İçeriğe atla

Arama-kurtarma

Kanada'ya ait CH-149 Cormorant tipi arama-kurtarma helikopteri eğitim esnasında bottaki bir yaralıyı alırken.

Arama-kurtarma, herhangi bir doğal ya da insan kaynaklı acil durum veya afet esnasında, acil yardıma ihtiyacı olan kimselerin yerini tespit etme, gerekirse ilk yardım uygulama ve daha kapsamlı yardım alabilecekleri güvenli bir yere nakletme faaliyetleri. Kısaltma olarak İngilizce "search and rescue" sözcüklerinden oluşturulan SAR kullanılır. Bazı arama-kurtarma ekipleri, kurtarma sonrası bakım ve barınma olanaklarının sağlanmasında da kazazedelere yardımcı olurlar. Arama-kurtarma faaliyetleri esnasında insanların ve özel eğitimli hayvanların yanı sıra, basit araç-gereçlerden özel donanımlı hava, kara ve deniz taşıtlarına kadar çok çeşitli ekipmanlardan istifade edilir.[1]

Arama-kurtarma ekipleri facianın türüne göre daha çabuk ve etkili hizmet sunabilmek için çeşitli alt sınıflara ayrılmıştır. Bunların arasında; dağ, deniz, deprem, sel ve çatışma bölgesi arama-kurtarma ekipleri sayılabilir. Yöntemlerine göre dağ arama-kurtarma; kara arama-kurtarma; muharebe arama-kurtarma; kentsel arama-kurtarma; su yüzeyi aramaları ve hava-suda arama-kurtarma türleri bulunuyor.[2]

Türleri

Kurtarma halatı eğitimi
Arama ve Kurtarma öğrencileri, SAR eğitmenlerine San Diego Deniz Üssü'ndeki havuzda daha fazla talimat için hazır olduklarını bildirmek için "Ben iyiyim" sinyali verir.

Arazi arama ve kurtarma

Arazi arama ve kurtarma, karada veya iç su yollarında kaybolan veya tehlikede olan kişilerin aranmasıdır. İnsanlar çeşitli nedenlerle kaybolabilir. Bazıları aile içi şiddet gibi sorunlar nedeniyle kendi isteğiyle kaybolabilir. Bazıları ise akıl hastalığı, kaybolma, kaza, bulunamayacakları bir yerde ölüm veya daha nadiren kaçırma gibi istem dışı nedenlerle ortadan kaybolur. Kentsel alanlarda gerçekleştirilen karada arama ve kurtarma görevleri, birçok yargı alanında insanların çöken binalardan veya diğer tuzaklardan çıkarılması ve yerlerinin belirlenmesi anlamına gelen "kentsel arama ve kurtarma" ile karıştırılmamalıdır.[3]

Bazı ülkelerde polis karada kaybolmuş bir kişiyi aramak için ilk teşkilattır. Bazı yerlerde, bu aramalara yardımcı olmak için çağrılabilecek gönüllü arama ve kurtarma ekipleri vardır.

Arama ve kurtarma kurumlarının belirli çevresel risklerin olduğu operasyonları yürütmek için küçük uzman ekipleri vardır. Acil sudan kurtarma, sel müdahalesi, teknik halatlı kurtarma, kapalı alandan kurtarma, aşırı kardan kurtarma ve ince buz tabakasında kurtarma ekipleri bunlara dahildir.

Çalışanların sağlığı ve güvenliği

Felaket kurtarma sırasında temizlik birçok mesleki tehlikeleri içerir. Çoğu zaman, bu tehlikeler, doğal afet sonucunda yerel çevre koşullarınca daha da şiddetlenir.[4] İşverenler, potansiyel tehlikelerin tanımlanması ve kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi, uygun kişisel koruyucu ekipmanın (KKE) kullanılması ve işin güvenli bir şekilde yapılmasını sağlamak için diğer ilgili bilgilerin dağıtılması dahil olmak üzere, bu tehlikelere maruz kalmayı en aza indirmekten ve mümkün olduğunda çalışanları korumaktan sorumludur.[5]

Fiziksel maruziyet

Sel felaketleri genellikle işçileri, kesiklere ve açık ve kapalı kırıklara neden olan, bulanık suların altına gizlenmiş keskin ve küt nesnelerden kaynaklanan travmaya maruz bırakır. Bu yaralanmalar, sıklıkla kirlenmiş sulara maruz kalındığında daha da kötüleşir ve enfeksiyon riskinin artmasına yol açar.[6] 75 Fahrenhayt derece (24 °C) altındaki su sıcaklıklarına uzun süre maruz kalındığında hipotermi riski önemli ölçüde artar.[7]

İsilik, Daldırma ayak sendromları (Siper ayak dahil) ve kontakt dermatit gibi bulaşıcı olmayan cilt rahatsızlıkları da meydana gelebilir.[6]

Depremle ilişkili yaralanmalar, olası ezilme yaralanması, yanıklar, elektrik çarpması ve moloz altında kalma gibi düşen enkaz dahil yapısal bileşenlerle ilgilidir.[8]

Kimyasal maruziyet

İnsanlar belirli miktarlarda kimyasallara maruz kaldıklarında sağlıkları için risk oluşabilir. Bir doğal afetten sonra, bazı kimyasallar çevrede daha belirgin hale gelebilir. Bu tehlikeli maddeler doğrudan veya dolaylı olarak serbest bırakılabilir. Bir doğal afetten sonra doğrudan salınan kimyasal tehlikeler, genellikle olayla aynı anda meydana gelir ve hafifletme için planlanan eylemleri engeller. Tehlikeli kimyasalların dolaylı olarak salınması kasıtlı veya kasıtsız olarak salınabilir. Kasıtlı salınıma bir örnek, bir selden sonra kullanılan böcek ilaçları veya bir selden sonra suyun klorla arıtılmasıdır. Bu kimyasallar, bir doğal afet olduğunda salınımlarını en aza indirmek için mühendislikle kontrol edilebilir; örneğin, sular altında kalan depolardan veya üretim tesislerinden sel sularını zehirleyen zirai kimyasallar veya bir kasırga sırasında bina çökmesinden salınan asbest lifleri.[9] Sağdaki akış şeması, Stacy Young ve diğerleri tarafından gerçekleştirilen araştırmadan alınmıştır.[9]

Biyolojik maruz kalma

Küf'e maruz kalma genellikle sel, kasırga, kasırga veya tsunami gibi doğal afetlerden sonra görülür. Konut veya ticari binaların hem dış hem de iç kısımlarında küf oluşumu meydana gelebilir. Sıcak ve nemli koşullar küf oluşumunu teşvik eder.[10] Küf türlerinin kesin sayısı bilinmemekle birlikte, yaygın olarak bulunan bazı iç mekan küf örnekleri Aspergillus, Cladosporium, Alternaria ve Penicillium. Küflere verilen tepki kişiden kişiye farklılık gösterir ve göz tahrişi, öksürük gibi hafif semptomlardan yaşamı tehdit eden ciddi astım veya alerjik reaksiyonlara kadar değişebilir. kronik akciğer hastalığı, astım, alerji, diğer solunum problemleri veya bağışıklık yetmezliği geçmişi olan kişilerde küflere karşı daha duyarlı olabilir ve Mantar pnömonisi gelişebilir. Doğal bir afetten sonra küf oluşumunu önlemenin bazı yöntemleri arasında tüm kapı ve pencerelerin açılması, binayı kurutmak için fanların kullanılması, pencerelerden hava üfleyecek şekilde fanların konulması, binanın ilk 24-48 saat içinde temizlenmesi ve nem kontrolü sayılabilir.[11] Küfleri çıkarırken, küflerin solunum sistemine inhalasyonunu önlemek için N-95 maskeleri veya koruma düzeyi daha yüksek olan solunum cihazları kullanılmalıdır.[12] Küfler sert yüzeylerden sabun ve su, seyreltilmiş ağartma solüsyonu[13] veya ticari ürünlerle çıkarılabilir.

İnsan kalıntılarıyla doğrudan temas halinde olan işçiler için, kan yoluyla bulaşan virüslere ve bakterilere gereksiz maruz kalmayı önlemek için evrensel önlemler alınmalıdır. İlgili KKD göz koruması, yüz maskesi veya kalkanı ve eldivenleri içerir. Baskın sağlık riski, Dışkı-ağız kontaminasyon yoluyla mide bağırsak enfeksiyonlarıdır, bu nedenle el hijyeni hastalık önleme için çok önemlidir. İyileşme sırasında ve sonrasında psikolojik stres yaşayan çalışanlara da ruh sağlığı desteği sağlanmalıdır.[14]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  3. ^ U.S. Department of Homeland Security (May 2009). "Urban Search and Rescue (US&R)". 29 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010. 
  4. ^ "Fact Sheet on Natural Disaster Recovery: Cleanup Hazard". www.osha.gov (İngilizce). 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. 
  5. ^ "OSHA Fact Sheet_Keeping Workers Safe During Disaster Cleanup and Recovery" (PDF). 27 Kasım 2017. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  6. ^ a b Bandino, Justin P.; Hang, Anna; Norton, Scott A. (2015). "The Infectious and Noninfectious Dermatological Consequences of Flooding: A Field Manual for the Responding Provider". American Journal of Clinical Dermatology. 16 (5): 399-424. doi:10.1007/s40257-015-0138-4. PMID 26159354. 
  7. ^ "CDC – Hazard Based Guidelines: Protective Equipment for Workers in Hurricane Flood Response – NIOSH Workplace Safety and Health Topic". www.cdc.gov (İngilizce). 13 Eylül 2017. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017. 
  8. ^ "Earthquake Preparedness and Response". United States Department of Labor. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  Birden fazla |yayımcı= ve |yayıncı= kullanıldı (yardım)
  9. ^ a b Young, Stacy; Balluz, Lina; Malilay, Josephine (25 Nisan 2004). "Natural and technologic hazardous material releases during and after natural disasters: a review". Science of the Total Environment. 322 (1): 3-20. Bibcode:2004ScTEn.322....3Y. doi:10.1016/S0048-9697(03)00446-7. PMID 15081734. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  10. ^ "Mold – Natural Disasters and Severe Weather". www.cdc.gov. 8 Aralık 2017. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  11. ^ "Ten Things You Should Know about Mold – US EPA". US EPA. US EPA,OAR,ORIA,IED. 22 Ekim 2014. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  12. ^ United States Environmental Protection Agency (September 2012). A Brief Guide to Mold, Moisture, and Your Home (PDF). Washington, DC. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  13. ^ "Mold Removal After a Disaster-PSAs for Disasters". www.cdc.gov. 28 Şubat 2019. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  14. ^ "American Psychological Association_Disasters". 29 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afet</span> önemli fiziksel hasara, yıkıma veya ölüme neden olan bir olaya neden olan tehlike

Afet; insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar ortaya çıkaran, insanın normal yaşantısını ve eylemlerini durduracak veya kesintiye uğratacak, imkânların yetersiz kaldığı olaylara verilen genel bir isimdir. Büyük oranda veya tamamen insanların kontrolü dışında gerçekleşen afetler, kitlesel bir can ve mal kaybına neden olur.

Arama Kurtarma Derneği ; mağara, dağ gibi ulaşılması zor olabilecek yerlerde veya doğal afetlerde kaybolanların aranması ve bu koşullarda kaza geçirenlerin kurtarılması için etkinlik gösteren, Türkiye'nin arama kurtarma konusunda ilk sivil toplum örgütü olan dernek.

<span class="mw-page-title-main">Sel</span> su taşkını

Sel, genellikle kuru olan araziyi sular altında bırakan bir su taşkını olayıdır. "Akma halinde olan su" anlamına gelen kelime, gelgitin içeri akışına da uygulanabilmektedir. Taşkınlar hidroloji disiplinin bir çalışma alanıdır. Tarım, inşaat mühendisliği ve halk sağlığı gibi alanlarda önemli bir endişe kaynağıdır. Genellikle insanların çevreye verdiği değişiklikler, sellerin yoğunluğunu ve sıklığını arttırır. Örneğin; ormansızlaşma ve sulak alanların kaldırılması gibi arazi kullanımı değişiklikleri, su seti akışındaki değişikliklere ve iklim değişikliğine yol açar. Aynı zamanda deniz seviyesinin yükselmesi gibi daha büyük çevresel sorunlara da yol açmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Katrina Kasırgası</span>

Katrina Kasırgası, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en yıkıcı ve en ölümcül kasırgalarından biri. 2005 yılı Atlas Okyanusu kasırga mevsiminin genelde 5., tropik kasırgalar arasında 11. ve Saffir-Simpson Kasırga Ölçeği'ne göre 5. Kategorideki 2. kasırgasıdır. Katrina, 23 Ağustos 2005 günü oluşmaya başladı ve Meksika Körfezi kıyısının orta-kuzeyi boyunca uğradığı yerlerde büyük hasarlara sebep oldu. Kasırganın neden olduğu en büyük can kaybı ve maddi zarar, New Orleans'ta meydana geldi. Set sisteminin başarısız olduğu Louisiana'yı sel bastı. Kasırga, Mississippi kıyısının karşısında ve Alabama'da şiddetini artırdı, öyle ki kasırganın merkezinin hızı saatte 160 km/saat olarak ölçüldü.

<span class="mw-page-title-main">1988 Spitak depremi</span>

Gümrü Depremi olarak da adlandırılan Spitak Depremi, o tarihte Sovyetler Birliği bünyesinde bulunan Ermenistan'ın Spitak bölgesinde 7 Aralık 1988 günü yerel saatle 11.41'de meydana gelen 6.8 büyüklüğünde bir sarsıntıdır.

<span class="mw-page-title-main">Su kirliliği</span> su kaynaklarının kirlenmesi

Su kirliliği; göl, nehir, okyanus, deniz ve yeraltı suları gibi su barındıran havzalarda görülen kirliliğe verilen genel addır. Her çeşit su kirliliği, kirliliğin bulunduğu havzanın çevresinde veya içinde yaşayan tüm canlılara zarar verdiği gibi, çeşitli türlerin ve biyolojik toplulukların yok olmasına ortam hazırlar. Su kirliliği, içinde zararlı bileşenler barındıran atık suların, yeterli arıtım işleminden geçirilmeksizin havzalara boşaltılmasıyla meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı</span> kamusal acil yardım kuruluşu

'Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı veya kısa adıyla AFAD, 29 Mayıs 2009 tarih ve 5902 sayılı Kanun'un 17 Haziran 2009'da Resmî Gazete'de yayımlanmasıyla; İçişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü (SSGM) ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü (TAY) yerine kurulan afet ve acil durum yönetimi kurumudur. Kurum, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına bağlı olarak çalışmaktadır. Afet öncesi hazırlık ve zarar azaltma, afet esnasında yapılacak müdahale ve afet sonrasındaki iyileştirme çalışmalarının yönetim ve koordinasyonunu gerçekleştirmek, kurumun temel görev ve amacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim 2011 Van depremi</span> Türkiyenin Van şehrinde gerçekleşmiş bir deprem

Ekim 2011 Van depremi, 23 Ekim 2011 günü Türkiye saati ile 13.41'de Van'da meydana gelen ve 25 saniye süren bir depremdir. Depremin merkez üssü Van'a 17 kilometre uzaklıktaki Tabanlı köyüdür. Yapılan değerlendirmelerde depremin büyüklüğü; Kandilli Rasathanesi tarafından Richter ölçeğine göre 6.6ML, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından ise Moment magnitüd ölçeğine göre 7.2 Mw olarak duyuruldu. Kandilli Rasathanesi'nden daha sonra yapılan açıklamada depremin moment büyüklüğü 7.2 Mw olarak düzeltildi.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi</span> Türk kamu kurumu

Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE), Türkiye'de 2004 yılında kurulmuş bir arama-kurtarma örgütü.

<span class="mw-page-title-main">Federal Acil Durum Yönetim Kurumu</span>

Federal Acil Durum Yönetim Kurumu ; ilk olarak 1978 yılının birinci "Başkanlık Yeniden Yapılanma Planı" kapsamında ele alınan ve bir sonraki yıl, 1 Nisan 1979 tarihinde Başkanlık emriyle kurulan afet ve acil durum yönetimi kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Tehdit (risk yönetimi)</span> yaşam, sağlık, mülk veya çevre için potansiyel bir tehdit oluşturan durum

Tehdit veya tehlike, çalışma çevresinin fiziki kusurları ve uygun olmayan şartları ile insanların hatalı davranışları gibi, çalışma ortam ve koşullarında var olan ya da dışarıdan gelebilecek, kapsamı belirlenmemiş, maruz kimselere, işyerine ve çevreye zarar ya da hasar verme potansiyelidir. Çalışanların yaralanma ve sağlık sorunlarına neden olabilen güvenli olmayan iş ortamı ve uygulamalardır. İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulması veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlemdir. İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir.

Afet ve acil durum yönetimi, afet yönetimi veya acil durum yönetimi, meydana gelen bir afet veya acil durumun etkilerini azaltmak için yapılan çalışmaların tümü.

Doğal Afetler Arama Kurtarma (DAK), Marmara depreminden sonra TSK tarafından deprem, yangın, sel, çığ, toprak kaymaları, kaybolmalar, KBRN ve büyük kazalar gibi doğal olan veya olmayan her türlü afette yurt içinde ve yurt dışında arama ve kurtarma görevleri için Doğal Afetler Arama Kurtarma Tabur Komutanlığı kurulmuştur. İlk olarak Özel Kuvvetler Komutanlığı'na bağlı olarak kurulan DAK Taburu daha sonra Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kara Lojistik Komutanlığına bağlanmıştır.

2-metilpropan, i-bütan veya metilpropan olarak da bilinen izobütan, moleküler formülü HC(CH3)3 olan bir kimyasal bileşiktir. Bütan izomeridir. Üçüncül karbonlu en basit alkandır. İzobütan, petrokimya endüstrisinde, örneğin izooktan sentezinde öncü bir molekül olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Acil tahliye</span>

Acil tahliye, acil bir tehdit, devam eden bir tehdit veya can ve/veya mallara karşı tehdit içeren bir alandan insanların derhal acil çıkışı veya kaçışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çevre kimyası</span>

Çevre kimyası, doğal yerlerde meydana gelen kimyasal ve biyokimyasal olayların bilimsel bir araştırmasıdır. Potansiyel kirliliği kaynağında azaltmaya çalışan yeşil kimya ile karıştırılmamalıdır. Hava, toprak ve su ortamlarındaki kimyasal türlerin kaynakları, reaksiyonları, taşınması, etkileri ve kaderlerinin incelenmesi; ve insan aktivitesinin ve biyolojik aktivitenin bunlara etkisi olarak tanımlanabilir. Çevre kimyası, atmosfer, su ve toprak kimyasını içeren, aynı zamanda analitik kimyaya büyük ölçüde güvenen, çevre bilimi ve diğer bilim alanlarıyla ilgili olan disiplinlerarası bir bilimdir.

<span class="mw-page-title-main">Taşkın yatağı</span>

Taşkın yatağı veya taşkın ovası; kanalının kıyılardan çevreleyen vadi duvarlarının tabanına kadar uzanan, sel yaşayan bir dere veya nehre bitişik bir arazi alanıdır. Toprakları genellikle seller sırasında biriken Killer, şiltler, kumlar ve çakıllardan oluşur.

Polis Arama Kurtarma (PAK), muhtemel afet dönemlerinde AFAD koordinesinde yapılacak olan arama ve kurtarma çalışmalarına katılmak ve afetzede vatandaşlara destek vermek amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı bir birim olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Harabe</span>

Harabe, eski çağlardan veya yıllardan günümüze ulaşan, lakin genellikle doğal afetler yüzünden yıkılmaya yüz tutmuş veya yıkılmış yapılara denir.

Antropojenik tehlike, insan eylemi veya eylemsizliğinden kaynaklanan tehlikelerdir. Doğal afet'lerle karşılaştırılırlar. Antropojenik tehlikeler insanları, organizmaları, biyomları ve ekosistemleri olumsuz etkileyebilir, hatta insan neslinin tükenmesi'ne neden olabilirler. Yaygın antropojenik tehlikelere çevresel tehlike'ler, kimyasal tehlike'ler, kaza'lar, mühendislik kazaları, havacılık kazaları, demiryolu kazası, trafik kazası, gemi batığı, psikososyal tehlike'ler, insani krizler, çevre kirliliği, radyoaktivite, toplumsal olay'lar, terörizm, elektrik kesintisi, maden kazaları, patlama'lar, yangın'lar aittir.