İçeriğe atla

Arena Tiyatrosu

Arena Tiyatrosu, İstanbul'da 1962-1966 yılları arasında faaliyet göstermiş özel tiyatro.

Asaf Çiyiltepe tarafından kuruldu. Türkiye'de politik tiyatronun öncülüğünü yaptı. Kendinden sonra kurulan Halk Tiyatrosu, Ankara Birlik Sahnesi, Ankara Sanat Tiyatrosu ve Dostlar Tiyatrosu'nun öncüsüdür. Birçok önemli oyuncunun yetişmesinde, önemli oyunların ilk kez sergilenmesinde yer alarak, Türk tiyatro tarihinde önemli bir yer tutmuştur.

Geçmişi

Arena Tiytrosu, Asaf Çiyiltepe tarafından, 13 Kasım 1962 tarihinde, İstanbul - Sıraselviler, no: 75 adresinde, Belçika Konsolosluğu yanındaki Arena İşhanı'nın 6. katında, Meydan sahnesi adıyla oluşturuldu.

Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun sahibi olduğu Arena İşhanı 1961'de henüz inşa halindeyken Türkiye'de ilk operet kurucularından Lütfullah Sururi'nin arzusu üzerine en üst katına bir tiyatro salonu yapılmıştı.[1] Salonu, Atilla Tokatlı ve Asaf Çiyiltepe kiraladı ve Çiyiltepe'nin yönetmenliğinde oyunlar sergilendi.

İlk oyun, Alfred Jarry'den Asaf Çiyiltepe' nin çevirdiği Übü adlı eser oldu. Eserin ilk sözü "bok"tan türetme "bork" kelimesi idi ve seyircinin büyük tepkisini çekti.[1] İkinci olarak, Genco Erkal'ın başrolü üstlendiği Aslan Asker Şvayk sergilendi.[2]

285 kişilik salonlarında birçok önemli oyun sergilendikten sonra Asaf Çiyiltepe Ankara'ya giderek Ankara Sanat Tiyatrosunu kurdu. İstanbul'da kalan ekip, tiyatroyu sürdürdü. Bu ekipte yer alan sanatçılardan bazıları Ergun Köknar, Ani İpekkaya, Nurhan Nur, Yıldırım Önal, Çolpan İlhan, Bilge Şen, Işık Yenersu idi.

Tiyatroyu daha sonra Ulvi Uraz devraldı. Bina yıkılarak iş hanı yapılmıştır.[3]

Oyuncular

Kaynakça

  1. ^ a b Çelik, Ayşegüş (28 Ocak 2021). "Ankara Sanat Tiyatrosu". solfasol.tv. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2023. 
  2. ^ Schild, Robert (15 Ocak 2015). "Sıraselviler/Cihangir Ekseninde Bir "Cadı Kazanı"". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  3. ^ "SIRASELVILER ARENA TIYATROSU". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Ergin Orbey</span> Türk oyuncu, yönetmen ve senarist (1936–2012)

Ergin Orbey, Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusu, senarist.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Kenter</span> Türk oyuncu ve tiyatrocu (1928–2019)

Yıldız Kenter, tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör, Türk oyuncudur. Aynı zamanda Devlet Sanatçısı ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü</span> Devlet destekli Türk tiyatro topluluğu

Devlet Tiyatrosu, Devlet Konservatuvarı Tatbikat Sahnesi’nin bir aşaması olarak, 16 Haziran 1949 tarihinde, "Devlet Tiyatro ve Operası" adıyla kurulmuştur. Konservatuvar’ın kurulduğu 1936 yılından 1947 yılına kadar, Tiyatro Bölümü’nü Alman tiyatro sanatçı ve yöneticisi Carl Ebert yönetmiştir. 1940 yılında, "Tiyatro ve Opera Tatbikat Sahnesi" kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Sanat Tiyatrosu</span> Ankara merkezli tiyatro topluluğu

Ankara Sanat Tiyatrosu (AST), 1963 yılında, Ankara'da Asaf Çiyiltepe öncülüğünde kurulmuş tiyatro topluluğudur. Tiyatro, İstanbul'daki Arena Tiyatrosu'nun devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Suna Pekuysal</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (1933–2008)

Suna Pekuysal, kimlik adıyla Adile Suna Belener,, Türk sinema, tiyatro ve televizyon oyuncusu, seslendirme sanatçısıdır.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Osmanlı İmparatorluğu döneminde (1914) Dârülbedâyi adıyla kurulmuş olan tiyatro 1934 yılında İBB Şehir Tiyatroları adıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçesine bağlanan bir tiyatro kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Asaf Çiyiltepe</span>

Asaf Çiyiltepe, AST'ın kurucusu, tiyatro sanatçısı, şair. Galatasaray Lisesi mezunudur.

<span class="mw-page-title-main">Vasıf Öngören</span> Sanatçı

Vasıf Öngören, Türk bir oyun yazarı, yönetmen ve oyuncuydu. Oyunlarında yabancılaşma, toplumsal değerler, sınıfsal çelişkiler, ekonomik ve siyasi sorunlar gibi konuları işledi. Epik tiyatro türünde yazdığı Asiye Nasıl Kurtulur? oyunu ile tanınırlık kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Ergun Köknar</span> Türk oyuncu ve gazeteci

Ergun Köknar, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu, tiyatro yönetmeni ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Sahnesi</span>

Taksim Sahnesi, İstanbul Taksim'de Sıraselviler Caddesi girişinde bulunan sinema ve tiyatro yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı Tiyatrosu</span>

Tepebaşı Tiyatrosu, İstanbul'daki en eski tiyatro yapılarından biri. 1890-1983 yılları arasında hizmet verdi.

Sermet Çağan, Türk tiyatro yönetmeni, oyun yazarı, gazeteci ve oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Devlet Tiyatrosu</span>

İstanbul Devlet Tiyatrosu, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne bağlı resmî bir tiyatro kurumudur.

<i>İçerdekiler</i>

İçerdekiler, Melih Cevdet Anday'ın yazdığı iki perdelik oyun. Anday'ın 1965 yılında kaleme aldığı oyun ilk kez İstanbul Şehir Tiyatroları'nca sahnelendi. Eser, güncelliğini koruyabilen bir içeriğe sahip olması nedeniyle, dönem dönem değişik tiyatro toplulukları tarafından sergilendi. Türk tiyatrosu literatüründe "köşetaşlarından biri" olarak değerlendirilen ve "düşünce suçu" kavramını irdeleyen oyun, evrensel mesajlar taşıma özelliğinde bir yapıttır.

<i>72. Koğuş</i> (oyun)

72. Koğuş, Orhan Kemal tarafından 1952 yılında kaleme alınan eserin seyirlik oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Sahne</span>

Küçük Sahne, İstanbul'da Atlas Pasajı içinde 1951-2018 arasında hizmet vermiş tiyatro sahnesi.

<span class="mw-page-title-main">Tunca Yönder</span> yönetmen

Tunca Yönder, Türk oyuncu, yapımcı ve yönetmen.

Muhsin Ertuğrul Sahnesi; Ankara'da Devlet Tiyatroları'na bağlı olarak hizmet veren 15 tiyatrodan biridir. Orta ölçekli bir salona sahip olan tiyatronun alt katında 238, loca bölümünde ise 50 olmak üzere toplam 288 koltuk bulunmaktadır. Tiyatronun ismi, Türkiye'nin ilk resmî sanat kurumu olarak Ankara Devlet Tiyatrosu'nun kuruluşunda büyük emekleri olan Muhsin Ertuğrul'a ithafen verilmiştir.

Altındağ Tiyatrosu; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. 1964 yılından beri Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenen temsillere ev sahipliği yapan tiyatronun en önemli özelliği, kuruluşundan beri yalnızca yerli oyunlara ev sahipliği yaparak bir "halk tiyatrosu" görevi üstlenmiş olmasıdır.