İçeriğe atla

Apiksaban

Apiksaban, kan pıhtılarını tedavi etmek ve önlemek ve valvüler olmayan atriyal fibrilasyonu olan kişilerde inmeyi doğrudan inhibe edici faktör Xa yoluyla önlemek için kullanılan antikoagülan bir ilaçtır.[1][2][3] Özellikle kalça veya diz replasmanını takiben ve önceden pıhtı öyküsü olanlarda kan pıhtılarını önlemek için kullanılır.[1][3] Varfarine alternatif olarak kullanılır ve kan testleri[1] veya diyet kısıtlamaları ile izleme gerektirmez.[4] Ağızdan alınır.[1]

Yaygın yan etkiler arasında kanama ve mide bulantısı bulunur.[1][2] Diğer yan etkiler, omurga çevresinde kanama ve alerjik reaksiyonları içerebilir.[1] Hamilelik veya emzirme döneminde kullanılması önerilmez.[2] Hafif böbrek problemleri olanlarda kullanım nispeten güvenli görünmektedir.[2] Varfarine kıyasla diğer ilaçlarla daha az etkileşimi vardır.[5] Direkt faktör Xa inhibitörüdür.[1]

Apiksaban, Mayıs 2011'de Avrupa Birliği'nde ve Aralık 2012'de Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[1][6][7] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[8]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h "Apixaban Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. 23 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2019. 
  2. ^ a b c d British national formulary: BNF 76. 76. Pharmaceutical Press. 2018. ss. 124-125. ISBN 9780857113382. 
  3. ^ a b "FDA approves first generics of Eliquis". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 23 Aralık 2019. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019. 
  4. ^ "How a Drug Is Born". Skeptical Inquirer. Amherst, New York: Center for Inquiry. September-October 2020.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ Oral Anticoagulation Therapy: Cases and Clinical Correlation. Springer. 2017. s. 11. ISBN 9783319546438. 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Eliquis EPAR". European Medicines Agency. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. 
  7. ^ "Drug Approval Package: Eliquis (apixaban) NDA #202155". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 13 Şubat 2013. 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019. 
  8. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 22nd list (2021). Cenevre: World Health Organization. 2021. WHO/MHP/HPS/EML/2021.02. 

Dış bağlantılar

  • "Apixaban". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 20 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bir ilacın gebelik kategorisi, gebelik sırasında anne tarafından belirtildiği şekilde kullanılması durumunda, ilaca bağlı fetal hasar riskinin bir değerlendirmesidir. Anne sütünde farmasötik ajanlar veya metabolitleri tarafından verilen herhangi bir riski içermez.

FDA, Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Bakanlığına bağlı; gıda, gıda takviyeleri, ilaç, biyolojik medikal ürünler, kan ürünleri, medikal araçlar, radyasyon yayan aletler, veteriner aletleri ve kozmetiklerden sorumlu bürodur.

Tamiflu markası altında satılan Oseltamivir, influenza A ve influenza B'yi (grip) tedavi etmek ve önlemek için kullanılan antiviral bir ilaçtır. Birçok tıp kuruluşu, komplikasyonları olan veya komplikasyon riski yüksek olan kişilere enfeksiyonun ilk semptomlarından sonraki 48 saat içinde önermektedir. Yüksek risk altında olanlarda enfeksiyonu önlemek için tavsiye edilir, ancak genel popülasyonda tavsiye edilmez. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), klinisyenlerin, enfeksiyonun ilk semptomlarından sonraki 48 saat içinde ortaya çıkan düşük risk altındaki kişileri tedavi etmek için kendi takdirlerini kullanmalarını önermektedir. Hap veya sıvı olarak ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Etosüksimid</span> kimyasal bileşik

Zarontin markası altında satılan Etosüksimid, absans nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya valproik asit gibi diğer nöbet önleyici ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Etosüksimid ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Ritonavir</span> kimyasal bileşik

Norvir markası altında satılan Ritonavir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer proteaz inhibitörleriyle birlikte düşük doz kullanılır. Hepatit C için diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Hidralazin, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliğini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilir. Etkiler genellikle 15 dakika civarında başlar ve altı saate kadar sürer.

Efavirenz, HIV/AIDS'i tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması önerilir. İğne batması yaralanması veya diğer potansiyel maruziyetlerden sonra korunmak için kullanılabilir. Hem tek başına hem de efavirenz/emtricitabine/tenofovir olarak birlikte satılır. Ağızdan alınır.

Ranitidin, mide asidi üretimini azaltmak için kullanılan bir ilaçtır. Peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı ve Zollinger-Ellison sendromunun tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Ağız yoluyla, kas içine enjeksiyon veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilebilir. Eylül 2019'da, bir dizi üreticinin ranitidin ürünlerinde olası kanserojen N -nitrosodimetilamin (NDMA) keşfedilmiş ve bu da geri çağırmalara neden olmuştur. Nisan 2020'de bu endişeler nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri pazarından çekilmiş ve Avrupa Birliği'nde ve Avustralya'da askıya alınmıştır.

Rivaroksaban, kan pıhtılarını tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir pıhtılaşma önleyici ilaçtır. Özellikle derin ven trombozu ve pulmoner emboliyi tedavi etmek ve atriyal fibrilasyonda ve kalça veya diz cerrahisini takiben kan pıhtılarını önlemek için kullanılır. Ağızdan alınır.

Everolimus, organ nakillerinin reddedilmesini önlemek için bir bağışıklık bastırıcı olarak kullanılan bir ilaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Pembrolizumab</span> kimyasal bileşik

Pembrolizumab, melanom, akciğer kanseri, baş ve boyun kanseri, Hodgkin lenfoma, mide kanseri, rahim ağzı kanseri ve belirli meme kanseri türlerini tedavi eden kanser immünoterapisinde kullanılan insanlaştırılmış bir antikordur. Damar içine yavaş enjeksiyonla verilir.

Testosteron bir ilaçtır ve doğal olarak oluşan steroid hormondur. Erkek hipogonadizmi, cinsiyet disforisi ve belirli meme kanseri türlerini tedavi etmek için kullanılır. Doping şeklinde atletik yeteneği artırmak için de kullanılabilir. Andropozda testosteron kullanımının faydalı mı yoksa zararlı mı olduğu belirsizdir. Testosteron, cilde uygulanan bir jel veya yama, kasa enjeksiyon, yanağa yerleştirilen tablet veya ağızdan alınan tablet olarak kullanılabilir.

Mesalamin veya 5-aminosalisilik asit (5-ASA) olarak da bilinen mesalazin, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalığını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle hafif ila orta şiddetli hastalık için kullanılır. Ağızdan veya makattan alınır.

Dabigatran, atriyal fibrilasyonu olan kişilerde kan pıhtılarını tedavi etmek ve önlemek ve inmeyi önlemek için kullanılan bir antikoagülandır. Özellikle kalça veya diz replasmanını takiben ve daha önce pıhtı öyküsü olanlarda kan pıhtılarını önlemek için kullanılır. Varfarine alternatif olarak kullanılır ve kan testleri ile takip gerektirmez. Ağızdan alınır.

Bortezomib, multipl miyelom ve mantle hücreli lenfoma tedavisinde kullanılan bir kanser önleyici ilaçtır. Genellikle diğer ilaçlarla birlikte kullanılır. Enjeksiyonla verilir.

Verapamil, yüksek tansiyon, anjina ve supraventriküler taşikardi tedavisinde kullanılan bir kalsiyum kanal blokörü ilaçtır. Ayrıca migren ve küme baş ağrılarının önlenmesi için de kullanılabilir. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyonla verilir.

Afamelanotid, eritropoietik protoporfirisi olan kişilerde fototoksisiteyi önlemek ve ışığa maruz kalmanın neden olduğu ağrıyı azaltmak için kullanılan bir ilaçtır. Bir melanokortin 1 reseptörü (MC1-R) agonistidir ve sentetik bir peptid ve a-melanosit uyarıcı hormonun analoğudur. Deri altı implant olarak uygulanır.

Dalteparin düşük molekül ağırlıklı bir heparindir. Diğer düşük molekül ağırlıklı heparinler gibi dalteparin de felç veya kalp krizi riskini azaltmak için derin ven trombozu ve pulmoner emboli profilaksisi veya tedavisinde kullanılır. Dalteparin, antitrombin III'ün aktivitesini güçlendirerek hem Faktör Xa hem de trombin oluşumunu inhibe ederek etki gösterir. Normalde enjeksiyon yoluyla uygulanır.

Budezonid/formoterol, astım veya kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) tedavisinde kullanılan sabit dozlu bir kombinasyon ilaçtır. Bir steroid olan budezonid ve uzun etkili bir <small id="mwHw">β2-</small>agonist (LABA) olan formoterol içerir. Ürün monografisi, aktif bronkospazmın ani kötüleşmesi veya tedavisi için kullanımını desteklememektedir. Ancak 2020 tarihli bir literatür incelemesi bu tür kullanımı desteklemektedir. İlaç solunarak kullanılır.

Mirabegron, aşırı aktif mesaneyi tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Faydaları solifenasin veya tolterodin gibi antimuskarinik ilaçlara benzer. Ağız yoluyla alınır.