Apalaş Dağları - Turkipedia

Apalaş Dağları Appalachian Mountains Appalaches
Kuzey Karolina'nın batı kısmında Apalaş Dağlarından bir görünüm

En yüksek noktası
Yükseklik	2,037 m Mount Michel
Koordinatlar	40°K 78°B
Coğrafya
Konum	Amerika Birleşik Devletleri: Maine, New Hampshire, Vermont, Massachusetts, Connecticut, New York, Pensilvanya, Maryland, Ohio, Kentucky, Tennessee, Virginia, Batı Virginia, Kuzey Karolina, Güney Karolina, Georgia Alabama Kanada:Newfoundland, Saint Pierre and Miquelon, Québec, Nova Scotia, New Brunswick
Jeoloji
Orojenez	Allegheniyen Orojenezi
Kayaç türü	Kumtaşı ve kuvarsit

Apalaş Dağları'nin Kuzey Amerika'da konumu

Apalaş Dağları (İngilizce: Appalachian Mountains, Fransızca: Appalaches), Kuzey Amerika'da bir dağ dizisi.^[1]^[2]

Etimoloji

Apalaşlar eskiden sırf sıradağlar ismi olarak kullanılırken son yüzyıldan itibaren coğrafyacılar tarafından sıradağlarla birlikte bunların etrafında bulunan tepelere ve plato bölgelerinin de ismi olarak kullanılmaktadır. Ama genel konuşmalarda, Apalaşlar daha dar bir bölge ismi olarak kullanılır ve bu dar bölge Kentucky, Tennessee, Virginia, Batı Virginia ve Kuzey Carolina eyaletlerinin kısımları olarak kullanılmaktadır. Fakat bazen bu anlamda Apalaşlar'a kuzey Georgia ve batı Güney Karolina eyalet kısımları dahil edilir; hatta bazen kuzeyde Pensilvanya'ya ve batıda Ohio eyaleti güneydoğusu da bu Apalaş bölgesi içinde kabul edilir.

Coğrafi özellikleri

Bu dağların en önemli kısmı Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunur ama küçük bir kısmı Kanada'dadır. Kuzeyde Kanada'da Newfoundland adasından başlayarak ABD'de merkezi Alabama eyaletine kadar uzanıp, uzunluğu 2400 km'ye yakın genişliği ve en geniş tarafında 480 km olan bir araziyi kapsarlar. Batıdaki Appalachian ile doğudaki Piedmont yaylaları arasında, kuzeydoğudan güneybatıya yönelen birbirine paralel oluklar bulunur. Bu sıradağlar üzerinde bulunan zirveler irtifaları genellikle 900m civarındadır. Üzerlerindeki tepelerin en yükseği güneyde Kuzey Karolina eyaletinde bulunan 2.037 m rakımlı Mount Michel'dir. Mount Michel zirvesi ABD'de Mississipi Nehri doğusundaki bölgeler içinde bulunan ve doğu Kuzey Amerika'da da bulunan en yüksek irtifalı noktadır.

Kaynakça

^ "International Appalachian Trail- Newfoundland". Iatnl.ca. 4 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2010.
^ Cees R. van Staal, Mineral Deposits of Canada: Regional Metallogeny: Pre-Carboniferous tectonic evolution and metallogeny of the Canadian Appalachians 11 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Geological Survey of Canada website

Dış bağlantılar

bioimages.vanderbilt.edu adresinde resimler 19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
University of Kentucky Appalachian Center
Forests of the Central Appalachians Project 17 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Orman türleri hakkında envanter

İlgili Araştırma Makaleleri

Manitoba, Kanada'nın Batı Kanada bölgesindeki bir eyâletidir. Manitoba'da İngilizce daha yoğun olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Amerika</span> Dünyanın kuzey yarıküresindeki bir kıta

Kuzey Amerika, kuzey yarım kürede bulunan, kuzeyde Arktik Okyanusu, doğuda Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi ve kuzeybatıda Büyük Okyanus ile çevrili olan kıtadır.

Kentucky, ABD'nin Güneydoğu eyaletlerinden birisidir. Kuzeyinde İndiana ve Ohio, doğusunda Virginia ve Batı Virjinya, güneyde Tennessee, batısında Missouri vardır. Kuzey ve batı sınırları tamamen Mississippi nehri ile çizilmiştir. Başkenti Frankfort, en büyük şehirleri ise Louisville ve Lexington'dur. Nüfusu 2020 itibarıyla 4,5 milyon kişidir.

Kuzey Karolina, ABD'nin doğusunda bulunan eyaletlerden biridir. Orta Atlantik Eyaleti olarak da bilinir. Güneyinde Güney Karolina, güneybatısında Georgia, batısında Tennessee, Kuzeyinde Virginia, doğusunda ise Atlas Okyanusu ile sınırlıdır. İsmi İngiltere Kralı I. Charles tarafından verilmiştir.

Pensilvanya veya Pennsylvania, Amerika Birleşik Devletleri'nin doğu eyaletlerinden biridir. Pensilvanya adı İngiliz Amirali William Penn'in soyadı ve ormanlık alan (woodland) anlamındaki "sylvania" kelimesinin İngiliz kralı II. Charles tarafından birleştirilmesi ile türemiştir.

Doğu Zaman Dilimi, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'nın doğu bölümü, Güney Amerika Kıtası ve Karayipler'i kapsayan zaman dilimidir. Kışın Eşgüdümlü Evrensel Zaman dilimi ile 5, yazın ise 4 saat fark vardır.

L'Anse aux Meadows, Kanada’nın Newfoundland ve Labrador eyaletinde bulunan Newfoundland adasının kuzeyindeki arkeolojik kazı yeri. 1960 yılında bulunan yer, Vikinglerin Grönland dışında Kuzey Amerika’da bulunan tek yerleşim yeridir. Burası, Kolomb Öncesi Okyanus Ötesi Temas teorisinin bilimsel kamuoyunda kabul edilen tek örneğidir. 1003 yıllarında Leif Ericson tarafından Vinland’da kurulmaya çalışılan koloniyle bağı olduğu düşünülmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarla birlikte kuruluş tarihinin 1021 yılı olduğu düşünülmektedir. L’Anse aux Meadows 1978 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası sit alanı ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İncil Kuşağı</span>

İncil Kuşağı veya İngilizce Bible Belt, Amerika Birleşik Devletleri'nde Evanjelik Protestanlığın yerel kültürünün ayrılmaz bir parçası olduğu bir bölgeye verilen isimdir. Bu bölge çoğunlukla güney eyaletlerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sıradağlar Zaman Dilimi</span>

Sıradağlar Zaman Dilimi, Kuzey Amerika'da kullanılan, Eşgüdümlü Evrensel Zaman'dan sonbahar ve kış aylarında 7, yaz saati uygulamasının etkin olduğu ilkbahar ve yaz aylarında ise 6 saat geride olan zaman dilimi. 105. batı boylamındaki saati temel almaktadır.

UTC−04:00, UTC'den 4 saat geri zaman dilimi.

Kuzey Kanada, Kanada'nın coğrafi ve siyasi farklı farklı tanımlanan en geniş ve en kuzey bölgesi. Siyasi olarak Yukon Toprakları, Kuzeybatı Toprakları ve Nunavut'tan oluşan üçlü Kanada bölgesidir ve güneyde Batı Kanada bölgesinden bir çizgiyle ayrılır. Benzer şekilde, Far North Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde kalan ve Arktik Kanada denen Kanada topraklarını, diğer kısımları ise Nunavik ve Nunatsiavut'u içerebilir.

Batı Kanada, Kanada'nın coğrafi ve siyasi farklı farklı tanımlanan batı bölgesi. Siyasi olarak, Kanada'nın güneybatısına denk düşen ya da bir başka deyişle Ontario'nun batısında kalan Manitoba, Alberta, Saskatchewan ve Britanya Kolumbiyası eyaletleri olmak üzere dört eyaletten oluşan bölgedir. Coğrafi olarak, bu siyasi dört eyalete ayrıca Yukon Toprakları, Kuzeybatı Toprakları ve Nunavut'tan oluşan topraklar da dahil edilir. Fakat bu üç toprak günümüzde daha çok Kuzey Kanada bölgesinde ele alındığı için Batı Kanada adı coğrafi tanımlamadan ziyade dört eyaletten oluşan siyasi tanımlama olarak bilinir.

Shenandoah Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Virginia eyaletinde, Blue Ridge Dağları'nın sırtlarında dar ve uzun olarak kurulmuş Front Royal küçük şehri yakınlarında bulunan, 806 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Apalaş Yürüyüş Patikası</span>

Apalaş Yürüyüş Patikası veya tam ismiyle Apalaş Ulusal Manzaralı Yürüyüş Patikası doğu ABD'de güneyde Georgia eyaletinden bulunan "Springer Dağı"'ndan başlayan ve ABD'nin Georgia, Kuzey Karolina, Tennessee, Virginia, Batı Virginia, Maryland, Pensilvanya, New Jersey, New York, Connecticut, Massachusetts, Vermont, New Hampshire ve Maine eyaletlerinden geçip Maine eyaletinde "Katahdin Dağı"'da sona eren motorlu vasıtalara kapalı olup sırf yürüyüş ve trekking yapanların kullanması için hazırlanmış olan, iyi işaretlenmiş ve iyi bakımlı özel uzun mesafeli yürüyüş patikasıdır.

Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.

Blue Ridge Dağları, ABD'nin doğusunda bulunan bir sıradağlardır.

Apalaş ya da özgün adıyla Appalachia, Doğu Amerika Birleşik Devletleri'nde yer alan kültürel bir bölgedir. 2010 ABD Nüfus Sayımı itibarıyla bölge yaklaşık 25 milyon kişiye ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cumberland Platosu</span> Apalaş Dağlarındaki Apalaş Platosunun güney kısmı

Cumberland Platosu, Amerika Birleşik Devletleri'nin Apalaş Dağları'ndaki Apalaş Platosu'nun güney kısmıdır. Doğu Kentucky ve Tennessee'nin çoğunu ve Alabama'nın kuzeyiyle kuzeybatı Georgia'yı içerir. "Allegheny Platosu" ve "Cumberland Platosu" terimleri, ana Apalaş Dağları'nın batısında yer alan kesilmiş plato topraklarını ifade eder. Terimler jeolojik farklılıktan ziyade tarihsel kullanımdan kaynaklanmaktadır, bu nedenle ikisi arasında kesin bir ayrım çizgisi yoktur. İki büyük nehir platoların adlarını eşlik ediyor, Allegheny Platosu'nda Allegheny Nehri doğuyor ve Harlan Cumberland Platosu'nda Cumberland Nehri doğuyor.

Söğüt meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir meşe türüdür.

Allegheniyen Orojenezi veya diğer adıyla Apalaş Orojenezi, Apalaş Dağları ve Allegheny Dağları'nı meydana getiren jeolojik dağ oluşum olaylarından biridir. Allegheniyen Orojenezi terimi ilk olarak 1957'de H.P. Woodward tarafından ortaya koyuldu.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.