İçeriğe atla

Arguvan

Koordinatlar: 38°46′K 38°16′D / 38.767°K 38.267°D / 38.767; 38.267
Arguvan
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlMalatya
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamGökhan Dolaş[1]
 • Belediye başkanıErsoy Eren (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1037 km²
Rakım1075 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam8.157
 • Kır
-
 • Şehir
7.315
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu422
İl plaka kodu44

Arguvan, Malatya iline bağlı bir ilçedir.

Tarihçe

Morhamam ve Karahüyük köylerindeki höyüklerden ve Karababa harabelerinden elde edilen bulgulara göre ilçe merkezindeki yerleşimin tarihi eski çağlara dayanmaktadır.

4. yüzyıldan itibaren Bizans kaynaklarında Argaous adıyla görülmektedir. 8. yüzyıla ait Arapça kaynaklarda Argaûn adı kaydedilmiştir. Sözcüğün her iki biçimi çoğul halde olup "Arga'lar" veya "Argav'lar" anlamını ifade eder. 11. yüzyıla ait Ermenice vakayinamelerde ise Argawan adı kullanılır. Bilge Umar eski bir Anadolu dilinde *Argawana adının "gümüşyeri" anlamına gelmesi ihtimali üzerinde durursa da bu görüşün belgesel temeli zayıftır.

Osmanlı Devleti zamanında Tahir bucağı adı ile Arapgir'e bağlı olan Arguvan, sonradan ilçe olarak Diyarbakır'a bağlanmış daha sonra 1873'te tekrar Tahir adı ile Keban'a bağlı bir nahiye haline getirilmiş, Cumhuriyetin İlanıyla merkez ilçe olarak Malatya'ya bağlanmış, 1954 yılında Tahir nahiyesi merkez olmak üzere Arguvan adı ile Malatya iline bağlı bir ilçe haline getirilmiştir.

Coğrafya

Doğusunda Elazığ ili Baskil ilçesi ve Malatya'nın Arapgir ilçesi, kuzeyinde Arapgir ile Sivas ili Divriği ilçesi, batısında Hekimhan ilçesi ve güneyinde Yazıhan ilçesi ile çevrilidir. Malatya'ya 71 km uzaklıktadır.

Yüzey şekilleri açısından genellikle engebeli olup, ilçenin kuzeyi dağlık arazi, güneyi ise kuzeye göre düz ova özelliği göstermektedir. Bölgenin en yüksek dağı, Arapgir ile Arguvan arasındaki Göldağı'dır. İlçenin doğu sınırının bir kısmından geçen Fırat nehri dışında büyük akarsuyu yoktur. Dere ve çay niteliğinde olan Şotik Çayı, Bömere Deresi, Morhamam Deresi, Çavuş Çayı ve Söğütlü Çayı ilçenin akarsularıdır. Bu su yataklarının da düzensiz debisi mevcuttur.

İlçenin rakımı 1150 metre olup, iklim bakımından kışları az yağışlı ve soğuk, yazları kurak ve sıcaktır. İlçe en çok yağışları ilkbaharda alır. Toprak düzeyi genellikle çıplaktır. Ancak, kuzey ve kuzeybatısında bozuk baltalık ve orman vasfını yitirmiş meşe örtüsü mevcuttur. İlçe 2'ci derece deprem kuşağı bölgesindedir.

İlçenin kuruluş tarihinden bu güne kadar 1967, 1977 ve 1988 yıllarında meydana gelen heyelan ve çökmeler nedeniyle üç defa yer değiştirmiştir. En son meydana gelen toprak kaymalarında yeni yerleşim yerini tehdit etmektedir.

Nüfus

Görüldüğü üzere ilçe nüfusunda geçmiş yıllara göre hızlı bir nüfus azalması olmaktadır. İlçeden il merkezi ve diğer illere sürekli bir göç yaşanmaktadır.

Yıl Toplam ŞehirKır
1955[3]18.7351.18917.546
1960[4]20.8992.20518.694
1965[5]21.7012.40719.294
1970[6]21.8512.43919.412
1975[7]21.6222.46119.161
1980[8]19.2822.14417.138
1985[9]18.6012.10116.500
1990[10]13.9071.82712.080
2000[11]10.5942.7307.864
2007[12]8.3792.0576.322
2008[13]8.7112.0996.612
2009[14]8.5491.9416.608
2010[15]8.2891.8656.424
2011[16]8.0101.8046.206
2012[17]9.2852.2926.993
2013[18]9.0389.038veri yok
2014[19]8.1628.162veri yok
2015[20]7.7577.757veri yok
2016[20]7.5757.575veri yok
2017[20]7.3507.350veri yok
2018[20]8.1578.157veri yok
2019[20]7.6267.626veri yok
2020[20]7.3157.315veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi

İlçede sanayi sektörü olarak hiçbir faaliyet yoktur. İlçe merkezinde yalnızca T.C. Ziraat Bankası mevcuttur. Arguvan halkı tarım, hayvancılık ve arıcılık ile uğraşır.

2003 yılından beri Türkü Festivali yapılmaktadır ; bu festival, türküleri açığa çıkarma özelliğinin yanı sıra yöreye iki günle sınırlıda olsa insan akışı ve ekonomik hareketlenme sağladığından, yöre halkı tarafından büyük bir sevinçle karşılanmakta ve bir aile düğünü bilinciyle sahiplenilmektedir.

Turizm

  • İlçeye 10 km. uzaklıkta bulunan Kızık Köyü "Kutsal Balıklar Parkı" gezip, görülecek ve dinlenilecek bir yer olarak devamlı ziyaret edilmektedir. Özellikle yeni evlenen çiftler düğün esnasında buraya uğramayı ve burada halay çekmeyi bir gelenek haline getirmişlerdir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  18. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  19. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  20. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Arguvan Nüfusu - Malatya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Malatya Arguvan Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malatya</span> Malatya ilinin merkezi olan şehir

Malatya, Türkiye'nin Malatya ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Gölbaşı, Adıyaman</span> Adıyamanın ilçesi

Gölbaşı, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağın</span> Elazığ ilçesi

Ağın, Elâzığ ilinin 11 ilçesinden birisidir. Ağın, hem nüfus hem de yüzölçümü bakımından Elazığ'ın en küçük ilçesidir. Leblebisi ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çelikhan</span> Adıyamanın ilçesi

Çelikhan, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kâhta</span> Adıyaman ilinin bir ilçesi

Kâhta, Adıyaman’ın il merkezinden sonra en büyük 2. ilçesidir. Nüfusu 195.534 kişidir. İlçenin 41 km kuzeyinde bulunan Nemrut Dağı tarihi ve kültürel eserlere ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Keban</span> Elâzığ ilçesi

Keban, Elazığ ilinin bir ilçesidir. Doğu Anadolu'nun elektrik ihtiyacını karşılayan Keban Barajı elektrik santrali buradadır.

<span class="mw-page-title-main">Gerger</span> Adıyamanın ilçesi

Gerger, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bozkurt, Kastamonu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Bozkurt, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Arapgir</span> Malatyanın bir ilçesi

Arapgir, Malatya iline bağlı bir ilçedir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin batı kesiminde, Yukarı Fırat Bölümü'nde, Fırat Vadisi'nin batı yakasında, Malatya iline 114 km mesafede yer almaktadır. TÜİK 2023 yılı ADNKS nüfus sayımına göre tüm ilçe nüfusu belde ve köyleriyle birlikte 10.641'dir. Burada 1249 yılında Arapgir Katedrali inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Battalgazi</span> Malatyanın ilçesi

Battalgazi, Malatya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğanşehir</span> Malatyanın ilçesi

Doğanşehir, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Malatya iline bağlı bir ilçe. Malatya'ya 58 km uzaklıkta, deniz seviyesinden yüksekliği 1290 metre olup, ova ve dağlık bir kısımda kurulmuştur, İlçenin doğusunda Adıyaman ilinin Çelikhan ilçesi, güneyinde Adıyaman ili Besni ve Gölbaşı ilçeleri, batısında Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi, kuzey doğusunda Akçadağ ve Yeşilyurt ilçeleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Doğanyol</span> Malatyanın ilçesi

Doğanyol, Malatya'nın bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kale, Malatya</span> Malatyanın ilçesi

Kale, Malatya ilinin bir ilçesidir

<span class="mw-page-title-main">Kuluncak</span> Malatyanın ilçesi

Kuluncak, Malatya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Yazıhan</span> Malatyanın ilçesi

Yazıhan, Malatya iline bağlı bir ilçedir. Yazıhan Malatya'ya 40 km uzaklıkta 900 rakımında, doğusunda Fırat Nehri'nin kolu (Kuruçay) ve Elazığ il sınırı, batısında Hekimhan, kuzeyinde Arguvan-Hekimhan, güneyinde Malatya il merkezi ile Akçadağ bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Divriği</span> Sivasın ilçesi

Divriği, Sivas'ın bir ilçesidir. Divriği, coğrafik olarak İç Anadolu Bölgesi'nde yer alır. İlçe, Fırat Nehri'nin bir kolu olan Çaltı Çayı Vadisi kenarında kurulmuştur. Denizden yüksekliği 1225 metredir. İlçenin yüzölçümü 2781,56 km² bir alanı kaplar. Doğusunda Erzincan iline bağlı İliç ve Kemaliye ilçeleri, batısında Sivas iline bağlı Kangal, kuzeyinde İmranlı ve Zara ilçeleri, güneyinde ise Malatya iline bağlı Arguvan, Arapgir, Hekimhan ilçeleri vardır. Nüfusu 2023 verilerine göre 16.893'tür.

<span class="mw-page-title-main">Gürpınar</span> Van ilinin bir ilçesi

Gürpınar,, Türkiye'nin Van ilinin bir ilçesidir. Van ilinin güneyinde bulunan ilçe, yüzölçümü olarak Şanlıurfa ilinin Siverek ilçesinin ardından ülkenin en büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilyurt, Malatya</span> Malatyanın ilçesi

Yeşilyurt, Doğu Anadolu Bölgesi’nin batısında Malatya iline bağlı bir merkez ilçedir. Doğuda Battalgazi, batıda Akçadağ ve Doğanşehir, güneyde Çelikhan ve Adıyaman ili, kuzeyde ise Yazıhan ilçesi ile çevrilidir. 2012 yılı Kasım ayında büyükşehir yasasında yapılan değişiklikle Malatya'nın büyükşehir olmasıyla Yeşilyurt merkez ilçe olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Akçadağ</span> Malatyanın ilçesi

Akçadağ, Malatya'nın bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Malatya'nın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Malatya'nın ilçeleri 13 tanedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.