İçeriğe atla

Apidima Mağarası

Koordinatlar: 36°39′41″K 22°21′48″D / 36.66139°K 22.36333°D / 36.66139; 22.36333
Apidima Mağarası
Harita
KonumuBatı Mani Yarımadası, batı Areopoli, güney Yunanistan
Koordinatlar36°39′41″K 22°21′48″D / 36.66139°K 22.36333°D / 36.66139; 22.36333[1]
Jeolojikireç taşı yamaçta karst mağara
Girişleri4
Girişlerinin
listesi
A, B, C, D
Web sitesiwww1.fhw.gr/chronos/01/en/pl/housing/apidima.html

Apidima Mağarası (YunancaΣπήλαιο Απήδημα, Spilaio Apidima), Güney Yunanistan'da, Mani Yarımadası'nın batı kıyısında yer alan ve dört küçük mağaradan[2] oluşan bir komplekstir. Mağaranın sistematik olarak incelenmesi sonucunda Paleolitik çağa ait Neandertal ve Homo sapiens fosilleri ortaya çıkarıldı.[3][4]

Apidima 1adı verilen bir kafatası fosili,[2] modern ve ilkel insanlara ait özelliklerin bir karışımını sergilemektedir.[5] 210.000 yıldan daha eski bir tarihe tarihlenen ve aynı mağarada bulunan bir diğer Neandertal kafatasından ("Apidima 2") daha yaşlı olduğu kanıtlanmıştır.[5] Bazı açıklamalara göre Apidima 1'in bulunduğu bu mağara Afrika dışında yaşayan Homo sapiens türüne dair kanıtların bulunduğu en eski mağaıdır.[6][7] Apidima'yı takip eden en yaşlı buluntulara ev sahipliği yapan mağara olan Misliya mağarası, İsrail'deki Kermil Dağı'nda yer almaktadır ve bu mağarada bulunan kafatası kemiği yaklaşık 190.000 yılöncesine tarihlenmektedir.[8] Apidima 1, Avrupa'da kendisinden önce bulunan en yaşlı H. sapiens'ten 150.000 yıldan daha yaşlıdır.[5]

Açıklama

Apidima Mağarası kompleksi, Yunanistan'ın güneyindeki Mani Yarımadası'nın batı kıyısındaki kalker kayalıklarda oluşan karstik mağaralardan oluşur.[9] Mağaralar büyük bir deniz yamacına açılmaktadır ve yalnızca tekneyle erişilebilir.[10] Buzul Çağı sırasında deniz seviyesi günümüzdeki seviyesinden 100 m (330 ft)'den daha aşağıda yer almaktaydı. Bu, günümüzde bir deniz yamacına açılan bu mağaraların aslında önünde daha geniş bir alan olduğunu ortaya koymaktadır. Zamanla yükselen su seviyesi mağarayı kara yolu ile ulaşılmaz bir hale getirmiştir.[11]

Kompleks, "A", "B", "C" ve "D" olarak adlandırılan dört küçük mağaradan oluşmaktadır.[2] Deniz seviyesinden 4–24 m (13–79 ft) yükseklikte, 20 m (66 ft) derinlikte dikey bir bölgede, 500 m (1.600 ft) derinlikte Orta Triyas-Geç Eosen kireçtaşı içinde erozyon sonucu ile oluşmuştur.[12] Mağaraların gelişimi, kalkerin dikey olarak erimesinden, yatay gelişimi ise deniz etkisinden kaynaklanmaktadır.[12]

Arkeoloji

Araştırma programı

Apidima'daki bilimsel araştırma programı 1978'de başladı. Araştırma programı Yunanistan Ulusal Arkeoloji Müzesi tarafından Atina Üniversitesi Tarihsel Jeoloji-Paleontoloji Laboratuvarı, Jeoloji ve Maden Çıkarma Enstitüsü ve Selanik Aristoteles Üniversitesi ile işbirliği içinde yürütülmektedir.[4]

Buluntular

Theodore Pitsios ve ekibi tarafından 1978'den beri sürdürülen kazılar sonucunda bu bölgeden çeşitli faunalara ait yaklaşık 20.000 kemik, kemik parçası ve diş toplanmıştır. Muhtemel kasaplık eylemine dair izlere sahip birkaç hayvan örneği de buluntular arasında yer almaktadır [12] İki Homo fosili, deniz seviyesinden 4 m (13 ft) yükseklikte kalın ve yapışkan breş içinden ortaya çıkarılmıştır.[12]

Homo fosilleri

Fosillerin bulunması

Araştırmacılar, 1978 yılında Apidima Mağarası "A"'da iki önemli fosil ortaya çıkardılar. İki fosil Apidima 1 ve Apidima 2 olarak adlandırıldı.[5][13] Dört mağarada taş aletler de bulunmuştur.[10] Temmuz 2019'da yayınlanan bir araştırmaya göre, LAO 1/S2 olarak adlandırılanApidima 2 kafatası parçasının[2] Neandertal morfolojisine sahip olduğu ve uranyum-toryum tarihlemesine göre[5] en az 170.000 yaşında olduğu ortaya çıkarılmıştır.[6][14][15] LAO 1/S1 olarak adlandırılan Apidima 1 kafatası fosilinin[2] aynı yöntemle gerçekleştirilen yaş tarihlendirilmesinin sonucuna göre Apidima 1 günümüzden en az 210.000 öncesine tarihlendirilmiştir.

Homo sapiens hipotezi

2019 yılında gerçekleştirilen çalışmaları sırasında bir araştırma ekibi, bu Hominidlerin modern ve ilkel insan özelliklerin bir karışımını sunduğunu öne süren bir hipotez yayımladı.[5] Bu hipoteze göre Apidima 1, Afrika dışındaki en eski Homo sapiens idi,[5][6][16][17] Apidima 1, kendisinden önce Avrupa bulunmuş en eski H. sapiens'ten en az 150.000 yıl daha yaşlıydı.[5][14][16][18] Baş araştırmacı Katerina Harvati, "Sonuçlarımız, Orta Pleistosen'de şu anda Yunanistan'ın güneyinde kalan bölgede en az iki grup insanın yaşadığını gösteriyor: Erken bir Homo sapiens popülasyonu, ardından bir Neandertal popülasyonu."[19] Harvati, ekibin fosillerden antik DNA çıkarmaya çalışacağını, ancak herhangi bir şey bulma konusunda iyimser olmadıklarını ifade etti.[17] Yeterli örnek elde edilebilirse, fosiller üzerinde eski proteinlerin paleoproteomik analizinin yapılabilmesi de mümkündü.[3]

Homo erectus hipotezi

2020 yılında araştırmalar yapan başka bir araştırma grubu, araştırmalarının sonucunun yayımlandığı yayında her iki kafatasının anatomik özellikleri, Sima de los Huesos, Swanscombe, Biache-Saint-Vaast ve Lazaret'in kafataslarına benzer bazı erken Neandertal özelliklerine sahip, evrimleşmiş Avrupa Homo erectus homininleri grubuna atfedilebileceklerini, ancak klasik Neandertallerden ayırt edilebileceklerini öne sürmüştür.[20]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Apidima Cave - location 29 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ a b c d e Harvati (1999). "Conference Report: Paleoanthropology of the Mani Peninsula (Greece)". Journal of Human Evolution. 36 (3): 343-348. doi:10.1006/jhev.1998.0284. PMID 10074388. 
  3. ^ a b Delson (10 Temmuz 2019). "An early dispersal of modern humans from Africa to Greece - Analysis of two fossils from a Greek cave has shed light on early hominins in Eurasia. One fossil is the earliest known specimen of Homo sapiens found outside Africa; the other is a Neanderthal who lived 40,000 years later". Nature. 571 (7766): 487-488. doi:10.1038/d41586-019-02075-9. PMID 31337897. 
  4. ^ a b Apidima Cave. 10 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Accessed on 10 July 2019.
  5. ^ a b c d e f g h Katerina Harvati (2019). "Apidima Cave fossils provide earliest evidence of Homo sapiens in Eurasia". Nature. 571 (7766): 500-504. doi:10.1038/s41586-019-1376-z. PMID 31292546. 
  6. ^ a b c Earliest modern human found outside Africa. 29 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC News. 10 July 2019.
  7. ^ Sample (10 Temmuz 2019). "Piece of skull found in Greece 'is oldest human fossil outside Africa' - Remains discovered on Mani peninsula could rewrite history of Homo sapiens in Eurasia". The Guardian. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019. 
  8. ^ Herschkovitz, Israel (26 Ocak 2018). "The earliest modern humans outside Africa". Science. 359 (6374): 456-459. doi:10.1126/science.aap8369. PMID 29371468. 
  9. ^ Harvati (2013). "New Neanderthal remains from Mani peninsula, Southern Greece: The Kalamakia Middle Paleolithic cave site". Journal of Human Evolution. 64 (6): 486-499. doi:10.1016/j.jhevol.2013.02.002. PMID 23490263. 
  10. ^ a b Signals of Evolution in the Territory of Greece. Paleoanthropological Findings. 29 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Christos Valsamis. Intensive Course in Biological Anthropology. 1st Summer School of the European Anthropological Association. 16–30 June 2007, Prague, Czech Republic.
  11. ^ "Prehistoric Archaeology, Palaeontology, and Climate Change Indicators from Caves Submerged by Change of Sea Level". The Archaeology of Underwater Caves. Southampton: Highfield Press. 2017. ISBN 978-0992633677. 
  12. ^ a b c d Tsoukala (1999). "Quarternary large mammals from the Apidima Caves (Lakonia, S Peloponnese, Greece)" (PDF). Beiträge zur Paläontologie. 24: 207-229. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mart 2022. 
  13. ^ Harvati (2011). "Multivariate analysis and classification of the Apidima 2 cranium from Mani, Southern Greece". Journal of Human Evolution. 60 (2): 246-250. doi:10.1016/j.jhevol.2010.09.008. PMID 21122894. 
  14. ^ a b Zimmer (10 Temmuz 2019). "A Skull Bone Discovered in Greece May Alter the Story of Human Prehistory - The bone, found in a cave, is the oldest modern human fossil ever discovered in Europe. It hints that humans began leaving Africa far earlier than once thought". The New York Times. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019. 
  15. ^ Bartsiokas (2017). "U-series dating and classification of the Apidima 2 hominin from Mani Peninsula, Southern Greece". Journal of Human Evolution. 109: 22-29. doi:10.1016/j.jhevol.2017.04.008. PMID 28688457. 
  16. ^ a b Yong (10 Temmuz 2019). "The Story of Humans and Neanderthals in Europe Is Being Rewritten - A 210,000-year-old skull is the oldest Homo sapiens fossil found outside Africa". The Atlantic. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2019. 
  17. ^ a b Some Apidima Skull Is Earliest Homo Sapiens Outside Africa, Say Researchers. 11 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gemma Tarlach, Discover. July 10, 2019.
  18. ^ Staff (10 Temmuz 2019). "'Oldest remains' outside Africa reset human migration clock". Phys.org. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2019. 
  19. ^ de Lazaro (11 Temmuz 2019). "Enigmatic Skull Found in Greece Suggests Early Homo sapiens Reached Europe 210,000 Years Ago". Sci-News. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2019. 
  20. ^ Marie-Antoinette de Lumley, Gaspard Guipert, Henry de Lumley, Natassa Protopapa, Théodoros Pitsios, Apidima 1 and Apidima 2: Two anteneandertal skulls in the Peloponnese, Greece, L'Anthropologie, Volume 124, Issue 1, 2020, 102743, ISSN 0003-5521, https://doi.org/10.1016/j.anthro.2019.102743 10 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Neandertal</span> Avrasyada yaşamış ve soyu tükenmiş insan türü veya alt türü

Neandertal ya da Neandertal insanı, günümüzden yaklaşık 250 bin ila 40 bin yıl önce yaşamış insan türüdür. İkili adlandırmada ismi "Homo neanderthalensis"dir. Fosilleri muhafaza etmeye müsait kireç taşı mağaralarda yaşadıkları için haklarında en fazla bilgi sahibi olunan ve bunun bir sonucu olarak modern kültürde tipik "mağara adamı" kalıbını yaratan tarih öncesi insan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Pinnacle Point İnsanı</span>

Arizona Üniversitesi'nden Curtis Marean ve çalışma arkadaşlarının gün yüzüne çıkardıkları ve Güney Afrika'daki Pinnacle Point Mağarası'nda bulunmuş, günümüzden 164 bin yıl öncesinde yaşamış bir Homo sapiens'dir. Bulgular, bu ilk modern insanların yaşam tarzlarına oktanusun nasıl etkilendiğine dair önemli bilgiler vermektedir. Mağarada bulunan izler, burada yerleşen insanların deniz ürünleriyle beslendiklerini göstermektedir. Ayrıca bulunan 57 kırmızımsı taş parçasının süslenmek için ya da başka sosyal iletiler için kullanıldığı sanılmaktadır. Kazıda ayrıca erken döneme ilişkin küçük jilet teknolojisine ait izler de bulunmuştur.

<i>Homo rhodesiensis</i> soyu tükenmiş hominid türü

Homo rhodesiensis, Arthur Smith Woodward (1921) tarafından Zambiya Broken Hill'deki bir mağaradan çıkarılan bir Orta Taş Devri fosili olan Kabwe 1'i sınıflandırmak için önerilen tür adıdır. 2020'de kafatası 324.000 ila 274.000 yıl öncesine tarihlendirildi. Türe ait diğer benzer yaşlı örnekler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Arkaik insanlar</span> Tarihlerine ve görünümlerine göre Homo türünün erken, orijinal ("antik") örnekleri olarak yorumlanan Homo cinsinin fosilleri

Arkaik insanlar, anatomik olarak modern görünüme sahip olan insana karşıt olarak Homo cinsinin bazı çeşitlerini kapsayan, geniş tanımlı bir terimdir. Terim, Homo heidelbergensis, Homo rhodesiensis, Homo neanderthalensis, Homo naledi, Homo ergaster ve Homo antecessor türlerini kapsar. Neandertaller gibi iri yapılı olan ilkel diğer insanlar Neandertallere özgü, özellikle yüz çizgilerindeki yapısal aşırılıkları taşımazlar. Birkaç Homo türü, yaklaşık 300 bin yıl öncesinde en erken erken modern insanların ortaya çıkışından önceki ve bu dönemin çağdaşı olan geniş arkaik insan kategorisi altında gruplandırılmıştır. Güney Etiyopya'dan Omo-Kibish I, Fas'taki Jebel Irhoud ve Güney Afrika'daki Florisbad kalıntıları Homo sapiens'in en eski kalıntıları arasındadır.

Alageyik Mağarası insanları veya Alageyik insanı, hiçbir modern insan iskeletine benzemeyen ve şimdiye kadar bulunmuş olan en yakın tarihli bir insan türü. 14.500 ile 11.500 yıl öncesi bir döneme tarihlenen fosillerin bir kısmı Çin'in güneyindeki Yünnan bölgesinde Mengzi şehrinin yakınındaki Maludong'da, kalanı ise Guangxi bölgesine komşu Longlin'deki bir mağarada bulundu. Avladıkları alageyiklerden yola çıkılarak "Alageyik İnsanları" olarak adlandırılan bu yeni insan türü, arkaik ve modern insanın özelliklerini taşıyor ve modern insanın gen havuzuna katkıda bulunmadan soyu tükenmiş ayrı bir insan türü olabileceği düşünülüyor.

<i>Homo naledi</i> soyu tükenmiş hominid türü

Homo naledi, orta Pleyistosen'den bir Homo türüdür. Güney Afrika Cumhuriyeti, Johannesburg yakınlarında, Rising Star isimli bir mağaranın, Dinaledi adlı bir odasının içinde 15 bireyine ait fosilleri keşfedilmiştir. Tür, boy ve vücut kütlesi yönünden, küçük-bedenli insan popülasyonları ile benzerdir; küçük kafatası hacmi ve kafatası şekli, erken Homo türleri –özellikle Homo habilis – ile benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">Denisova insanı</span> Homo cinsinden bir insansı

Denisova insanları, Homo cinsinden bir insansı olup Neandertaller ve anatomik olarak modern insanın yakın akrabası olmakla birlikte genetik olarak her iki türden ayırt edilebilir. İngiliz literatüründe Denisova hominins ya da kısaca Denisovans olarak adlandırılırlar

<span class="mw-page-title-main">Orta Taş Devri</span>

Orta Taş Devri, Erken Taş Devri ile Geç Taş Devri arasında yer alan bir Afrika tarih öncesi dönemiydi. Genellikle yaklaşık 280.000 yıl önce başladığı ve yaklaşık 50-25.000 yıl önce sona erdiği kabul edilir. Belirli MSA taş aletlerinin başlangıçlarının kökeni 550-500.000 yıl öncesine kadar uzanır ve bu nedenle bazı araştırmacılar bunu MSA'nın başlangıcı olarak görür. MSA'nın, özellikle kabaca çağdaş zaman aralıkları nedeniyle, Avrupa'nın Orta Paleolitik'i ile eş anlamlı olduğu sıklıkla yanlış anlaşılır, ancak Orta Paleolitik Avrupa, Afrika'nın MSA'sından tamamen farklı bir hominin popülasyonu olan Homo neanderthalensis'i temsil eder. Neandertal popülasyonuna sahip değildir. Buna ek olarak, Afrika'daki mevcut arkeolojik araştırmalar, MSA sırasında Afrika'da modern insan davranışının ve bilişinin Orta Paleolitik Dönem'de Avrupa'dakinden çok daha erken gelişmeye başladığını gösteren birçok kanıt ortaya koydu. MSA, hem anatomik olarak modern insanlarla hem de bazen Homo helmei olarak adlandırılan arkaik Homo sapiens ile ilişkilidir. Erken fiziksel kanıtlar Etiyopya'daki Gademotta Formasyonu, Kenya'daki Kapthurin Formasyonu ve Güney Afrika'daki Kathu Pan'dan elde edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Denisova Mağarası</span>

Denisova Mağarası, Rusya, Sibirya'daki Altay Dağları'nda bulunan bir mağaradır. Mağara büyük paleoarkeolojik ve paleontolojik öneme sahiptir. Denisova insanının kemik parçaları ve yaklaşık GÖ 40.000'e tarihlenen kalıntılar mağarada bulunmuştur. Mağarada 32.000 yıllık bir tarih öncesi at türü de keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fuyan Mağarası</span>

Fuyan Mağarası, Çin'in güneyinin merkezinde Hunan eyaletine bağlı Lefutang kentinin Dao İlçesindeki Tangbei köyünde yer alan, Afrika dışındaki kesin olarak tamamen modern insanlar için en eski kanıtların keşfi ile ünlü kireçtaşı mağaralar kompleksi. Fuyan Mağarası'nda 80.000 ile 120.000 yıl öncesine dayanan 47 insan dişi bulunmuştur. Dişler ayrıca, tipik olarak 50.000 yıldan eski dişlerde bulunmayan bir özellik olan çürük belirtilerini göstermek için sıra dışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zhiren Mağarası</span>

Zhiren Mağarası, Chongzuo, Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, Çin'deki Mulan Dağları'nda yer alan ve Hejiang Nehri'ne bakan karstik bir mağaradır. Zhiren Mağarası, anatomik olarak modern insanların fosil kalıntıları ile arkaik insanların fosil kalıntıların karışık olarak bulunduğu bir erken Geç Pleistosen bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Homo helmei</span>

İlk kez 1932'de Güney Afrika'da (Florisbad) T.F. Dreyer tarafından bulunan bir kafatasından yola çıkarak bu türün varlığı ileri sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ejderha Adamı</span> Buzul Çağı insanı

Ejderha Adamı, Orta Pleyistosen dönemine tarihlenen, Harbin, Heilongjiang, Kuzeydoğu Çin'den neredeyse eksiksiz bir kafatasından tanımlanan bir arkaik insan türüdür. Kafatası 1933'te keşfedildi, ancak çalkantılı bir siyasi atmosfer nedeniyle 2018'e kadar bilim insanlarının eline geçemeyecek ve 2021'e kadar isimlendirilmeyecekti. Tanımlayıcılar, modern insanın Neandertallerden çok H. longi ile daha yakın akraba olduğunu düşünüyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Neandertal 1</span> tanımlanan ilk neandertal fosili

Feldhofer 1 veya Neandertal 1, Ağustos 1856'da Neander Vadisi'ndeki Kleine Feldhofer Grotte adlı bir Alman mağarasında bulunan Homo neanderthalensis türünün 40.000 yıllık tip örnek fosilinin bilimsel adıdır. Düsseldorf'un doğusunda. 1864'te fosilin açıklaması ilk kez bilimsel bir dergide yayınlandı ve resmi olarak adlandırıldı.

<i>Homo bodoensis</i> soyu tükenmiş insansı türü

Homo bodoensis, önerilmiş bir arkaik insan türüdür. 2021 yılında, eskiden H. heidelbergensis/H. rhodesiensis'e veya H. erectus'a atanan Bodo Kafatası'nın yeniden analizi ile tanımlanmıştır. Tanımlayanlar H. bodoensis'in, H. sapiens için atasal olabilecek özelliklere sahip olması ve türün diğer olası örneklerinin coğrafik dağılımı nedeniyle H. sapiens'e yol açmış olabileceğini önerdiler.

Kabwe 1, Arthur Smith Woodward tarafından 1921'de Homo rhodesiensis için tip örneği olarak atanan, günümüzde çoğunlukla Homo heidelbergensis ile eşanlamlı olarak kabul edilen bir Orta Paleolitik fosilidir.

<span class="mw-page-title-main">Petralona 1</span> Yunanistandan bir erken insan kafatası

Petralona 1 (Archanthropus), Yunanistan, Petralona'da bulunmuş, 350.000 ila 150.000 yıllık Homo heidelbergensis kafatasıdır. 1960 yılında J. Malkotsis ve ekibi tarafından, Petralona mağarası'nda keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Baço Kiro mağarası</span>

Baço Kiro mağarası, Bulgaristan'ın Direnova şehrinin 5 km (3,1 mi) batısında, Direnova Manastırı'na sadece 300 m (980 ft) uzaklıkta yer alan bir mağaradır. Andaka ve Direnova Nehri kanyonlarında yer almaktadır. 1890'da içine girilmiş ve ilk rekreasyonel ziyaretçiler mağaraya, Bulgar Ulusal Uyanış lideri, öğretmen ve devrimci Baço Kiro'nun onuruna yeniden adlandırılmadan iki yıl önce 1938'de girmiştir. Mağara, toplam uzunluğu 3.600 metre (11.800 ft) olan galeriler ve koridorlardan oluşan dört katlı bir labirenttir, mağaranın 700 metre (2.300 ft)'lik bölümü kamuya açıktır ve 1964'ten beri aydınlatılmaktadır. Mağaranın içinden akan bir yer altı nehri zamanla sayısız sarkıt ve dikit mağara oluşumları içeren büyük güzellikteki birçok galeriyi şekillendirdi. 1.200 metre (3.900 ft) uzunluğundaki uzun bölüm, bir dizi peri masalından ilham alınarak adlandırılmıştır. Oluşumlar art arda şu isimlerle anılmaktadır: Baço Kiro'nun Tahtı, Cüceler, Uyuyan Prenses, Taht Salonu, Kabul Salonu, Haidouti Buluşma Alanı, Çeşme ve Kurban Sunağı.

<span class="mw-page-title-main">Petralona mağarası</span>

Petralona mağarası, ayrıca Kızıl Taşlar Mağarası olarak da bilinir, Yunanistan'ın Halkidiki yarımadasındaki Selanik şehrinin yaklaşık 35 kilometre (22 mi) güney doğusunda, Petralona köyünün yaklaşık 1 kilometre (0,62 mi) doğusunda, Katsika Dağı'nın batı eteğinde deniz seviyesinden 300 m (984 ft) yükseklikte yer alan bir karstik oluşumdur. 1960 yılında fosilleşmiş bir arkaik insan kafatası bulunduğunda bölge halkın dikkatini çekti. Mağara, erozyon nedeniyle kayada yarıklar oluşmasından sadece bir yıl önce (1959) tesadüfen keşfedilmişti. Etkileyici sarkıt ve dikit oluşumlarıyla dikkat çeken ve yoğun miktarda fosil barındıran mağara kısa sürede jeologları ve paleontologları kendisine çekti. Onlarca yıl süren kazılardan sonra mağara halka açıldı ve bilimsel çalışmalara ait belgeler bitişikteki bir arkeoloji müzesinde sunulmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Modern insanın yakın zamanlı Afrika kökeni</span>

Paleoantropolojide, "Afrika'dan Çıkış" teorisi, yeni tek köken hipotezi, yer değiştirme hipotezi veya yakın zamanlı Afrika kökeni modeli olarak da adlandırılan modern insanın yakın zamanlı Afrika kökeni, anatomik olarak modern insanların, coğrafi kökeni ve ilk göçlerinin bilim dünyasında yaygın kabul gören modelidir. Homo erectus ve daha sonra da Homo neanderthalensis'in, kısaca homininlerin Afrika dışına ilk yayılışlarının izini süren bir modeldir.