Argaç, argıç veya argeç, dokuma tezgâhlarında ipliği kumaşa dönüştürmek için kullanılan ve bu amaçla çözgüler arasına enine atılan iplik, atkı.[1] Atkı ipliğinden geçirilen argaç, sıkıştırılır ve üst iplik sırası ile alttaki yer değiştirir. Bu işlemle birlikte argaç, yerini bir yenisine bırakarak, ağızlığa yerleşir. Sıkıştırma işlemi, tefe adı verilen bir tablaya yerleştirilmiş tarakla yapılır.
Dokuma, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı yapacak şekilde, birbirinin altından, üstünden geçirilmesiyle ortaya çıkan düz yüzeyli üründür.
İpek, ipekböceğinin ürettiği yumuşak, parlak bir liftir. İpekböceği bir tırtıldır ve bu lifi kendine koza örmek için üretir. İnsanlar bu liften iplik yapar ve kumaş dokurlar.
Halı; atkılarının atılmasından sonra üzerine desene göre istenilen hav yüksekliğinde iplerin geçirilerek düğümlenmesi ile yapılan ev içinde ve genellikle yer örtüsü olarak kullanılan eşyadır. Bazı evlerde de duvarda görülür.
Atkı; boyun, omuz veya bazen başa atılan örtü. İpek, dantel, yün, kürk gibi çeşitli malzemelerden yapılabilir. Yünden yapılanlar genellikle soğuktan korunmak amacıyla kullanılır. Moda amacıyla da giyilebilir.
El Halısı, hav iplikleri, çözgü ipliklerinin üzerine elle düğümlenmiş olan halı tipidir. Yan yana düzgün şekilde bir çerçeveye dizilmiş çözgü ipliklerinin her çiftine yün, ipek veya rayon ipliklerle düğüm atılarak ilmek sıraları teşkil edilmesi ve en az bir sıra atkı atılıp ilmek sırasının sıkıştırılması şeklinde üretilir. El halılarının kalitesini belirleyen hav ipliklerinin cinsi, düğüm şekli ve düğüm sıklığıdır.
Örme, ipliklerin tek başına ya da topluca çözgüler halinde örücü iğne ve yardımcı elemanlar vasıtasıyla ilmekler haline getirilmesi, bunlar arasında da yan yana boylanmasına bağlantılar oluşturulması ile bir tekstil yüzeyi elde edilmesi işlemidir.
Dikdörtgenin bir köşesiyle çaprazında bulunan köşesi arasında çizilen çizgi anlamına gelen diyagonal kalın numara iplikten yapılmış bir kumaş türüdür.
Kumaş, ipliklerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. Pamuk, yün, ipek, keten vb maddelerden elde edilir.
Patiska sık ve düzgün dokunmuş pamuklu bezdir. Uygulanan apre türüne göre yumuşak ya da diri tutumlu olabilir. Orijinali keten olan bu kumaş şimdi pamuk ya da karışımları veya yün ve karışımlarından yapılır. Pamuktan yapıldığı zaman genel olarak çözgüde 10-14 ve atkıda 8-14 kaplama faktörü ve metrekaresinde 60-100 gram ağırlığı vardır. Eğer yünden yapılmışsa şalisten (challis) daha hafiftir ve kadın elbiseleri olarak kullanılır.
Pazen, içi havlı dışı perdahlı pamuktan dokunmuş kumaş türü. Fransızca basin'den gelir. Basin İtalyanca pamuk anlamındaki bambax'tan türetilen bambasin sözcüğünün Fransızcada 14. yüzyılda aldığı biçimdir.
Dinkleme, kumaşı sıkı ve yoğun bir hale getirmek için yapılan bir keçeleştirme işlemi. Dinklenmiş kumaşta atkı ve çözgü iplikleri gözükmez. Genellikle dinkleme ştrayhgarn kumaşlara uygulanır. Bazen kamgarn kumaşlara da hafif bir dinkleme yapılabilir. Temel olarak işlem, bir çekme ve keçeleşme ile sonuçlanan elyaf göçünü sağlamak üzere ıslak kumaş üzerinde bir sıkma etkisi yapmaktır.
Bez ayağı her türlü pamuklu, yünlü ve sentetik kumaşın üretiminde kullanılan bir malzemedir. Bağlantı noktalarının sıklığından kumaşları daha dayanıklıdır. Tek sayılı çözgü ipliklerinin, tek sayılı atkı iplikleriyle, çift sayılı çözgü ipliklerinin çift sayılı atkı iplikleriyle bağlantı yaparak meydana getirdiği örgü şekli olarak da tanımlanmaktadır. En sık kesişmeyi, kenetlenmeyi sağlayan bez ayağı, dokuların çok ince ve sağlam oluşmasına olanak sağlar.
(İngilizce:Counted-thread embroidery), sayılı iplik nakışı, bir nakış türü olup, nakışçılar iğneyi kumaşa batırmadan önce kumaş ipliğini sayarlar. Genellikle Evenweave kumaş kullanılır. Böylece atkı ve örgü ipliklerinin ikisi de düzgün dizilmiş olur.
İplik, dokuma maddelerinin uzun ince lifleri her birinden bükülmüş ve çekilmiş durumu olup, tekstil, dikiş, kroşe, örgü, dokuma, nakış ve halat üretimi için uygun hale getirilmesi işlemidir. İplik, lifin elde veya makinede dikiş için uygun hale getirilmiş tipidir. Modern üretim dikiş iplikleri balmumu veya diğer yağlayıcı maddeler ile son bulur. Nakış iplikleri el veya makine nakışı için özel olarak dizayn edilmiş ipliklerdir.
İplik katlama. Tekstil zanaatlarında katlama kuvvetli ve dengeli bir iplik yaratma işlemidir. Bu işlem iki veya daha fazla iplik alınarak birlikte bükülmesi suretiyle yapılır. İplikler birlikte ters yöne doğru bükülürler. Bu şekilde yaratılmış iplikler artık kendi kendilerine bükülmeye meyilli değildirler.
Dokuma tezgâhı, dokumacılıkta kullanılan bir alettir. Dokuma tezgâhlarının temel amacı, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı yapacak şekilde, birbirinin altından üstünden geçirilmesini kolaylaştırmaktır. Tezgâhların şekli ve mekaniği farklı olabilmekle birlikte temel işlevleri aynıdır.
Cicim, özgü ve atkı iplikleri arasına renkli desen iplikleri atılarak sıkıştırma suretiyle meydana getirilen dokuma türü.
Düğümlü havlı halı çözgü ve atkı arasında dokunmuş düğümlerin kesik uçlarından yükseltilmiş yüzeyler veya kazıklar içeren bir halıdır. Ghiordes / Türk düğümü, Türk halıları ve Fars halılarına özgü Senneh / Fars düğümü iki ana düğümdür. Kazıksız düz veya goblen dokuma halı bir kilimdir. Bir havlı halı, çözgü ve atkı genişliği ve sayısı, hav yüksekliği, kullanılan düğümler ve düğüm yoğunluğundan etkilenir.
Örme kumaş bir tekstil türüdür. Örgüden, ipliklerin birbirine ilmeklenmesi işleminden veya geçmesinden kaynaklanır. Daha esnek olması ve daha küçük parçalar halinde daha kolay yapılabilmesi nedeniyle dokuma kumaştan farklıdır, bu da onu çoraplar ve şapkalar için ideal kılar. İki temel örgü kumaş çeşidi vardır: atkı örme ve çözgü örme.
Mekik dokuma tezgâhlarında kullanılan bir araçtır. El veya otomatik dokuma tezgâhlarında kullanılabilir. Masuralı araç olan mekik dokuma tezgâhlarında atkı veya argaç denilen ve enine olan iplikleri, uzunlamasına olan arışların arasından geçirmeye yarar.
