haym" tarafından "Agostin Piovene"'in Francesco Gasparini için hazırladığı Tamerlano librettosu; Bizanslı tarihçi Dukas'in Historia'sına dayanan Jacques Pradon'un nesir eseri Tamerlan ou La Mort de Bajazet adlı eserlerinden uyarlanarak hazırlanmıştır. Bu eser Londra'da bulunan "Royal Academy of Music" opera şarkıcıları trupu için hazırlanmış ve prömiyer temsili 31 Ekim 1724'te "King's Theatre" Tiyatrosu, Londra'da sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rodelinda (opera)</span>

Rodelinda, regina de' Longobardi George Frideric Handel tarafından ilk defa Royal Academy of Music şarkıcıları için bestelenmiş 3 perdeden oluşan opera seria janrında bir opera. Eserin libretto'su Nicola Francesco Haym tarafından İtalyanca hazırlanmış ve 1710'da Giacomo Antonio Perti'nin bestelediği opera için Antonio Salvi'nin İtalyanca liberttosundan uyarlanmıştır. Salvi ise liberettosunu 1653'te Fransız tiyatro eseri yazarı Pierre Corneille'in hazırladığı ve konu olarak 7.yüzyılda İtalya'ya yerleşmiş Lombardlar' ın kralı Perctarit'ın hayatını ele alıp işleyen, Pertharite, roi des Lombards adlı trajediyaya dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orlando (opera)</span>

Orlando George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik "Dramma per musica" janrında bir opera seria eseridir. Bu Libretto, İtalyanca olarak hazırlanmıştır. Ama librettonun kesinlikle kimin tarafından yazıldığı bilinmemekte ve müzikologlar tarafından "Carlo Sigismondo Capece"'nin 1711'de hazırladığı "L’Orlando, overo La gelosa pazzia" adlı liberettosundan alındığının çok muhtemel olduğunu kabul etmektedirler. Her ne olursa olsun, bu opera metni ünlü şair Ludovico Ariosto tarafından 1516/1532'de yazılmış Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando Epik şiirinden uyarılmıştır. Handel bu kaynak eseri ve içinde bulunan bazı kısımları Ariodante ve Alcina (1735) operalarının metinlerini uyarlamak için kullanmıştır. Bu eserin prömiyer temsili Londra'da "King's Theatre" Tiyatrosu'da 27 Ocak 1733 tarihinde sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alcina</span>

Alcina George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik "Dramma per musica" janrında bir opera seria eseridir. Libretto İtalyanca olarak hazırlanmıştır. Ama librettonun kesinlikle kimin tarafından yazıldığı bilinmemekte ve müzikologlar tarafından "Riccardo Broschi"'nin 1711'de hazırladığı "L'isola di Alcina" adlı oyunundan Handel Roma'ya seyahat ettiği zaman satın alındığının çok muhtemel olduğunu kabul etmektedirler. Her ne olursa olsun, bu opera metni ünlü şair Ludovico Ariosto tarafından 1516/1532'de yazılmış Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando Epik şiirinden uyarılmıştır. Handel bu kaynak eseri ve içinde bulunan bazı kısımları Ariodante ve Orlando (17353 operalarının metinlerini uyarlamak için kullanmıştır. Alcina operası için bu epik şiirin VI. kanto ve VII. kantosu kullanılmamıştır ve bunlar şövalye Rugierro ile buyucu Alcina arasındaki aşkı konu olarak almaktadırlar. Bu eserin prömiyer temsili Londra'da "Covent Garden Tiyatrosu'nda 16 Nisan 1735 tarihinde sahnelenmiştir. Bu opera eseri içinde bulunan bazı müziksel parçalar Handel tarafından özellikle eserin içinde bale ve dans ihtiva etmeye imkân sağlamak için hazırlanmıştır ve prömiyerde bu dansların aranjmanı dansöz "Marie Salle" tarafından yapılmıştır.

Il trionfo dell'onore librettosu " Francesco Antonio Tullio" tarafından İtalyanca yazılıp müziği Alessandro Scarlatti tarafından hazırlanan 3 perdelik "komik opera" janrında İtalyan operası. Operanın prömiyeri 26 Kasım 1718'de Napoli'deki "Teatro dei Fiorentini" tiyatrosunda sahnelenmiştir. Bu opera Scarlatti'nin hazırladığı tek komik opera olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lucio Silla</span>

Lucio Silla (İtalyanca adı: Lucio Silla olan, İtalyanca liberettosu Giovanni de Gamerra tarafından Pietro Metastasio tarafından yapilan eklerle hazirlanmış o zaman daha 16 yaşında olan Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş 3 perde ihtiva eden bir opera seria janrında opera eseri.

<span class="mw-page-title-main">Joyce DiDonato</span> Amerikalı mezzo-soprano

Joyce DiDonato ya da diğer adıyla Joyce Flahery Handel, Mozart ve Rossini yorumlarıyla bilinen Amerikalı operatik lirik koloratür ve mezzo-sopranodur. Dünyanın en büyük opera ve orkestralarında performans sergileyip 2012 ve 2016 yılında en iyi klasik vokal solo dalında Grammy ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Falstaff (Salieri)</span>

Falstaff veya Üç Șaka İtalyan asıllı ama Viyana'da çalışıp yaşayan Antonio Salieri tarafından bestelenmiş iki perdelik, bazen "dramma giocoso" janrında olarak nitelendirilen, bir opera eseridir. Eserin librettosu İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'in Windsor'un Şen Kadınları tiyatro komedi oyunundan uyarlanarak İtalyanca olarak Carlo Prospero De Franceschi tarafından hazırlanmıştır. Eserin prömiyer temsili 3 Ocak 1799'de Viyana'da Theater am Kärntnertor'da yapılmıştır.

<i>Opera seria</i>

Opera seria, 1710'lardan 1770'lere kadar Avrupa'da baskın olan İtalyan operasının asil ve "ciddi" tarzını ifade eden bir İtalyan müzikal terimidir. Terimin kendisi o zamanlar nadiren kullanılıyordu ve ancak opera seria demode olduktan ve tarihi bir tür olarak görülmeye başladıktan sonra yaygın bir kullanıma kavuştu. Opera seria'nın popüler rakibi, fikrini doğaçlamaya dayanan commedia dell'arte'den alan Opera Buffa'dır. İtalyan opera seria sadece İtalya'da değil, neredeyse tüm Avrupa'da ve ötesinde bestelendi. Saray operasının yerleşik hale geldiği Avrupa'daki ana merkezler arasında Varşova, Münih, Londra, Viyana, Dresden ve diğer Alman konutlarında, Saint Petersburg, Madrid ve Lizbon gibi şehirler vardır. Opera seria, Fransız operasının ulusal türünün tercih edildiği Fransa'da daha az popülerdi. Opera seria'nın ünlü bestecileri arasında Alessandro Scarlatti vardı. Opera seria'nın ünlü bestecileri arasında Alessandro Scarlatti, George Frideric Handel, Antonio Vivaldi, Nicola Porpora, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse, Leonardo Leo, Francesco Feo ve 18. yüzyılın ikinci yarısında Christoph Willibald Gluck, Niccolò Jommelli, Josef Mysliveček, Tommaso Traetta ve Wolfgang Amadeus Mozart gibi isimler bulunur. Dönemin açık ara en başarılı librettisti Metastasio olup, diğerleri Apostolo Zeno, Silvio Stampiglia, Antonio Salvi, Paolo Antonio Rolli, Pietro Pariati, Pietro Ottoboni, Stefano Benedetto Pallavicino, Nicola Francesco Haym, Domenico Lalli, Giovanni Claudio Pasquini, Ranieri de' Calzabigi ve Giovanni Ambrogio Migliavacca gibi isimlerdir.