İçeriğe atla

Aram Açıkbaşyan

Kontrol Edilmiş
Aram Achekbashian
Aram Achekbashian
Doğum1 Ocak 1867(1867-01-01)
Arapgir, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm01 Ocak 1915 (48 yaşında)
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
Mesleksiyasetçi
MilliyetErmeni
VatandaşlıkOsmanlı Ermenisi

Aram Açıkbaşyan (ErmeniceԱրամ Աչըքպաշյան), gerçek adıyla Krikor Garabedyan (ErmeniceԳրիգոր Կարապետյան), Osmanlı Ermenisi hukukçu ve siyasetçi. 1915 Ermeni Kırımı kurbanlarındandır.

Hayatı

1867 yılında Malatya çevresinde olan Arapgir adlı Ermeni köyünde dünyaya geldi. Üniversite eğitimini 1886 senesinden itibaren Kostantiniyye'de (bugünkü İstanbul) olan Darülfünun Hukuk Fakültesi'nde aldı. 1889 senesinde Boyacıyan Hamparsum Murat Efendi'nin tavsiyesiyle Sosyal Demokrat Hınçak Partisi üyeleriyle arkadaş oldu. 27 Temmuz 1890'daki Kumkapı Gösterisi'nin organizatörü oldu. 1894 yılından itibaren Küçük Asya'daki fedailer hareketinin organizatörü olmaya başladı ve 1903 senesinde Sosyal Demokrat Hnçak Partisi'nin merkez komitesi üyesi oldu. Aram, 1895'te Şebinkarahisar'ı kahramanca müdafaa sırasında önemli bir rol oynadı. Osmanlı Meclis-i Umumî'ye vekil olarak seçilmesi tavsiye edildi fakat vekil olmayı reddetti. 1908 Jön Türk Devrimi'nden sonra Kostantiniyye'ye geri dönebildi fakat 1914 senesinde İttihatçılar tarafından tutuklandı. 15 Haziran 1915'te, Ermeni Kırımı'nı uygulamak için 20 arkadaşı ile birlikte Beyazıt Meydanı'nda idam edildi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kemal Tengirşenk</span> Türk politikacı ve diplomat

Yusuf Kemal Tengirşenk Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında ve TBMM'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, İstanbul Barosu başkanlığı, ayrıca farklı hükûmetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, 91 yıllık ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.

Ermeni Demokrat Liberal Parti veya Ramgavar Partisi, Armenakan'ın dışında Sosyal Demokrat Hınçak Partisi, Ermeni Anayasal Demokrat Partisi ve diğer Ermeni liberal demokrat kuruluşlardan ayrılmış olanların birleşmesiyle 1 Ekim 1921 tarihinde İstanbul'da toplanarak Ramgavar Azatakan Partisi'ni kurdular.

Sosyal Demokrat Hınçak Partisi (SDHP) veya Hınçak olarak da bilinen, en eski ikinci Ermeni siyasi partisidir. Hınçak, Ermenice Çan anlamına gelir. Zamanla Rusların etkisi altında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir cephe olarak örgütlenmiştir. 1887 yılında Marksist ideolojiye inanmış Avedis Nazarbekyan, Meryem Vardanyan, Kevork Haraciyan, Ruben Han-Azat, Hristofor Ohanyan, Gabriel Kafyan ve Manuel Manuelyan adlı öğrenciler tarafından İsviçre'nin Cenevre kentinde kuruldu. Osmanlı Devleti ve İran'daki ilk sosyalist parti oldu. Çalışma bölgesi olarak Doğu Anadolu Bölgesi'ni seçen komite, bir zaman sonra merkezini İsviçre'den Londra'ya taşıdı.

<span class="mw-page-title-main">Siamanto</span> Ermeni şair (1878-1915)

Siamanto veya Adom Yarcanyan Osmanlı Ermenisi şair ve yazar. Ermeni Kırımı sırasında tutuklanıp ve işkence görerek öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Sımpad Pürad</span>

Sımpad Pürad veya Der-Ğazarents, Osmanlı Ermenisi öğretmen, yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Levon Kirişçiyan</span>

Levon Larendz Kirişçiyan, Osmanlı Ermeni yazar, çevirmen, öğretmen ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Yenovk Şahen</span> Ermeni aktör

Yenovk Şahen Yepranosyan, Ermeni aktör ve tiyatro oyuncusu. 1915 Ermeni Kırımı sırasında sürgün edildiği Ankara Ayaş'ta öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Harutün Cangülyan</span>

Harutyun Cangülyan, Osmanlı Ermenisi tarihçi ve siyasetçi. 1890'daki Kumkapı Gösterisi'nin organizatörü idi. 1915 Ermeni Kırımı'da öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Hamparsum Boyacıyan</span>

Boyacıyan Doktor Hamparsum Efendi veya Medzn Murad, Osmanlı Ermenisi hekim ve Osmanlı Meclis-i Mebusan üyesi. 1915 Ermeni Kırımı kurbanlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Armen Doryan</span>

Armen Doryan, gerçek adıyla Hraçya Surenyan, Osmanlı Ermenisi şair ve öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Karekin Çakalyan</span> Ermeni gazeteci yazar, siyasal etkinci ve eğitmen

Karekin Çakalyan veya Garegin Hajag, Ermeni yazar, öğretmen ve gazeteci. Rus vatandaşı olduğuna rağmen 1915 Ermeni Kırımı'nda öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sarkis Minasyan</span> Ermeni gazeteci

Sarkis Minasyan, gerçek adıyla Aram Aşot,, Osmanlı Ermenisi yazar, öğretmen, gazeteci ve Sivil aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Parseğ Şahbaz</span>

Parseğ Şahbaz, Osmanlı Ermenisi avukat, gazeteci ve köşe yazarı.

Surp Yerrortutyun Kilisesi veya Kutsal Üçlü Ermeni Kilisesi, Eskişehir'in Tepebaşı semtinde bulunmakta olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi'dir fakat 1915 yılında Ermeni Kırımı olarak da bilinen Ermeni Tehciri'nden sonra porno film sinemasına dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sivrihisar Surp Yerrortutyun Kilisesi</span>

Surp Yerrortutyun Kilisesi veya Kutsal Üçlü Ermeni Kilisesi, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde bulunmakta olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi'dir fakat 1915 Ermeni Kırımı'ndan beri boş kalmıştır. Anadolu'nun en büyük ikinci kilisesi olarak biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Surp Nişan Manastırı</span>

Sivastia Aziz Nişan Manastırı, 11. yüzyılda kurulmuş ve Sivas 'da yer almış olan tarihî Ermeni manastırıdır. Manastır zamanında Sivas bölgesinin Ermenileri için en önemli ibadethanelerden biri olarak kullanılmış fakat 1915 Ermeni kırımı'ndan sonra boş kalmış ve 1980'li yıllarda yok edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Naregavank</span>

Narega Anabad ya da Nareg Manastırı, 908 yılında Vasburagan krallığı döneminde inşa edilmiş Van Gölü'nün güney kıyısında bulunmakta olan tarihî Ermeni Apostolik manastır, 1915 Ermeni Kırımı'ndan sonra yıkılmıştır. Bugün arazisinin üstünde Gevaş ilçeye bağlı Yemişlik köyü'nün camisi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">20 Darağacı</span>

20 Darağacı 15 Haziran 1915 tarihinde Beyazıt Meydanı'nda idam edilen 20 Hınçak üyesi için kullanılan ortak addır.

<span class="mw-page-title-main">Yervant Sırmakeşhanlıyan</span>

Yervant Sırmakeşhanlıyan, Osmanlı Ermenisi yazar, çevirmen ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Girayr</span> Ermani fedai

Girayr, asıl adı Harutiun-Mardiros Boyacıyan, Ermeni fedai lideri ve Sosyal Demokrat Hınçak Partisi üyesidir. Fedai lideri Hamparsum Boyacıyan'ın ağabeyidir.