İçeriğe atla

Ares V

Ares V
Katı roket güçlendiricisinin ayrılması sırasında Ares V'in sanatsal tasviri
AmaçKargo Fırlatma Aracı
Menşei ülkeABD
Boyut
Yükseklik116 m (381 ft) veya 109 m (358 ft)
Çap10 m (33 ft) veya 8,4 m (28 ft)
Ağırlık3.700.000 kg (8.200.000 lb) RS-68 varyantı[1]
Kademeler2
Kapasite
LEO için yük
Ağırlık188.000 kg (414.000 lb)[2]
TLI için yük
Ağırlık71.100 kg (156.700 lb) veya 60.600 kg (133.600 lb)
Fırlatma geçmişi
DurumEkim 2010 itibarıyla iptal edildi
Fırlatma yerleri-Kennedy Uzay Merkezi LC 39A olacaktı
Ek motorlar – 5 veya 5,5 segmentli Shuttle türevi SRB
Gücünü veren2 katı
YakıtAPCP (katı)
Birinci kademe
Boş ağırlık140.000 kg (310.000 lb)
Brüt ağırlık1.914.000 kg (4.220.000 lb)
Gücünü veren5 veya 6 RS-68B[3] veya 5 SSME (RS-25)
Maksimum itme kuvveti8.350 kN (1.880.000 lbf) veya 10.350 kN (2.330.000 lbf) üst atmosfer (RS-25 için)
18.822 kN (4.231.000 lbf) (RS-68 için)
YakıtLH2 / LOX
İkinci kademe – Earth Departure Stage
Gücünü veren1 veya 2 J-2X
YakıtLH2 / LOX

Ares V (genelde kargo fırlatma aracı olarak bilinir), NASA'nın Takımyıldız programı için planladığı kargo fırlatma bileşenidir. 2011'de rafa kaldırılmasının ardından yerine uzay mekikleri getirildi. Ares V, ayrıca Mars'ta koloni kuracak insanlara ikmal maddesi sağlamada kullanılması planlanıyordu. Ares V ve daha küçük modeli olan Ares I isimlerini Yunan mitolojisindeki savaş tanrısı olan Ares'ten almaktadırlar.

İlk başta Ares V Dünya'dan ayrılış bölümünde kullanılacaktı ve ardından 2019'da gerçekleşmesi beklenen Ay'a geri dönülmesi halinde Ay yüzeyine iniş için kullanılacaktı. Bunun yanı sıra Ares V, Dünya-Ay arasında ana fırlatma işlevini görecekti.Bu programın en büyük hedefi ise 2030 yılında Mars'a insanlı uçuş düzenlemektir. İnsansız Ares V roketi küçüktü ve insan oranlı Ares I roketi ise 4-6 kişiden oluşan Orion uzayaracını fırlatacaktı. Her iki rokette kendilerinden önceki uzay mekikleri, Apollo programı kapsamında geliştirilen mekikler ve Delta IV EELV programlarından daha güvenli olduğu belirtilmektedir. Fakat TakımYıldız programının 2010 yılında NASA yönetmeliğinin imzaladığı tasarıyla iptal edilmesi üzerine Ares I ve Ares V projeleride rafa kaldırılmış oldu. NASA Eylül 2011'de yeni uzay fırlatma sistemlerini Dünya yörüngesi dışı insanlı keşifler için yapılmış yeni araçlar olarak tanıttı.

Geliştirme

İlk konseptler

Robert Zubrin'in 1996 yılında yazmış olduğu The Case of Mars adlı kitabında geleceğin ağır fırlatma aracı olarak Ares'i kullanmıştır. Zubrin kitabında bahsi geçen roketin uzay mekiği harici yakıt tankı içrediğini ve bu yakıt tankının uzay mekiği ana motorlarıyla ve bir RL-20 motoruyla güçlendirilen ikinci bölmeden oluşuyordu. Zubrin'in modelindeki en ayırt edici fark uzay mekiği ana motorlarının roketin alt kısmının her iki yanına montelenmiş olmasıydı. Böylece bu tasarım Ares'in uçuş sırasında altyapısını sağlamlaştıracaktı.

Takımyıldız

Ares V, Takımyıldız programının kargo fırlatma bileşeniydi. Kargo ve kabin ekibinin birlikte fırlatıldığı Saturn V ve uzay mekiklerinden farklı olarak TakımYıldız projesinde iki farklı fırlatma aracı kullanılması planlanmıştı. Bunlar kabin ekibini taşımak için Ares I ve kargo taşımak için Ares V'idi. Bu konfigürasyon bu iki ayrı aracın kendi görevleri için ayrı olarak daha iyi bir şekilde optimize edilmesini sağlayacaktı. Bu yüzden Takımyıldız programında Ay yörüngesiyle buluşmak için Dr. Wernher von Braun tarafından önerilen Apollo programının ilk başlarında (sadece dik bir rota izleyerek yükselmek) kullanılmış olan Dünya yörüngesiyle buluşma modu kullanılacaktı.

Ares V kalkış yaparken

Roketin gelişmesiyle Dünya'dan ayrılma bölümü Marshall Uzay Uçuş Merkezi tarafından yapılmaktaydı. Ames Araştırma Merkezi, Ares V'in tümleşik yaşam idare sistem sağlayıcısını koruma altına almaktan sorumluydu. Glen Araştırma Merkezi, Ares V güç biriminin yanı sıra Ay inicisinin yükseliş bölümünden, itici vektör kontrol sistemi ve verilen yükü korumaktan da sorumluydu. Langley Araştırma Merkezi, Ares V aerodinamiğinden sorumluydu. 2007 yılında NASA, Alliant TechSystems'in Ares I ve Ares V'in SRB'lerinden sorumlu olduğunu duyurdu.

Diğer görevler

Ares V uzun süreli projeler için orta vadeli bir roket olmasına rağmen NASA, Ares V'i Apollo uygulama programında olduğu gibi uzun mesafeli görevlerde kullanmayı planlıyordu.

İlk önerilen 8-16 metrelik bir gelişmiş uzun teknolojiye sahip diyafram açıklığı olan bir uzay teleskobunu Güneş ile Dünya arasındaki L2 noktasına yerleştirmekti. Bu teleskop, ebatları en önemli ölçüde arttırılmış ve performansı Hubble uzay teleskobununkinden çok daha fazla olacaktı. Bu teleskobun taşınması için Ares V görevlendirilecekti ve bu işi tek bir fırlatma ile gerçekleştirecekti. Ares V'in gelecekteki görevleri maliyeti oldukta azaltacak, uzayaracı ve görevlerde kullanılacak malzemelerin taşınmasını yapacak ve Ay'da yapılması planlanan ana üs için yapı malzemeleri taşıyacaktı.

Mayıs 2010'da NASA, Ares I beş segmentli SRB ilk bölümüyle kullanılacak olan Ares I-X ‘in planlanan ilk uçuş denemesinden sonra donanımının Ares I'in donanımıyla birlikte kullanılarak Ares V için bir tatbikat uçuşu yapmayı planladı. Yapılacak ilk uçuşlar Ares V'te Ares I'in üst bölümünün Ares V'in ilk bölümünün üstüne yerleştirilmesiyle ağır yük taşıma test uçuşları olarak listelendi. Bu yapılan test sayesinde NASA, Ares V ve Ares I donanımlarını birlikte kullanarak ikisini de bir uçuşta test ederek mali yönden kısıtlı bütçelerini verimli bir şekilde kullanmayı hedeflediler.

İptal işlemi

Augustine Komisyonu, FY 2010 bütçe profili altında Ares V'e 2020 yılının sonuna kadar erişilemeyeceğini vurguladı. NASA'nın bütçede 3 milyar dolarlık artış yapması ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun 2015 yılında tedavülden kaldırılmasına rağmen komite Ares V'in 2020 yılının ortalarına kadar hazır olamayacağını vurguladı.

1 Şubat 2010'da Amerika Birleşik Devletler Başkanı Barack Obama, Takımyıldız programının ABD 2011 mali yılı bütçesi gereğince iptal edildiğini duyurdu fakat 25 Nisan 2010'da Kennedy Uzay Merkezi'nde büyük uzay politika konuşmasında bazı değişikler yapıldığını duyurdu. Ekim 2010'da, NASA yönetimi, 2010 mali yasa tasarısı için iptal edilmiş olan Takımyıldız programı sözleşmesini imzaladılar. Fakat önceki kanunlar Takımyıldız'ın 2011 yeni mali bütçesine kadar etkinliğini sürdümesini sağladı.

Tasarım

Ares V, ağır yük taşıma aracı olarak geliştirilmişti. Amacı büyük donanımları Ay'a göndermek ya da Dünya yörüngesinin ötesine kaynak taşıyarak insan varlığını devam ettirmek hedefleniyordu. Ares V üç bölümlü bir roket olarak tasarlandı. Birlikte yanabilen birinci ve ikinci bölümleri her iki ateşlenebilir yakıt olan sıvı ve katı yakıtlardan faydalanarak üst bölümün donanım ve parçaları alçak Dünya yörüngesi ve Ay menziline götürmek için kullanılacaktı.

2009'daki Augustine Komisyonu'nun ardından Ares V ön hazırlık tasarım testinden geçti. Uzay mekiğine benzer olarak Ares aracı katı yakıt ile çalışan ilk bölüm itici roketleri ikinci bölüm sıvı yakıt roket iticileriyle beraber ateşlenecekti. Ares V'teki katı roket iticisi şu anki uzay mekiği katı roket iticilerinin gelişmiş versiyonu olarak tasarlandı fakat eski versiyondaki dört bölüm yerine beş veya beş buçuk bölümden oluşuyordu. Sıvı yakıt ikinci bölmesi uzay mekiği harici yakıt tankından türetilmişti. Bu bölme ya beş ya da altı adet RS-68 motorunun alt bölümde bulunan 10 metrelik yeni yakıt tankın altına bağlanması ya da altı adet uzay mekiği ana motorlarının uzay mekiğinin genişlemiş versiyonu olan 8.4 metrelik yakıt tankının altına bağlanmasından oluşacaktı. Bu motorlar sıvı oksijen (LOX) ve sıvı hidrojenle (LH2) yakıtlarıyla çalışacaktı. Ares V'in üst bölümü Saturn V ve Saturn IB roketlerinin üst bölümlerinde kullanılan S-IVB'den türemiş olan Dünya kalkış bölümlü olarak adlandırıldı. Dünya'dan ayrılış bölümü, Apollo programında kullanılan roket motorlarından türeyeren J-2X roket motorlarıyla güçlendirildi. Bu roket motorları Ares I'in üst bölümünde sıvı yakıt itici roketleriyle kullanılıyordu. Dünya'dan ayrılış bölümleri, Altair Ay inicisinin alçak Dünya'ya yerleşme yörüngesine girmesi ardından Orion uzayaracıyla geri dönme ve daha sonra Altair ve Orion uzayaraçlarının Ay'a itişini sağlamak amacıyla kullanılacaktı. Dünya'dan ayrılma bölümü büyük yükleri insansız bir araç ile birlikte alçak Dünya yörüngesine taşımak ve Dünya-Ay sisteminin ötesine insansız uzayaraçları göndermek için kullanılması planlanmıştı.Ares V, Dünya yörüngesi için 414.000 lb'lik (188 metrik ton) ve Ay için ise 157.000 lb'lik (71 metrik ton) bir taşıma kapasitesine sahip olacak şekilde tasarlanmıştı. Şu ana dek yapılmış en güçlü roket ve Amerikan Saturn V'ten daha fazla yük kaldırma kapasitesi bulunan Ares V'in tamamlanması üzerine, Sovyetlere ait N-1 roketinin iptal edilen Sovyet İnsanlı Ay Programı'nda başarısız olması ve başarılı Sovyet/Rus yapımı Energia İticileri'nin Buran Mekiği için geliştirildi. Ay rolünün yanı sıra insanlı Dünya yörüngesi yakınında bulunan asteroid için keşif görevini de destekleyecek ve Hubble teleskobu yerine yapılacak olan 8-16 metrelik yeni büyük teleskobu Dünya-Güneş arasında bulunan L2 noktasına kadar ateşleyecekti.

Türevleri

Ares IV

Ares IV'ün konsepti bir Ares I üst bölümü ilebirlikte bir Ares V ilk bölümünden oluşmaktaydı. NASA'nın Ocak 2007'de yaptığı açıklamaya göre araç özellikle, Ares V'in sıvı yakıt çekirdek bölümü, iki adet beş segmentten oluşan katı yakıt roket iticileri ve Ares I'in sıvı yakıt üst bölümünden oluşmaktaydı. Ares IV yaklaşık olarak 367 ayak (112 metre) uzunluğunda ve Ay'a ulaşılabilmesi için kullanılacaktı. Maksimum yük kapasitesi 90.420 lb (41.000 kg) olmalıydı ki 240 mil (390 km) direkt Ay'a ulaşabilsin.

NASA 2007 yılında Ares IV ü kullanmaya karar vererek Orion'un yüksek hızda uzaydan atmosfere girişini geçme profilini değerlendirmiştir. NASA 2013 yılında, Ares I ve Ares V'in donanımlarını ‘ağır kaldırma'adı altında bir gösteri uçuşu yapmayı planladı. Ağır kaldırma test uçuşlarının denenmesiyle Ares V'in ilk bölümüyle Ares I'in üst kısmı üst kısıma bağlanıp denenmesiyle hem zamandan hem de paradan tasarruf etmiş oldular. Sonraki ağır kaldırma test araçlarının konfigürasyonu Ares IV'ünkine benzerdi.

Ares V Lite

Ares V Lite aracı, Augustine Komitesi'nin NASA için önerdiği alternatif fırlatma aracıdır. Ares V Lite, Ares V'in küçültülmüş bir versiyonudur. Ares V Lite tasarımında beş adet RS-68 motoru ve iki adet beş segmentli SRB'ler kullanılacaktı. Alçak Dünya atmosferi için ise yaklaşık olarak 140 metrik ton (309.000 lb) yük kapasitesi bulunuyordu. Eğer seçilmesi halinde Ares V Lite, Ares V ve Ares I fırlatma araçlarının yerini alacaktı. Ares IV Lite'dada Ares V'te de olduğu gibi bir kargo taşıyıcısı bulunacaktı. İkinci versiyonunda ise Orion uzayaracının içerisinde astronotları taşıyacaktı.

Kurgudaki yeri

Japon yapımı bir tür manga/anime serisi olan Space Brothers'da Ares V'in sanal bir versiyonu tasvir edilmiştir. Kullanılan tasvir gerçekteki görüntüsüyle neredeyse aynıdır. 2013 yapımı olan Star Trek Into Darkness (Uzay Yolu: Bilinmeze Doğru) adlı filmde Ares V roketinin bir masaüstü modeli amiral Alexander Marcus'un masasında uzayuçuş koleksiyonun bir parçası olarak görülmüştür.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Ares V and RS-68B" (PDF). NASA. Aralık 2008. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 
  2. ^ "HSF Final Report: Seeking a Human Spaceflight Program Worthy of a Great Nation" 16 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ekim 2009, Review of U.S. Human Spaceflight Plans Committee, ss. 65-66.
  3. ^ Overview: Ares V Cargo Launch Vehicle 12 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. NASA. Erişim tarihi: 30 Eylül 2008.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo Projesi</span> NASA insanlı ay yolculuğu programı

Apollo Projesi, NASA tarafından gerçekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay araçları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Space Shuttle</span> NASA tarafından dünya yörüngesine insan ve techizat taşıma amaçlı yürütülmüş uzay programı

Space Shuttle, Space Shuttle programının bir parçası olarak NASA tarafından 1981-2011 yılları arasında faaliyet gösteren, kısmen yeniden kullanılabilir alçak Dünya yörüngesi uzay aracıdır. Amacı uzaya gönderilen aracın tekrar tekrar kullanılarak maliyetini azaltmaktı. Zira ABD Uzay Mekiği 120'den fazla uçuş yapmıştır. Fakat daha sonra yapılan araştırmalar tekrar kullanılabilir uzay mekiklerinin eski tip roketlere göre daha maliyetli olduğunu gösterdi. Bunun sebebi uzay mekiklerinin kullanıldıktan sonra uzun ve pahalı bakımlara ihtiyaç duymasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Roket</span> itiş için kullanılan pirokinetik motor; yanıcı silah için bkz. Q2037215

Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Saturn V</span>

Satürn V ABD yapımı insan taşıyabilen kullan at roket olup, NASA'nın Apollo ve Skylab programlarında 1967 ile 1973 arasında kullanılmıştır. Bu çok kademeli sıvı yakıtlı fırlatma aracını NASA 13 kez Kennedy Uzay Merkezi - Florida'dan hiçbir mürettebat veya yük kaybı olmadan fırlatmıştır. Kullanılabilirliği olan en uzun, en ağır ve en güçlü roket olup halen en ağır fırlatma aracı kapasitesi rekorunu elinde tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vostok (uzay aracı)</span> SSCB yapımı uzay aracı

Vostok Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen bir uzay aracıdır. İlk insanlı uzay uçuşu Vostok 1 ile 12 Nisan 1961'de Sovyet kozmonot Yuri Gagarin tarafından gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">N1 roketi</span>

N1 Sovyet kozmonotlarını Ay'a götürmek üzere 1960'larda geliştirilen dev uzay roketi. Dört fırlatma denemesinin de başarısız olması üzerine 1976 yılında proje resmen iptal edildi. Sovyetlerin insanlı Ay projeleri olduğunu inkâr etmeleri nedeniyle Perestroyka dönemine kadar varlığı gizli tutuldu.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Saturn IB</span>

Satürn IB Amerikan Uzay Ajansı NASA tarafından Apollo Projesi için ortaya çıkarılan ve kullanılan Satürn roket ailesinin bir modelidir. Kullanıldığı yerler Apollo Projesi, Skylab uzay istasyonu ve ABD/SSCB Apollo Soyuz Test Projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 5</span>

Apollo 5 , astronotları Ay yüzeyine taşıyacak olan Apollo Ay Modülü'nün (LM) mürettebatsız ilk uçuşuydu. Ay modülü'nü taşıyan Saturn IB roketi 22 Ocak 1968'de Cape Kennedy'den fırlatıldı. Görev başarılı oldu, fakat programlama sorunları nedeniyle başlangıçta planlanandan farklı; alternatif bir görev yürütüldü.

<span class="mw-page-title-main">Draco (roket motoru ailesi)</span>

Draco, SpaceX tarafından fırlatma araçlarında ve uzay kapsüllerinde kullanılmak üzere tasarlanmış olan Hipergolik sıvı yakıtlı roket motoru ailesidir. Şimdiye kadar iki çeşidi üretilmiştir : Draco ve SuperDraco.

Uçuş yükü, bir hava taşıtının ya da bir fırlatma aracının taşıma sığasıdır ve genellikle ağırlık olarak ölçülür. Uçuşun ya da görevin türüne göre, aracın uçuş yükü şunları içerebilir: kargo, yolcu, uçuş mürettebatı, cephane, bilimsel araç gereç veya deneyler ya da diğer donanımlar. İsteğe bağlı olarak taşındığında, ek yakıt da ayrıca uçuş yükünün bir parçası sayılır. Ticari bağlamda, taşıma yükü sadece gelir getirici/üretici kargodan ya da ücret ödeyen yolculardan oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız Programı</span> NASA’nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programı

Takımyıldız Programı, Amerika Birleşik Devletleri uzay ajansı NASA'nın 2005-2009 yılları arasında geliştirmiş olduğu bir insanlı uzay yolculuğu programıydı. Programın büyük hedefleri arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bitirilmesi ve "2020 yılına kadar Ay'a geri dönüş" vardı. En büyük hedefi ise Mars'a ilk insanlı uçuşu gerçekleştirmekti. Bu programın logosu hedeflenen 3 önemli görevi temsil eder: Dünya, Ay ve son olarak Mars. Mars görevinde kullanılacak itici roketlere Ares ismi verilmiştir. Bu programın teknolojik hedefleri, alçak Dünya yörüngesi ötesinde astronotların tecrübe edinmesi ve diğer gezegenlerde sürekli insan varlığını sağlamak için gerekli teknolojilerin geliştirilmesini içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ares I</span>

Ares I, TakımYıldız Programı'nda kabin ekibini taşımak için NASA tarafından tasarlanmaya başlandı. Ares, eski Yunan mitolojisinde olan tanrı aynı zamanda eski Roma İmparatorluğu tanrısı olan Mars anlamına da gelmektedir. Ares I, ilk başlarda kabin ekibi taşıma aracı olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı itki sistemi</span> Uzay aracını ivmelendirmeye yarayan her türlü yönteme verilen ad

Uzay aracı itki sistemi ya da Uzay aracı sevk sistemi, uzay aracını ve uyduları ivmelendirmekte kullanılan her türlü yönteme verilen addır. Pek çok farklı yöntem bulunmaktadır. Her yöntemin bazı sakıncaları ve üstün tarafı vardır ve uzay aracı sevki etkin bir araştırma alanıdır. Ancak, günümüzdeki pek çok uzay aracı, aracın arkasından/geri tarafından bir gazı roket motoru çıkışı yüksek hızda geçirmek suretiyle itki/sevk üretir. Bu çeşit bir motora roket motoru denmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay mekiği harici yakıt tankı</span>

Uzay mekiği harici tankı, uzay mekiği fırlatma aracının bir parçasıydı. Bu bölümde sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yükseltgenleri bulunurdu. Aracın kalkış ve yükselme sırasında bu tank yörünge aracındaki üç uzay mekiği ana motoru için gerekli olan yakıtı ve yükseltgenlerini belli bir basınç altında sağlardı. Uzay mekiği harici tankı ana motorların devre dışı kalmasından 10 saniye sonra mekikten ayrılarak düşmeye başlar ve Dünya atmosferine yeniden girerdi. Katı roket iticilerinden farklı olarak harici tanklar tekrar tekrar kullanılamazlardı. Harici tank Hint Okyanusu’ na(veya Pasifik Okyanusu’ na düşmesi) düştükten sonra yeniden kullanılabilecek duruma getirilemediğinden dolayı ve transfer alanının dışına düşmesinden dolayı kurtarılamıyordu.

Yeniden kullanılabilir fırlatma sistemleri sayesinde uzaya birden fazla kez yük taşıması yapılabilir. Bu sistem genişletilebilir fırlatma sistemlerininin çalışma prensibinin tam zıttında yürüyordu. Genişletilebilir fırlatma sistemlerinde araç bir kere kullanıldıktan sonra kullanılmıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Uzay mekiği ana motoru</span> NASAnın uzay aracına monte edilmiş kriyojenik sıvı yakıt roket motoru

Aerojet Rocketdyne RS-25 diğer adıyla Uzay Mekiği Ana Motoru, dondurucu sıvı yakıtlı bir roket motorudur. NASA’nın uzay istasyonunda kullanılmıştır ve fırlatma rampasında kullanılması düşünülmüştür ve Rocketdyne şirketi tarafından Birleşik devletlerde yapılmıştır. RS-25 dondurucu sıvı hidrojeni ve sıvı oksijeni yakar ve her bir motor kalkış esnasında 1,859 kN(418,000 lb) güç üretir. RS-25 60’lı yılların izinden gitmesine rağmen motorun gelişime açık olması nedeniyle çeşitli geliştirmelere uğramıştır. 1 Nisan 1981 tarihinde ilk denenmesinin yapılmasıyla beraber RS-25 güvenlik, bakım ve motor güvenilirliği açısından birçok geliştirmeye uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Programı</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak üç aşamadan oluşan uzay programı

Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.