İçeriğe atla

Arabesk rap

Arabesk Rap, Amerikan Rap müzik kültürü ve Türk Arabesk müzik kültürünün modernize edilmesiyle ortaya çıkan müzikal tarzdır. Genellikle ergen evre diye tabir edilen 12-19 yaş aralığı genç kuşak (Z Kuşağı) tarafından sıklıkla dinlenen ve benimsenen bir türdür. Şarkı sözlerindeki agresif tutumlarıyla günümüzde psiko-sosyal açıdan dikkat çekmektedir.[1]

Spotify'ın 2022 verilerine göre Türkiye'de en çok dinlenen tür olmuştur. En çok dinlenen 10 sanatçıdan 7'si arabesk rap sanatçısı olmuştur.[2]

Sentez ve profil

1970'lerde Amerika'da beyazlar tarafından dışlanan ve ötekileştirilen Afro-Amerikalılar tarafından türetilen Rap müzik, 90'larda Almanya'daki Türk gurbetçiler tarafından arabesk müziğe yorumlandı. Öncül olarak Almanya gurbetçileri tarafından kurulan Cartel müzik grubu ile ırkçılık ve milliyetçilik odağında ilk örnekler icra edildi. Zamanla sözler siyasal çizgiden uzaklaşıp; aşk, ayrılık, isyan temasına büründü.[3][4]

Altkültür gençleri tarafından beğenilen bu tarz, varoş diye tabir edilen yoksul kesim tarafından dinlenmektedir. Ekonomik ve kültürel olarak yaşadığı ortama adapte olamayan, sınıfsal ve toplum önyargılarıyla problem yaşayan gençler gruplaşarak kendini ifade etme arayışına geçtiler. Bu psiko-sosyal problemlerini, benzer profile sahip Rap ve Arabesk müzik senteziyle Arabesk Rap'i yaratarak kendilerini ifade etmeye çalıştılar. Türün icracıları da kendileri gibi altkültür mensubu olduğu için dinleyicileri arasında kuvvetli bir bağ kuruldu.[3][4]

Sözler ve video klipler

Türün sözel metinleri her ne kadar aşk, ayrılık ve isyan üzerinden türetilse de zamanla şiddet, cinsellik, yüksek riskli davranış, madde bağımlığı ve yasadışı işler de içerdiği görüldü.

Bu bağlamda şarkı sözleri şu ana temada şekillenmiştir; 

Aldatılma, depresyon, kavuşulamayan sevgili, sistem ve düzene direnme, ölüm, yasak aşk, acı, özlem, öldürülme ve öldürme, kadere isyan, hasret, dert, meydan okuma, kavga, sevgili uğruna ölme, madde bağımlılığı.[1]

Bu temaya mekan olgusu da eklenmektedir. Video kliplerinde terkedilmiş, metruk ve izbe yerler tercih edilir. Şarkı sözlerinde geçen olayları betimlemek için "Burası İstanbul, Adana, Diyarbakır vs...." denilerek mekan vurgusu yapılmaktadır.

Müzikal altyapı ve yayın

Arabesk Rap'te şarkı prodüksiyon ve yayınları; pop, rock, arabesk müzik üretimleri gibi olmayıp kendine özgüdür. Albüm yerine single (tekli) adlı verilen tarz tercih edilir. Şarkı üretimi; profesyonel stüdyo, profesyonel prodüktör mix mastering uzmanları yerine kendileri tarafından (genellikle evlerinde) yapılır. Anlaşmalı müzik şirketleri, kaset, CD, plak basımı olmayıp genellikle popüler dijital platformlarda (YouTube, Spotfiy..) şarkılarını yayınlarlar.[1]

Müzikal olarak somut fiziki enstrümanlar nadir tercih edilir. Melodiler org, bağlama, gitar, flütle üretilip; dijital beat, sample, auto-tune adı verilen dijital müzik öğeleri üzerine monte edilir.

Eleştiriler ve kriminal olaylar

Arabesk Rap, şarkılarında içerdiği sözler ve video kliplerindeki kriminal içeriklerle eleştiriler almaktadır. 25 şarkı üzerinde yapılan bir araştırmada şarkılarda; tespih 67, bıçak 125, silah 55, sopa 92, sigara 221 defa gösterilmiştir. Kliplerde gösterilen silah nesnesi; gözdağı vermek için 21 defa, kendini koruma 15 defa, güç gösterisi 55 defa, çete görüntüsü vermede 37 defa vurgulanmıştır.[1]

Heijan adlı şarkıcı 2017 yılında şarkılarındaki sözler ve klipler uyuşturucuya özendirdiği suçuyla tutuklandı.

Benzer şekilde Ezhel ve Murda adlı şarkıcılar 2018 yılında şarkı ve kliplerinde uyuşturucuya özendirme suçuyla tutuklandılar.[5][6]

Mizahi eleştiri olarak TV programcısı Beyazıt Öztürk, 2015 yılında Beyaz Show adlı programında Arabesk Rap şarkıcıları ile parodi bir klip çekmiştir.[7]

Senarist ve yazar Gülse Birsel, arabesk rap'i çok sevip dinlediğini ama şarkı sözlerinde "üşüyorum..." kavramının sık kullanıldığını söyleyerek "Türkiye çok soğuk değil sıcak bir ülke. Çok üşüyen varsa fanila giysin." demiştir.[8]

TRT Tabii Arabesk Rap hakkında 3 bölümlük bir mini belgesel yayınladı.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Arabesk Rap'in Kimliği". Yeni Bir Ergen Kültürü Olarak Arabesk Rapin Kimlik Dışa Vurumları. Adem Sağır - Opus Dergisi. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  2. ^ Duvar, Gazete (12 Ocak 2022). "Spotify, 2022'nin en çok dinlenenlerini açıkladı". 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2022. 
  3. ^ a b "Türkiye'de Rap'in Evrimi". TÜRKÇE RAP’İN DÖNÜŞÜM EVRELERİNDE GEÇİŞKENLİKLER:. Tunca ARICAN - Dergipark. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  4. ^ a b "Arabesk Rap üzerine". ARAFTA KALAN GENÇLİK: ARSIZ BELA HAYRANLARI ÜZERİNE ETNOGRAFİK BİR ÇALIŞMA. Serkan BİÇER -Tülay ERTAN - E-KURGU. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  5. ^ "Ünlü rapçi Murda gözaltına alındı - TGRT Haber". Tgrt. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  6. ^ AYDIN/İSTANBUL, Çetin. "Son dakika... Fenomen rapçi Ezhel tutuklandı". Hürriyet. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  7. ^ "Beyaz Öztürk'ün Parodi Klibi". Beyaz Öztürk'ün Parodi Klibi. Kanal D. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Gülse Birsel'in eleştirisi". 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. 
  9. ^ ""Arabesk Rap" mini belgeseli tabii'de yayınlandı". www.aa.com.tr. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sagopa Kajmer</span> Türk rap sanatçısı, DJ ve şarkı yazarı

Sagopa Kajmer gerçek adıyla Yunus Özyavuz ya da bilinen eski adlarıyla DJ Mic Check ve Silahsız Kuvvet ; Türk rap müzisyeni, müzik yapımcısı, söz ve şarkı yazarı ve DJ'dir. 17 Ağustos 1978'de Samsun'da doğdu. İlköğretim, ortaöğretim ve lise eğitimini Samsun'da tamamladı. Samsun'da yerel bir radyoda DJ'lik yaparak işe başladı. Daha sonra üniversite eğitimi için İstanbul'a geldi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Fars Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirerek mezun oldu.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Özdemir</span> Türk arabesk müzik sanatçısı

Selahattin Özdemir, Türk arabesk müzik sanatçısı, söz yazarı, bestekâr ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Candan Erçetin</span> Türk şarkıcı/şarkı yazarı, öğretmen ve yapımcı

Candan Erçetin, Türk şarkıcı-şarkı yazarı ve müzik öğretmeni. 25 yılı aşkın şarkıcılık kariyeri boyunca, insan hayatını konu alan şarkılar hazırlayıp seslendirmesiyle tanındı. Albümlerini pek fazla tanıtım yapmadan çıkarmasına rağmen yine de çalışmalarını çok satarak dinleyici tarafından çok benimsenmesiyle birçok kez takdir edildi. Müziğini ön planda tutarak basında özel hayatıyla yer almaması sayesinde övüldü. Bazen farklı bulunan video klipleriyle ilgi çekti. Ailesinin Balkan kökenli olmasının bir sonucu olarak şarkılarında sık sık Balkan müziği enstrümanlarına yer verdi, Türkçenin yanı sıra Fransızca ve Yunanca şarkılar da söyledi. Erçetin, kontralto ses aralığına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Tilbe</span> Türk şarkıcı ve söz yazarı

Yıldız Tilbe ,Türk şarkıcı-şarkı yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhabbet</span> Türk kökenli Almanyalı şarkıcı

Murat Erşen veya sahne adıyla Muhabbet, Türk asıllı Alman şarkıcı.

Nilgül Badakal, Türk şarkıcı.

Nadide Sultan Yonat, Türk şarkıcı, oyuncu ve sunucu.

<i>Salaklar Prensi Robin Hood</i>

Salaklar Prensi Robin Hood, 1993 ABD-Fransa ortak yapımı bir parodi filmdir. Özgün adı Robin Hood: Tayt Giymiş Adamlar anlamına gelen Robin Hood: Men in Tights'dır. Film Türkiye'de televizyon kanallarında gösterilmiştir.

<i>Ah Geceler</i> Seda Sayanın yedinci stüdyo albümü

Ah Geceler, Seda Sayan'ın 7. stüdyo albümüdür. Albüm, Arabesk-Fantezi türünün yanı sıra Pop türünde parçalarda içermektedir. Albümle aynı adı taşıyan parça, 1996'nın en çok dinlenen şarkılarından olmuş, ayrıca sanatçı şarkıyla 7 Mart 1997'de yapılan 3. Kral TV Video Müzik Ödülleri'nde "Arabesk - Fantazi En İyi Bayan" ödülünü almıştır. Albümün prodüktörlüğünü Hilmi Topaloğlu ve Burhan Aydemir üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ceza (müzisyen)</span> Türk rap sanatçısı ve söz yazarı

Ceza ya da gerçek adıyla Bilgin Özçalkan, Türk rap müzisyeni ve söz yazarı.

<i>Deli Dolu</i> (Best of)

Deli Dolu (Best of), Türk pop grubu Grup Vitamin'in 30 Mart 1996 tarihinde çıkardıkları yedinci stüdyo albümleridir. Albüm, Gökhan Semiz'in ölmeden önce grupla birlikte çıkardığı son albümdür. 1995 yılının son aylarında kayıtlarına başlamışlardır. Best of albümü olmasına rağmen albüme yeni şarkılarda koyulmuştur. Albüm yine parodi üzerine kurulu olmuştur ama pop ve pop rock tarzında şarkı türleri vardır. Bazı şarkılarda Arabesk tınıları vardır. Albümün çıkacağı haberini ilk kez grubun Barış Manço'nun sunuculuğunu yaptığı 7'den 77'ye adlı programın Adam Olacak Çocuk bölümüne konuk olduğunda Selçuk Aksoy söylemiştir. Albümde, eski albümlerde yer alan hit olmuş şarkılar yer almaktaydı. Bazı şarkıların ise remix versiyonları bulunmaktaydı. Her albümlerinde yaptıkları bu albümde de göndermeler vardı. "Üfürükten Teyyare", Gökhan Semiz'in grupla birlikte oynadığı son klip olmuştur.

<i>Tek Tek</i> 2003 yılında çıkan İbrahim Tatlıses albümü

Tek Tek, 23 Mayıs 2003 tarihinde İbrahim Tatlıses'in Karizma Müzik firmasından çıkardığı stüdyo albümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkçe rap</span> Türkiyede rap

Türkçe sözlü rap müzik ya da Türkçe rap, 1990'lı yılların ortasında ana akım medyada görünürlük kazanmış bir müzik türüdür. Amerika'dan Almanya'ya gelen rap ve hip hop kültürünü benimseyen göçmen Türklerden oluşan Cartel grubu Türkçe rapi ilk tanıtan oluşum kabul edilir.

<i>Milyoner</i> (albüm) Gökhan Özen albümü

Milyoner, Gökhan Özen'in 2013 yılında Seyhan Müzik etiketiyle çıkardığı stüdyo albümü. Sözünü Aslı Karabulut ile birlikte yazdığı Sahte Hoşçakal isimli şarkı dışında tüm söz ve müziğinin Gökhan Özen'e ait olduğu 10 şarkının bulunduğu albüm daha sonra Budala ve İki Yeni Yabancı adlı parçaların remixleri de eklenerek 2013 Hit's / Budala & İki Yeni Yabancı Remixes adı altında satışa sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hotline Bling</span>

"Hotline Bling", Kanadalı rapçi Drake'in bir şarkısıdır. Dijital ortamda 31 Temmuz 2015 tarihinde yayımlandı. Şarkının yapımını sıkı işbirlikçisi Paul Jefferies üstlendi. Alt yapısında Timmy Thomas'ın 1972 yılındaki şarkısı Why Can't We Live Together'dan sample'lar barındırır. Şarkının yayınlanmasıyla birlikte Amerikan rapçi D.R.A.M.ın Cha Cha adlı şarkısına çok benzetildi. Drake, şarkısı için Cha Chanın bir remixinin olabileceğini Rap-Up'da belirtti. Drake, şarkıyı ilk kez Apple Music'de 26 Temmuz 2015 tarihinde diğer single'ları "Charged Up" ve "Right Hand" ile birlikte çaldı. Yayımlandığından beri birçok sanatçı tarafından cover'ları yapıldı. İngiliz şarkıcı Sam Smith ve elektronik müzik grubu Disclosure birlikte cover yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Anıl Piyancı</span> Türk rapçi

Anıl Piyancı, Türk rap müzisyeni ve söz yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Norm Ender</span> Türk rapçi

Ender Eroğlu veya sahne adıyla Norm Ender, Türk rapçi, müzisyen ve söz yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Ezhel</span> Türk rap/reggae-rap/trapçi ve söz yazarı

Ezhel ya da gerçek adıyla Ömer Sercan İpekçioğlu, Türk rapçi, şarkıcı ve söz yazarıdır. Yeşil Oda adlı Rap oluşumu ile "Sekiz" adlı şarkısıyla tanınmaya, Sekiz adlı toplama albümdeki "Sekiz" şarkısı, "Rastafaray", "3 gün" ile Sansar Salvo'yla bir düet olan "Gerçek Sandım" gibi şarkılarıyla popülerleşmeye başlamış, 2017 yılında ise Müptezhel adlı Trap Albümü ile en parlak dönemine girmiştir.

Radyo Boğaziçi, Boğaziçi Üniversitesine bağlı bir radyo istasyonu ve öğrenci kulübüdür. Yayınlarını internet üzerinden yapan radyo elektronik müzik ve indie rock tarzında şarkılar çalar.

Adem Oslu, Türk rap şarkıcısı. Adının ve soyadının ilk iki harfini alarak oluşturduğu Ados ismi ile tanınmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.