İçeriğe atla

Arif Müfid Mansel

Arif Müfid Mansel
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı
Görev süresi
1954-1956
Yerine geldiğiMacit Gökberk
Yerine gelenAli Tanoğlu
Kişisel bilgiler
Doğum 1905
İstanbul
Ölüm 18 Ocak 1975 (70 yaşında)
İstanbul
Mezun olduğu okul(lar)Berlin Üniversitesi
Kariyeri
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
TezStockwerkbau der Griechen und Römer (Yunanlılar ve Romalıların katlı binası) (1929)

Arif Müfid Mansel (1905, İstanbul - 18 Ocak 1975, İstanbul) Türk arkeolog ve akademisyen.

Türk arkeolojisinin öncülerindendir. Lüleburgaz, Kırklareli ve Vize tümülüslerinde gerçekleştirdiği kazılarla Türkiye'nin klasik arkeoloji alanında yaptığı ilk metodik ve sistemli alan araştırmalarını başlatmıştır. Bunların dışında 1940'larda başlattığı Side ve Perge kazıları da Türkiye'de yapılan arkeolojik çalışmaların önde gelenlerindendir. Mansel ayrıca İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Kürsüsünü kurmuştur.

Yaşamı

1905 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Evde özel dersler görerek ilköğrenimini tamamladıktan sonra orta öğrenimine Alman Lisesi’nde başlayıp 1925’te Fransız Saint Benoit Lisesi’nde tamamladı.

1925 yılında ünlü Alman arkeoloğu Theodor Wiegand’ın Almanya’da iki Türk gencinin arkeoloji alanında eğitim görmesi için sağladığı bursu almak üzere Halil Ethem Bey’in seçtiği iki gençten biri olarak Almanya’ya gitti.[1] Berlin Üniversitesi’nde öğrenim gördü. “Stockwerkbau der Griechen und Römer” başlıklı tezi ile 1929 yılında doktor unvanını aldı.

Müzeciliği

Doktorasının ardından hemen Türkiye'ye dönerek İstanbul Arkeoloji Müzeleri kadrosunda görev aldı. 1931 yılına kadar Müzeler Umum Müdürü Halil Edhem'in; 1946'ya kadar ise onun yerine alan Aziz Ogan'ın yardımcısı olarak görev yaptı.

Türk Tarihinin Ana Hatları

1933 sonlarındada Dolmabahçe Sarayı'na çağrılan Arif Müfit Bey'den cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk Türk Tarihinin Ana Hatları'nın 4. bölümü olan, Orta Şark'ın B paragrafını, yani İran'ı yazmasını istedi. 1934 yılında yayımlanan İran'ın Tarih ve Arkeolojisi başlıklı yapıtı böylece ortaya çıktı.

1935'te Soyadı kanunuyla Mansel soyadını alman Arif Müfid, Türk Tarihinin Ana Hatları'nın Ege Medeniyeti bölümüyle ilgili malzeme toplamak üzere, Türk Tarih Kurumu tarafından Yunanistan'a inceleme yapmaya da gönderildi.[2]

Türk Tarihinin Ana Hatları kitabının bölümleri üzerinde çalışmak, Arif Müfid'in de tarih çalışmalarına olan ilgisini perçinlemiş; ömrü boyunca, arkeolojinin yanı sıra tarih alanında da bir kısmı ders kitabı olarak da okutulacak yapıtlar üretmesini sağlamıştır.[2]

Akademik yaşamı

Müzedeki görevi devam ederken 1935 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Eski Çağ Tarihi kürsüsünde ders vermeye başlayan Mansel, 1936 yılında doçent oldu. 1944'te kendi kurduğu Klasik Arkeoloji Kürsü'sünde Arkeoloji dersleri vermeye başladı ve kürsü başkanlığı yaptı. Aynı yıl profesör olan Mansel, 1946'da müzedeki görevinden ayrıldı. Ege ve Yunan Tarihi derslerini ve kürsü başkanlığı görevini ölümüne kadar sürdürdü. 1956'da ordinaryüs profesör unvanını aldı.

Kazı çalışmaları

Kazı çalışmalarına 1932'de Atatürk'ün ilgi duyduğu Yalova kaplıcalarında başladı; 1933 yılında İstanbul Laleli'deki Balabanağa Mescidinde kazılar yaptı.

1936'da Türk Tarih Kurumu tarafından Trakya kazıları başkanlığına atandı.[1] Trakya Tümülüslerindeki kazılar 1936-1940 arasında devam etti. 1938-1941/1948 yıllarında İstanbul Küçükçekmece'deki Rhegion kazı çalışmalarını gerçekleştirdi. 1943 yılından itibaren Türk Tarih Kurumu adına Pamfilya bölgesinin sistemli bir şekilde incelenmesi görevini üstlendi; bu konudaki çalışmalarını 1974 yılına kadar kesintisiz sürdürdü. Bu çalışmalar kapsamında 1946'da Perge, 1947'de Side kazılarını başlattı. 1954 yılında İstanbul Üniversitesi Antalya'da Arkeoloji Araştırmaları İstasyonu'nu kuran Mansel buranın ilk müdürü oldu.[1]

Ölümü

Mansel, 18 Ocak 1975 tarihinde geçirdiği kalp rahatsızlığı sebebiyle öldü.

Bazı eserleri

  • Stockwerkbau der Griechen und Römer (1932, Berlin)
  • İstanbul'da Bulunan Bir Prens Lahdi (1934, İstanbul)
  • İran'ın Tarih ve Arkeolojisi (1934, İstanbul)
  • Yalova Kılavuzu (1936, İstanbul)
  • Arif Müfid Mansel (1938), Trakyanın kültür ve tarihi , Wikidata Q105988790
  • Mısır ve Ege Tarihi Notları (1938)
  • Silifke Kılavuzu (1943, İstanbul)
  • Ege ve Yunan Tarihi (1947, Ankara)
  • Türkiye‟nin Arkeoji, Epigrafi ve Tarihi Coğrafyası için Bibliyografya (1948, Ankara)
  • Perge'de Kazılar ve Araştırmalar (1949, Ankara),
  • Die Ruinen von Side (1963, Berlin)
  • Side Klavuzu (1967, Ankara)
  • Side 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları (1978, Ankara)

Kaynakça

  1. ^ a b c "Ord. Prof. Dr. Arif Müfid Mansel 1954-1974, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antalya Bölgesi Arkeolji Araştırma Merkezi web sitesi, 13.12.2012, Erişim tarihi:13.03.2014". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  2. ^ a b "Nalan Mahsereci, Türkiye'de Klasik Arkeolojinin Kurucusu:Arif Müfid Mansel, Bilim ve Gelecek dergisi, Sayı 48". 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bitinya</span> Günümüzde Kocaeli ilinin İzmit ilçesinin eski adı

Bitinya Krallığı veya Bitinya, M.Ö. 377 ve M.Ö. 64 yılları arasında Nikomedia (İzmit) başkentli, İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya, Düzce ve Bursa arasında kalan bölgede hüküm sürmüş, Trakya kökenli Bitinler tarafından kurulmuş devlet. Aynı zamanda ülke toprakları coğrafî bir tâbir olarak da sıklıkla kullanılmaktadır. Osmanlı Devleti'nin kurulduğu bölge de içerisinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Müzesi</span> Antalyada müze

Antalya Müzesi, Antalya'da yer alan Türkiye'nin en büyük müzelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bilge Umar</span> Türk araştırmacı yazar

Ahmet Bilge Umar, Türk hukukçu, profesör, tarihçi, yazar ve araştırmacıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

Remzi Oğuz Arık, Türk arkeolog, yazar ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

Güven Arsebük, akademisyen, arkeolog.

Ayşe Muhibbe Darga, Türk arkeolog.

<span class="mw-page-title-main">Semavi Eyice</span>

Mustafa Semavi Eyice, Türk Bizantolog ve sanat tarihçisi.

Nezih Fıratlı, Türk arkeolog ve müzeci.

Mehmet Celal Özdoğan, Türk arkeolog.

Türkiye'de arkeoloji, ülke sınırları içinde yapılan her türlü kazı ve restorasyon çalışmasını kapsar. Osmanlı döneminde büyük oranda yabancılar tarafından yapılan bu çalışmaları, gerçekleştiren ilk yerli isim Osman Hamdi Bey'dir. Kendisi ilk Türk arkeolog olarak kabul edilmesinin yanında, ülkenin ilk arkeoloji müzesi olan İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Jale İnan</span> Türk arkeolog

Jale İnan, Türkiye'nin ilk kadın arkeoloğudur.

Selçuk Mülayim Türk sanat tarihçisi, akademisyen ve yazar. Marmara Üniversitesi Sanat Tarihi bölüm başkanlığı görevinden 2013 yılında emekli olmuştur. Mimar Sinan üzerine yaptığı araştırmalarla, yazdığı makale ve kitaplarıyla tanınır. Kimileri tarafından Mimar Sinan uzmanı olarak nitelendirilir. Bunun yanı sıra; sanat tarihi, Türk sanatı, İslam sanatı ve Selçuklu sanatı üzerine yazılmış birçok eseri bulunmaktadır.

Cemal Arif Alagöz, Cumhuriyet Döneminin ilk coğrafyacılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Klasik arkeoloji</span> Arkeolojinin Roma ve Yunan medeniyetini araştıran bir alanı.

Klasik Arkeoloji tıpkı Hristiyan Arkeolojisi gibi, Arkeoloji'nin alt bilimdallarından biridir. Bu disiplin daha çok Antik Yunanistan ve Antik Roma kültürü ve bu kültürlerin geriye bıraktıkları ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saim Ülgen</span>

Ali Saim Ülgen Türk mimar ve restoratör. Türkiye'nin onarım ve restorasyon alanlarında uzmanlaşmış ilk yüksek mimarlarından biridir. Eski eserlere olan ilgisi küçük yaşlarda başlamış, lise yıllarında ise artarak devam etmiştir. İstanbul Erkek Lisesi'nde öğrenciyken ilk kitabını yayımlamış ardından da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde eğitimine devam etmiştir. Kısa bir süre Ankara Üniversitesi'nde sanat tarihi üzerine dersler vermiş sonraki yıllarında ise Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki restorasyon çalışmaları ile ön plana çıkmıştır. Başta İstanbul olmak üzere Trakya ve Anadolu'da 150'ye yakın tarihi yapıtın restoresinde görev alarak Türk restorasyon tarihine yön vermiştir. Mimar Sinan'ın eserleri üzerlerine yaptığı çizimler günümüz akademik camiası için önemli birer referanstır.

Mahmut Akok müzeci, arkeolog ve restitüsyon uzmanı.

İstanbul Belediye Sarayı inşası sırasında temel kazılarında ortaya çıkarılan Roma ve Bizans dönemlerine ait mozaiklerdir.Bulunduğu sahanın en eski kültür tabakasını teşkil etmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.