İçeriğe atla

Arboretum Zürih

Arboretum Zürih
Arboretum Zürih

Arboretum, Zürih'te bulunan bir botanik bahçesi, park ve arboretum. Zürih gölü boyunca yapılmış olan düzenlemelerden biridir.[1] Parkta, aynı zamanda bir yüzme havuzu, göl saunasıyla birlikte bir halk plajı, içinde kuşlar için yapılmış olan tek kuş hastanesinin olduğu Voliere Zürich de bulunur.[2] Mimarı Arnold Bürklidir.

Mevki

Arboretum Zürich gölü kıyısında Enge'de bulunur. General-Guisan-Quai ve Mythenquai caddeleri ile göl arasına yerleştirilmiştir.

Tarih

Arboretum Zürih'in tarihi sahil parklarından biridir. Sahil boyunca yapılmış olan bu parklar bir zamanlar Limmat ve Sihl nehirlerinin kesiştiği yerde küçük bir Orta Çağ kasabası olan Zürih'in, göl kenarında yerleşmiş çekici ve modern bir şehir haline gelmesini sağlamada önemli rol oynamıştır.

Arboretum, kullanılan ağaçlar açısından başlangıçta geleneksel bir park olarak düşünülmüştü. 1885'te, parkın yapımından kısa süre önce, ünlü botanik bilimcilerden ve jeoloji profesörlerinden oluşan bir grup oluşturuldu ve değişik fikirler ve öneriler toplandı. Farklı ülkelerin ağaç ve çalılarından oluşan bir ağaçlandırma, yakınlardaki dağlardan getirilen taşlardan oluşan bir koleksiyon ve Glarus Alplerini açıklayan bir Alp panoraması sayesinde pazar gezintisine çıkacak olan vatandaşlara küçük bir eğitim vermek de amaçlandı.[3] Oluşturulan komitede park ve bahçe uzmanları Otto Froebel ve Evariste Mertens ve botanik profesörü Carl Schröter bulunuyordu. Park, geç dönem İngiliz bahçeleri stilinde yapıldı.[3]

Parkın yapısı

Arnold Bürkli anıtı

Profesör Carl Schröter'in yaptığı sınıflandırmaya göre park ağaç koleksiyonu 3 ana gruptan oluşur.

  1. En büyük grup dünyanın değişik ülkelerinde yetişen ait ağaç türlerinden oluşur ve 9 bölümden oluşur. 19. yüzyılın sonu ağaçların seçimi pek geleneksel sayılmazdı. Seçilen 9 bölge güney İsviçre, Alpler, Jura dağları, Akdeniz ve Ortadoğu, güney ve doğu ABD, Kaliforniya, Kanada, Japonya ve Çin idi.
  2. İkinci grup 4 sistematik flora bölgesini ve aynı aileye ait ağaç türlerini içerir. Bunlar karaağaç, akçaağaç, dişbudak ve kayın olarak seçilmiştir.
  3. Bu grup sadece Tersiyer dönemi florasına ait bitkilerinden oluşur ve Alplerin oluştuğu dönemin ağaç yapısını göstermek amaçlanmıştır. Bu ağaçlar Buzul Çağından önce varlardı ve İskandinavya'dan Güney Avrupa'ya kadar yayılmışlardır.

Arnold Bürkli anıtı

Gölün sahiline yakın yerde parkın ve şehirdeki birçok yapının mimari olan Arnold Bürkli anısına 3 metre yükseklikte bir anıt yükselir. Üzerinde "sahil mühendisi" (Quai Ingenieur) ve "yorulmak bilmez mühendis" yazar. Bu sade anıt, Bürkli'nin ölümünden beş sene sonra, Arboretum'un en sevdiği yerine, heykeltıraş Richard Kipling'in sözleriyle "yarattığı şeyin tam ortasına" yerleştirildi.

Kaynakça

  1. ^ Arboretum 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Almanca) Grün Stadt Zürich, 25.06.2015 tarihinde alındı.
  2. ^ Voliere Zürich – Vogelpflegestation 26 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Almanca), 25.06.2015 tarihinde alındı.
  3. ^ a b Grün Stadt Zürich (Mayıs 2006). "Vom Bürkliplatz zur Sukkulenten-Sammlung" (PDF) (Almanca). Grün Stadt Zürich. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ocak 2015. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avusturya</span> Orta Avrupada bir ülke

Avusturya veya resmî adıyla Avusturya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da denize kıyısı olmayan, dokuz eyaletten oluşan ülke. Batıda Lihtenştayn ve İsviçre, güneyde İtalya ve Slovenya, doğuda Macaristan ve Slovakya, kuzeyde ise Almanya ve Çekya ile komşudur. Avusturya'nın yüzölçümü 83.879 km2dir ve yaklaşık 9 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Avusturya Almancası ülkenin resmi dili olsa da, birçok Avusturyalı gayri resmi olarak çeşitli Bavyera lehçelerinde konuşmaktadır.

<i>Larix</i> çamgiller (Pinaceae) familyasından Larix cinsini oluşturan yaprak döken iğne yapraklı ağaç türlerin ortak adı

Larix, Pinaceae familyasına bağlı yaprak döken iğne yapraklı bir ağaç cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Zürih</span> İsviçrenin Zürih kantonunun başkenti; finans merkezi

Zürih, İsviçre'nin en büyük kentidir. 2018 yılında Zürih Belediyesinde nüfus 415.367, çevre ilçeleriyle birlikte nüfusu 1,39 milyon kişidir. Zürih şehri Zürih Kantonu'nun başkentidir. İsviçre'nin ekonomik ve Almanca konuşulan bölgesinin kültürel merkezidir. FIFA merkezi Zürih’te bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sekoya</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

"Sahil Sekoyası", servigiller (Cupressaceae) familyasının Sequoia cinsinden tek bir türle temsil edilen (monotipik) 120 m boy, 7 m çap yapabilen ana vatanı Kuzey Amerika olan büyük bir ağaç türü. Dünyanın en uzun ağacı bu türe aittir ve boyu 115 metredir. 2000 yıl veya daha fazla yaşayan, herdem yeşil, uzun ömürlü bir ağaçtır. En yaşlı örneği 2300 yaşındadır. Genellikle okyanustan gelen nemden kaynaklanan yağışın daha fazla olduğu dağlarda büyürler. En uzun ve en yaşlı ağaçlar, yıl boyunca akarsuların akabildiği ve sisin düzenli olarak düştüğü derin vadilerde ve oyuklarda bulunur. Sahil sekoyası kerestecilik sektöründeki en değerli kereste türlerinden biridir. Sahil sekoyası kerestesi, güzelliği, hafifliği ve çürümeye karşı direnci nedeniyle oldukça değerlidir. Reçine içermemesi suyu emmesini ve yangına dayanıklı olmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Karolina Üniversitesi, Chapel Hill</span>

Chapel Hill Kuzey Karolina Üniversitesi veya İngilizcesi ile University of North Carolina at Chapel Hill (UNC), ABD’nin önde gelen devlet eğitim ve araştırma üniversitelerindendir. UNC adlarıyla da anılan üniversite Amerika Birleşik Devletleri'nde eğitime başlayan ilk devlet üniversitesi unvanını da taşımaktadır. Üniversitenin başarısı nedeniyle Richard Moll tarafından ünlü ve yıldızları kendisine çekebilen anlamında kullanılan "Public Ivies" tanımlamasıyla ithaf edilen 8 devlet üniversitesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Foggia (il)</span> İtalyada bir il

Foggia ili, güney İtalya'da Puglia bölgesinin ili olup merkezi Foggia kentidir. İlin alanı 6.965 km² olup bu ile bağlı olan 61 komün bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Felix ve Regula</span>

Felix ve Regula Zürih şehrinin 3 koruyucu azizinden ikisi. Katolik kilisesi tarafından aziz ilan edilmişlerdir. Erken dönem Orta Çağ'ına ait bir efsaneye göre Hristiyanlara karşı zulüm uygulayan Roma imparatoru Diocletianus tarafından öldürülmüş ve şehit olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Grossmünster</span>

Grossmünster, İsviçre'nin Zürih kentinde olan Romanesk tarzı bir Protestan kilisesidir. Koruyucu azizleri, Zürih şehrinin de koruyucu azizleri sayılan Felix ve Regula ile Exuperantius'tur. Zürih'teki üç büyük kiliseden birisidir. Limmat Nehri kıyılarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi</span> açık hava müzesi

Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi, Samsun'un Canik ilçesinde bulunan ve 18 Mayıs 2003 tarihinde Bandırma Vapuru Müzesi adıyla açılan müze.

<span class="mw-page-title-main">Schanzengraben</span>

Schanzengraben Zürih şehrinin üçüncü seviye tahkimatı olarak surların dışına yapılmış olan su hendeği. Günümüzde yayalar için bir gezinti yolu haline getirilmiştir. Schanzengraben, Zürih gölü kıyısında General-Guisan-Quai'den başlayıp, eski botanik bahçesinin yanından geçerek Sihl nehrine bağlandığı Gessnerbrücke'ye kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Zürih botanik bahçesi</span>

Zürih botanik bahçesi Zürih Üniversitesine ait olan botanik bahçesi. 53.000 m² alana sahip olan bahçede 8000 civarında bitki turu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lindenhof tepesi</span>

Lindenhof tepesi, Zürih'in tarihî merkezinde yer alan bir tepe ve Zürih'teki en eski açık yeşil alan. Roma döneminde ve Karolenjler döneminde şehir bu tepenin etrafında gelişmiştir. Tepenin merkezi konumu ve ağaçların gölgesinde güzel bir manzara izleme şansı, tepeyi oldukça cazip bir dinlenme yeri haline getirir. Tepeye Orta Çağ'dan kalma dar sokaklardan sadece yürüyerek ulaşılabilir. Adını tepedeki ıhlamur ağaçlarından (''Linden'') alır.

<span class="mw-page-title-main">Sukkuletten-Sammlung Zürih</span>

Sukkuletten-Sammlung İsviçre, Zürih'te bulunan dünyaca ünlü Sukkulent bitkileri koleksiyonu. 80 değişik familyadan 6500 kadar kaktüs çeşidini kapsayan park yılda 50.000 ziyaretçiyi çeker. Bu geniş botanik bahçesi, kaktüs koleksiyonu dışında aynı zamanda bir kütüphane ve Uluslararası Sukkulent Araştırmaları Kuruluşu'na da ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Çin bahçesi, Zürih</span>

Çin bahçesi, Zürih Seefeld'de bulunan bir Çin bahçesidir. Zürih'in kardeş şehri Kunming tarafından Zürih'e hediye edilen bahçe 1994'te açıldı. Çin dışındaki en büyük Çin bahçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bürkliplatz Zürich</span>

Bürkliplatz Zürih şehrinin Zürih Gölü kenarında bulunan bir meydan. Limmat nehrinin batı yakasında bulunur ve Quaibrücke köprüsü ile Bellevue'ye bağlanır. Meydana Zürih'in önemli planlamacısı Arnold Bürkli'nin adı verilmiştir. Meydan bulunduğu konum nedeniyle toplu taşım açısından da önemli bir düğüm noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Limmat</span>

Limmat İsviçre'de bir ırmak. Aar ırmağına dökülen ikinci büyük ırmak koludur. Irmağın suları Zürih Gölünden gelir, Zürih'in merkezinden geçerek kuzeybatı yönünde akıp gider ve 35 km sonra Aare ırmağına dökülür. İki ırmak Brugg ırmağının kuzeyinde, Reuss ırmağının Aare ile birleştiği yerin hemen kuzeyinde birleşirler.

<span class="mw-page-title-main">Belvoirpark</span>

Belvoirpark ya da Villa Belvoir Zürih Enge'de bulunan park. Park, Zürih'in en büyük park ve arboretumlarından biridir. Parkın içindeki Belvoir köşkü 1828 ile 1831 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sihl</span>

Sihl, İsviçre'de bir ırmak. Limmat ırmağının en büyük yan koludur. 68 km uzunluğundaki ırmak Kanton Schwyz'deki İsviçre Önalplerinden doğar, Sihl gölünde bir baraj gölü oluşturur ve Zürih'te Limmat ırmağına bağlanır. Sihl gölünden yararlanan Etzel hidroelektrik santrali Sihl'in su akış gücünü ve kalitesini azaltmıştır. Toplam 241 km²'lik bir alanı sular.

<span class="mw-page-title-main">Rote Fabrik</span>

Rote Fabrik Zürih Wollishofen'da bir zamanlar fabrika binası, şimdi ise kültür merkezi olan bina kompleksi. Binanın yapımında kullanılan kırmızı tuğlalardan dolayı bu adı almıştır. Sol partilerin yürüttüğü bir kampanya sonrasında kültür merkezine dönüştürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Mardakan Arboretumu</span>

Mardakan arboretumu, yarı kurak Abşeron Yarımadası'ndaki Mardakan ilçesinde yer almaktadır ve Bakü'ye 40 km uzaklıktadır. 1895-1920'lerde zamanının iş adamı ve petrol milyoneri Murtuza Muhtarov'un şahsi bahçesiydi. Şu anda, Arboretumun bir bölümü 24 hektardır. Arboretum, flora türlerinin sayısı ve yaşı açısından dünyanın en zengin koleksiyonları arasında listelenmiştir. Azerbaycan ve diğer birçok ülkeden 1.540 bitki türü ve cinsi içeren yaklaşık 1.800 tür ziyaretçilere tanıtılmaktadır.