İçeriğe atla

Anurognathidae

Anurognathidler
Yaşadığı dönem aralığı: 165-122 myö
Kalloviyen-Albiyen[1] 
Anurognathus ammoni'nin yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Takım:†Pterosauria
Klad:†Pterodactyliformes
Klad:†Caelidracones
Familya:†Anurognathidae
Nopcsa, 1928
Tip tür
†Anurognathus ammoni
Döderlein, 1923
Cinsler
  • †Daohugoupterus?
  • †Mesadactylus?
  • †"Dimorphodon" weintraubi?
  • †Anurognathinae
    • †Anurognathus
    • †Jeholopterus
    • †Vesperopterylus
    • †Luopterus
    • †Dendrorhynchoides
  • †Batrachognathinae
    • †Batrachognathus
    • †Cascocauda
    • †Sinomacrops
Sinomacrops bondei'nin yaşam restorasyonu

Anurognathidae (Grekçe: "kuyruksuz çeneler"), Geç Jura ve Erken Kretase dönemlerinde Avrupa, Asya ve muhtemelen Kuzey Amerika'da da yaşamış, kısa kuyruklu, küçük bir teruzor familyasıdır.[1]

Anurognathidae familyasına ait beş cins bilinmektedir. Bunlar: Almanya'nın geç Jura döneminde yaşamış Anurognathus, Çin'in Orta Jura'sından geç Jura'sına kadar olan jeolojik dönemde yaşamış Jeholopterus;[2] Çin'in orta Jurası'nda yaşamış Dendrorhynchoides;[3] Kazakistan'ın geç Jura döneminde yaşamış Batrachognathus ve Çin'in erken Kretasesi'nde yaşamış olan Vesperopterylus'tur.[4] Bennett (2007) bir sinsakrum olan Mesadactylus holotipi BYU 2024'ün bir anurognathid'e ait olduğunu iddia etmiştir.[5] Mesadactylus'un fosilleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin Geç Jura Morrison Oluşumu'na aittir. Diğer belirsiz anurognathid kalıntıları da, Moğolistan'ın Orta Jura Bakhar Svita Oluşumu[6][7] ve Kuzey Kore'nin erken Kretase'sindendir.[8]

Sınıflandırma

Ölçeklenmiş anurognathid iskeletleri

Anurognathidae familyası, 1928'de Franz Nopcsa von Felső-Szilvás (Anurognathinae alt ailesi olarak) tarafından tip cins olarak Anurognathus ile adlandırılmıştır. Anurognathidae adı, ilk olarak 1967'de Oskar Kuhn tarafından kullanılmıştır. 2003 yılında hem Alexander Kellner hem de David Unwin, grubu bir düğüm tabanlı klad olarak tanımladı: Anurognathus ve Batrachognathus'un son ortak atası ve tüm soyundan gelenler.

Anurognathidae'nin filogenisi belirsizdir. Bazı araştırmalar (Kellner'ınkiler gibi) onları, teruzor evrim ağacına yerleştirir. Bununla birlikte, kısa ve kaynaşmış kuyruk kemikleri gibi türetilmiş pterodaktiloidlerle bazı ortak özelliklere sahiptirler. 2010 yılında Brian Andres tarafından yapılan bir inceleme, Anurognathidae ve Pterodactyloidea'nın kardeş taksonlar olduğunu gösterdi. Bu, fosil kayıtlarına daha iyi uymaktadır çünkü erken dönem anurognathidler bilinmemekte ve aksi takdirde altmış milyon yıldan fazla bir hayalet soy gerektirmektedir.[9]

Yaşam biçimleri

Anurognathidlerin yarasalara benzer şekilde gececi veya alacakaranlık hayvanı olduğuna inanılır. Pek çok anurognathidin büyük göz çukurlarına sahip olması, karanlıkta yaşama teorisini desteklemektedir. Anurognathidlerin dişlerinin böcek öldürebilecek oldukları öne sürülmektedir ancak bazı türlerin daha fazla av seçeneği vardı. Örneğin, bir balık avcısı olduğuna düşünülen Jeholopterus.[4]

Tüyler

Bir çift anurognathid örneği üzerinde yapılan bir çalışma, teruzorun piknofiberlerinin aslında proto-tüyler olduğunu gösterdiğini iddia etmiştir. Bunlar, basit monofilamentlerden kuş tüyü yapılara ve dallı bıyıklara kadar değişen en az dört türü içerir.[10] Bununla birlikte, bunlar daha sonra tartışılmıştır. Diğer yazarlar, sözde dallanmanın aslında tafonomik eserler olduğunu öne sürerek, "teruzorların kanat zarlarındaki yapısal lifler (aktinofibriller) toplandığında veya kısmen parçalandığında ve çözüldüğünde, görünüşte dallanmış çeşitli türler, fırça benzeri ve tutam benzeri yapılar dahil morfolojiler sergilemektedir" açıklamasını yapmışlardır.[11]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b "Anurognathidae". paleobiodb.org. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022. 
  2. ^ Gao (2012). "Late Jurassic salamandroid from western Liaoning, China". Proceedings of the National Academy of Sciences. 109 (15): 5767-72. doi:10.1073/pnas.1009828109. PMC 3326464 $2. PMID 22411790. 
  3. ^ Lü Junchang (2012). "A New Chinese Anurognathid Pterosaur and the Evolution of Pterosaurian Tail Lengths". Acta Geologica Sinica. 86 (6): 1317-1325. doi:10.1111/1755-6724.12002. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  4. ^ a b "Short note on a new anurognathid pterosaur with evidence of perching behaviour from Jianchang of Liaoning Province, China". New Perspectives on Pterosaur Palaeobiology (PDF). Geological Society, London, Special Publications. 455. Londra: The Geological Society of London. 2017. doi:10.1144/SP455.16. 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  5. ^ Bennett, S. C. (2007). "Reassessment of Utahdactylus from the Jurassic Morrison Formation of Utah". Journal of Vertebrate Paleontology 27(1): 257–260
  6. ^ Unwin, D. M. & Bakhurina, N. N. (2000): Pterosaurs from Russia, Middle Asia and Mongolia. – In: M. J. Benton, M. A. Shishkin, D. M. Unwin & E. N. Kurochin (Eds), The age of dinosaurs in Russia and Mongolia; Cambridge (Cambridge University Press), 420–433.
  7. ^ Barrett, P.M., Butler, R.J., Edwards, N.P., & Milner, A.R. Pterosaur distribution in time and space: an atlas. p61-107. in Flugsaurier: Pterosaur papers in honour of Peter Wellnhofer. 2008. Hone, D.W.E., and Buffetaut, E. (eds). Zitteliana B, 28. 264pp.
  8. ^ Gao, K.-Q. (2009). "Early Cretaceous birds and pterosaurs from the Sinuiju Series, and geographic extension of the Jehol Biota into the Korean Peninsula". Journal of the Paleontological Society of Korea. 25 (1): 57-61. ISSN 1225-0929. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  9. ^ Brian Andres; James M. Clark & Xu Xing (2010). "A new rhamphorhynchid pterosaur from the Upper Jurassic of Xinjiang, China, and the phylogenetic relationships of basal pterosaurs", Journal of Vertebrate Paleontology, Volume 30, Issue 1 January 2010, pages 163 - 187
  10. ^ Benton, Michael J.; Xu, Xing; Orr, Patrick J.; Kaye, Thomas G.; Pittman, Michael; Kearns, Stuart L.; McNamara, Maria E.; Jiang, Baoyu; Yang, Zixiao (2019-01). "Pterosaur integumentary structures with complex feather-like branching". Nature Ecology & Evolution. 3 (1): 24–30. doi:10.1038/s41559-018-0728-7. ISSN 2397-334X.
  11. ^ Unwin (Aralık 2020). "No protofeathers on pterosaurs". Nature Ecology & Evolution (İngilizce). 4 (12): 1590-1591. doi:10.1038/s41559-020-01308-9. ISSN 2397-334X. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jura (dönem)</span> Mezozoyik Zamanın ikinci dönemi

Jura veya Jura dönemi, Mezozoyik Zaman'ın Triyas'tan sonra gelen, yani ikinci dönemidir. 200 milyon yıl öncesi ve 145 milyon yıl öncesi arasındadır. Jura, adını o döneme ait kireçtaşı tabakalarının ilk belirlendiği Avrupa Alplerindeki Jura Dağları'ndan almıştır. Jura döneminin başlangıcında, süper kıta Pangea iki kara kütlesine bölünmeye başlamıştı: kuzeyde Lavrasya ve güneyde Gondvana. Bu, daha fazla kıyı şeridi yarattı ve karasal iklimi kurudan nemliye kaydırdı; Triyas'ın kurak çöllerinin çoğunun yerini yemyeşil yağmur ormanları aldı.

<span class="mw-page-title-main">Teruzor</span> soyu tükenmiş sürüngen takımı

Teruzor veya pterozor Pterosauria takımına ait soyu tükenmiş uçan sürüngenler kladıdır. Geç Triyas'tan Kretase'nin sonuna kadar yani Mesozoyik'in büyük bir bölümünde yaşadı. Teruzorlar, uçabildiği bilinen en eski omurgalıdır. Ön ayak bileklerinden çıkan dördüncü parmak uzayarak; deri, kas ve diğer dokulardan oluşan zardan kanatlarına destek oluyordu.

<span class="mw-page-title-main">Eutheria</span> memeli kladı

Eutheria, keselilere göre etenelilerle daha yakından ilişkili olan tüm doğurgan memelileri (Theria) kapsayan bir kladdır.

<i>Dimorphodon</i> bazal teruzor cinsi

Dimorphodon, Avrupa'nın erken Jura Dönemi'nden orta büyüklükte bir teruzor cinsiydi. 1859'da paleontolog Richard Owen tarafından adlandırılmıştır. Dimorphodon, Yunanca "iki" anlamına gelen δι (di), "şekil" anlamına gelen μορφη (morphe) ve "diş" anlamına gelen οδων (odon) kelimelerinden türetilmiştir ve "iki biçimli diş" anlamına gelir. İsmi, çenelerinde iki farklı diş tipine sahip olduğu gerçeğine atıfta bulunur.

Teruzor cinsleri listesi, yerel dilde yazılan terimler de dahil olmak üzere Pterosauria takımına dahil edilen tüm cinsleri alfabetik bir sıralama ile göstermektedir. Liste yaygın bir şekilde kabul edilmiş olan geçerli tüm cinslerin adlarını içerdiği gibi günümüzde artık geçerli olmayan cins isimlerine, şüpheli olarak görülen adlara, resmi olarak yayınlanmayan veya açıklanmamış olan terimlere, bunun yanında daha geçerli olan isimlerin genç sinonimlerine ve de artık teruzor olarak kabul edilmeyen canlı gruplarının isimlerine de buna dair bilgi vermek açısından yer vermektedir. Aşağıdaki listede toplam olarak 179 farklı cins ismi bulunmaktadır.

<i>Quetzalcoatlus</i> dev teruzor cinsi

Quetzalcoatlus, bugünkü Kuzey Amerika'da Geç Kretase döneminin son aşamasında (Maastrihtiyen) yaşamış, Azhdarchidae familyasından soyu tükenmiş bir teruzor cinsidir.

<i>Juramaia</i>

Juramaia, Çin'in batısındaki Liaoning'in Geç Jura yataklarından bilinen kök eteneli memelerin soyu tükenmiş bir cinsidir. Vücut uzunluğu yaklaşık 70–100 mm olan küçük fare benzeri bir memelidir, bu onun, modern De Winton'ın sivri faresine benzer boyutta olduğunu gösterir. Juramaia, tam dişlenme ile korunan tamamlanmamış kafatası da dahil olmak üzere, eklemli ve neredeyse eksiksiz bir iskelet olan BMNH PM1343 holotipinden bilinmektedir.

<i>Anchiornithidae</i> kuşlarla ilişkili dinozor familyası

Anchiornithidae, Avialae soyundaki kuşların en bazal familyası olabilecek bir eumaniraptoran familyasıdır. Anchiornithidler, maniraptoran ağacında çeşitli konumlarda sınıflandırılmıştır, bazı bilim adamları onları ayrı bir aile, Troodontidae'nin bir bazal alt familyası, veya Archaeopterygidae familyasının üyeleri olarak avialae veya Paraves içinde evrimsel bir grup dinozor topluluğu olarak sınıflandırır.

<i>Anchiornis</i> jura döneminde yaşamış kuş benzeri dinozor cinsi

Anchiornis, Üst Jura'da (Oxfordiyen) yaşamış, Paraves grubundan küçük, kuş benzeri bir dinozordu. Hayvanın kollarında ve bacaklarında iyi gelişmiş tüyleri ve dolayısıyla raptorgil Microraptor'a benzeyen dört kanadı vardı.

<span class="mw-page-title-main">Novialoidea</span> teruzor kladı

Novialoidea en geç Erken Jura'dan en geç Geç Kretase'ye kadar yaşamış, fosilleri Antarktika hariç tüm kıtalarda bulunmuş, soyu tükenmiş bir macronychopteran teruzor kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Monofenestrata</span> teruzor kladı

Monofenestrata, Wukongopteridae familyasını ve Pterodactyloidea alt takımını içeren, sırasız bir teruzor grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Caelidracones</span> teruzor kladı

Caelidracones, gelişmiş bir teruzor kladıdır.

<i>Tapejara wellnhoferi</i> Kretase teruzoru

Tapejara Brezilya'nın Kretase Dönemi'nden bir teruzor cinsidir. Tapejara'nın tepesi, burun üzerinde yarım daire biçimli bir tepeden ve başın arkasına uzanan kemikli bir çataldan oluşuyordu.

<i>Dsungaripterus</i> Kretase teruzoru

Dsungaripterus, ortalama kanat açıklığı 3 metre (9,8 ft) olan bir dsungaripterid teruzor cinsidir. Dsungaripterus, Erken Kretase döneminde şimdiki Çin'de yaşadı ve ilk fosili Junggar Havzası'nda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Dsungaripteridae</span> teruzor familyası

Dsungaripteridae, Pterodactyloidea alt takımından bir teruzor familyasıdır. İyi karasal yeteneklere ve iç ortamlar için bilenmiş uçuşa sahip sağlam teruzorlardı.

<i>Darwinopterus</i> bazal ve kısa kuyruklu teruzorlar arası geçiş fosili

Darwinopterus, Çin'de keşfedilen ve adını doğa bilimci Charles Darwin'den alan bir teruzor cinsidir. 30 ila 40 arasında fosil örneği tespit edilmiştir; tümü, 160.89-160.25 milyon yıl öncesine, orta Jura dönemine tarihlenen Tiaojishan Oluşumu'ndan toplanmıştır. Tip türü, D. modularis, Şubat 2010'da tanımlanmıştır. D. modularis, hem uzun kuyruklu (rhamphorhynchoid) hem de kısa kuyruklu (pterodaktiloid) teruzorların özelliklerini gösteren bilinen ilk teruzordu ve iki grup arasında bir geçiş fosili olarak tanımlandı. İki ek tür, D. linglongtaensis ve D. robustodens, sırasıyla Aralık 2010 ve Haziran 2011'de aynı fosil yataklarından tanımlandı.

<i>Wukongopterus</i> Jura teruzoru

Wukongopterus, Orta veya Geç Jura'nın Daohugou Yataklarından Çin'in Liaoning kentinde bulunan bir bazal teruzor cinsidir. Hem uzun bir boyuna hem de uzun bir kuyruğa sahip olması olağandışıydı.

<i>Pterodactylus</i> teruzor cinsi

Pterodactylus, soyu tükenmiş bir teruzor cinsi. Cinse ait bilinen tek tür olan Pterodactylus antiquus, tanımlanmış ve uçan sürüngen olarak adlandırılmış ilk teruzor olup ilk keşfedilmiş tarih öncesi sürüngenlerden biridir. Pterodactylus'un fosil kalıntıları, özünde, yaklaşık 150,8 ila 148,5 milyon yıl önce Geç Jura döneminden kalma, Almanya'nın Bavyera kentindeki Solnhofen kireçtaşında bulunmuştur. Pterodactylus'un daha parçalı kalıntıları, Avrupa ve Afrika'nın başka yerlerinde tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pseudosuchia</span>

Pseudosuchia veya Timsah soylu arkozorlar, yaşayan timsahları ve kuşlardan çok timsahlarla daha yakın akraba olan tüm arkozorları içeren, Archosauria'nın iki büyük kolundan biridir. Pseudosuchianlar ayrıca "timsah soylu arkozorlar" olarak da bilinir. "Sahte timsahlar" anlamına gelmesine rağmen, gerçek timsahlar artık kladın bir alt kümesi olarak tanımlandığından bu isim yanlış bir adlandırmadır.

<span class="mw-page-title-main">Pterosauromorpha</span>

Pterosauromorpha, teruzorları ve onlara dinozorlardan ve onların yakın akrabalarından daha yakın olan tüm taksonları içeren, Ornithodira'nın iki temel ayrımından biridir. Teruzorlara ek olarak, Pterosauromorpha ayrıca Lagerpetidae bazal kladını ve diğer bazı Geç Triyas ornitodiranlarını içerir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.