İçeriğe atla

António de Andrade

António de Andrade
Doğum1580
Oleiros, Portekiz Krallığı
Ölüm19 Mart 1634
Goa, Portekiz Hindistanı
VatandaşlıkPortekizli
MeslekKaşif, rahip
Tanınma nedeniHimalayalar'ı aşıp Tibet'e varan ilk Avrupalı

António de Andrade (Tibetçe : ཨང་ཋོ་ནཱི་་དྷུ་་ཨང་དྷུ་ཝ་དྷུ། ; 1580 - 19 Mart 1634), Portekizli bir Cizvit rahibi ve kaşif.[1] 1596'da Cizvitlere girdi.[1] 1600'den 1634'teki ölümüne kadar Hindistan'da misyonerlik faaliyetlerinde bulundu.[1] Andrade, Himalayalar'ı geçip Tibet'e ulaşan ve Tibet topraklarında ilk Katolik misyonunu kuran bilinen ilk Avrupalıydı.

Yaşamı

António de Andrade, Portekiz'in Oleiros kentinde doğdu.[1] 1600 yılında Portekiz Hindistanı'nın başkenti Goa'ya gitti ve burada yüksek öğrenimine devam etti ve rahip olarak atandı. Babür imparatoru Cihangir'in sarayına bağlı Cizvitlerden biriydi ve Agra'daki Cizvit misyonunun başkanıydı. 1624'te Agra'dan Delhi'ye gitmek üzere ayrıldı ve burada kendisi ve Cizvit kardeşi Manuel Marques, günümüz Hindistan eyaleti Uttarakhand'ın kuzey kesiminde bulunan Badrinath tapınağına giden bir grup Hindu hacıya katıldı. Yolculuk sırasında inanılmaz zorlukların üstesinden gelerek Mana Geçidi'ni geçerek Tibet'e ulaştılar ve bunu yaptıkları bilinen ilk Avrupalılar oldular.[2]

Başkent Tsaparang'daki Batı Tibet krallığı Guge'nin hükümdarı[1] tarafından Tibet'te nazikçe karşılanan Andrade, bir aydan kısa bir süre sonra Goa'daki eyalet pederinden görev için resmi izin almak ve kaynak sağlayıp Tsaparang'a geri dönerken kendisine eşlik edecek diğer misyonerleri getirmek üzere ayrıldı. Andrade 1625'te Tibet'e döndü ve diğer Cizvit misyonerleri de ona katıldı. Bir kilise inşa etmeyi başardılar ve kralın ve kraliyet ailesinin diğer üyelerinin desteğiyle çok sayıda kişinin dinini değiştirdiler. Andrade 1629'da Goa'ya döndü; misyon kısa süre sonra Ladah'ın Guge'yi işgal etmesi, misyoner yanlısı kralın ölümü ve Tsaparang'da Ladahi kontrolündeki düşman bir hükûmetin kurulmasıyla başarısız oldu. Misyonerlere zulme uğradı veya sınır dışı edildi, Tibetli Hristiyanlar Ladah'a gönderildi ve büyük umutlarla başlayan misyon 1640'ta sona erdi.[]

Andrade, 1630'da Cizvitlerin Goa eyaleti Başbabası oldu, 1633'te bu görevden ayrıldı ve St. Paul Koleji'nin rektörlüğüne devam etti. Bu dönemde Goa Engizisyonu'nun temsilcisi olarak da etkindi. 4 Mart 1634'te zehirlendi ve 19 Mart'ta ölene kadar acı içinde kaldı. Onun ölümüyle ilgili Engizisyon soruşturması, olasılıkla Goa yetkilileri ve tüccarları arasındaki güçlü düşmanların desteklediği üniversitedeki hoşnutsuz Cizvitler tarafından öldürüldüğünü ortaya çıkardı. Konu örtbas edildi ve hiç kimse bu suçtan dolayı yargılanmadı. Daha sonraki Cizvit anlatıları, Andrade'yi, Engizisyon görevlisi olarak gösterdiği gayret nedeniyle öldürülen bir inanç şehidi olarak betimledi.[]

Andrade'nin 1624 ve 1626'da yazdığı iki kapsamlı Tibet anlatımı, 1626'da Lizbon'da Portekizce orijinali, ardından 1628'de Segovia'da (İspanya) İspanyolca çevirisi ve aynı yıl Kraków'da (Polonya) bir baskı yayınlandı ve ivedilikle tüm önemli Avrupa dillerine çevrildi; onların Avrupa'nın Tibet hakkındaki bilgisi ve tutumları üzerinde önemli bir etkisi vardı. Andrade'nin anlatımlarının İtalyanca ve Fransızcaya modern çevirileri Toscano (1977) ve Didier'de (2002) bulunmaktadır. Andrade'nin Tibet'le ilgili yazılarının İngilizce çevirisi 2017'de Sweet ve Zwilling tarafından yayınlandı.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e  Woods, Joseph Michael (1907). "Antonio de Andrada". Herbermann, Charles (Ed.). Katolik Ansiklopedi (İngilizce). 1. New York: Robert Appleton Company. 
  2. ^ A. J. R. Russell-Wood (8 Temmuz 1998). The Portuguese Empire, 1415-1808: A World on the Move. JHU Press. s. 90. ISBN 978-0-8018-5955-7. 

Bibliyografi

  • Desideri, Ippolito. 2010. Mission to Tibet: The Extraordinary Eighteenth-Century Account of Fr. Ippolito Desideri, S.J. trans. Michael Sweet, ed. Leonard Zwilling.
  • Esteves Pereira, Francisco (editör). 1924. O Descobrimento do Tibet pelo P.Antonio de Andrade . Coimbra: Imprensa da Universidade.
  • Wessels, C. (1924). Early Jesuit travellers in Central Asia 1603-1721. Asian Educational Services. ISBN 81-206-0741-4.  1997 yeniden basımı.
  • Didier, Hugues. 1999. Os Portugueses no Tibete. Os primeiros relatos dos jesuitas (1624-1635).
  • Didier, Hughes. 2002. Les Portugais au Tibet .
  • Sweet, Michael J. Murder in the Refectory: The Death of António de Andrade, S.J. Catholic Historical Review, 102, no.1, 2016, pp. 26–45.
  • Sweet, Michael J. (trans. and intro) and Leonard Zwilling (ed.). 2017 More than the Promised Land: Letters and Relations from Tibet by the Jesuit Missionary António de Andrade (1580-1634). Boston: Institute of Jesuit Sources/Boston College.
  • Tavares, Célia Cristina da Silva. 2006. Jesuítas e Inquisidores em Goa. A Cristianidade Insular (1540-1682).
  • Toscano, Giuseppe. 1977. Alla Scoperta del Tibet .
  • A missão tibetana na correspondência jesuíta (1624-1631): https://teses.usp.br/teses/disponiveis/8/8138/tde-21102009-164743/pt-br.php bağlantılar
  • De Andrade'nin ayrıntılı biyografisi
  • İsa Cemiyeti'nin Goa Cizvit Eyaleti - Goa'daki Cizvitler
  • TYBET - Wielkie Panstwo w Azyey (Tibet - Asya'da büyük bir ülke) - 1628

İlgili Araştırma Makaleleri

Ressamların soyadlarına göre alfabetik listesi için bakınız:Ressamlar Listesi

<span class="mw-page-title-main">René Descartes</span> Fransız filozof (1596-1650)

René Descartes, bir Fransız filozof, matematikçi ve bilim insanıydı. Daha önce birbirinden ayrı olan geometri ve cebir alanlarını birleştirerek analitik geometriyi icat etti. İlk olarak Nassaulu Maurice'in Hollanda Devlet Ordusu'nda ve bir Stadhouder olarak Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nde hizmet veren Descartes, çalışma hayatının büyük bir bölümünü Hollanda Cumhuriyeti'nde geçirdi. Hollanda Altın Çağı'nın en dikkate değer entelektüel şahsiyetlerinden biri olan Descartes ayrıca modern felsefenin kurucularından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan</span> Doğu Asyada bir ülke

Tayvan ya da resmî adıyla Çin Cumhuriyeti, Tayvan Adası ile Penghu, Kinmen, Matsu ve bazı diğer adacıklarda yerleşik bir Doğu Asya ada ülkesi. Tayvan resmî olarak, Çin'i yöneten Çin Komünist Partisi'ni Çin anakarasında işgalci güç olarak kabul eder. 1949 yılından günümüze kadar sık sık Çin Halk Cumhuriyeti ile olan rekabetiyle gündeme gelen Tayvan yönetimi, Çin anakarasında kontrol ve yönetim hakkı iddia ederek kendini gerçek Çin olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Cizvitler</span> Katolik Kilisesinin erkek dinî cemaati

Cizvitler ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma'da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Takson yazarı zoologlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zoolog, zooloji denilen hayvan bilimi uzmanı olan bilginlerdir. Taksonomiyle ilgilenen ve takson yazarı olan zoologların adları Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna (ICZN) göre keşfettikleri/tanımladıkları/adlandırdıkları takson ile birlikte kullanılır ve genellikle yayım yılı ve tam soyadı ya da bir kısaltmayla gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Takson yazarı botanikçiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Botanikçi, botanik denilen bitki bilimi uzmanı olan bilginlerdir. Taksonomiyle ilgilenen ve takson yazarı olan botanikçilerin adları Uluslararası Botanik Adlandırma Koduna (ICN) göre keşfettikleri/tanımladıkları/adlandırdıkları takson ile birlikte kullanılır ve genellikle yayım yılı ve tam soyadı ya da bir kısaltmayla gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Loyolalı İgnatius</span>

Loyola'lı İgnatius, Bask İspanyol asıllı katolik din adamı ve mistiktir; Cizvitler tarikatının kurucusu.

Önemli oyun yazarları listesi. Milliyet ve doğum tarihine göre oyun yazarları listesine de göz atabilirsiniz.

Ressamlarin ilk adlarına göre alfabetik listesi için bakınız:Ressamlar Listesi.

<span class="mw-page-title-main">Nanban Ticareti Dönemi</span>

Nanban ticareti veya Nanban ticareti dönemi, Japonya tarihinde bir dönemdir. 1543'te Portekizlilerin Tanegashima Adası'na çıkmasından itibaren, 1614'te Sakoku "İnziva Fermanı" ilan edilinceye kadar devam eder.

Bu madde kayda değer biyologların listesidir. Zoologlar, botanikçiler, ornitologlar, malakologlar, doğa bilimciler ve diğer uzmanlıkları da içermektedir.

Bu, kendi müzik sözlerinin yazan, besteleyen ve icra eden şarkıcı-şarkı yazarlarının bir listesidir. Liste iki kategoriye ayrılmıştır:

<span class="mw-page-title-main">High Sheriff of Wiltshire</span>

Bu, Şeriflerin ve Wiltshire Yüksek Şeriflerinin bir listesidir.

Yerli halkların soykırımı veya yerleşimci soykırımı, yerleşimci sömürgeciliği sürecinde yerli halk topluluklarının yok edilmesidir. Patrick Wolfe'a göre yerli nüfusun soykırımı özellikle yerleşimci sömürgecilik vakalarında muhtemeldir, bazı akademisyenler yerleşimci sömürgeciliğin doğası gereği soykırımcı olduğunu savunurken diğerleri soykırım teriminin geçerli olmadığını savunmaktadır.

Michel Baudier, Fransız tarihçi ve oryantalist. XIII. Louis döneminde Languedoc'ta doğdu ve Fransa Sarayı'nda tarih yazarlığı yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.