İçeriğe atla

Aram Şah

Aram Şah veya Erem Şah (Haziran 1211'de öldü, hükümdarlık dönemi 1210–1211) Delhi Sultanlığı’nın ikinci padişahıydı. Kutbiddin Aybek’in beklenmedik şekilde ölmesinin ardından Lahor’da tahta geçti. Ancak kısa süre sonra İltutmuş tarafından mağlup edilip tahttan indirildi.

Aram Şah hakkında çok fazla şey bilinmeyen bir şahsiyettir ve selefi Kutubeddin Aybek ile olan ilişkisi belirli değildir. Minhac-i-Sirac’ın Tabaqat-i Nasiri eserinin bazı el yazmalarında, adından sonra "bin Aybek" ("Aybek’in oğlu") kelimesi geçmektedir ve daha sonraki yazarlar onun Aybek’in oğlu olduğuna inanmaktadır. Ancak başlıktaki "bin Aybek" ifadesi bir katip tarafından yapılan hatalı bir ekleme de olabilir. [1] Minhaj-i-Siraj, metnin başka yerlerinde Aybek’in herhangi bir oğlu olmadığını açıkça belirtir. [1]

1210'da Kutubeddin Aybek, Lahor'da bir spor maçı sırasında, halefini belirleyemeden beklenmedik bir şekilde öldü. Krallıktaki istikrarsızlığı önlemek için Lahor'daki Türk soyluları (malikler ve emirler), Aram Şah'ı Lahor’daki halef olarak atadılar. [2] [1] Ancak saltanatın farklı yerlerindeki diğer Türk soyluları onun tahta çıkışına karşı çıktı ve bunlardan bazıları -Bengal’deki Halci soyluları gibi - ona isyan etti. 16. yüzyıl tarihçisi Firishta'ya göre krallık, komşu hükümdar Multanlı Nasıreddin Kabaça'nın da istilasına uğradı. [1]

Askeri yargıç (Amir-i Dad) Ali İsmail liderliğindeki bir grup soylu, İltutmuş’u tahta geçmeye davet etti. [3] Aybek’in eski bir kölesi ve Badaun valisi olan İltutmuş, seçkin bir askerdi ve Aybek ondan oğlu olarak bahsederdi. Bu nedenle soylular onu taht için iyi bir aday olarak görüyorlardı. [1] İltutmuş Delhi’ye yürüdü, burada iktidarı ele geçirdi ve daha sonra Aram Şah'ın güçlerini Bagh-i Jud'da yendi. Aram Şah’ın savaş alanında mı öldürüldüğü yoksa savaş esiri olduktan sonra mı öldürüldüğü belli değildir. [3] İltutmuş daha sonraları gücünü pekiştirdi ve devleti Delhi’den yönetmeye başladı. [1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lahor</span> Pakistanda bir şehir

Lahor, Pakistan'ın Pencap eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Karaçi'den sonra Pakistan'ın en büyük ikinci, 13 milyonu aşan nüfusuyla da dünyanın en büyük 26. şehridir. Pencap'ın kuzeydoğu bölgesinde, Ravi Nehri boyunca yer almaktadır. Lahor, Pakistan'ın başlıca sanayi ve ekonomi merkezlerinden biridir. Geniş Pencap bölgesinin tarihi başkenti ve kültür merkezi olmakla birlikte Pakistan'ın sosyal açıdan en liberal, ilerici ve kozmopolit şehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Cihangir</span> Babür İmparatorluğunun 4. Hükümdarı (1569-1627)

Cihangir veya tam adıyla Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber,, Babür İmparatorluğu'nun 4. Hükümdârı (1605-1627).

<span class="mw-page-title-main">Ögeday</span> Cengiz Hanın oğlu ve 2. Moğol imparatoru

Ögeday veya Ogeday, Cengiz Han'ın oğullarından biri ve halefi. Cengiz Han'dan sonra Moğol İmparatoru olmuş ve babasının yarım bıraktığı istilaları ve devlet düzenlemesini tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan Krallığı</span> 19. ve 20. yüzyılda Güney Avrupada bir krallık

Yunanistan Krallığı, 1832 yılında dönemin süper güçleri Birleşik Krallık, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Prusya, Fransa ve Rus İmparatorluğu tarafından ilân edilen devlettir. Bağımsızlık duyurusunun yapılmasının ardından, Osmanlı İmparatorluğu'ndan tam bağımsızlığını eline almış olduğu 30 Ağustos 1832 tarihli antlaşmayla uluslararası düzeyde tanınmıştır. Yunan Bağımsızlık Savaşı'nı yöneten geçici Yunan hükûmetinin üzerine kurulmuş ve 1924 yılında krallık devrilerek yerine ikinci Yunan Cumhuriyeti kurulana dek ayakta kalmıştır. Daha sonra cumhuriyetin 1935 yılında yeniden yerini krallığa bırakmasıyla bu kez 1974 yılına dek Yunanistan topraklarında egemen olmuş ve yedi yıllık bir askerî darbe döneminin ardından bugünkü modern Yunanistan Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla tarihe karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Delhi Sultanlığı</span> Türk-Hint devleti

Delhi Sultanlığı ya da Sultanat-ı Hint, 1206-1526 yılları arasında Hindistan'da hüküm sürmüş olan sultanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Kutbiddin Aybek</span> Delhi Türk Sultanlığının kurucusu

Kutbiddin Aybek. Delhi Türk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Şemseddin İltutmuş</span>

Delhi Türk Sultanlığı hükümdarı. Aralık 1210'dan, 27 Nisan 1236'ya dek hüküm sürdü.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">Kartli Krallığı</span>

Kartli Krallığı Batı Gürcistan'ın Kartli bölgesinde başkenti Tiflis olan Geç Orta Çağ / Yakın Çağ Gürcü monarşisidir. 1478 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılma süreciyle ortaya çıkmış ve Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısı sayesinde 1762 yılında komşusu Kaheti Krallığı ile birleşene dek varlığını sürdürmüştür. Bu dönemin çoğunda krallık Safevi hanedanlıklarının vasalıydı ancak belirli aralıklarla özellikle 1747 yılından sonra bağımsızlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Raziye Begüm</span> Kuzey Hindistan yarımadasında 13.yüzyıl sultanı

Raziye Begüm,, Delhi Türk Sultanlığı hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Kutub Minar</span>

Kutub Minar, Delhi’de Kuvvetii'i-İslam Camii'nin 50m. güneyinde 13.yüzyılda inşa edilmiş zafer anıtı niteliğindeki minare.

<span class="mw-page-title-main">Ferruhsiyer</span> Babür İmparatorluğu nun 9. şahı

Ferruhsiyer tam adıyla Ebül-Muzaffer Muhammed Muinüddin, Babür İmparatorluğu'nun dokuzuncu şahı.

Mount & Blade karakterleri listesi, 6 Eylül 2008'de piyasaya sürülen Mount & Blade ve 30 Mart 2010'da piyasaya sürülen Mount & Blade: Warband video oyunlarının karakterlerinin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Müziddin Behram</span>

Müziddin Behram, Memlûk hanedanının altıncı sultanıydı. Şemseddin İltutmuş'un (1210-36) oğlu ve Razia Sultan'ın (1236-40) üvey kardeşiydi. Kız kardeşi Subedar Malik Altunia tarafından Bathinda'da hapsedilirken kırk şefin desteğiyle kendini Kral ilan etti. Öyle olsa bile, kral olarak iki yılı boyunca, başlangıçta onu destekleyen şefler düzensiz hale geldi ve sürekli olarak birbirleriyle kavga etti. Bu huzursuzluk döneminde 1242'de kendi ordusu tarafından öldürüldü. Ölümünden sonra, üvey kardeşi Rükneddin Firuz'un oğlu yeğeni Alaeddin Mesud tarafından değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Yarımadası'ndaki Müslüman fetihleri</span>

Hindistan alt kıtasındaki Müslüman fetihleri esas olarak 13. ve 18. yüzyıllar arasında gerçekleşmiştir. Alt kıtadaki daha önceki Müslüman fetihleri, günümüzün modern Pakistan'ında başlayan istilaları, özellikle 8. yüzyıldaki Emevi seferlerini ve Rajput'ların onlara karşı direnişini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Delhi)</span>

Memlûk Hanedanı, Delhi Sultanlığı'nı 1206-1290 yılları arasında yöneten ilk hanedan. Delhi Sultanlığı'nı 1526'ya kadar birbirinden bağımsız beş hanedan yönetti. Memlük hanedanı kurulmadan önce Kutbüddin Aybeg, Gurlular'ın bir komutanı olarak 1192'den 1206'ya kadar görev yaptı. Bu dönemde, Ganj ovasına akınlar düzenledi ve yeni bölgeleri hakimiyet altına aldı.

Kırklar Meclisi ; Meclis-i Çihilgânî, Bendegân-ı Türk Çihilgânî, Çihilgân, Çehelganî, Ümerâ-yı Çihilgâni olarak da bilinir. Sultanın isteklerine göre Delhi Sultanlığı'nı yöneten, 40 Türk Memlûk’lu emir (bey) ve melik (vali) den oluşan bir konseydi. Ancak sayıları her zaman 40 değildi. Berenî Târîh-i Fîrûzşâhî adlı eserinde, 25 kişiden bahsediyor. Hindistan yarımadasının Müslüman tarihinde düzenli bir yasama organıydı. Devletin başı olarak; hükümet, askeri ve yargı sisteminde tüm yetki Sultana verilmişti. Ancak etkin bir yönetim için Sultanın yardıma ihtiyacı vardı.

Rükneddin Fîrûz, 1236 yılında yedi aydan daha kısa bir süre boyunca Delhi saltanatının yöneten hükümdar. Şehzadeliği sırasında devletin Badaun ve Lahor eyaletlerini yönetmişti. Babası İltutmuş’un ölümünden sonra tahta çıktı. Ancak Rüknüddin, vaktini zevk peşinde koşarak geçirdi ve idareyi annesi Şah Türkan'a bıraktı. Kötü yönetim sonucu Ruknuddin ve annesine karşı isyanlar baş gösterdi ve her ikisi de tutuklanarak hapse atıldı. Soylular ve ordu daha sonra üvey kız kardeşi Raziye Begüm’ü tahta çıkardı.