İçeriğe atla

Arata Isozaki

Arata Isozaki
Kişisel bilgiler
Doğum23 Temmuz 1931(1931-07-23)
Ōita, Ōita Prefektörlüğü, Japon İmparatorluğu
Ölüm28 Aralık 2022 (91 yaşında)
Naha, Okinawa Prefektörlüğü, Japonya
VatandaşlıkJaponya
EğitimiTokyo Üniversitesi
Çalışma ve başarıları
Etkin yılları1962-2020
Mimarlık tarzıPostmodern mimari, metabolizma
Ünlü yapıtlarıPala Alpitour, Katar Ulusal Sergi Merkezi, Selanik Konser Salonu
Ödül(leri)1996 Venedik Mimarlık Bienali Altın Aslan Ödülü
2019 Pritzker Mimarlık Ödülü

Arata Isozaki (Japonca: 磯崎 新, Isozaki Arata, 23 Temmuz 1931, Ōita - 28 Aralık 2022, Naha), Japon mimar, şehir planlamacısı ve akademisyen. 20. yüzyılın önde gelen mimarlarından birisi olarak kabul edilen Kenzō Tange ile bir dönem birlikte çalışan Isozaki, "doğu-batı diyaloğunun post-modern sentezini" yansıtmasıyla tanındı. 2019 yılında "Mimarlığın Nobeli" olarak görülen Pritzker Mimarlık Ödülü'ne layık görüldü.

İlk yılları ve eğitimi

Arata Isozaki, 23 Temmuz 1931 tarihinde Japon İmparatorluğu'na bağlı Ōita prefektörlüğünün başkenti Ōita şehrinde doğdu. İkinci Dünya Savaşı sırasında henüz 14 yaşında iken Hiroşima ve Nagasaki şehirlerine Amerika Birleşik Devletleri tarafından düzenlenen atom bombası saldırıları, Isozaki üzerinde derin bir etki bıraktı.[1] Isozaki daha sonra yaptığı bir açıklamada çocukluk dönemini şöyle açıkladı: "Dünyayı anlamaya başlayacak kadar büyüdüğümde, memleketim yakıldı. Kıyının karşısında, Hiroşima'ya atom bombası atıldı, bu yüzden sıfır noktasının yakınında büyüdüm. Şehirler tamamen harabe halindeydi ve mimari, bina ve hatta bir şehir bile yoktu. Etrafımda sadece kışlalar ve sığınaklar vardı. Böylece, ilk mimarlık deneyimim mimarlığın boşluğuydu ve insanların evlerini ve şehirlerini nasıl yeniden inşa edebileceklerini düşünmeye başladım."[2] Şehirlerin yıkımını görmek, mimariye olan ilgisini artırdı. Isozaki, lise eğitimini Ōita Uenogaoka Lisesinde (eski Ōita Ortaokulu) tamamladı. 1954'te Tokyo Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nin Mimarlık Bölümü'nden mezun oldu ve aynı üniversitede mimarlık alanında doktora yaptı.

Kariyeri

Arata Isozaki'nin üstlendiği bir binanın yapım aşaması.

Kariyerine 1987 Pritzker Ödülü sahibi Kenzō Tange'nin rehberliğinde çıraklık yaparak başladı. II. Dünya Savaşın yıkımından kaynaklanan siyasi, ekonomik ve kültürel belirsizliğin ortasında fiziksel olarak yeniden yapılanma arayışında olan Japonya'da 1963 yılında Arata Isozaki & Associates'i kurdu. Çalışmaları, memleketi ve Fukuoka'daki birçok bina ile yerel olarak başladı ve hızla Gunma, Osaka ve Tokyo ile devam etti. Kariyerinin ilk yıllarındaki önemli eserleri arasında Ōita Valilik Kütüphanesi (1962-1966), Osaka Expo '70 Festival Plaza (1966-1970), The Museum of Modern Art, Gunma (1971-1974) ve Kitakyushu Belediye Sanat Müzesi, Fukuoka (1972-1974) yer aldı. Reyner Banham'a göre Isozaki ilk projelerinde, Yeni Brutalizm ve Metabolist Mimari (Oita Medical Hall, 1959–1960) arasında karışık bir stille Avrupa deneyimlerinden etkilendi. Mimari stili, Fujimi Country Club (1973–74) ve Kitakyushu Merkez Kütüphanesi (1973–74) gibi yapılarla gelişmeye devam etti.

Eleştirel yazılarıyla ve önemli mimarlık yarışmalarında jüri üyesi olarak dünya çapında genç mimarların fikirlerinin hayata geçmesinde önemli bir rol oynadı. 1979'da ilk Pritzker Mimarlık Ödülü jüri üyeliiğine atandı ve beş yıl boyunca üye olarak devam etti.1994'te Kraliyet Sanat Akademisi'nin onursal üyeliğine seçildi. 1998'de Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi üyeliğine, 2017'de ise Japonya Sanat Akademisi üyesi oldu. 1986'da Kraliyet Altın Madalyası ile ödüllendirildi. 1996 Venedik Mimarlık Bienalinde Altın Aslan Ödülü aldı. 1997'de Fransa tarafından Sanat ve Edebiyat Nişanına değer görüldü. 2007 yılında İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı tevcih edildi.[3] Isozaki, aralarında Columbia Üniversitesi, Harvard Üniversitesi ve Yale Ünivrsitesi de dahil birçok prestijli üniversitede misafir profesör olarak ders verdi. Japonya, Çin, İtalya ve İspanya'da faaliyet gösteren ofisleri olan Isozaki, Okinawa şehrinde yaşadı.

Ölümü

Mito şehrindeki Art Tower Mito sanat galerisi çalışması ile 2019 Pritzker Mimarlık Ödülü'nü kazandı.[4][5] Isozaki, 28 Aralık 2022'de Okinawa Prefektörlüğünün başkenti Naha şehrinde 91 yaşında öldü.[6][7]

Kaynakça

  1. ^ "Pritzker Ödüllü Arata Isozaki Hayatını Kaybetti". XXI. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  2. ^ "Arata Isozaki | The Pritzker Architecture Prize". www.pritzkerprize.com. Pritzker Mimarlık Ödülü. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  3. ^ S.r.l, Studiolabo. "Isozaki Arata | Designer | Fuorisalone.it 2022". Fuorisalone.it (İtalyanca). 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  4. ^ Wilkinson, Bard (5 Mart 2019). "Pritzker Prize 2019: Arata Isozaki wins 'Nobel of architecture'" (İngilizce). CNN. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  5. ^ Sanatatak (7 Mart 2019). "2019 PRITZKER Ödülü Japon mimar Arata Isozaki'nin". SANATATAK. 9 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  6. ^ Giovannini, Joseph (29 Aralık 2022). "Arata Isozaki, Prolific Japanese Architect, Dies at 91". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  7. ^ "'Pritzker' ödüllü Japon mimar Arata Isozaki yaşamını yitirdi". Anadolu Ajansı. Cumhuriyet. 30 Aralık 2022. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Pritzker Mimarlık Ödülü, Hyatt Vakfı tarafından 1979’dan beri her sene verilen bir mimarlık ödülü olup yeteneği, önsezileri ve sorumluluk bilinciyle, topluma ve mimarlığa anlamlı katkılar sağlayan mimarları onurlandırma amacı taşır.

Christian de Portzamparc Fransız bir mimar ve şehir plancısıdır. 1970 yılında Paris’te yer alan École Nationale des Beaux Arts’dan mezun olduğundan beri mimarlık mesleğini sürdürmektedir. Tasarımlarında bulunduğu ortama, şehre ve çevreye hassasiyet göstermesi Christian de Portzamparc’ın önemli mimari özelliklerinden birisidir. 1994 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Rem Koolhaas</span>

Remment Lucas Koolhaas Hollandalı bir mimar ve mimarlık teorisyenidir. Aynı zamanda Harvard Üniversitesi'nde dersler vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Hollein</span> Avusturyalı mimar ve tasarımcı (1934-2014)

Hans Hollein, Avusturyalı mimar ve tasarımcı.

<span class="mw-page-title-main">Gottfried Böhm</span> Alman mimar (1920-2021)

Gottfried Böhm, Alman çağdaş mimar.

<span class="mw-page-title-main">Kenzō Tange</span> Japon mimar (1913 – 2005)

Kenzō Tange dünyaca ünlü Japon mimar. 20. yüzyılın en önemli mimarlarından birisi olup Modernizm akımını geleneksel Japon stili ile birleştirip kendine özgü bir akım yaratmış ve beş kıtada da tasarımlar gerçekleştirmiş bir mimardır. Prestijli bir mimarlık ödülü olan Pritzker Mimarlık Ödülü’nü de kazanmıştır. Yapısalcılık adı verilen bir akımın öncülerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Aldo Rossi</span>

Aldo Rossi İtalyan bir mimar ve tasarımcı. Uluslararası üne sahip bir mimar olarak dört alanda başarılı çalışmalar yaptı: mimarlık teorisi, çizimler, mimarlık projeleri ve endüstriyel tasarımlar.

<span class="mw-page-title-main">Fumihiko Maki</span> Japon mimar

Fumihiko Maki, Japon bir mimar ve öğretim görevlisidir.

Sverre Fehn Norveçli bir mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Glenn Murcutt</span> Avustralyalı mimar (d. 1936)

Glenn Marcus Murcutt Avustralya’nın en ünlü mimarlarından birisidir.

Cindy Pritzker, Chicago'lu iş insanı Jay A. Pritzker'in eşi ve Pritzker Mimarlık Ödülünü veren Hyatt Vakfı'nın kurucu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Martha Thorne</span> Martha Thorne, Hyatt Vakfı bünyesindeki Pritzker Mimarlık Ödülü komisyonunun başkanıdır

Martha Thorne, Hyatt Vakfı bünyesindeki Pritzker Mimarlık Ödülü komisyonunun başkanıdır. Bu görevi 2005 yılından beri yürütmektedir. Komisyonda görev almasına ve jüri üyeleri ile beraber çalışmasına rağmen ödül için yapılan oylamaya katılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Toyo Ito</span> Japon mimar

Toyo Ito 1941 yılında Güney Kore'nin başkenti Seul'de doğdu. Tokyo Üniversitesi Mimarlık Bölümü'nden 1965 yılında mezun oldu. 1971 yılında kendi mimarlık bürosunu kuran Ito, Tayvan'daki Dünya Olimpiyat Oyunları Stadyumu'nun da aralarında bulunduğu birçok esere imza attı.

<span class="mw-page-title-main">Kitakyuşu</span>

Kitakyuşu , Japonya'nın Fukuoka prefektörlüğünde bulunan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'nın özel şehirleri</span>

Japonya'nın özel şehirleri, Japonya'da Yerel Özerklik Kanunu'nun 252. maddesinin 26. paragrafına göre merkezi hükûmet tarafından belirlenen bir şehir düzeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Frei Otto</span>

Frei Paul Otto, Alman mimar ve inşaat mühendisidir. Tanımış tasarımları arasında 1972 Yaz Olimpiyatları için tasarladığı Münih Olimpiyat Stadyumu yer almaktadır. En prestijli mimarlık ödüllerinden birisi olarak kabul edilen Pritzker Mimarlık Ödülü'nü ölümünden çok kısa bir süre önce 2015 yılında kazanmıştır. Strüktürel denemeler yapmıştır. En ünlü çalışmalarından biri sabun köpüğü deneyidir.

Ramón Vilalta veya Ramón Vilalta Pujol Katalan kökenli mimar.

Kishō Kurokawa, Japon mimar. 1960'larda Metabolizma hareketinin kurucularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yvonne Farrell</span>

Yvonne Farrell Pritzker Mimarlık Ödülü sahibi İrlandalı mimar ve akademisyen. Dublin merkezli Grafton Architects'in Shelley McNamara ile birlikte kurucu ortağıdır. İkilinin Milano'daki Bocconi Üniversitesi binası, 2008 yılında World Architecture Festival Yılın Yapısı Ödülü'nü kazandı. Lima, Peru'daki UTEC Teknoloji ve Mühendislik üniversitesi kampüsü projeleri 2016 yılında İngiliz Kraliyet Mimarlar Enstitüsü (RIBA) Uluslararası Ödülü'nün sahibi oldu, Farrell, McNamara ile birlikte 2020 yılında enstitü tarafından Royal Gold Medal ile ödüllendirildi. 2018'de yine McNamara ile birlikte"Serbest Mekân" başlıklı 16. Venedik Mimarlık Bienali'nin küratörlüğünü gerçekleştirdi. 2020'de Pritzker Mimarlık Ödülü'nü kazanarak, tarihte bu ödülü kazanan ilk İrlandalı mimarlar ve dördüncü ve beşinci kadın mimarlar oldular.

<span class="mw-page-title-main">Hiroşima Barış Anıtı Müzesi</span>

Hiroşima Barış Anıtı Müzesi, Japonya'nın Hiroşima kentinde bulunan bir tarih müzesidir. Müze, 1955 yılında açılmış olup Hiroşima'ya atom bombası saldırısının anısına inşa edilmiştir ve Hiroşima Barış Anıtı Parkı'nın bir parçasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.