İçeriğe atla

Arica

Arica'nın genel manzarası ve sahil şeridi

Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir.

Coğrafya

Arica, Şili'nin en kuzeydeki şehri olup Peru sınırından sadece birkaç kilometre uzakta, Pasifik kıyısındadır. Başkent Santiago ile arasındaki mesafe 2051 kilometredir. Şehir, Río Lluta ve Río San José de Azapa nehirlerinin denize döküldükleri ağız kenarında bulunur.

Şehirde çöl iklimi hüküm sürer. Yıl içinde sıcaklık 19 °C civarında oynar. Pratikte hiç yağmur yağmaz. Su, yeşil parklar için Andlar'dan temin edilir ve nehir vadilerinde yayılmış tarım alanına imkân kılar.

Tarihçe

Arica'nın vadisinde, daha M.Ö. 8000 yıllarında, M.Ö 2000 yılına kadar Chinchorro halkı yaşamıştır. 1450'den itibaren İnkalar kuzey Şili'yi istila eder. Diego de Almagro 1536'da Arica çevresindeki bölgeye ulaşır. Lucas Martínez Vegazo 25 Nisan 1540 tarihinde Arica'yı kurar.

Şehir ve İspanyol filosu, 16. yüzyılın sonlarında İngiliz korsanlarının tehdidi altında kalır. 5 Kasım 1580'de İngiliz korsan Bartholomew Sharp 140 adamla şehre saldırır. Ancak Arica İspanyollar tarafından çok yüksek kayıplara rağmen savunulur. Bunu, 9 Şubat 1581'de 92 adamla korsan John Watling'in başka bir saldırısı takip eder. Watling bu saldırıda ölür.

16 Ağustos 1868'de 1868 Arica depremi ve sonrasında oluşan bir tsunami sonucu büyük bir yıkıma uğrar. Bu yıkımda 25.000 kişi hayatını kaybeder. 9 Mayıs 1877'deki bir sonraki depremde, şehirde 5 kişi ölür.

Arica, Güney Amerika'daki bsğımsızlık savaşlarından sonra önce Peru^ya aitti. Atacama Çölü'ndeki zengin güherçile rezervlerinin keşfinden sonra Peru, Bolivya ve Şili arasında Güherçile Savaşı meydana geldi. Ağır muharebelerden sonra 7 Haziran 1880'in sabah saatlerinde Şilililer, Arica ve Morro'daki o zamana kadar Peruluların kontrolünde bulunan kaleyi feth ederler.

Savaşın bitiminde 1883 yılında, Arica Şili'nin ülke sınırları içine dahil olur. Buna rağmen Arica ve 60 km kuzayde kalan Peru şehri Tacna 1929 yılına kadar tartışmalı bölge içinde kalırlar.

Görülmeye değer yerleri

Morro'daki anıt

Şehrin gümrük binası Gustave Eiffel tarafından tasarlanmıştır. Aynı şekilde 1875 yılında Plaza Colón 'da (Colón Meydanı) kurulan kilise San Marcos da bir çelik konstrüksiyondur.

Şehir turizme açık bir şehir olup, birkaç plaja sahiptir. Ancak şehir daha çok çevreye yapılacak gezilere uygundur. Mesela Andlar'a Putre şehrine, Lauca Milli Parkı'na veya İnka yerleşimlerine.

Morro de Arica 'da (260 m) bütün şehir üzerinde güzel bir manzarayı elde etmek mümkündür. Yukarıda Pasifiğe bakan bir İsa heykeli bulunur. Tepe, Güherçile Savaşı sırasında sembolik bir karaktere sahip olmuştur. Yukarıdan, şehrin küçük yat limanlı yarımadası Isla del Alacrán görülür.

San Miguel de Azapa'da arkeoloji müzesi Museo Arqueológico San Miguel de Azapa vardır. Burada ağırlıklı olarak çok eski Chinchorro-kültürü söz konusudur. Yakınlardaki mezarlık dünyanın en eskisi olarak tanımlanır. Mezarlar koloniyal zamanda hala daha korunmuş durumdayken insanlar Chincorro-Kültürü esnasında gömülmüşlerdir. Zeytin ve sebze yetiştirmeciliğinin şekil verdiği Río San José de Azapa'nın (San José de Azapa Nehri) bulunduğu vadi Valle de Azapa mükemmel yürüyüş imkânları sunar. Yukarı kısmında küçük bir köy olan Ausipar bulunur. Ayrıca Valle de Lluta'ta (Lluta Vadisi)çok ilginiç geoglyph ve petroglyphleri (insanlar tarafından karaya çizilmiş şekilller) görmek mümkündür.

Arica'nın yaklaşık 25 km güneyinde Panamerikan Karayolu yakınlarında, çölün ortasında, Tutelares diye adlandırılan heykeltıraş Juan Diaz Fleming'e ait modern devasa heykeller bulunur. Bunlar And halklarının kökenini ve ay ile güneşin kozmik ilişkilerini sembolize eder.

Ekonomi

Nehir vadisi Valle de Azapa, çok kollu sulama sistemiyle, geniş alanlı ve tüm yıla yayılan meyve ve sebze özellikle de zeytin yetiştirme imkânı sunar. Birçok tarımsal ürün Terminal Agropecuario 'da pazarlanır.

Arica, Şili mineralleri için önemli bir limandır. 1953'te şehir serbest ticaret bölgesi statüsünü almıştır. 1970'li yıllara kadar burada çalışan endüstriler-özellikle otomobil endüstrisi- devletçe teşvik edilmiştir.

Ticaretin yanında turizm şehrin en önemli gelir kaynaklarından biridir. Plajları, durumları iyi Bolivyalılar ve güney bölgelerindeki Şilililer için, uygun su sıcaklığı sebebiyle çekicidir.

Arica Panamerikan Karayolu kıyısında bulunur. Şehrin kuzeyinde Aeropuerto Internacional Chacalluta isimli havaalanı bulunur Arica ile Peru şehri Tacna arasında bir demiryolu bağlantısı 1855'ten beri işletmededir. Bolivya'nın başkenti La Paz ile de bir demiryolu bağlantısı vardır. Bununla birlikte işletici şirket müflis durumdadır (Ocak 2006).

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şili</span> Güney Amerikada bulunan egemen devlet

Şili (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tarapacá bölgesi</span>

Tarapacá Şili'nin kuzeyden ikinci idari bölgesidir, Şili'nin idari bölgelerini kuzeyden güneye numaralama sistemi nedeniyle I Región olarak da bilinen bu bölge, Arica ve Parinacota Bölgesi kurulmadan önce ülkenin en kuzeyindeki bölgesi konumundaydı. Kuzeyde Peru'nun Tacna Bölgesi ile, doğuda Bolivya'nın La Paz ve Oruro departmanları ile, güneyde Antofagasta Bölgesi ve batıda Büyük Okyanus ile sınırları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Antofagasta bölgesi</span>

Antofagasta, Şili'nin 15 idari bölgesinden biridir. II Región olarak da bilinir.

San Pedro de Atacama, Şili'nin kuzeyinde, Antofagasta Bölgesinde bir köy.

<span class="mw-page-title-main">Biobío Nehri</span>

Biobío Nehri, Şili'de 380 km uzunluğundaki nehir.

<span class="mw-page-title-main">Iquique</span>

Iquique Şili’nin kuzeyinde yer alan bir liman şehri ve bölgesidir. Hem Iquique bölgesinin hem de Tarapacá bölgesinin başkentidir. Pasifik Okyanusu sahilinde yer alan Iquique şehri batıda Atacama Çölü’nün bir parçası olan Pampa del Tamarugal ile komşudur. 2011 nüfus sayımına göre şehrin nüfusu 180.601’dir. Iquique bölgesinin merkezi konumunda olan şehir 19. yüzyılda Atacama Çölü’de yapılan Potasyum nitrat madencilik çalışmaları sırasında oldukça gelişmiştir. Köken olarak bir Peru şehri olan Iquique Pasifik Savaşı’ndan sonra Şili’nin himayesine geçmiştir. Günümüzde Şili’nin iki serbest ekonomik bölgesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Calama</span>

Calama, Şili'nin Antofagasta Bölgesi'nde bir şehir. Nüfusu 140.700 kişidir (2004).

<span class="mw-page-title-main">Copiapó</span>

Copiapó, Şili'nin kuzeyinde Atacama Bölgesi'nde 129.281 nüfuslu (2005) bir şehir.

Curicó, Şili'nin Maule Bölgesi'nde bir şehir. Şehrin nüfusu 102.439 kişidir. Curicó adı Mapudungun dilinden gelir ve siyah su anlamına gelir..

<span class="mw-page-title-main">San José</span> Kosta Rikanın başkenti

San José, Kosta Rika'nın başkenti ve en büyük şehirdir. 1170 metre yükseklikte, bir vadide kurulmuştur. 2000 yılı itibarıyla nüfusu 309672'dir.

<span class="mw-page-title-main">Callao</span> Peruda bir liman şehri

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Lluta Nehri</span>

Lluta Nehri, Kuzey Şili'nin Tarapacá Bölgesi'nde bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Rancagua</span>

Rancagua, Şili'de bir şehirdir. 212.696 nüfusa sahip (2005) olan şehir Región del Libertador General Bernardo O'Higgins'in başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Cali</span> Kolombiyada belediye

Santiago de Cali Kolombiya eyaleti Valle del Cauca'nın başkenti ve nüfusa göre ülkenin en büyük ikinci şehridir. Cali, Güneybatı Kolombiya'da ekonomik, endüstriyel ve tarım merkezi oluşturur. 1536 yılında kurulan Cali Amerika'nın en eski şehirlerinden biridir. Şehir "Salsanın başkenti" ya da Sucursal del cielo olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Atacama Çölü</span> Güney Amerikada bir çöl

Atacama Çölü, Şili'nin kuzeyinde bulunan dünyanın en kurak sıcak çölüdür. Batısında Büyük Okyanus bulunur. Kuzeyde Peru, doğuda ise Bolivya ve Arjantin sınırlarını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Savaşı (1879-1884)</span>

Pasifik Savaşı, Şili, Peru ve Bolivya arasında Arica ve Parinacota bölgesi, Tarapacá bölgesi ve Atacama bölgesi için bugünkü Şili'nin kuzeyinde 1879 ile 1884 yılları arasında meydana gelmiştir. Peru ile Bolivya savaş öncesinde gizli bir antlaşma ile Şili'ye karşı ittifaka girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Artigas</span>

Artigas Uruguay'ın Artigas ilinin başkenti olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2011 sayımına göre 40.658'dir.

<span class="mw-page-title-main">Andrés Avelino Cáceres</span>

Andrés Avelino Cáceres Dorregaray, Perulu asker ve siyasetçiydi. 1886 - 1890 ve 1894 -1895 yılları arasında, iki kez Peru'da devlet başkanlığı yaptı. Ayrıca Peru Ordusunda General unvanıyla yer aldığı Pasifik Savaşı (1879-1883) sırasında Şili işgaline karşı direnişe liderlik ettiği için ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Valerde-Río Branco Antlaşması</span>

Valerde-Río Branco Antlaşması, Brezilya ve Peru arasındaki Kesin Sınırlar, Ticaret ve Denizcilik Antlaşması idi. 8 Eylül 1909'da Rio de Janeiro'da Brezilya İlişkiler Bakanı Barón de Río Branco ve Peru'nun Brezilya'daki tam yetkili bakanı Hernán Velarde tarafından imzalandı. O sırada Peru'da Cumhurbaşkanı Augusto B. Leguía ve Brezilya'da Cumhurbaşkanı Nilo Pecanha hüküm sürdü.