İçeriğe atla

Apollo 15

Apollo 15
James Irwin, 2 Ağustos 1971'de Ay'daki Amerika Birleşik Devletleri bayrağını selamlarken.
Görev türüMürettebatlı Ay inişi (J)
UygulayıcıNASA[1]
COSPAR kimliği1971-063A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.
Görev süresi12 gün, 7 saat, 11 dakika, 53 saniye[4]
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracı
Üretici
Fırlatma ağırlığı48.599 kilogram (107.142 lb)[2]
İniş ağırlığı5.321 kilogram (11.731 lb)[4]
Mürettebat
Mürettebat sayısı3
Üyeler
Çağrı işareti
  • CSM: Endeavour
  • LM: Falcon
EVA sayısı1 ayberisi boşlukta ve 4 Ay yüzeyinde[7]
EVA süresi39 dakika, 7 saniye[7]
Film kasetlerini almak için yapılan uzay yürüyüşü
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi26 Temmuz 1971, 13:34:00.6 (26 Temmuz 1971, 13:34:00.6) UTC[4]
RoketSaturn V SA-510[8]
Fırlatma yeriKennedy LC-39A[2]
Görev sonu
KurtaranUSS Okinawa (LPH-3)[4]
İniş tarihi7 Ağustos 1971, 20:45:53 (7 Ağustos 1971, 20:45:53) UTC[4]
İniş yeriKuzey Pasifik Okyanusu
26°7′K 158°8′B / 26.117°K 158.133°B / 26.117; -158.133 (Apollo 15 denize iniş)[4]
Yörünge parametreleri
Referans sistemiSelenosentrik[4]
Periselene yüksekliği101,5 kilometre (54,8 nmi)[4]
Aposelene yüksekliği120,8 kilometre (65,2 nmi)[4]
Eğiklik23 derece[4]
Devir30 Temmuz 1971[4]
Ay yörünge aracı
Uzay aracı bileşeniApollo Komuta ve Hizmet Modülü
Yörüngeye yerleşme29 Temmuz 1971, 20:05:46 UTC[7]
Yörüngeden ayrılma4 Ağustos 1971, 21:22:45 UTC[7]
Yörünge sayısı74[9]
Ay iniş aracı
Uzay aracı bileşeniAy Modülü (LM)
İniş tarihi30 Temmuz 1971, 22:16:29 UTC[7]
Kalkış tarihi2 Ağustos 1971, 17:11:23 UTC[7]
İniş yeri26°07′56″N 3°38′02″E / 26.1322°K 3.6339°D / 26.1322; 3.6339[10]
Örnek ağırlığı77 kilogram (170 lb)[4]
Yüzey EVA'ları4 (ayakta durma dahil)
EVA süresi
  • Toplam: 19 saat, 7 dakika, 53 saniye[7]
  • Ayakta: 33 dakika, 7 saniye[7]
  • Birinci: 6 saat, 32 dakika, 42 saniye[4]
  • İkinci: 7 saat, 12 dakika, 14 saniye[4]
  • Üçüncü: 4 saat, 49 dakika, 50 saniye[4]
Ay keşif aracı
Sürüş mesafesi27,9 kilometre (17,3 mi)[4]
LM ile kenetlenme
Kenetlenme tarihi26 Temmuz 1971, 17:07:49 UTC[7]
Ayrılma tarihi30 Temmuz 1971, 18:13:16 UTC[7]
LM yükselme aşaması ile kenetlenme
Kenetlenme tarihi2 Ağustos 1971, 19:10:25 UTC[7]
Ayrılma tarihi3 Ağustos 1971, 01:04:01 UTC[7]
Yük
  • Parçacıklar ve Alanlar Tali-Uydusu (PFS-1)
  • Ay taşıtı (LRV)
Ağırlık
  • PFS-1: 35,6 kilogram (78,5 lb)[11]
  • LRV: 210 kilogram (463 lb)[9]

(soldan sağa) Scott, Worden, Irwin
 

Apollo 15 (26 Temmuz - 7 Ağustos 1971), Amerika Birleşik Devletleri'nin Apollo programındaki dokuzuncu mürettebatlı ve Ay'a iniş yapan dördüncü görevi olmuştu. Bu görev, Ay'da daha uzun süre kalınan ve daha önceki inişlere göre bilime daha fazla odaklanan ilk J göreviydi. Apollo 15, Ay taşıtının ilk kez kullanıldığı görev oldu.

Apollo 15 Komutanı Dave Scott'ın Ay araşıtırma aracı (Lunar Rover) fotoğrafı

Mürettebat

Mevki Astronot
Komutan David R. Scott[12]
Üçüncü ve son uzay uçuşu
Komuta modülü pilotu (CMP) Alfred M. Worden[12]
Tek uzay uçuşu
Ay modülü pilotu (LMP) James B. Irwin[12]
Tek uzay uçuşu

Kaynakça

  1. ^ Orloff, Richard W. (Eylül 2004) [First published 2000]. "Table of Contents". Apollo by the Numbers: A Statistical Reference. NASA History Division, Office of Policy and Plans. NASA History Series. Washington, D.C.: NASA. ISBN 0-16-050631-X. LCCN 00061677. NASA SP-2000-4029. 6 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2013. 
  2. ^ a b c d "Apollo 15 Command and Service Module (CSM)". NASA Space Science Data Coordinated Archive. April 23, 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2018. 
  3. ^ a b "Apollo 15 Lunar Module /ALSEP". NASA Space Science Data Coordinated Archive. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p Apollo 15 Mission Report (PDF). Houston: NASA. 1971. OCLC 35233631. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  5. ^ "Apollo 15 Command Module". Smithsonian Air and Space Museum. 17 Mart 2016. 22 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2019. 
  6. ^ "Lunar Module LM-2". Smithsonian Air and Space Museum. 21 Mart 2016. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019. 
  7. ^ a b c d e f g h i j k l Orloff, Richard W. (2005) [2000]. "Apollo 15 timeline". Apollo by the Numbers: A Statistical Reference. NASA History Series. Washington, D.C.: NASA. ISBN 978-0-16-050631-4. Erişim tarihi: 29 Ocak 2019. 
  8. ^ Orloff, Richard W.; Harland, David M. (2006). Apollo: The Definitive Sourcebook. Chichester, UK: Praxis Publishing Company. ISBN 978-0-387-30043-6. 
  9. ^ a b Orloff, Richard W. (2005) [2000]. "Apollo 15 The Ninth Mission: The Fourth Lunar Landing 26 July–7 August 1971". Apollo by the Numbers: A Statistical Reference. NASA History Series. Washington, D.C.: NASA. ISBN 978-0-16-050631-4. Erişim tarihi: 29 Ocak 2019. 
  10. ^ "NASA NSSDC Master Catalog – Apollo 15 LM descent stage". NASA Space Science Data Coordinated Archive. January 15, 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: January 6, 2019. 
  11. ^ "Apollo 15 Press Kit" (PDF). Washington, D.C.: NASA. 15 Temmuz 1971. Release No: 71-119K. 27 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ocak 2019. 
  12. ^ a b c "Apollo 15 Crew". Smithsonian Air and Space Museum. 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 1</span> Apollo serisi uzay araçlarının ilki

Apollo 1, Amerika Birleşik Devletleri Apollo programının ilk mürettebatlı göreviydi ve ilk insanı Ay'a çıkarma taahhüdünde bulunmuştu. Apollo komuta ve servis modülünün (CSM) ilk alçak Dünya yörünge testi, 21 Şubat 1967 tarihi için planlanmıştı. Planlanan bu uçuş gerçekleşemedi. 27 Ocak'ta Cape Canaveral AFS Fırlatma Kompleksi 34'te fırlatma provası esnasında çıkan bir kabin yangını komuta modülünü imha etti (CM) ve üç mürettebat üyesinin tamamının ölümüne yol açtı. Mürettebat tarafından seçilen Apollo 1 ismi, yangından sonra NASA tarafından onurları adına resmîleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 11</span> Aya ilk insanlı iniş (1969)

Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşudur. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20.18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. İnişten altı saat sonra 21 Temmuz günü 01.56'da (EEZ) Armstrong ay yüzeyine adım atarak bu konuda da bir ilki gerçekleştirdi. Uçuşun mürettebatının üçüncü üyesi olan Michael Collins bu sırada Ay yörüngesinde Armstrong ve Aldrin'i taşıyan modülle bir araya gelmek için beklemedeydi. Görevin üç üyesi de sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndü.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 14</span> ay yüzeyine mürettebat götüren 3. görev

Apollo 14; Apollo programının 8. mürettebatlı görevi, 3. Ay'a insanlı iniş ve ilk dağlık inişi barındıran insanlı ay göreviydi. Görev 31 Ocak 1971'de başlamış, astronotlar 5 Şubat 1971'de Ay'a inmiş ve yaklaşık 9 saatlik bir Ay yürüyüşünden sonra 9 şubatta Dünya'ya geri dönmüşlerdir. Görevin getirdiği örnekler Ay'ın volkanik faaliyetleri ve Dünya'dan seken göktaşları hakkında bilgi vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 16</span> ABD Apollo Projesindeki onuncu mürettabatlı ve sondan bir önceki Aya iniş görevi

Apollo 16, NASA tarafından yönetilen Amerika Birleşik Devletleri Apollo programındaki onuncu mürettebatlı ve sondan bir önceki Ay inişini gerçekleştiren beşinci görevdi. Ay yüzeyinde uzun süre kalma, bilime odaklanma ve Ay taşıtının (LRV) kullanıldığı Apollo "J görevlerinin" ikincisiydi. İniş ve keşif, bazı bilim adamlarının volkanik hareketle oluşan bir alan olmasını beklediği için tercih edilmiş bir yer olan Dekart Platosu'na yapıldı, ancak durumun böyle olmadığı kanıtlandı.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 17</span> Apollo 17 7 Aralık 1972 tarihinde Aya giden, son insanlı uçuşu yapmış olan uzay ekibi

Apollo 17, NASA Apollo programının insanların Ay'a ayak bastığı veya alçak Dünya yörüngesinin ötesine geçtiği son göreviydi. Komutan Gene Cernan ve Ay modülü pilotu Harrison Schmitt Ay'da yürürken, Komuta modülü pilotu Ronald E. Evans yörüngedeydi. Ay'a bir bilim insanı gönderme baskısı altında olan NASA'nın Joe Engle'ın yerine seçmiş olduğu Schmitt, Ay'a inen tek jeologdu. Görevin bilime verdiği yüksek önem, komuta modülünde taşınan beş fareyi içeren biyolojik bir deney de dahil olmak üzere bir dizi yeni deneyin dahil edilmesini sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 13</span> Ay yüzeyini araştırmak üzere gönderilen ancak yaşanan sorunlardan dolayı başarısız olan ay görevi

Apollo 13, Apollo Projesi kapsamında gerçekleştirilen yedinci insanlı uzay görevi ve üçüncü insanlı Ay yolculuğu görevi. Uzay aracı 11 Nisan 1970'te yerel saatle 13:13'te ABD'nin Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatıldı. Araçtaki ekipte astronot James "Jim" Arthur Lovell, John L. Swigert ve Fred W. Haise yer alıyordu. Fırlatmadan iki gün sonra, Dünya'dan yaklaşık olarak 320.000 km uzakta Apollo uzayaracında meydana gelen bir patlama sonucu hizmet modülünün oksijen stokları yitirildi ve enerji kesintisi yaşandı. Bunun üzerine mürettebat Ay Örümceği'ni bir "cankurtaran sandalı" olarak kullandı. Patlamada komuta modülü sistemleri sağlam kalmıştı, fakat enerji sarfiyatını önlemek için Dünya atmosferine girmeden kısa bir süre önceye kadar kapalı tutuldular. Mürettebat Ay'a inemedi, üstelik düşük sıcaklığa, susuzluğa ve elektrik kısıtlamasına dayanmak zorunda kaldı, fakat atmosfere girerken arkalarındaki yüzlerce NASA çalışanının hesaplamaları sayesinde uzaya sekmekten kurtulup, uzay tarihinin en ilginç kurtarma operasyonu sayesinde Dünya'ya sağ salim dönmeyi başardı. Bu olay tarihte "başarısız başarı" olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 9</span>

Apollo 9, NASA'nın Apollo programındaki üçüncü mürettebatlı uzay uçuşuydu. Alçak Dünya yörüngesinde uçan, Satürn V roketi ile fırlatılan ikinci mürettebatlı Apollo göreviydi ve Ay modülü (LM) ile komuta ve hizmet modülünü (CSM) içeren tam Apollo uzay aracının ilk uçuşuydu. Bu görevde, yükselme ve alçalma için kullanılan tahrik sistemlerinin çalışma kapasitesi, mürettebatının bağımsız olarak uçabilme olasılığı ve daha sonra CSM ile bir buluşma ve kenetlenme yapılabilmesinin mümkün olduğu gösterildi. Görevin diğer hedefleri arasında, iki mekiği acil durum modunda bir araya getirmek için LM iniş motorunu açmak ve birincil yaşam destek sistemi taşınabilir sırt çantasını kullanmak vardı.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 8</span> Ayın yörüngesinde bulunan ilk ekip

Apollo 8, alçak Dünya yörüngesinden ayrılan ve Ay'a ulaşan ilk mürettebatlı uzay uçuşuydu. Mürettebat, Ay'a inmeden etrafında on kez döndü ve ardından güvenli bir şekilde Dünya'ya geri döndü. Bu üç astronot, Ay'ın uzak tarafına ve Dünya'nın doğuşuna şahsen tanık olan ve fotoğraflayan ilk insanlardı.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 7</span> NASA ay yolculuğu projesi

Apollo 7, NASA'nın Apollo programındaki ikinci mürettebatlı uçuştu. 27 Ocak 1967'de bir fırlatma provası testi sırasında üç Apollo 1 astronotunu öldüren yangından sonra insanlarla gerçekleştirilen ilk uzay uçuşu oldu. Apollo 7 mürettebatına Walter Schirra komuta etti. Komuta modülü pilotu Donn Eisele, ay modülü pilotu ise Walter Cunningham'dı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Hava ve Uzay Müzesi</span>

Ulusal Hava ve Uzay Müzesi, ABD'nin başkenti Washington, DC'de bulunan bir bilim ve teknoloji müzesidir. 1946 yılında açılmıştır ve dünyanın en büyük tarihi uçaklar ve uzay araçları koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Müze 2018 yılında, yaklaşık 6,2 milyon ziyaretçisiyle dünyanın en çok ziyaret edilen beşinci ve ABD'nin en çok ziyaret edilen ikinci müzesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 5</span>

Chang'e 5,, Çin Ay Keşif Programı'nın beşinci ay keşif görevi ve Çin'in ilk Ay'dan örnek getirme göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Ay Geçidi</span>

Ay Geçidi veya kısaca Geçit, güneş enerjisiyle çalışan bir iletişim merkezi, bilim laboratuvarı, kısa süreli yaşam modülü, keşif araçları ve diğer robotlar için bekletme alanı olarak hizmet vermesi amaçlanan Ay yörüngesinde planlanmış bir uzay istasyonudur. 2024'ten sonra NASA'nın Artemis Programı'ndaki ana odak noktalarından biri olması beklenmektedir. Geçit, Ay'ın güney kutbunun hem robotik hem de mürettebatlı keşfi için hazırlık noktası olarak hizmet verecek ve NASA'nın Mars'a yönelik Derin Uzay Taşımacılığı konsepti için ana durak noktası olacaktır. Daha önce Derin Uzay Geçidi (DSG) olarak bilinen istasyon, NASA'nın 2019 Birleşik Devletler federal bütçesi için 2018 teklifi sırasında Ay Yörünge Platformu Geçidi (LOP-G) olarak yeniden adlandırıldı. Bütçeleme süreci tamamlandığında, Amerikan Kongresi tarafından ön çalışmalar için 332 milyon ABD doları bütçe ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Görev Grubu</span>

Uzay Görev Grubu, 1958'de oluşturulan ve Amerika'nın insanlı uzay uçuşu programlarını yönetmekle görevli NASA mühendislerinden oluşan bir çalışma grubuydu. Robert Gilruth tarafından yönetilen ve Hampton, Virginia'daki Langley Araştırma Merkezi'nde bulunan Merkür Projesi ve takip planlarını yönetti. Başkan John F. Kennedy 1961'de Apollo Programı için Ay'a bir adam indirme hedefini belirledikten sonra, NASA çok daha büyük bir organizasyona karar verdi ve Görev Grubu'nun işlevini yerine getirmek için yeni bir tesis gerekliydi ve Houston, Texas'ta bulunan İnsanlı Uzay Aracı Merkezine dönüştürüldü.

<span class="mw-page-title-main">NASA Astronot Grubu 6</span> Vikimedya liste maddesi

NASA 6. Astronot Grubu, 11 kişiden oluşan Astronot Grubuydu. NASA tarafından isimleri 11 Ağustos 1967'de duyuruldu. 4. Astronot grubu bilim insanlarından oluşuyordu. Ve bu grup dada 2. Kez bilim adamları görev aldı.Uçuş Ekibi Operasyonları Direktörü Deke Slayton 20 ila 30 yeni bilim insanını astronot olarak görevlere dahil etmeyi planlamış ama bu zorunlu durumlar nedeniyle gerçekleşemiştir. NASA, 923 kişinin başvurusundan sadece 11 kişinin başvurusunu kabul etti.(Bu da 11 kişilik 4. Nasa astronot grubunu oluşturdu.) Grup, NASA tarafından on yıldan fazla bir süredir seçilen son grup olacaktı. Apollo Programı sona erdikten sonra NASA'da kalan yedi üye 1982 ve 1996 yılları arasında toplam 15 uçuş gerçekleştirerek, ilk Uzay Mekiği Görev uzmanlarının Temelini oluşturmaya devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Surveyor programı</span> Aya robotik sondalar gönderen 1960ların NASA programı

Surveyor programı, Haziran 1966'dan Ocak 1968'e kadar Ay'ın yüzeyine yedi robotik uzay aracı göndermiş olan bir NASA programıydı. Programın temel amacı, Ay'a yapılacak yumuşak inişlerin uygulanabilirliğini göstermekti. Surveyor aracı, dünya dışı bir cisme yumuşak iniş yapan ilk Amerikan uzay aracı olmuştur. Görevler, aracın 63 ila 65 saat sürecek olan bir çarpışma yörüngesinde doğrudan Ay'a gitmesini gerektiriyordu ve yumuşak iniş için üç dakikadan biraz fazla süren bir yavaşlama ile sona erdi.

<i>Columbia</i> komuta modülü

Columbia komuta modülü (CM-107), Ay'a ilk kez insanın indiği Apollo 11 görevinde komuta modülü olarak kullanılan uzay aracıdır. Columbia, 1969'daki Apollo 11 görevinde Dünya'ya geri dönen tek uzay aracıdır.

<i>Kartal</i> Ay Modülü

Kartal Ay modülü (LM-5), ilk kez insanların Ay'a indiği Apollo 11'in mürettebatlı Ay iniş aracı olarak görev yapan uzay aracıdır. Adını görev ambleminde belirgin bir şekilde yer alan kel kartaldan almıştır. Ay modülü, Columbia komuta modülünde Dünya'dan Ay yörüngesine uçtu ve ardından 20 Temmuz 1969'da astronot Neil Armstrong tarafından Buzz Aldrin'in navigasyon yardımıyla Ay'a uçuruldu. Kartal modülünün inişi, Armstrong ve Aldrin tarafından isimlendirilen ve ilk olarak modülün inişinde duyurulan Tranquility Üssü'nü yarattı.