İçeriğe atla

Antonio Negri

Antonio Negri
Tam adıAntonio Negri
Doğumu1 Ağustos 1933(1933-08-01)
Padova, İtalya
Ölümü16 Aralık 2023 (90 yaşında)
Paris, Fransa
BölgesiBatı felsefesi
OkuluOtonomizm · Marksizm
İlgi alanlarıPolitika felsefesi · sınıf çatışması · Globalizasyon
Önemli fikirleriGlobalizasyon felsefesi  · imparatorluk felsefesi
Etkiledikleri

Antonio Negri (1933, İtalya - 16 Aralık 2023, Paris, Fransa[1]), İtalyan felsefeci ve siyaset teorisyeni.[2][3]

Teorik tartışmalarla pratik mücadeleyi birleştirmeye çalışan Negri, küresel ve postmodern dönemde yeni bir siyasal özne inşa etmenin önemine vurgu yapmaktaydı.[4] Özellikle Michael Hardt ile birlikte yazdıkları İmparatorluk, Çokluk, Ortak Zenginlik serisi ile 2000'li yıllarında başlarından itibaren yeni tartışmaların belirleyicisi oldu.[5][6]

Yaşamı

Negri 23 yaşında Alman tarihselciliği üzerine hazırladığı bitirme teziyle felsefe diplomasını aldıktan sonra iki yıl Benedetto Croce Tarihsel Çalışmalar Enstitüsünde çalıştı. 1959 yılında Hukuk profesörlüğüne hak kazandı ve 1967 yılına kadar Padova Üniversitesi'nde görev yaptı. 1967 yılında ayrıca Devlet Doktrinleri profesörü olarak atandı. Birçok yayımcılık faaliyetinde bulundu. İtalyan Sosyalist Partisi'nin yerel bir yayın organı olan Progresso Veneto dergisinin yöneticiliğini yaptı.Daha sonra sosyalistlerin Hristiyan Demokrat Partiy'le koalisyon yapması sonucu Negri bunu kabul etmeyerek partiden ayrıldı.Bu tarihten sonra Kızıl Defterler (Qaderni Rossi) adlı dergide yazmaya başladı. Bu sırada farklı felsefe dergilerinde de (Aut-Aut, Critical del Dretto) yazıları yayımlandı. Yeni bir siyasal oluşum çevresi olan Potere Operairo'da Negri önplana çıkan bir kuramcı oldu. Autonomia hareketi bu dönemde doğdu ve Negri bu ayaklanmanın sorumlularından biri olarak suçlandı. Bu suçlamalardan aklandı, ancak daha sonra, 1979 yılında, Kızıl Tugaylar'ın Aldo Moro'yu kaçırıp öldürmelerinin sonrasında yapılan soruşturmalara bağlı olarak suçlanıp tutuklandı. Negri'nin Kızıl Tugaylarla'la ilişkisi kanıtlanamadı. Buna rağmen dört buçuk yıl hapiste kaldı ve Radikal Parti'nin listesinden cezaevindeyken İtalyan Parlamentosu'na seçilerek serbest kaldı. Ancak dokunulmazlığı kaldırıldı ve Negri bunun sonucunda İtalya'yı terk etmek zorunda kaldı. 1997'ye kadar Fransa'da yaşadı ve o yıl İtalya'ya geri döndü. Kalan hapis cezasını çekmek için yeniden hapse konuldu. Birçok önemli ve çok ses getiren kitaplara imzasını attı (Marx Beyond Marx, Empire). Özellikle Michael Hardt ile birlikte yazdıkları İmparatorluk kitabı yeni bir sol düşüncenin teorik olarak geliştirilmesinde köşe taşı olarak değerlendirildi. Postmodern durum içinde yeni bir iktidar ve direniş teorisi oluşturmak Negri'nin felsefi ve siyasal hedefi olarak belirtilebilir.

Negri partneri Fransız filozof Judith Revel ile birlikte yaşadığı Paris'te 90 yaşında öldü.[1]

Önemli bazı kavramları

Ayrıca bakınız

Türkçedeki kitapları

  • Aykırı Spinoza, çeviren Nurfer Çelebioğlu, Eylem Canaslan, Otonom Yayıncılık
  • Yaban Kuraldışılık, çeviren Eylem Canaslan, Otonom Yayıncılık
  • Marx Ötesi Marx, çeviren Münevver Çelik, Otonom Yayıncılık
  • İmparatorluktaki Hareketler, çeviren Kemal Atakay, Otonom Yayıncılık
  • Yıkıcı Politika, çeviren Akın Sarı, Otonom Yayıncılık
  • Avrupa ve İmparatorluk, çeviren Kemal Atakay, Otonom Yayıncılık.
  • Bizim Gibi Komünistler, çeviri:Barış Özçorlu, Mustafa Erata, İlkay Sümer

Félix Guattari ile yazışmalar, Otonom Yayıncılık.

  • Devrim Zamanı, çeviri:Yavuz Alogan Ayrıntı Yayınları
  • Dioynisus'un Emeği, çeviri:Ertuğrul Başer, Michael Hardt ile birlikte İletişim Yayınları
  • Çokluk, çeviren:Barış Yıldırım, M.Hardt ile birlikte, Ayrıntı Yayınları
  • İmparatorluk, çeviren:Abdullah Yılmaz, Michael Hardt ile birlikte, Ayrıntı Yayınları.

Kaynakça

  1. ^ a b "Toni Negri è morto, il leader di Autonomia Operaia è deceduto nella notte a Parigi". Repubblica (İtalyanca). 16 Aralık 2023. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  2. ^ Atikoğlu, A. "Sol ile birlikte, burjuvazi de kaybediyor". T24. 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  3. ^ Gökmen, Ö. "Antonio Negri: Düşünür ve Militan". korotonomedya. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  4. ^ Kayhan, İ. "Barbarlar İmparatorluğu İstila Ediyor (25 Eylül 2002)". Bianet. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023. 
  5. ^ Demirtaş, M. (2012). "Michael Hardt ve Antonio Negri: Yeni Bir Egemenlik Biçimi Olarak İmparatorluk ve Siyasetin Öznelerinin Yeniden Kavramsallaştırılması". Spectrum. 4 (2). ss. 73-87. 
  6. ^ Uyurkulak, S. (2023). "The Political Ontology of Michael Hardt and Antonio Negri". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 33 (1). ss. 125-134. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Postmodernizm, modernizmin sonrası ve ötesi anlamında bir tanımlama olarak kullanılmaktadır ve modern düşünceye ve kültüre ait temel kavram ve perspektiflerin sorunsallaştırılmasıyla ve hatta bunların yadsınmasıyla birlikte yürütülmektedir. 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan postmodernizm; mimari, felsefe, edebiyat, resim gibi alanlarda kendini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Baruch Spinoza</span> Hollandalı filozof

Baruch Spinoza, Yahudi kökenli Hollandalı filozof. Aydınlanmanın erken dönem düşünürlerinden olan Spinoza, evren ve insan hakkında modern fikirler ileri sürerek öncü ahit eleştirileri yapmış ve zamanla 17. yüzyıl felsefesinin en önde gelen rasyonalistlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Descartes'ın fikirlerinden etkilenen Spinoza, Hollanda Altın Çağının önde gelen filozofu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Derrida</span> Edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusu

Jacques Derrida, Fransız filozof, edebiyat eleştirmeni ve yapısökümcülük olarak bilinen eleştirel düşünce yönteminin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Antonio Gramsci</span> İtalyan düşünür, siyasetçi ve sosyalist kuramcı

Antonio Francesco Gramsci, İtalyan düşünür, siyasetçi, dilbilimci ve sosyalist kuramcı.

Gilles Deleuze,, Fransız yazar ve filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Zygmunt Bauman</span> Bağımsız olarak var olan...

Zygmunt Bauman, Yahudi kökenli Polonyalı sosyolog ve filozoftur. Postmodern felsefenin hem sosyoloji alanında uyarlanmasını hem de genel kuramsal düzeyde sağlıklı bir şekilde değerlendirmesini ortaya koyan yapıtlarıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Paul Sartre</span> Fransız filozof (1905-1980)

Jean-Paul Charles Aymard Sartre, Fransız yazar ve düşünür. Felsefi içerikli romanlarının yanı sıra her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği Varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20. yüzyıl'a damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur. Sartre, bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Post-Marksizm</span>

Post-Marksizm'in iki ilişkili fakat farklı kullanımı vardır. İlk olarak, Post-Marksizm Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği'nde komünizmin çöküşü sonrasında ortaya çıkan duruma işaret edebilir.

<span class="mw-page-title-main">19. yüzyıl felsefesi</span>

19. yüzyıl felsefesi öncelikli olarak Alman felsefesinde romantizmin ve idealizmin zirveye ulaştığı bir dönemdir. Aynı şekilde materyalizmin de yeni bir derinlik kazandığı ve öne çıktığı görülür. Fransız felsefesinde bir yanda Charles Fourrier, Pierre-Joseph Proudhon, Claude Henri de Saint-Simon gibi reformcu düşünürler; öte yanda da August Comte ile pozitivizmin belirginleştiği görülür. Tarihçi Tocqueville ile sosyolog ve düşünür olan Emile Durkheim'ı da buraya eklemek gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Hardt</span> Amerikalı filozof

Michael Hardt, Amerikalı edebiyat kuramcısı ve siyaset teorisyeni. Hâlen Duke Üniversitesi'nde edebiyat profesörlüğü yapmaktadır. Özellikle Antonio Negri ile birlikte yazdıkları bir dizi kitapla tanınırlığı artmıştır. Çeşitli toplumsal hareketlere verdiği doğrudan destekle aktivist kimliği de bulunmaktadır. Söz konusu hareketlerin yeni öznellikler yaratacağı ve bu öznelliklerin kuracağı demokrasinin devlet örgütlenmesinin dışında bir siyasal biçim geliştireceğini düşünmektedir.

<i>İmparatorluk</i> (kitap)

İmparatorluk, Antonio Negri ve Michael Hardt'ın ortaklaşa kaleme aldıkları ve muhalif politik çevrelerde çok ses getirmiş olan kitap. Negri bu kitap üzerine çalıştıkları sırada Roma'daki Rebbia Hapishanesinde bulunmaktaydı. Burada ikili ortak çalışmalarının en verimli örneğini sergilerler ve yeni bir siyaset kuramıyla dünyanın değişen sosyal ve politik koşullarına karşılık gelen bir muhalif girişimin öncülüğünü yaparlar. Bu kitap, dolayısıyla,postmodern durum içinden bu durumu değiştirip dönüştürecek sol politikanın yeni bir yol arayışının ürünü olarak değerlendirilmektedir. Sol cenahta bazı akımlar bu çalışmayı burjuva libaralizminin ve küreselleşme rüzgarının etkisinde kalmış olmakla eleştirirken, başka bazı önemli teorisyenlerce yeni bir soluk ve hatta Komünist Manifesto'nun yeniden yazılması olarak anlaşılmıştır.Kitap birçok teorik ve politik alandaki konular arasında geçişkenlikler sağlayarak ilerlemekte, tarihsel bir perspektif içinde modernitenin hemen öncesinden başlayarak bilgi, iktidar, yönetim, çokluk, egemenlik, politika, yerellik, evrensellik, küreselleşme gibi temaların izini sürmekte ve sonuç olarak küreselleşme çağı denilen sürecin analizine ve bu sürecin catışmalı dinamiklerini tespit etmeye yönelmektedir.Modern egemenlik'ten postmodernleşme'ye geçişin ekonomik, sosyal ve siyasal verilerini değerlendirmekte, emperyalizm gibi kavramların artık yetersiz olduğunu belirterek imparatorluk, biyoiktidar ve biyopolitika gibi yeni kavramsal araçlarla söz konusu veriler yeni bir perspektife oturtulmaya çalışılmaktadır.Buna bağlı olarak belirtilmesi gereken başka bir nokta da, bu kitapta Negri ve Hardt'ın yalnızca sosyolojik ya da siyaset kuramcıları olarak verileri ortaya koymakla sınırlı kalmadıkları, aksine küreselleşme denilen çağın niteliğini tespit ettikten sona açık bir şekilde bu çağ içinde küreselleşmenin vahşetine maruz kalanlardan yana politik tavır takınmakta oluşlarıdır.Negri ve Hardt, birçok bölümde alternatif çözüm arayışlarına ilişkin çözümlemelerde bulunmaktadırlar.Bu kitapta bir anlamda yazarların muhalif konumları, kitabın son altbaşlığında dile getirdikleri "imparatorluğa karşı çokluk" önermesinde olduğu gibi, iktidarın doğasına ilişkin tespit etttikleri yeni durumdan hareketle "iktidar her her yerdedir, direniş de" sözüyle özetlenebilecek olan Foucaultcu düşünceyle de ifade edilmektedir denilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Anthony Giddens</span> İngiliz Sosyolog, Toplumbilimci

Anthony Giddens, İngiliz toplumbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Alain Badiou</span> Fransız filozof ve yazar (d. 1937)

Alain Badiou, önde gelen Fransız sol kanat düşünür, École Normale Supérieure'nin (ENS) eski felsefe bölüm başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Zihin felsefesi</span> Zihnin doğasıyla ilgilenen felsefe dalı

Zihin felsefesi, zihin, zihinsel olaylar, zihinsel işlevler, zihinsel özellikler, bilinç ve bunların fiziksel bedenle, özellikle beyinle ilişkilerini inceleyen felsefenin bir alt araştırma koludur. Bedenin zihinle ilişkisi bakımından zihin-beden sorunu, zihnin doğası ve onun fiziksel bedenle ilişkili olup olmadığı gibi diğer sorunlara rağmen, zihin felsefesinin merkezinde yer alan bir sorun olarak görülmektedir.

Çokluk kavramı merkezi liderlik ile lidersiz anarşi arasında politik bir alternatif belirtir. İlk defa Machiavelli tarafından kullanılmıştır ve daha sonra Spinoza tarafından geliştirilmiştir. Son zamanlarda kavram kürsel kapitalist düzene karşı yapılan direniş hareketlerini düzenleyen model olarak Michael Hardt ve Antonio Negri tarafından İmparatorluk (2000) kitabında kullanılmıştır. Hardt ve Negri son kitaplarında, "Multitude: War and Democracy in the Age of Empire" (2004), çokluk kavramını internet ve ağlı toplumun değişen üretim yöntemleri ve toplumsal mücadelesi üzerinden geliştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Giorgio Agamben</span> İtalyan filozof

Giorgio Agamben, çağdaş İtalyan filozoftur. Daha çok "Homo sacer" ile "istisna hali" kavramlarına yaptığı katkılarla ünlenmiştir.

Yavuz Alogan; Türk çevirmen, yazar, editör ve siyasetçi. Türkiye'nin önde gelen siyaset, siyaset bilimi, tarih, sosyal politika, kültürbilimi, felsefe ve biyografi çevirmenlerinden biridir. Che Guevera, Hitler, Stalin ve Mao biyografilerini çevirmiştir. Çevirmenler Birliği'nin kurucu üyesidir. Red Dergisi ve çeşitli yayın organlarında siyasi yazılarını kaleme almayı ve çevirmenlik etkinliğini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Potere Operaio</span>

Potere Operairo, 1968 ile 1973 yılları arasında İtalya'da faaliyet göstermiş radikal sol örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Progress Publishers</span>

İlerleme Yayıncılık ya da Yabancı Diller Yayınevi, 1931 yılında Sovyetler Birliği'nin başkenti Moskova'da "SSCB Dışişleri İşçileri Derneği" ismiyle kurulan yayınevi. Yayınevi; Marksist-Leninist eserlerin İngilizce sürümlerini yayımlamasıyla bilinmektedir.