İçeriğe atla

Apsalokece

Apsalokece
Apsáalookěi, Apsáalooke aliláau
Ana dili olanlarABD (Montana)
Konuşan sayısı3000  (2007)[1]
Dil ailesi
Siyu
Dil kodları
ISO 639-3cro

Apsalokece ya da Krov dili (kendilerince Apsáalookěi, Apsáalooke aliláau; İngilizce Crow, Apsaalooke, Apsaroka), ABD'de Montana eyaletinde Apsalokeler tarafından konuşulan Siyu dilleri ailesinin Batı Siyu dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. 12.000 etnik nüfustan anadillerini konuşabilen Apsalokelerin sayısı 2000 sayımına göre 4.300[2] kişidir. En yakın akrabası aynı grupta (Missouri Nehri Siyu dilleri) toplanan Hidatsacadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Siyular</span> Kızılderili kabilesi

Siyular ya da Siular, Kuzey Amerika'da önceleri Superior Gölü çevresinde yaşayan, Kızılderili kabilesi. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Avrupalı sömürgecilerle yaptıkları savaşlar sonucunda yenildiler ve Minnesota ile Dakota'ya sürüldüler. 19. yüzyıl ortalarında toplama kamplarına yerleştirildiler. 1876 yılında ayaklanarak bağımsızlık ve özgürlük savaşını yeniden başlattılar. Liderleri Oturan Boğa öldürüldü. 1890 yılında da ABD güçlerinin düzenlediği büyük bir katliamla direnişleri kırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Lakotalar</span>

Lakotalar ya da Lakota Siyuları veya Tetonlar, Titanlar, Batı Dakotaları, ABD'de daha çok Kuzey ve Güney Dakota eyaletlerinde yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Dakota dilleri bölümüne giren Siyu Kızılderili halkı. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler.

<span class="mw-page-title-main">Şayenler</span>

Şayenler ya da Çeyenler, Büyük Düzlükler'de yaşamış Algonkin halklarından bir Kızılderili ulusudur. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Cheyenne ulusu Sotaeo'o ve Tsitsistas adlarındaki iki kabilenin birleşmesinden oluşmuştur. Tsitsistas "Yürekli İnsanlar Gibi" anlamına gelirken; Sotaeo'o kelimesinin kesin bir tercümesi yoktur. Cheyenne ismi ise Siyu dili'nden gelir ve "Küçük Cree" anlamındadır.

Altayca veya Altay Türkçesi, Türk dillerinin Sibirya grubunda yer alan bir dildir. Rusya içindeki Altay Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. Altayca, 1948 yılına kadar Oyrot dili (ойрот) olarak adlandırılmıştır. Rusya'nın 2010 nüfus sayımı verilerine göre dil yaklaşık 55.000 kişi tarafından konuşulmaktadır.

Eklemeli diller veya Bitişken diller sözcük köklerinin değişmeyip sonlarına veya başlarına ekler konarak farklı sözcük türetilebildiği diller.

<span class="mw-page-title-main">Little Bighorn Muharebesi</span>

Little Bighorn Muharebesi (25-26 Haziran 1876), Lakota Siyuları, Kuzey Şayenleri ve Arapaholardan oluşan birleşik Kızılderili birlikleriyle Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetlerine bağlı Yedinci Süvari Alayı arasında 25 ve 26 Haziran 1876 tarihinde Montana'nın doğusunda Little Bighorn Nehri kıyılarında yapılan ve Kızılderililerin kesin zaferiyle sonuçlanan muharebe.

Siyuca, Siuca ya da Siyu/Siu dili, ABD'de daha çok Kuzey ve Güney Dakota eyaletlerinde, daha az olarak kuzey Nebraska, güney Minnesota ve kuzeydoğu Montana eyaletlerinde ve Kanada'da Siyular tarafından konuşulan Siyu dilleri ailesinin Batı Siyu dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. Konuşanı 33.000 kişidir. ABD ve Kanada'da konuşanı en fazla olan Amerika yerli dilleri içinde Navahoca, Krice, Doğu Kanada İnuitçesi ve Ojibwe dillerinden sonra beşinci sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Siyu dilleri</span>

Batı Siyu dilleri, Kuzey Amerika'da ABD ile Kanada'da konuşulan, Doğu Siyu dilleri de denilen Katavba dilleri ile birlikte Siyu dilleri ailesini oluşturan Kızılderili dilleri alt ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Siyu dilleri</span>

Siyu dilleri ya da Siyu–Katavba dilleri, Kuzey Amerika'da ABD ile Kanada’da Büyük Düzlüklerde konuşulan Kızılderili dilleri ailesidir. Konuşanı 40.000 kişiden azdır. ABD ve Kanada'da konuşanı en fazla olan Amerika yerli dilleri içinde Na-Dene dilleri, Algonkin dilleri ve Eskimo - Aleut dillerinden sonra dördüncü sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Nakotalar</span>

Nakotalar ya da Hoheler, esas vatanları Amerika Birleşik Devletlerinde Büyük Düzlüklerin kuzeyi ile Kanada olan, günümüzde daha çok Saskatchewan'da, bir kısmı da Alberta, güneybatı Manitoba, kuzey Montana ve batı Kuzey Dakota'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Dakota dilleri bölümüne giren Kızılderili halkı. Çok yakın akraba oldukları Nakodalar (Stoney) ile birlikte Siyulara oldukça yakındırlar. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Kanada'da 5.000 kişilik etnik Nakota arasında anadilini konuşabilen ancak 250 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Nakodalar</span>

Nakodalar ya da eskiden Stoneyler, esas vatanları Amerika Birleşik Devletlerinde Büyük Düzlüklerin kuzeyi (Montana) ile Kanada olan, günümüzde daha çok Alberta ile Saskatchewan'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Dakota dilleri bölümüne giren Kızılderili halkı. Çok yakın akraba oldukları Nakotalar (Assiniboine) ile birlikte Siyulara oldukça yakındırlar. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Anadillerini konuşabilen Nakodalar 2001 yılındaki rakamlara göre 2.300 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Dakotalar</span>

Dakotalar ya da Dakota Siyuları, ABD'de daha çok Kuzey ve Güney Dakota eyaletlerinde, daha az olarak kuzey Nebraska, güney Minnesota eyaletlerinde ve Kanada'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Dakota dilleri bölümüne giren Siyu Kızılderili halkı. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler.

<span class="mw-page-title-main">Sihasapa Lakotaları</span>

Sihasapa Lakotaları ya da Karaayak Lakotaları, Sihasapalar, Karaayaklar, ABD'de Güney Dakota eyaletlerinde yaşayan Lakota Siyularının ayrıldığı yedi alt kabileden (band) biri. Hunkpapa Lakotaları ile birlikte Kuzey Lakotaları adı altında toplanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Karaayaklar</span>

Karaayaklar, daha çok Kanada'da Alberta eyaletinde, çok az bir kısmı da Amerika Birleşik Devletleri'nde Montana eyaletinin kuzeybatısında yaşayan Algonkinlerden Kızılderili halkı. En yakın akrabaları Arapaholar, Atsinalar ve Şayenlerdir. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Atabasklardan farklı bir dil konuşan Tsutinalar geçmişte Karaayak konfederasyonu'na katılmışlardı.

Hidatsaca ya da Hidatsa dili, ABD'de daha çok Kuzey Dakota'da, biraz da Güney Dakota ile Montana eyaletlerinde Hidatsalar tarafından konuşulan Siyu dilleri ailesinin Batı Siyu dilleri grubundan bir Kızılderili dilidir. Konuşanı 508 kişidir. En yakın akrabası aynı grupta toplanan Apsalokecedir (Crow).

<span class="mw-page-title-main">Hidatsalar</span> Kızılderili halkı

Hidatsalar ya da Minitariler, ABD'de Kuzey Dakota'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Missouri Nehri Siyu dilleri bölümüne giren Kızılderili halkı. Anadillerini konuşabilen Hidatsaların sayısı 2000 sayımına göre 508 kişidir. Dilce en yakın akrabaları Apsalokelerdir (Crow). Mandanlar ve Arikaralar ile birlikte Üç Bağlı Kabile adı altında birlik oluştururlar. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler.

<span class="mw-page-title-main">Mandanlar</span>

Mandanlar, ABD'de Kuzey Dakota'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin tek başına Mandan Siyu dilleri bölümünü oluşturan Kızılderili halkı. Anadillerini konuşabilen Mandanların sayısı 1990'lardaki rakama göre 6.000'den daha azdır. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Dilce en yakın akrabaları Hidatsalar, Apsalokeler ve Siyulardır.

<span class="mw-page-title-main">Apsalokeler</span> ABDde Montanada yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Missouri Nehri Siyu dilleri bölümüne giren Kızılderili halkı

Apsalokeler ya da Apsarokalar veya Krovlar, ABD'de Montana'da yaşayan ve dilleri Batı Siyu dillerinin Missouri Nehri Siyu dilleri bölümüne giren Kızılderili halkı. 12.000 etnik nüfustan anadillerini konuşabilen Apsalokelerin sayısı 2000 sayımına göre 4.300 kişidir. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Dilce en yakın akrabaları Hidatsalardır.

Ova Kızılderilileri ya da Ovalar Bölgesi Yerlileri veya Buffalo Yerlileri, Kuzey Amerika'nın ortasında Büyük Ovalar bölgesinde Kuzey Amerika yerlileri kültür bölgesinden yerli kültürü oluşturan Kızılderililer. Kuzeyde Subarktik Kızılderilileri, batıda Plato Kızılderilileri, Büyük Havza Kızılderilileri, güneybatıda Güneybatı Kızılderilileri, güneydoğuda Güneydoğu Kızılderilileri, doğuda ise Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür gruplarıyla çevrilidir. Algonkin dilleri, Siyu dilleri, Atabask dilleri gibi birbirinden oldukça farklı dilleri konuşsalar da aynı kültürde buluşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Yuki-Vapo dilleri</span>

Yuki-Vapo dilleri ya da Yuki dilleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı Kaliforniya eyaletinde yaşayan Yukiler ve Vapolar tarafından konuşulmuş Amerind Kızılderili dil ailesi. Her ikisi de 20. yüzyılda tükenen iki dilden oluşur: Yukice ile Vapoca.