İçeriğe atla

Ariane (roket ailesi)

Ariane 1 ve 5 maketleri

Ariane, Avrupa yapımı uzay fırlatma aracı serisidir. Adını bir mitolojik karakter olan Ariadne'nin Fransızca telaffuzundan almaktadır.

Ariane projesi ilk olarak Fransa tarafından önerilmiş olup Almanya ve Birleşik Krallık arasındaki görüşmeler sonrasında resmi olarak 1973 sonunda kararlaştırıldı. Proje, Batı Avrupa'nın başarısız Europa projesini takiben kendi fırlatıcısını geliştirmeye yönelik ikinci girişimi oldu. İlk Ariane roketi olan Ariane 1, 24 Aralık 1979 tarihinde Guyana Uzay Merkezi'nden fırlatıldı.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), EADS'ın yan kuruluşu olan Astrium'u (günümüz Airbus Defence and Space) tüm Ariane roketlerinin geliştirilmesinden ve deneme tesislerinin geliştirilmesinden sorumlu tutarken, Arianespace ise üretim, faaliyetler ve pazarlamadan sorumludur.

Ariane Modelleri

Fırlatma aracıYılFırlatma: başarılı / toplamModellerGTO'ya yük taşımaADY'ye yük taşımaUzunlukAğırlıkKademe
Ariane 119799 / 11-1,850 kg-47.46 m211,500 kg3
Ariane 219875 / 6-2,180 kg-49.13 m220,950 kg3
Ariane 3198410 / 11-2,700 kg-49.13 m234,000 kg3
Ariane 41988113 / 11640, 42P, 42L, 44P, 44LP, 44L2,000-4,300 kg5,000-7,600 kg58.72 m240,000-470,000 kg3
Ariane 5199790 / 94G, G+, GS, ECA6,950-10,500 kg16,000-21,000 kg46–52 m720,000-780,000 kg2
Ariane 62021[1]-62, 645,000-10,500 kg-~ 63 m500,000-900,000 kg2

Kaynakça

  1. ^ Amos, Jonathan (22 Haziran 2017). "Full thrust on Europe's new Ariane 6 rocket". BBC News. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galileo konumlandırma sistemi</span>

Galileo, Avrupa Birliği tarafından ABD Ordusunun denetimi altındaki GPS ile Rus GLONASS'a alternatif uydu yönleyici sistemidir. Toplam 30 adet uydunun dünya yörüngesine oturtularak hizmet vermesi düşünülen tasarının ilk uydusu 2005 yılında gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Uzay Ajansı</span> AB ülkelerinin uzay kuruluşu

Avrupa Uzay Ajansı veya yaygın İngilizce kısaltmasıyla ESA, 1975 yılında, uzayın keşfini amaçlayan, hükûmetlerarası bir organizasyon olarak kurulmuştur. Şu an 22 üyesi olan ajansın merkezi Fransa'nın başkenti Paris'tedir. 2021 yılı itibarıyla 4,55 milyar Euro'luk bütçeye ve yaklaşık 2200 çalışana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Uzay Araştırma Ajansı</span> Japonyada uzay araştırmaları ile ilgilenen kurumdur.

Japonya Uzay Araştırma Ajansı,, Japonya'nın ulusal havacılık ve uzay ajansıdır. 1 Ekim 2003'te NASDA, ISAS ve NAL adlı üç kurumun birleştirilmesiyle kurulmuş olup bilimsel araştırma, teknoloji geliştirme ve yörüngeye uyduların fırlatılması ve yerleştirilmesinden sorumludur ve asteroid keşifleri ve olası insanlı Ay keşifleri gibi çok daha gelişmiş görevlerde yer almaktadır. Merkezi Tokyo'nun Chōfu kentinde bulunan Chōfu Havacılık Merkezi'nde yer almaktadır.

Çin Ulusal Uzay İdaresi [ İngilizce: China National Space Administration (CNSA), Çince: ; pinyin: Guó Jiā Háng Tiān Jú], Çin'in ulusal uzay programından sorumlu olan uzay ajansıdır. Uzay aktivitelerinin planlanması ve geliştirilmesinden sorumludur. CNSA ve Çin Havacılık Şirketi (CASC), Çin Havacılık ve Uzay Sanayi Bakanlığı tarafından düzenlenen uzay araştırmalarını geliştirme projelerini hayata geçirmekten sorumlu otoriteler kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ariane 5</span> ESAnın en geliştirilmiş kargo roketi

Ariane 5, ESA'nın en geliştirilmiş kargo roketidir. Son zamanlarda güvenilirliği de önemli ölçüde dikkatleri çekmiştir. 22 kez üst üste başarılı uçuş yapmıştır. Uzunluğu yaklaşık 54 metre çapı ise 5,4 metredir. Yüksüz ağırlığı yaklaşık 780 tondur.

<i>Philae</i> (uzay aracı) Rosetta uzay aracına eşlik eden insansız Robotik Avrupa Uzay Ajansı iniş aracı

Philae, Avrupa Uzay Ajansı'nın robotik bir iniş aracıydı. Rosetta uzay aracının taşıdığı Philae, 12 Kasım 2014 tarihinde 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızına inerek bir kuyruklu yıldıza inen ilk uzay aracı oldu.

Vega, Avrupa Uzay Ajansı'nın kullandığı, İtalya Uzay Ajansı ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ortaklaşa geliştirdiği ArianeSpace tarafından kullanılan bir harcanabilir fırlatma sistemidir. Geliştirilmesi 1998'de başladı ve 13 Şubat 2012 tarihinde Guyana Uzay Merkezi'nde ilk fırlatma gerçekleşti. ArianeSpace 2018'in sonuna kadar Vega'yı kullanmak istediğini belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Roskosmos</span> Rusya uzay ajansı

Roskosmos Devlet Uzay Etkinlikleri Kuruluşu, Rusya'nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Guyana Uzay Merkezi</span>

Guyana Uzay Merkezi, Fransız Guyanası'nda bulunan bir uzay merkezidir. Merkez 1964 yılında kurulmuş olup Kourou şehri yakınlarında yer almaktadır. Merkez, Ulusal Uzay Araştırmaları Merkezi ile Avrupa Uzay Ajansı tarafından kullanılmaktadır. Avrupa Uzay Ajansı merkezin yıllık bütçesinin üçte ikisini ödemekte ve aynı zamanda Ariane roketlerinin geliştirilmesini finanse etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu</span>

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu merkezi Bengaluru şehrinde bulunan Hint hükümeti'nin uzay ajansıdır. Vizyonu, uzay bilimi araştırması ve gezegensel araştırmayı takip ederken "ulusal kalkınma için uzay teknolojisini kullanmaktır".

<span class="mw-page-title-main">Otomatik Transfer Aracı</span> Uzay aracı

Otomatik Transfer Aracı, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geliştirilen bir otomatik kargo uzay aracıydı. ATV, Guyana Uzay Merkezi'nden Ariane 5 ağır fırlatma aracı ile uzaya gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Arianespace</span>

Arianespace SA, uzay fırlatma hizmeti sağlayan uluslararası şirkettir. Şirket, 1980 yılında kurulmuş olup Ariane programının üretimini, faaliyetleri ve pazarlamasını gerçekleştirmektedir. Merkezi Fransa'nın Courcouronnes kentinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ariane 1</span>

Ariane 1, Ariane roket ailesinin ilk roketidir. Roket, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Aérospatiale tarafından 1973 yılında geliştirilmiş olup ilk uçuşunu 24 Aralık 1973 tarihinde gerçekleştirdi.

Ariane 2, Ariane roket ailesine ait bir roketidir. Roket, Aérospatiale tarafından üretilmiş olup 1986-1989 yılları arasında toplam beş uçuş gerçekleştirdi.

Ariane 3, Ariane roket ailesine ait bir roketidir. Roket, Aérospatiale tarafından üretilmiş olup 1984-1989 yılları arasında toplam 11 uçuş gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Ariane 4</span>

Ariane 4, Ariane roket ailesine ait bir roketidir. Roket, Arianespace tarafından üretilmiş olup 1990-2003 yılları arasında toplam 116 uçuş gerçekleştirdi. Yerini Ariane 5'e bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">BepiColombo</span>

BepiColombo, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Japonya Uzay Araştırma Ajansı'nın (JAXA) Merkür gezegeni ortak görevidir. Görev, birlikte fırlatılan Mercury Planetary Orbiter (MPO) ve Mio uydularından oluşmaktadır. Merkür'ün manyetik alanı, manyetosferi ve hem iç hem de yüzey yapısının nitelendirmesi de dahil olmak üzere kapsamlı bir çalışma gerçekleştirilecek. 20 Ekim 2018, 01.45 UTC'de Ariane 5 roketiyle fırlatıldı ve bir Dünya uçuşu, iki Venüs uçuşu ve altı Merkür uçuşunun ardından, 5 Aralık 2025'te Merkür'e varması bekleniyor. Görev, Avrupa Uzay Ajansı Horizon 2000+ programının bir parçası olarak yıllarca süren teklif ve planlamadan sonra Kasım 2009'da onaylandı. Programın fırlatılan son görevidir.

Fauna Europaea, yaşayan tüm çok hücreli Avrupa kara ve tatlı su hayvanlarının bilimsel adlarının ve dağılımının yer aldığı bir veri tabanıdır. Pan-Avrupa Tür Dizinleri Altyapısı (PESİ) içinde hayvan taksonomisi için standart bir taksonomik kaynak olarak hizmet vermektedir. Haziran 2020 itibarıyla Fauna Europaea veri tabanında 235.708 takson ismi ve 173.654 tür ismi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tek Seferlik Fırlatma Sistemi</span>

Tek seferlik fırlatma sistemi, yalnızca bir kez fırlatılabilen ve ardından modülleri ya yeniden giriş sırasında yok edilen ya da uzayda atılan bir fırlatma aracıdır. ELV'ler tipik olarak, yakıtları tükendiğinde ve araç irtifa ve hız kazandığında sırayla atılan birkaç roket aşamasından oluşur. 2022 itibarıyla, çoğu uydu ve insanlı uzay aracı şu anda ELV'lerde fırlatılıyor. ELV'lerin tasarımı, yeniden kullanılabilir fırlatma sistemlerinden daha basittir ve bu nedenle daha düşük üretim maliyetine sahip olabilir. Ayrıca, bir ELV, tüm yakıt tedarikini, yükünü hızlandırmak için kullanabilir ve daha büyük taşıma yükleri sunabilir. ELV'ler, onlarca yıldır yaygın olarak kullanılan kendini kanıtlamış teknolojilerdir.